بزرگنمایی:
سمنان - استان سمنان در زمینه تولیدات صنعتی، معدنی و کشاورزی دارای ظرفیت‌های فراوانی است اما در این بین موانعی هم هستند که کار تولید و تحقق شعار سال را مختل می‌کنند
خبرنگار تبسم مهر، گروه استان‌ها - محمد حسن مقدم نیا: تولید در سه بخش صنعت، معدن و همچنین کشاورزی در کنار گردشگری و استفاده از انرژی‌های طبیعی چون خورشیدی محورهای توسعه استان سمنان محسوب می‌شوند، توسعه‌ای که در سایه رفع موانع تولید و همچنین تحقق شعال سال 98 مد نظر رهبر معظم انقلاب اسلامی محقق خواهد شد.
برای اینکه بدانیم چگونه می‌توان موانع تولید به خصوص در حوزه صنعت استان سمنان را رفع و مسیر توسعه اقتصادی را هموار ساخت ابتدا باید آنها را بشناسیم لذا به نظر می‌رسد موانع تولید در این استان بوروکراسی، قوانین دست و پا گیر، کم آبی، عدم ایجاد شرایط مساعد برای ترغیب سرمایه‌گذاران، فقدان ساز و کار مناسب برای جذب سرمایه گذار و مشکلات نقدینگی هستند.
روی دیگر سکه اما جذابیت‌های سرمایه گذاری و تولید در استان سمنان هستند که شامل نزدیکی به پایتخت، وجود یک فرودگاه در سمنان و یک فرودگاه بین المللی و کارگو در شاهرود، حمل و نقل ریلی، همجواری با هشت استان کشور، کریدور شمال شرق ایران اسلامی، گمرک فعال، چهار منطقه ویژه اقتصادی، 9 شهرک صنعتی فعال، وجود 300 روز آفتابی برای بهره گیری از انرژی خورشیدی، گردشگری و ده‌ها مزیت دیگر هستند.
باید پذیرفت که دولت در سال‌های اخیر تلاش‌های خوبی را برای ترویج و توسعه تولید در استان سمنان به کار بسته که این تلاش‌ها شامل اعطای تسهیلات رونق تولید، مشاغل خانگی، روستایی، تسهیل‌گری در امر سرمایه گذاری با ارائه زمین و مزیت‌های دیگر هستند، اما باید اذعان کرد که در همین برهه بسیاری از واحدهای تولیدی هم تعطیل و یا نیمه تعطیل شده‌اند در نتیجه می‌توان گفت تولید در استان سمنان حال و روز چندان خوبی ندارد.
موانع و مشکلات حوزه تولید
طولانی شدن روند اداری و بوروکراسی‌های ناشی از آن متأسفانه می‌تواند انباشت مشکلات و تعطیلی واحدهای تولیدی در استان سمنان را منجر شودنایب رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان سمنان با بیان اینکه یکی از مشکلات صنعتگران بوروکراسی اداری و روند طولانی اخذ مجوز در برخی ادارات و بانک‌ها است به خبرنگارتبسم مهر، می‌گوید: مفهوم جنگ اقتصادی در برخی از اداره‌های استان متأسفانه به خوبی درک نمی‌شود حال آنکه این بی تفاوتی‌ها نوعی خود تحریمی محسوب می‌شوند.
حمید علوی با بیان اینکه طولانی شدن روند اداری و بوروکراسی‌های ناشی از آن متأسفانه می‌تواند انباشت مشکلات و تعطیلی واحدهای تولیدی در استان سمنان را منجر شود، معتقد است: بعضاً در استان شاهد هستیم که جمعی از کارکنان دستگاه‌های ذی ربط با موضوع تولید در رسیدگی به مشکلات صنعتگران سخت گیری بیش از حد دارند این در حالی است که مدیران کل دستگاه‌های اجرایی و مسئول بر حمایت از واحدهای صنعتی و تولیدی تاکید دارند.
وی افزود: دو هزار و 10 واحد صنعتی در استان سمنان مشغول به کارند که برخی از آنها دچار مشکلاتی عدیده هستند لذا باید نگاه ویژه ای به رفع موانع تولید داشته باشیم تا بتوانیم شاهد رونق اقتصادی باشیم. صنعتگران در این شرایط سخت اقتصادی نیازمند حمایت ویژه هستند، برخی از کارمندان دولت، با بی تفاوتی نسبت به مشکلات واحدهای صنعتی سمنان، نمک بر زخم فعالان اقتصادی نپاشند.
دولت تسهیلات خوبی ارائه کرده است
رئیس اتاق بازرگانی سمنان نیز در پاسخ به این سوال که حمایت‌های دولتی از تولید در استان چه شکل بوده است، می‌گوید: ارائه تسهیلات هفت هزار و 800 میلیارد ریالی از بخش صنعت سمنان در یکسال گذشته حمایت‌های خوبی کرده است حتی بعضاً این حمایت‌ها سبب شدند تا واحدهای تولیدی از تعطیلی نجات یابند و از سوی دیگر به میزن اشتغال در استان نیز کمک شایانی شد.
علی اصغر جمعه‌ای با بیان اینکه هم افزایی دستگاه‌های اجرایی ذی ربط با موضوع تولید برای رفع مشکلات صنعت در استان سمنان تشدید شود، به خبرنگارتبسم مهر، گفت: واحدهای صنعتی و صادرات محور استان برای حفظ اشتغال پایدار و رونق اقتصادی نیازمند حمایت‌های دولتی هستند چرا که در صورت تداوم مشکلات آنها قطعاً رونق اقتصادی استان تحت الشعاع قرار می‌گیرد.
وی با انتقاد از برخی رویه‌های موجود در زمینه تولید، تاکید کرد: خود تحریمی‌ها و کاغذبازی‌های اداری در ایجاد مشکلات متعدد بر بخش صنعت کشور تأثیر می‌گذارد از سوی دیگر یکی از راهکارهای مهم برای کوتاه کردن دست سودجویان از اقتصاد کشور تشدید نظارت‌ها است و با این راهبرد می‌توان تولید و صنعت در کشور را به ثبات نسبی رساند ما معتقد هستیم که خود تحریمی و سو استفاده افراد سودجو از شرایط اقتصادی باعث اختلال در بازار کشور شده است.
ضرورت همراهی صنعت و دانشگاه‌ها
بانک اطلاعاتی بسیار مطلوبی از ظرفیت‌های اقتصادی استان سمنان ایجاد شده که با برنامه‌ریزی اصولی و توجه به رویکردهای کارشناسی می‌توان برای شکوفایی استان اقدام کردمعاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استاندار سمنان اما یکی از راه‌های رونق تولید را همراهی صنعت و دانشگاه‌ها می‌داند و معتقد است: دانشگاه‌ها با برقراری ارتباط با صنعت گران و حتی فعالان بخش معدن، گردشگری و انرژی و ده‌ها مورد دیگر به ویژه در تدوین طرح‌های پژوهشی برای رونق این بخش قدم پیش بگذارند تا شاهد تحولات خوبی در سطح استان باشیم.
حشمت الله عسگری چندی پیش در جلسه کارگروه گفتگوی بین دولت و بخش خصوصی نیز خواستار ایجاد یک بانک مسئله با همکاری دانشگاه‌ها و صنایع در سطح استان سمنان شده بود، وی با تاکید بر ضرورت همراهی دانشگاه و صنایع معتقد است: صنعتگران در بعضی موارد از ظرفیت‌های علمی و درون دانشگاه‌های استان سمنان اطلاع ندارند لذا برای برطرف کردن این نقیصه باید هیئت علمی دانشگاه‌ها در نشست‌های اتاق بازرگانی حضور یافته و این توانمندی‌ها را به تولیدکنندگان معرفی کنند.
وی همچنین می‌گوید: بانک اطلاعاتی از ظرفیت‌های اقتصادی استان ایجاد شده که با برنامه ریزی اصولی و توجه به رویکردهای کارشناسی می‌توان برای شکوفایی استان اقدام کرد از سوی دیگر اولویت مسئولان استان برای اجرای طرح‌های پژوهشی با توجه به شناخت کافی استادان بومی از ظرفیت‌ها استفاده از اعضای هیأت علمی و پژوهشگران سمنان خواهد بود.
برای صادرات باید فکری کرد
رئیس اتحادیه صادرکنندگان اتاق بازرگانی سمنان از سوی دیگر معتقد است که در کنار تولید باید به بازار آن نیز بها داد و به خصوص به صادرات محصولات تولیدی در استان نگاه ویژه ای داشت چرا که در غیر این صورت با مشکلات متعددی موجه خواهیم شد سعید ترکمان چندی پیش در گفتگویی تاکید کرده بود که اگر برای توسعه و گره‌گشایی واحدهای صادرات محور استان در سال‌جاری اقدام نشود در آینده نزدیک با چالش بیکاری در سمنان مواجه خواهیم بود.
ترکمان می‌گوید: بخش قابل توجهی از صادرات کالا از سمنان به صورت خُرد به کشورهای همسایه انجام می‌شود که باید با رایزنی برای رفع مشکلات صادرات کالا از جمله تسریع در انتقال پول اقدام شود لذا در این شرایط اقتصادی لازم است مسئولان دستگاه‌های اجرایی به سراغ صنعتگران آیند و مدیران دولتی با تلاش بیشتر برای رفع مشکلات بنگاه‌های اقتصادی انرژی بیشتری بگذارند.
وی می‌افزاید: نوسان‌های قیمت ارز و فشارهای اقتصادی مشکلات زیادی را برای واحدهای تولیدی و صنعتی استان سمنان ایجاد کرده که امیدواریم با تجربه اندوزی از تحریم‌های گذشته مشکلات بنگاه‌های اقتصادی دوچندان نشود.
اذعان استانداری سمنان به قوانین دست و پا گیر
استاندار سمنان در ماه‌های اخیر حداقل سه بار درباره موانع و قوانین دست و پاگیر در زمینه تولید صحبت کرده است علی رضا آشناگر در گفتگو با خبرنگارتبسم مهر، ضمن بیان اینکه باید از تولید کنندگان حمایت کرد اما با وجود برخی قوانین مشکلات حوزه تولید فراوان هستند، ابراز کرد: در جنگ اقتصادی آرایش جنگی گرفتن یعنی قوانین بی کاربرد در اقتصادی حذف و به معنای واقعی رویه‌ها تغییر کنند.
آشناگر با بیان اینکه قوانین دست و پاگیر و موانع تولید با برنامه ریزی اصولی و همکاری وزارتخانه‌ها و نمایندگان مجلس برطرف شود، تاکید داشت: باید در شرایط کنونی مشکلات واحدهای تولیدی را احصاء و در راستای رفع آنها کوشید.
ثبت نام 1800 واحد تولیدی برای تسهیلات رونق تولید
استان سمنان یک منطقه ویژه اقتصادی، هشت ناحیه و 10 شهرک صنعتی فعال با یک هزار و 200 واحد تولیدی دارد که 29 هزار نفر در این واحدها اشتغال دارندرئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان سمنان با بیان اینکه یک هزار و 881 واحد تولیدی استان برای دریافت وام بهین یابت ثبت نام کرده‌اند به خبرنگارتبسم مهر، گفت: تا اردیبهشت ماه سال جاری 65 درصد از پرداخت تسهیلات رونق تولید سال گذشته استان صورت گرفته و هفت هزار و 240 میلیارد ریال تسهیلات رونق تولید به 539 واحد تولیدی و صنعتی استان سمنان پرداخت شده است.
بهروز اسودی با اشاره به عزم کارگروه رونق تولید برای از میان برداشتن مشکلات واحدهای تولیدی در استان، بیان کرد: از دو سال پیش که این کارگروه در استان تشکیل شده تا اردیبهشت ماه 98 شاهد برگزاری 140 نشست در این کارگروه با هزار و 367 مصوبه بوده‌ایم که به رفع موانع تولید برای 732 مجموعه تولیدی در استان انجامیده است این نشان می‌دهد عزم خوبی در استان برای رفع موانع تولید وجود دارد.
وی افزود: استان سمنان یک منطقه ویژه اقتصادی، هشت ناحیه و 10 شهرک صنعتی با یک هزار و 200 واحد تولیدی دارد که 29 هزار نفر در این واحدها اشتغال دارند که این امر نشان می‌دهد این استان تا چه اندازه در راستای توسعه تولیدات داخلی و تحقق شعار سال 98 مد نظر رهبر معظم انقلاب اسلامی پتانسیل و ظرفیت دارد.
دولت باید چه کند؟
کارشناس مسائل اقتصادی و مدرس دانشگاه نیز در گفتگو با خبرنگارتبسم مهر، ضمن بیان اینکه وام و تسهیلات تنها راه رونق تولید نیست و اگر دولت می‌خواهد موانع تولید در استان را رفع کند باید به مقوله بازار نیز توجه کند، ابراز داشت: امروز دولت تنها وام می‌دهد و کارگاه‌های نیمه تعطیل و یا تعطیل به تولید باز می‌گردند اما آیا این کافی است؟ به نظر می‌رسد تسهیلات رونق تولید وجه لازم باشند اما وجه کافی خیر؛
تسهیلات تنها راه رونق تولید نیست و اگر دولت می‌خواهد موانع تولید در استان را رفع کند باید به مقوله بازار نیز توجه کندسید علی اصغر هاشمی با طرح این پرسش که دولت چرا در اعطای تسهیلات به صنایع تبدیلی، بسته بندی، فرآوری و… بها نمی‌دهد، می‌گوید: دولت می‌تواند با جذب سرمایه گذار در راستای این مسائل که ارزش افزوده به تولیدات می‌بخشند مبادرت ورزد از سوی دیگر چه اشکالی دارد که دولت از سرمایه گذارانی دعوت کند تا در پایتخت و یا دیگر شهرهای کشور بازارچه محصولات استان سمنان را راه اندازی کنند؟
وی می‌افزاید: سال گذشته در نمایشگاه تولیدات استان سمنان در تهران حضور یافتم و به حال تولیدات استان گریستم، جالب بود که برای مثال سفال لالجین همدان به عنوان یک برند یک کوزه 10 سانتی متری را در چنان بسته بندی زیبایی جای داده بودند که همان بسته بندی خود یک نوع اثر هنری بود اما در مقابل برگه زردآلوی شاهرود که یک برند جهانی می‌تواند باشد به طور نامرتب و بسیار بی سلیقه‌ای در یک سینی پلاستیکی تل انبار شده بود حتی تعدادی از آن روی زمین هم ریخته بود و روی آن یک سلفون انداخته بودند.
موانع رونق تولید داخلی هستند
این مدرس دانشگاه می‌گوید: با این شرایط ما 100 سال دیگر هم نمی‌توانیم مشکلات واحدهای تولیدی‌مان را بهبود بخشیم چرا که راه را اشتباه می‌رویم، امروز کدام واحد بزرگ اقتصادی در استان سمنان هستند که محصولات ناب استان چون پسته دامغان، زردآلو، انگور و گیلاس و سیب شاهرود را به زیباترین شکل و در بسته بندی شکیل ارائه کند که کسی رغبت کند آن را بخرد؟
هاشمی می‌گوید: در جایی می‌خواندم یکی از مسئولان استان سمنان گفته بود 90 درصد مشکلات تولید در کشور داخلی هستند، اما من معتقدم 99 درصد مشکلات و موانع تولید در درون خود استان وجود دارند، اینکه دولت احساس می‌کند همین‌که به یک واحد تولیدی تسهیلات رونق تولید داد او باید رها شود اشتباه بزرگی است به نظر من اگر دولت شرایطی را برای بازار تولیدات استان ایجاد کند بهتر از وام دادن و پول پاشی است.
وی می‌افزاید: دومین مشکل بزرگ در استان سمنان این است که ما چانه زن یا مذاکره کننده اقتصادی حرفه‌ای در استان نداریم یعنی کسانی که قدرت جذب سرمایه‌گذار را داشته باشند کسانی که وقتی یک سرمایه‌گذار به استان می‌آید پکیج سرمایه‌گذاری را با شرایط آن آماده داشته باشد و اگر کسی 200 میلیون تومان هم در استان سرمایه‌گذاری کرد برای او پیشنهاد داشته باشد و اگر کسی 200 میلیارد تومان هم خواست سرمایه‌گذاری کند برای او هم پکیجی داشته باشد متأسفانه چنین افرادی در استان وجود نداشته و ندارند.
تولید رونق نمی‌گیرد مگر با کار جهادی
به نظر می‌رسد مشکلات رونق تولید در استان سمنان شامل مواردی چون عدم وجود بازار، نقدینگی، بدهی مالیاتی و انرژی و بدهی به بانک‌ها، مسائل کاگری، تأمین جتماعی، فقدان نقدینگی، قوانین دست و پا گیر، بروکراسی و… باشند که البته بسیاری شأن در سایه اقدام جهادی مدیران دستگاه‌های مرتبط قابل حل هستند.
در شرایطی که ایران اسلامی با جنگ اقتصادی روبرو است باید آرایش جنگی نیز مطابق با تهدیدات گرفت اما همچنان در این بخش دچار مشکلات عدیده ای هستیم مشکلاتی که سوالات متعددی را پدید می‌آوردند از جمله اینکه آیا واحدهای تولیدی پس از ارائه تسهیلات بانکی رها می‌شوند یا خیر؟ راستی آزمایشش مصارف تسهیلات اشتغال و رونق تولید به چه شکل صورت می‌گیرد؟ چند درصد از واحدهای تولیدی استان که در این دو سال وام رونق تولید دریافت کرده‌اند مجدداً با مشکل روبرو شده و باز تعطیل شده اند سوالاتی که باید مسئولان استان سمنان به آن پاسخ دهند.