الهه کولایی در نشست« چالشهای انقلاب اسلامی در دهه پنجم»؛
در سیاست خارجی باید ایدئولوژی را کنار گذاشت
فرهنگی و هنری
بزرگنمایی:
تبسم مهر -
به گزارش خبرنگار گروه اندیشه فارس؛ دکتر کولایی در ابتدا به اهمیّت و موضوعیت پیداکردن مسئله استقلال در انقلاب اسلامی به دلیل نفوذهای متعدد بیگانگان در ادوار متعدد و خصوصاً در دورهی معاصر اشاره کرد و به اهمیت نگاه به تاریخ برای فهم مسئله استقلال تأکید کرد و عنوان داشت:«ایران برای مدت زیادی مورد مداخله کشورهای غربی، خصوصاً پس از انقلاب مشروطه که برای مهار استبداد انجام گرفت، قرار گرفت و در نتیجه استقلال برای ایرانیان بعد از این تاریخ اهمیت زیادی پیدا میکند.»
استقلال در کدام جهان؟
کولایی در ادامه در بخش مهمی از سخنان خود با اشاره به تاریخی و تحت تأثیر شرایط بودنِ مسئله استقلال و شیوهی مواجهه با آن در زمان انقلاب اسلامی و نیز جهان دوقطبیِ شوروی و آمریکا را متفاوت با پس از آن و تک قطبی شدن جهان دانست و گفت: «جهانی که در آن انقلاب اسلامی پیروز شد، جهان دو قطبی آمریکا-شوروی بود و این وضعیت برای جنبشهای استقلالطلب، خواه، ناخواه یک فرصت محسوب میشد، چراکه متمایل شدن به هر یک از این دو قطب، مداخله قطب دیگر را طلب میکرد و در این شرایط بود که انقلاب اسلامی با شعار نه شرقی و نه غربی، توانست پیروز شود.»
وی در ادامه با توجه دادن به متغیر بودن شرایط و روابط، معنای مفهومی چون استقلال را دچار تحول دانست و عنوان کرد: «ما در طول جنگ با تغییر نظام دوقطبی جهانی به تک قطبی مواجه بودهایم و در پی این ماجرا است که مسئله صلح و قطعنامه 598 مطرح میشود، چراکه پس از حذف شوروی به عنوان یک قطب مقابل آمریکا دیگر تداوم جنگهای منطقهای بلاموضوع میشود»
کولایی همچنین به علت عدم توجه به تغییر معنای استقلال و توجه نکردن به بازیها و قواعد جدید اشاره کرد و بیان داشت: «به دلیل ایدئولوژیک بودن رویکرد ما در سیاست خارجی سیاستهای ما برآمده از وضعیت جهان و رصد تحولات و تعیین نسبت با آن نیست ... استقلال آیا جز در شرایط درک واقعیتهای محیط و دفاع از حق حاکمیت ملی قابل دسترسی است؟ نظامهای ایدئولوژیک توان به حساب آوردن این تحولات بینالمللی را در محاسبات خود ندارند.»
پیشرفت چین مدیون کنار گذاشتن ایدئولوژی از سیاست خارجی
کولایی در ادامه به تفاوت چین و روسیه در به کارگیری ایدئولوژی در سیاست خارجی اشاره کرد و افزود: «روسیه با تمام پیشرفتهای نظامی به دلیل عدم کنار گذاشتن ایدئولوژی از سیاست خارجی علیرغم اینکه قدرتمندترین رقیب آمریکا بود، فروپاشید؛ اما چین از این داستان عبرت گرفت و تصمیم به کنار گذاشتن ایدئولوژی کمونیستی در سیاست خارجی گرفت و واقعیتها را دید و به همین دلیل توانست به پیشرفت چشمگیری نائل شود.»
کولایی به واقعیتهای پیرامون جمهوری اسلامی و عدم استفاده صحیح از آنها اشاره کرد و بیان داشت: «ما پس از تکقطبی شدن نظام جهانی و فروپاشی شوروی نتوانستیم از این فرصت برای نفوذ در کشورهای شمالی ایران استفاده کنیم و با شعار نه شرقی و نه غربی در طول عمر جمهوری اسلامی در عمل یا نه غربی نه غربی عمل کردهایم و یا نه شرقی نه شرقی و حتی زمانی که در دوران دولت آقای احمدینژاد به شرق متمایل شدیم به دلیل اینکه این تمایل از سر ناچاری بود، نتوانستیم از آن به خوبی برخوردار شویم. زمانی میتوان به سمت شرق رفت که غرب را هم داشته باشیم و بتوانیم شرق را از غرب بترسانیم و غرب را از شرق، در غیر اینصورت تمایل به هر کدام از این دو، ما را در موضع ضعف و هدف بهرهبرداری قرار میدهد.»
کولایی در پایان سخنان خود به توجه کردن به تحولات پیرامون و محیط بینالمللی و بازیگران و قواعد حاکم بر آنها تأکید کرد و عنوان داشت: «در عصر جهانی شدن و عصر وابستگی متقابل استقلال لزوماً خوب نیست و ما در حال حاضر نیازمند بازنگری و بازخوانی تجربههای چهل ساله جمهوری اسلامی هستیم و اگر نتوانیم تحولات محیط پیرامونی و علائق بازیگران دیگر را به درستی درک کنیم، این شعارها را نمیتوانیم اجرایی و عملیاتی کنیم.»
انتهای پیام/