بزرگنمایی:
پس از اینکه ژنرال خلیفه حفتر دستور حمله به طرابلس در غرب لیبی برای کنترل بر تمامی اراضی این کشور را داد، اوضاع در این کشور شمال آفریقایی بیش از قبل بحرانی شده است.
به گزارش تبسم مهر فرزاد فرهادی: تحولات لیبی پس از آنکه ژنرال خلیفه حفتر دستور حرکت نیروهای تحت امرش به سوی غرب این کشور برای تصرف طرابلس را داد وارد مرحله جدیدی از بحران شده است.
خلیفه حفتر در پیامی صوتی که در شبکه فیس بوک منتشر شد به واحدهای ارتش دستور داد خود را برای حمله به سوی طرابلس آماده کنند تا پایتخت را از لوث «تروریست ها» پاک کنند. این دستور ساعتی پس از ورود ارتش لیبی به شهرغریان واقع در 100 کیلومتری جنوب طرابلس صادر شد.
وی همچنین از نیروهای تحت فرمانش خواست امنیت و سلامتی شهروندان خارجی، غیرنظامیان و کسانی که خود را تسلیم ارتش می‌کنند را تضمین کنند. این حرکت خلیفه حفتر نگرانی سازمان ملل و جامعه بین الملل را به دنبال داشته است.
از زمانی که غرب با دخالت در لیبی، هرج و مرج را برای این کشور به ارمغان آورد، این کشور شمال آفریقا رنگ آرامش به خود ندیده استاز زمانی که غرب با دخالت در لیبی، هرج و مرج را برای این کشور به ارمغان آورد، این کشور شمال آفریقا رنگ آرامش به خود ندیده است. هم اکنون دو دولت دراین کشور یکی در غرب به ریاست فائزالسراج است که مورد حمایت سازمان ملل است و مقرش در طرابلس است و قدرت دیگر به موازات آن در شرق لیبی به ریاست عبدالله الثنی مورد حمایت خلیفه حفتر است.
این تحرکات حفتر پس از آن رخ می‌دهد که آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل به لیبی رفت و ضمن نگرانی از تحرکات حفتر دعوت به آرامش کرد و راهکار نظامی را در لیبی کارساز ندانست و مذاکرات میان گروه‌ها در لیبی را مؤثرتر دانست.
همزمان با تحرکات خلیفه حفتر، فائز السراج این تحرکات را محکوم و به نیروهای تحت امرش دستور آماده باش برای مقابله با هر تهدیدی را داد. این در حالی است که نیروهای وفادار به دولت وفاق ملی در شهر مصراته در غرب لیبی از آمادگی برای درهم شکستن نیروهای ژنرال حفتر خبر دادند.
سرتیپ ابراهیم بن رجب رئیس شورای نظامی شهر مصراته به فرانس پرس گفت: «شهر مصراته با نظامیان و انقلابیون و فرزندان مخلص آماده مقابله و توقف این حرکت شوم و دفاع از کشوراست».
این تحرک خلیفه حفتر چند روز قبل از برگزاری نشست کنگره ملی به سرپرستی سازمان در اواسط آوریل در شهر غدامسدر غرب لیبی با هدف ایجاد نقشه راه رخ می‌دهد و هدفش خروج لیبی از بحران است به ویژه که تلاش‌های دیپلماتیک طی سال گذشته راه به جایی نبرده است.
دیدگاه کارشناسان
«عماد بادی» تحلیلگر لیبیایی درباره تحرکات خلیفه حفتر به فرانس پرس گفت: «هدف از آن تقویت موقعیت حفتر در مذاکرات در صورت برگزاری نشست غدامس است. اما هماهنگی زیادی میان گروه‌ها در غرب لیبی که حفتر را تهدید مشترک می‌دانند وجود دارد. شواهد از اقدام مشترک ضد حفتر حکایت دارد».
«جلال حرشاوی» پژوهشگر یک مرکز در لاهه نیز به فرانس پرس بیان کرد: «خطر بحرانی شدن اوضاع به دلیل تحرکات تحریک آمیز ارتش حفتر وجود دارد. سیطره بر طرابلس آسان نخواهد بود و این فقط یک احتمال است».
» جمال عبدالمطلب» تحلیلگر سیاسی به الجزیره گفت: «هدف حفتر به شکست کشاندن نشست غدامس است به ویژه که قرار است درباره انتخابات پارلمانی و ریاستی در آن بحث شود. حفتر شاید بتواند بر روستاها و مناطق کوچک در غرب لیبی مسلط شود اما در طرابلس نمی‌تواند کاری از پیش ببردعبدالمطلب: حفتر شاید بتواند بر روستاها و مناطق کوچک در غرب لیبی مسلط شود اما در طرابلس نمی‌تواند کاری از پیش ببرد زیرا جنگجویانمصراته ای از امکانات نظامی برخوردارند که برتر از نیروهای حفتر است.
وی افزود: در شرایطی که روند بر نظام مدنی در لیبی تاکید دارد اما حفتر با ظهور مجدد به دنبال برهم زدن عرصه سیاسی و فشار به تصمیم گیرندگان در لیبی و جامعه بین الملل برای راضی کردن آنها به این موضوع است که روند دموکراتیک و مدنی با لیبی که پر از گروهای نظامی است همخوانی ندارد و به دولت نظامی نیاز دارد.
«محمد شوبار» تحلیلگر سیاسی دیگری به الجزیره گفت: «حفتر باری بر روی دوش لیبی که نیازمند راهکار مسالمت آمیزفوری است، محسوب می‌شود. فرانسه، روسیه و امارات مجدداً حفتر را به میدان آورده اند تا به عنوان اهرم فشار برای تحقق دستاورد سیاسی در نشست غدامس استفاده کنند. کشورهای غربی به نیروهای حفتر برای حرکت به سوی طرابلس چراغ سبز داده اند تا در تشکل دولت وحدت ملی و داشتن اسامی معین نقش داشته باشد».
این در حالی است که درباره نشست «غدامس» نوعی ابهام وجود دارد زیرا نه جدول برنامه‌های آن مشخص شده و نه اسامی شرکت کنندگان در آن که این در شکست آن حتی در صورت برگزاری اش نقش ایفا خواهد کرد.
حفتر به دنبال کسب دستاورد سیاسی قبل از نشست غدامس یا سلطه بر تمام لیبی؟
از نگاه ناظران امور لیبی، فرمانده نیروهای کرامت در شرق لیبی یعنی خلیفه حفتر احساس کرده است که وزنه ای در نشست غدامس ندارد و از این رو رویکرد نظامی را برگزیده است. به هر حال بسیاری از ناظران و تحلیلگران امور این کشور شمال آفریقا نگران جنگ داخلی در آن هستند که بیش از قبل هرج و مرج را در آن تشدید می‌کند.
لیبی به یک نقشه راه فراگیر برای ترسیم آینده اش بیش از هر موضوع دیگری نیاز دارد. در حالی که برخی تحلیلگران بر این باورند که خلیفه حفتر به دنبال کسب دستاورد قبل از 14 آوریل و نشست غدامس است برخی دیگر از تمایل وی برای سلطه بر تمام لیبی سخن می‌گویند.
در شرایطی که حامیان حفتر از جمله فرانسه و امارات وی را مردی که می‌تواند ثبات را در لیبی برقرار کند، می‌دانند و سعی در قانع کردن طرف‌های دیگر در این زمینه دارند اما برخی دیگر مانند ایتالیا چنین دیدگاهی ندارند.
در این میان سوالاتی که مطرح می‌شود این است که آیا حفتر و السراج برای قدرت آینده در لیبی کنار می آیند و در این صورت کدام طرف بهره بیشتری می‌برد؟ آیا حفتر تلاش خواهد کرد که زمام امور را در لیبی به عنوان یک نظامی همانند عبدالفتاح السیسی در مصر برعهده بگیرد یا به دنبال این است که عبدالله الثنی نخست وزیر شرق لیبی را به عنوان نخست وزیر لیبی معرفی کند؟
خلیفه حفتر سرمست از تسلط بر مناطق گسترده‌ای در جنوب لیبی در اندیشه فتح طرابلس و تحقق خواسته‌هایش استخلیفه حفتر سرمست از تسلط بر مناطق گسترده‌ای در جنوب لیبی در اندیشه فتح طرابلس و تحقق خواسته‌هایش است اما اینکه دست یابی به این خواسته تا چه اندازه آسان است را گذشت روزها مشخص خواهد کرد به ویژه که بدون شک وی نبردی سخت که نتایجش مشخص نیست را پیش رو دارد.
حفتر هم اکنون خود را وزنه ای سنگین‌تر از قبل در لیبی می بیند به ویژه که حمایت روس‌ها، مصر، امارات و برخی دیگر را هم دارد اما در مقابل فائزالسراج که مورد حمایت سازمان ملل است چه واکنشی نشان خواهد داد، موضوعی است که ذهن تحلیلگران را به خود مشغول کرده است.
در این میان نقش جامعه بین المللی به تحولات لیبی را می‌توان تا حدودی نقش تماشاگر و به دور از واقعیت میدانی لیبی ارزیابی کرد.
به هر حال همانطور که گفته شد، اقدامات نظامی نمی‌تواند ثبات را در لیبی برقرار کند و به هرج و مرج آن دامن می‌زند. لیبی به نقشه راه فراگیر و کامل نیاز دارد.