آخرین مطالب

ایرنا گزارش می‌کند

پیامد خطرناک تعارض منافع در سازمان غذا و دارو اجتماعی

پیامد خطرناک تعارض منافع در سازمان غذا و دارو

  بزرگنمایی:
تبسم مهر - تهران- ایرناپلاس- با وجود آن که در عنوان سازمان غذا و دارو ابتدا به واژه «غذا» اشاره شده، اما همواره رئیس این سازمان از میان داروسازان انتخاب شده است؛ حال آن که در کشورهای پیشرفته دنیا مدیران این سازمان عمدتاً از میان اقتصاددانان و سیاستگذاران غذا و دارو انتخاب می‌شوند.

تبسم مهر - تهران- ایرناپلاس- با وجود آن که در عنوان سازمان غذا و دارو ابتدا به واژه «غذا» اشاره شده، اما همواره رئیس این سازمان از میان داروسازان انتخاب شده است؛ حال آن که در کشورهای پیشرفته دنیا مدیران این سازمان عمدتاً از میان اقتصاددانان و سیاستگذاران غذا و دارو انتخاب می‌شوند.

وجود منافع و انگیزه‌های گوناگون در انسان‌ها امری طبیعی است و نوع افراد در زندگی خود همواره به‌دنبال افزایش منافع شخصی جهت دستیابی به رفاه بیشترند. این منافع و انگیزه‌های فردی به‌قدری گسترده هستند که گاه در تعارض با منافع جامعه قرار می‌گیرند. در واقع تعارض منافع (Conflict of Interests) به موقعیتی گفته می‌شود که مقام و مسئول تصمیم گیر بر سر دوراهی انتخاب بین منافع عمومی و منافع خصوصی قرار می‌گیرد. این دوراهی از آن جهت به وجود می‌آید که اختیار تصمیم‌گیری در حوزه‌ای به مسئولی سپرده می‌شود که خود وی در همان حوزه منفعت دارد. این تعارض معمولاً با ترجیح یافتن منافع خصوصی، منشأ فساد می‌شود. نظام سلامت از مهم‌ترین نهادهای حاکمیتی در هر کشوری به شمار می‌آید که مستقیماً با زندگی و سلامت مردم ارتباط دارد و هرگونه فساد یا ناکارآمدی در این نهاد می‌تواند جان افراد بسیاری را به خطر بیندازد. یکی از فسادهای مربوط به نظام سلامت، پدیده تعارض منافع است که متأسفانه نظام سلامت ایران نیز به آن مبتلاست.
* درمان‌محوری به‌جای سلامت‌محوری
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که اولویت آن باید برنامه‌ریزی برای پیشگیری از بیماری‌ها باشد، کما اینکه در عنوان آن ابتدا به واژه «بهداشت» اشاره شده است ، به علت حضور پزشکان در سطوح مختلف مدیریتی این وزارتخانه و تعارض منافع ناشی از آن، عملاً درمان‌محوری را به‌جای سلامت‌محوری در رأس اولویت‌های خود قرار داده است؛ همان‌طور که اهمیت بسیار زیاد به بحث درمان و نادیده گرفتن پیشگیری را در طرح تحول نظام سلامت شاهد بودیم. به همین دلیل است که عواملی همچون تغذیه که نقش بسیار مهمی در پیشگیری از بیماری‌ها و کاهش هزینه‌های سنگین بر نظام سلامت دارند، در ساختار وزارت بهداشت مورد غفلت قرار گرفته‌اند و دفتر بهبود تغذیه به علت سطح نازل آن در چارت سازمانی، قدرت اثربخشی چندانی برای پیشبرد اهداف خود نیافته است.
تعارض منافع نه‌تنها در ساختار ستادی وزارت بهداشت به‌وضوح قابل رؤیت است، بلکه در معاونت‌ها و سازمان‌های تحت امر آن از جمله سازمان غذا و دارو نیز به چشم می‌خورد. این سازمان در سال 1389 در شورای عالی اداری تصویب و تشکیل شد و مسئولیت آن بر عهده معاون غذا و داروی وزارت بهداشت قرار گرفت. تدوین و ارائه سیاست‌ها، برنامه‌ها و خط‌مشی‌های دارویی، غذایی، آشامیدنی، آرایشی، بهداشتی و تجهیزات پزشکی از جمله رسالت‌های سازمان غذا و دارو است. همان‌گونه که از عنوان این سازمان برمی‌آید، ذی‌نفعان آن را فعالان صنعت غذا و دارو تشکیل می‌دهند و انتظار طبیعی آن است که جهت پرهیز از پدیده تعارض منافع، فعالان این دو صنعت در پست‌های کلیدی و مدیریتی این سازمان مورد استفاده قرار نگیرند، اما در کمال تعجب شاهد آن هستیم که تمامی مدیران میانی و رده بالای این سازمان را همواره فعالان صنعت غذا و داروی کشور تشکیل داده‌اند.
با وجود آنکه در عنوان سازمان غذا و دارو ابتدا به واژه «غذا» اشاره شده و بخش مهمی از فعالیت‌های این سازمان مربوط به حوزه غذاست، اما همواره رئیس سازمان غذا و دارو طبق قانونی نانوشته از میان داروسازان انتخاب شده است. این امر حتی در مورد معاونان غذا و داروی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور نیز صادق است. از طرف دیگر، حضور مقامات سازمان غذا و دارو در هیئت‌مدیره‌های شرکت‌های غذایی و دارویی و رفت‌وآمد بین بخش خصوصی و دولتی باعث شده احتمال جهت‌دهی تصمیم‌گیری‌ها به نفع برخی از شرکت‌های خاص افزایش یابد.
*پدیده درهای چرخان!
این پدیده که از آن تحت عنوان درهای چرخان (Revolving Doors) یاد می‌شود، نوع خاصی از تعارض منافع است که در دهه‌های اخیر در راستای مبارزه با فساد به آن توجه زیادی شده است. علت این حساسیت آن است که امکان سوءاستفاده از اطلاعات کسب شده در دوران خدمت دولتی یا ارتباطات حاصل شده از آن برای کسب منافع در مشاغل جدید وجود دارد یا امکان تعقیب منافع بخش خصوصی در موقعیت جدید برای کسی که وارد سیستم دولتی شده است، فراهم می‌گردد.
سازمان غذا و دارو در بسیاری از کشورهای برخوردار از نظام مترقی سلامت یکی از نهادهای اصلی سیاستگذاری غذا و تغذیه در جامعه است و مدیران آن به‌جای داروسازان و مهندسان صنایع غذایی عمدتاً از میان اقتصاددانان و سیاستگذاران غذا و دارو انتخاب می‌شوند؛ چرا که چنین عرصه‌های مدیریتی نیازمند آشنایی کامل با مباحثی همچون اقتصاد غذا و دارو، فرآیند سیاستگذاری غذا و دارو، مدیریت منابع و برنامه‌ریزی راهبردی است که دانش‌آموختگان رشته‌هایی همچون داروسازی و صنایع غذایی به علت مشغله‌های آموزشی و پژوهشی فرصت آشنایی کافی با آنها را پیدا نمی‌کنند. بنابراین در چنین جوامعی از ظرفیت دانش‌آموختگان رشته‌های سیاستگذاری غذا و دارو بهره گرفته می‌شود تا علاوه بر پیشگیری از تعارض منافع، بهترین سیاست‌های غذایی و دارویی در چارچوب ویژگی‌های بومی کشور اتخاذ گردد.
همان‌گونه که پس از گذشت چهل سال از انقلاب، ریاست جمهوری در اقدامی شجاعانه برای اولین بار وزیری غیر پزشک را برگزید تا وزارت بهداشت را به رسالت اصلی خود یعنی سلامت‌محوری به‌جای درمان محوری بازگرداند، انتظار می‌رود این رویکرد مثبت که پشتوانه مهمی چون تجارب جهانی را با خود به همراه دارد، در سایر زیرمجموعه‌های وزارت بهداشت از جمله سازمان غذا و دارو نیز با جدیت دنبال گردد.
یادداشت از علی پزشکی
دانشجوی دکترای سیاستگذاری غذا و تغذیه
انتهای پیام /*


نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield

lastnews

دوره های پاییزه ی موسسه تبسم مهر

آغاز تولید فیلم کوتاه چوپان با مجری طرحی موسسه فرهنگی هنری تبسم مهرنیکان

مدیرعامل صندوق اعتباری هنر خطاب به صدابردار سینمای ایران: دست های مهربانت را به گرمی می فشاریم/ تجلیل از یک عمر سخت‌کوشی همسر استاد شاهوردی

ادبیات آذری را جدا از ادبیات فارسی نمی‌دانیم/ حمایت از اصحاب فرهنگ و هنر را وظیفه خود می‌دانیم

مجارستان: ضدحملات اوکراین «حمام خون» به‌راه می‌اندازد

نه بیرانوند از پرسپولیس می‌رود نه بازیکن دیگری/ شرط ماندن یحیی

بدرقه تیم فوتبال نوجوانان با حضور امیر قلعه نویی و عنایتی

اسرائیل با نقص جدی کادر پزشکی و بیمارستانی روبروست

افزایش شمار جان‌باختگان تصادف قطار در هند به 288 نفر

دشمنان تلاش می‌کنند نسل جوان را نسبت به روحانیت بدبین کنند

انتخاب موقت اعضای هیات اجرایی کارگروه هنرمندان انجمن خادمان قرآن

قیمت سکه و طلا 10 خرداد 1402/ ریزش قیمت ادامه دارد

ایران کشوری کاملاً امن و مقصدی مطمئن و جذاب برای گردشگران است

تولید نفت ایران به 2 میلیون و 750 هزار بشکه در روز رسید

ورود منابع، کاهش نرخ ارز را همراه خواهد داشت

سریال ماورایی ده‌نمکی به‌زودی کلید می‌خورد/ در تدارک «رستگاری»

وجود 700 اسیر فلسطینی بیمار در زندان‌های رژیم صهیونیستی

ارائه وام عتبات عالیات به دانشجویان تا سقف 5 میلیون تومان

زلزله 4.8 ریشتری سرخس خراسان رضوی را لرزاند

افزایش رگبار باران در 10 استان کشور

واریز 20 درصد اضافه یارانه کالابرگ سه دهک کم‌درآمد از امروز

ترافیک نیمه‌سنگین در محور چالوس

آماده مقابله با هرگونه تعرض دشمنان به آرمان‌های امام (ره) هستیم

برگزاری دوره های آموزشی بازیگری با حضور استاد ارجمند آقای امید زندگانی

ارتش رژیم صهیونیستی به خودروی زرهی «ایتان »مجهز می‌شود

عالیترین مقام کشور ترکمنستان سه شنبه به تهران می‌آید

مخبر: ایران نگاه ویژه‌ای نسبت به مناسبات خود با عمان دارد

«بازی» ایرانی برگزیده جشنواره ایتالیایی شد

افزایش نرخ تاکسی‌های اینترنتی باید به تصویب شورای شهر برسد

دستگیری ماموران قلابی در تهران

برنامه‌ریزی دستگاه‌ها برای اوقات‌ فراغت جوانان

شناسایی 82 بیمار جدید کرونایی در کشور/ 2 نفر فوت شدند

قیمت سکه و طلا 7 خرداد 1402/سکه به 30میلیون و 600 هزار تومان رسید

تذکر فرمانده نیروی زمینی ارتش به همسایگان شرقی

کوروش زارعی در تدارک یک نمایش میدانی بزرگ/ اجرا در حوزه دفاع مقدس

شرط «یک سال رهن بودن سند خودرو» حذف شد

بانک‌ها اشتیاق به مال‌سازی دارند نه اعطای وام مسکن

سازمان لیگ: سهمیه تماشاگران استقلال و پرسپولیس برابر است

استقلال دست‌بردار داوری نیست/کنایه به پرسپولیس و فشار به فدراسیون

هادی ساعی برترین تکواندوکار المپیک 2008 پکن شد

مهاجم 16 ساله پورتو: الگوی من مهدی طارمی است

هوای تهران آلوده شد/ افزایش شاخص ذرات معلق

درخواست حجت الاسلام قرائتی از رییس جمهور

مهلت ثبت‌نام هنرمندان در سامانه نهضت ملی مسکن تمدید شد

توصیه‌های وزارت حج و عمره عربستان خطاب به میهمانان خانه خدا

انهدام ده‌ها مخفیگاه داعش در 3 استان عراق

یک مرزبان ایرانی در درگیری امروز با طالبان به شهادت رسید

کشف 250 هزار دلار غیرقانونی از یک شرکت خصوصی در سعادت آباد

با دستیاری به نام تاکو؛ تیک تاک با هوش مصنوعی پاسخ جستجوی کاربران را می دهد

رئیسی در دیدار دبیرکل اوپک: اعضای اوپک با تقویت انسجام مانع اختلاف‌اندازی غربی‌ها شوند