بزرگنمایی:

تبسم مهر - یک کارشناس انرژی با بیان اینکه کمپانی‌های نفتی چین همطراز اروپایی‌ها شده اند، گفت:خلع ید چین در آزادگان شمالی از منظر وزارتی اقدام مناسبی بود اما مدبرانه نبود و نباید چکشی برخورد می‌کردیم.

به گزارش خبرنگار مهر ، روز دوشنبه بیژن زنگنه در هیاتی به ریاست علی لاریجانی تهران را به مقصد پکن ترک کرد. زنگنه گفته است هدف از این سفر بررسی وضع همکاری شاخه بین‌المللی شرکت ملی نفت چین (سی‌ان‌پی‌سی‌آی) در فاز 11 پارس جنوبی است.
حضور شرکت ها، تجهیزات و حتی لایسنس‌های چینی در صنعت نفت ایران به تحریم‌های اولیه بازمی گردد. زمانی که ایران تقریبا در محاصره تحریم‌ها قرار گرفته بود و نقل و انتقالات مالی و همچنین تامین سرمایه به سختی امکان پذیر بود، چینی‌ها اقداماتی را در جهت کمک به اقتصاد ایران انجام دادند؛ البته این انتفاع یک طرفه نبود و حضور شرکت‌های چینی در صنعت نفت ایران اعتبارآفرین بود و نفع اقتصادی و درآمدی زیادی هم برای شرکت‌های چینی داشت. البته چشم بادامی‌ها خلف وعده هایی هم داشتندکه باعث شد پس از روی کار آمدن دولت یازدهم، بیژن زنگنه، وزیر نفت، آنها را از پروژه‌های نفتی خلع ید کرد.
با امضای برجام فرش قرمزی برای شرکت‌های اروپایی در صنعت نفت ایران پهن شد و رفت و آمد هیات‌های اقتصادی کشورهای اروپایی یکی پس از دیگری در فرودگاه‌های تهران به زمین می‌نشست. در نتیجه این رفت و آمدها این شد که فاز11 پارس جنوبی به تشخیص وزیر نفت با ترک تشریفات و برگزاری مناقصه به کنسرسیومی متشکل از شرکت توتال فرانسه، سی‌ان‌پی‌سی‌آی چین و شرکتی داخلی با سهم 19 درصدی سپرده شد. رهبری این کنسرسیوم نیز باتوجه به آورده سرمایه ای به توتال رسید.
دهه 80 آغاز ورود گسترده چشم بادامی‌ها در صنعت نفت
علی حسینی، کارشناس حوزه انرژی در گفتگو با خبرنگار مهر در پاسخ به اینکه برآیند حضور شرکت‌های چینی در صنعت نفت ایران را چطور ارزیابی می‌کنید، گفت: حضور شرکت‌های چینی به دوران تحریم‌های اقتصادی اولیه باز می‌گردد، یعنی دهه 80. در آن دوره زمانی همانند حال حاضر، شرکت‌های اروپایی ایران را ترک کردند. در آن شرایط شرکت‌های چینی فرصت حضور در صنعت نفت ایران را پیدا کردند.
وی ادامه داد: شرکت‌های نفتی چینی در دهه 80 در حال قدرت گرفتن بودند و صنعت نفت ایران نیز محل خوبی برای حضور چینی‌ها بود، البته شرکت‌های چینی به قدرتمندی شرکت‌های اروپایی نبودند اما با توجه به شرایط اقتصادی ایران می‌توانستند گزینه مناسبی برای فاینانس و توسعه پروژه‌های نفتی ایران باشند.
حسینی گفت: با توجه به اینکه شرکت‌های نفتی چینی هم تراز شرکت‌های اروپایی نبودند، توانستیم با دست بازتری با آنها مذاکره کرده و قراردادهای خوبی نیز منعقد کنیم که مربوط به اواخر دهه 80 است.
شرکت‌های چینی پیشرفت کردند
به گفته این کارشناس انرژی، چینی‌ها قصد داشتند تا در صنعت نفت یک رابطه راهبردی با ایران داشته باشند، اما ما در این سال‌های اخیر و به ویژه پس از امضای برجام برخورد گرمی با آنها نداشتیم، این در حالی است که کمپانی‌های نفتی چین اکنون به لحاظ سرمایه ای، فناوری، توانمندی اجرا و ... قدرتمند شده اند و در سطح شرکت‌های اروپایی قرار دارند.
وی تاکید کرد: اگر نگاه بلندمدت داشتیم نباید تحت تاثیر سیاست‌ها قرار گرفته و تنها با اروپایی‌ها یا تنها با چینی‌ها مذاکره می‌کردیم بلکه روش عاقلانه این بود که از تمام ارتباطات و توانمندی‌ها در جذب سرمایه گذاری استفاده کنیم.
وی در پاسخ به اینکه چینی‌ها در پروژه میادین غرب کارون بد عهدی کردند باید چه می‌کردیم، تصریح کرد: ما سه میدان نفتی آزادگان شمالی، آزادگان جنوبی و یادآوران را تحت قرارداد بیع متقابل با چینی‌ها منعقد کردیم. در بین این سه میدان، آزادگان به سی ان پی سی آی و یادآوران نیز به ساینوپک سپرده شد. وضعیت توسعه در میدان آزادگان جنوبی مطلوب بود، هرچند مشکلاتی وجود داشت اما مدیریت شد. در میدان یادآوران نیز شرایط به همین منوال بود، اما خلف وعده چینی‌ها در میدان نفتی آزادگان شمالی بود که باعث شد وزیر نفت آنها را خلع ید کند.
حسینی با بیان اینکه اقدام به خلع ید چینی‌ها در پروژه آزادگان شمالی از منظر وزارتی اقدام مناسبی بود، افزود: اما این تصمیم مدبرانه نبود و نباید چکشی برخورد می‌کردیم چرا که ما جایگزینی برای چینی‌ها در نظر نگرفته بودیم و تکلیف آن بعد از گذشت 6 سال همچنان روشن نشده است. بنابراین اگر امروز بخواهیم مجدد با چینی‌ها برای این پروژه مذاکره کنیم، به هیچ عنوان چهره مناسبی ندارد. از سویی دیگر با توجه به توانمند شدن شرکت‌های چینی اکنون برای مذاکره با آنها به پتانسیلی معادل مذاکره با توتال فرانسه نیاز داریم.