بزرگنمایی:

به گزارش تبسم مهر هر ساله با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال شمارش معکوس تعیین دستمزد سال آینده برای جامعه کارگری و کارکنان مشمول قانون کار آغاز می‌شود.

اما طی سه سال گذشته پیش از ورود به مذاکرات تعیین دستمزد در شورای عالی کار، میزان مخارج ماهیانه زندگی کارگران در «کمیته دستمزد» این شورا با حضور نمایندگان کارگری و کارفرمایی مورد بررسی قرار می‌گرفت تا با استخراج اعداد و ارقام مربوط به هزینه‌های زندگی، حداقل هزینه معیشت خانوار کارگری به عنوان مقدمه‌ای برای مذاکرات دستمزد مشخص شود.

کمیته دستمزد شورای عالی کار برای سال 95 حداقل هزینه معیشت را دو میلیون و 489 هزار تومان و برای سال 96 این هزینه را دو میلیون و 670 هزار تومان در ماه تعیین کرد؛ به این ترتیب در سال 96 نسبت به سال 95 هزینه ماهیانه زندگی 181 هزار تومان افزایش یافت؛ به عبارتی قدرت خرید خانوار در سال 96 نسبت به سال 95 به میزان 181 هزار تومان کاهش یافت.

در سال جاری اما هزینه معیشت خانوار - ماه دی مبنای استخراج این محاسبات بود- به میزان قابل توجهی نسبت به سال گذشته افزایش یافت. با محاسبات صورت گرفته در کمیته دستمزد شورای عالی کار، حداقل هزینه معیشت خانوار برای سال 97 با احتساب نرخ تورم 20.6 درصدی دی‌ماه و میانگین هر خانواده 3.3 نفر، معادل سه میلیون و 759 هزار تومان استخراج شد که این میزان افزایش هزینه نشان می‌دهد قدرت خرید جامعه کارگری در سال جاری نسبت به سال 96 یک میلیون و 89 هزار تومان کاهش یافته است.

از مجموع سه میلیون و 759 هزار تومانی هزینه معیشت در سال جاری که نمایندگان کارگری و کارفرمایی در مورد آن متفق القول هستند، 992 هزار و 450 تومان سهم هزینه‌های اقلام خوراکی و 2میلیون و 767 هزار تومان سهم اقلام غیرخوراکی است؛ به این ترتیب 26.4 درصد سهم اقلام خوراکی و 73.6 درصد سهم اقلام غیرخوراکی است.

جزئیات هزینه‌های اقلام خوراکی سبد معیشت خانوار که سیزده قلم کالای دارای بیشترین سهم در سبد خوراکی‌ها را شامل می‌شوند، نشان می‌دهد که نان، برنج، ماکارونی، حبوبات، سیب زمینی، سبزیجات، میوه‌ها، گوشت قرمز، گوشت سفید، تخم مرغ، لبنیات، روغن‌های نباتی و قندوشکر مبنای تخمین هزینه‌های خوراکی خانوار بوده است.

البته به گفته نمایندگان کارگری شورای عالی کار، در محاسبه هزینه‌های اقلام خوراکی حداقل هزینه‌ها مبنا قرار گرفته است بنابراین هزینه معیشت 3 میلیون و 759 هزار تومانی، «حداقل هزینه معیشت ماهیانه خانوار» محسوب می‌شود.

هزینه ماهیانه خوراکی‌ها چقدر است؟

مقایسه تغییرات قیمتی هر یک از اقلام مذکور در سال 96 نسبت به سال 97 نشان می‌دهد، در کمیته مزد شورای عالی کار، هزینه مصرف ماهیانه نان یک خانوار کارگری در سال گذشته 70 هزار و 992 تومان تخمین زده شد که در سال 97 هزینه این قلم کالا تقریباً بدون تغییر ماند.

هزینه مصرف ماهیانه برنج در سال گذشته 66 هزار و 310 تومان برآورد شد که در سال جاری این هزینه 85 هزار و 632 تومان تخمین زده شد.

همچنین هزینه مصرف ماهیانه ماکارونی که در سال گذشته 5 هزار و 148 تومان تخمین زده شد، برای امسال 7 هزار و 920 تومان در سبد خوراکی خانوار تعیین شد. حبوبات مورد نیاز ماهیانه در سبد هزینه خانوار نیز از حدود 21 هزار و 400 تومان به 23 هزار و 200 تومان افزایش یافته است.

هزینه ماهیانه سیب زمینی از 9 هزار و 355 تومان در سال 96 با رشد 74.1 درصدی به 16 هزار و 285 تومان در سال جاری رسید. هزینه ماهیانه سبزی‌ها در سبد خوراکی خانوار نیز با رشد قابل توجه 117.1 درصدی همراه بود و از 50 هزار و 490 تومان در سال گذشته به 109 هزار و 600 تومان افزایش یافت.

هزینه میوه مصرفی ماهیانه نیز از 79 هزار و 300 تومان به حدود 108 هزار تومان در ماه افزایش پیدا کرده است.

هزینه گوشت قرمز و گوشت سفید در سبد خوراکی خانوار نسبت به سال گذشته هر کدام 47.9 درصد رشد داشته‌اند به طوری که هزینه مصرف ماهیانه گوشت قرمز در ماه 220 هزار تومان و هزینه مصرف ماهیانه گوشت سفید نیز 65 هزار و 500 تومان تخمین زده شده است.

هزینه مصرف تخم مرغ در ماه که سال گذشته 21 هزار و 800 تومان برآورد شده بود، در سال جاری 25 هزار و 600 تومان تخمین زده شده است.

همچنین هزینه‌های مربوط به لبنیات مصرفی ماهیانه خانوار از 137 هزار و 700 تومان در سال 96 به 219 هزار و 500 تومان افزایش یافته است.

روغن خوراکی و قندوشکر به عنوان دو قلم کالای مورد نیاز سبد خوراکی‌های ماهیانه خانوار به ترتیب 42 درصد و 18.6 درصد نسبت به سال گذشته افزایش هزینه داشته‌اند. هزینه مصرف ماهیانه روغن‌های نباتی خانوار از 17 هزار و 300 تومان در سال گذشته به 24 هزار و 600 تومان و هزینه مصرف ماهیانه قند و شکر نیز از 13 هزار و 107 تومان در سال 96، برای سال جاری 15 هزار و 540 تومان برآورد شده است.

در حالی سبد هزینه خانوار کارگری سه میلیون و 759 هزار تومان تعیین شده است که حداقل دستمزد امسال یک میلیون و 111 هزار و 200 تومان است و حداقل دریافتی یک کارگر متأهل با یک فرزند (خانوار 3 نفره) با احتساب حق مسکن، بن کارگری و حق اولاد یک میلیون و 534 هزار و 500 تومان است.

یک محاسبه ساده نشان می‌دهد، فاصله دستمزد دریافتی یک کارگر متأهل حداقلی بگیر حدود 2 میلیون و 220 هزار تومان با هزینه ماهیانه او فاصله دارد. یعنی دخل و خرج یک کارگر حداقلی بگیر، 2.2 میلیون تومان کسری دارد.

براین اساس، پیشنهاد نمایندگان کارگری در کمیته دستمزد شورای عالی کار این است که حداقل دستمزد برای سال 98،بصورت نقدی و همراه با توزیع ماهانه کالاهای اساسی به گونه‌ای باشد که کارگران بتوانند حداقل هزینه‌های معیشت خود را پوشش دهند. این پیشنهاد مورد موافقت نمایندگان کارفرمایی در کمیته دستمزد هم قرار گرفته است.

نخستین جلسه مذاکرات دستمزد 98 پنجم اسفند ماه در شورای عالی کار به عنوان تنها مرجع تصمیم گیرنده برای دستمزد کارگران برگزار شد و دومین جلسه این شورا قرار است روز سه شنبه هفته جاری با حضور وزیر کار تشکیل شود تا پس از مذاکرات نمایندگان کارگری و کارفرمایی تا پیش از پایان سال، میزان افزایش دستمزد برای سال آینده تعیین شود.