بزرگنمایی:

تبسم مهر - تهران-ایرنا- بسیاری از منتقدان حوزه کودک و فضای مجازی به این نتیجه رسیده اند که مدتهاست از این سوال که «آیا فضای مجازی برای کودکان خوب است یا بد؟» گذر کرده ایم و آنچه باید در حال حاضر مد نظر قرار بدهیم، این است که با قواعد، ضوابط و استفاده درست از آن آشنا شویم.

به گزارش خبرنگار علمی گروه ایرنا، صبح روز چهارشنبه، نهمین جلسه نقد و اندیشه با موضوع کودکان و فضای مجازی با حضور سید بشیر حسینی استاد دانشگاه و رئیس باشگاه سواد رسانه‌ای، حسین شیخ الاسلامی تولید کننده محتوای کودک، علی اصغر سیدآبادی نویسنده کتاب کودک به همت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برگزار شد.
**قواعد را بشناسیم
در این نشست سید بشیر حسینی، استاد دانشگاه و رئیس باشگاه سواد رسانه‌ای گفت: در حال حاضر چیزی که اهمیت دارد این است که درباره حسن استفاده از فضای مجازی بگوییم و با قواعد و ضوابطش رو به رو شویم. باید بدانیم حاکمیت چقدر باید در این بحث مداخله کند و چقدر حیطه اختیارات فرد، خانواده و نهادهای تربیتی را بگیرد. زمانی که کودک مخاطب ما می‌شود باید به چه قواعدی دقت کنیم؟ وظیفه حاکمیت این است بسترسازی کند، سواد رسانه ای را ارتقا دهد، ایمن سازی و در نهایت طبقه بندی کند. در شکل و شمایل کوتاه‌تر ما اسم اختصاری اش را گذاشته ایم «بساط». دولت باید بساط پهن کند و بعد هم مردم پای کار بیایند.
**فیلترینگ راه حل درستی نیست
«علی اصغر سیدآبادی» نویسنده کتاب کودک در ادامه گفت: فضای مجازی در حال حاضر وجود دارد. چه موافق آن باشیم چه مخالف. بستن و فیلتر کردن آن مانند این است که جلوی آب رودخانه یک حصار از جنس سیم خاردار بکشیم. با در نظر گرفتن فضای فعلی جامعه، ساختار دولتی مانند کانون پرورش فکری جواب نمی‌دهد. این که نهادی در یک ساختمان شهری بنشیند و برای تمام شهرهای ایران تصمیم بگیرد دیگر پاسخگو نیست.
او در ادامه گفت: در فضایی که هر فردی در خانه اش می‌تواند محتوا تولید کند، نمی‌توان انتظار داشت با یک جای دیگر برای کودک تولید محتوا کند و ما صرفا یک مصرف کننده باشیم. اگر ما به تجارت و اقتصادی که در این کار وجود دارد توجه نکنیم، نمی‌توانیم تحلیل درستی از وضعیت کودکان و حضورشان در فضای مجازی ارائه بدهیم.
**از این حوزه غفلت کرده ایم
«حسین شیخ الاسلامی» تولید کننده محتوای کودک با اشاره به این که ما از این حوزه غافل مانده ایم گفت: فضای مجازی دیگر وجود ندارد. مرزها از بین رفته اند و ما در واقع وارد عصر دیجیتال شده ایم. به نظرم ما باید بفهمیم زیستن کودک در دنیای دیجیتال به چه شکل است؟ کودک در این دنیا چطور بزرگ می‌شود؟ چطور می‌توان چالش‌های بنیادینی که کودک با آن مواجه است را برطرف کرد. مرگ برای تمام آدم‌ها دغدغه است.
«از هر دین و جنسیتی که باشند. اما این روزها مرگ برای کودک، دکمه شات داون یک اپلیکیشن است.گفت و گو با این قشر و فهمیدن دنیای شان باید در اولویت قرار بگیرد. بچه‌ها در «زیست جهان» متفاوتی رشد می‌کنند، ابتدا باید این را بفهمیم و بعد از آن سیاست گذاری‌های محافظه کارانه انجام دهیم. این باید اصلی‌ترین اولویت ما باشد».
**جهان بینی مختلف
«علی اصغر سیدآبادی» نویسنده حوزه کودک در ادامه این میزگرد گفت : کودکی که ما در نگاه حقوقی همیشه او را با نگاه حمایتگرانه دیده ایم و گفته ایم او نمی‌داند، نمی‌تواند و نمی‌خواهد و باید از او حمایت کرد در حال حاضر تبدیل شده به کسی که بیش از بزرگترهایش می‌داند. اگر بپذیریم این دنیا تغییر کرده، شاید دیگر به سمت فیلتر کردن سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها نرویم. دلیلش این است که کودکان بیشتر از ما راه‌های دور زدن فیلتر را می‌دانند. تا زمانی که سواد رسانه ای به نهضت تبدیل نشود به اتفاق‌های کوچک محکوم هستیم و از این دنیا عقب می‌مانیم. تا مردم قوت نگیرند و بازیگران و بازیگردان‌های این عرصه نشوند نمی‌توانیم موفق شویم.
«ما با نسلی مواجه هستیم که جهان بینی ذهنی شان از مسائل خیلی متفاوت است. ما در سال‌های گذشته با دو نوجوان رو به رو شدیم که در یکی از شهرهای کشور با دوربین موبایل شان سلفی گرفتند و وصیت شان را گفتند. ما باید دوباره به درک کودک برسیم. خطای اساسی ما این است که فکر می‌کنیم چون شکل و شمایل کودک عوض نشده، پس درک و فهمش هم در تمام این سال‌ها تغییر نکرده است».
**باید گفت و گو کنیم
وی ادامه داد: نمی‌پذیریم که کودک 20سال قبل با کودک الان متفاوت است. حاکمیت اگر می‌خواهد کمک کند، باید به شکل نهضت تمام وجوه مخلتف در این حوزه در نظر بگیرد. کودک ما با رمز ارز بزرگ می‌شود و به همین واسطه باید بچه هایمان را برای 20سال بعد آماده کنیم. باید کودک را یک مخاطب بالغ که البته کم تجربه است در نظر بگیریم و برایش برنامه ریزی کنیم.
سیدآبادی معتقد است اگر می‌خواهیم در زمینه تولید محتوا در فضای مجازی موفق باشیم باید گفت و گو را مد نظر قرار بدهیم: ما در گذشته فقط با مسئله شکاف نسل‌ها رو به رو بودیم اما در حال حاضر شاهد پیوند خوردن شکاف‌های مختلف مانند شکاف ارزشی، فرهنگ رسمی و غیر رسمی و... هستیم که وضعیت ویژه ای ایجاد کرده است. این شکاف تنها در پروسه گفت و گو برطرف می‌شود. برای ورود، باید این تفاوت ارزش‌ها را به رسمیت بشناسیم و یک جا بالاخره کوتاه بیاییم. نمی‌شود سر یک موضعی سفت و سخت بایستیم و توقع داشته باشیم تغییر کند.
**ما خودمان فضای مجازی را نمی‌شناسیم
شیخ الاسلامی در ادامه این بحث گفت: سواد رسانه ای در حال حاضر خیلی برای نسل جوان ما اهمیت ندارد. به جای سواد رسانه ای باید یک قدم برویم عقب تر. ما باید بچه‌ها را از نو بشناسیم. ما چقدر این نسل را می‌شناسیم؟ ما هنوز به شکل تجویزی راجع به کودکان در فضای مجازی تصمیم گیری می‌کنیم در حالی که خودمان هم فضای مجازی را نمی‌شناسیم.
وی افزود: تحولات حوزه کودک بسیار سریع اتفاق می‌افتد و پژوهشگران در برخی موارد نمی‌توانند به این سرعت برسند. باید دست از این همه خیرخواهی برداریم. نباید نگران سواد رسانه ای باشیم، این کودکان بدون این که محدودیتی داشته باشند ادبیات نوع خودشان مانند کمیک را تولید می‌کنند. ما به عنوان نویسنده ایرانی بازی را باخته ایم، بچه‌ها هیچ چیز را نباخته اند. البته این هایی که می‌گویم به معنی نادیده گرفتن تلاش‌های دوستانی که در خصوص سواد رسانه ای فعالیت می‌کنند نیست. اما باید اولویت را به فضاهای دیگر داد تا پیشرفت کنیم.
سیدآبادی در ادامه صحبت‌های شیخ الاسلامی و در دقایق پایانی این میزگرد گفت: گمان نمی‌کنم بررسی زوایای متعدد حضور کودک در فضای مجازی یک بازی باشد که کسی ببازد و کسی ببرد. نظر من این است برای شناخت کودک، در قدم اول یکی از پویش‌های مهم این است که بدانیم آن‌ها چه آرزوهایی دارند.
شناخت آرزوهای آن‌ها می‌تواند در شناخت خودشان کمک شایانی به ما کند. زمانی که داده‌های این پویش گردآوری شود، می‌توان بر اساس آن برنامه ریزی کرد. این کار به دلیل هزینه ای که دارد باید از سوی دولت انجام شود و پس از آن مردم خودشان سر کار بیایند تا تصویر درستی از کودک و نوجوان در جامعه ما انعکاس پیدا کند.
علمی*م.ش*
انتهای پیام /*