بزرگنمایی:

تبسم مهر - تهران- ایرنا- مارس وان، شرکت پرحاشیه ای که برنامه بلندپروازانه فرود اوردن و اسکان انسان در مریخ را دنبال می‌کرد، سرانجام رسما اعلام ورشکستگی کرد.

به گزارش روز سه شنبه خبرنگار علمی ایرنا، مارس وان در اصل اواسط ژانویه گذشته اعلام ورشکستگی کرده بود اما این خبر را رسانه ای نکرد. تا اینکه سرانجام کاربر کنجکاوی که تصادفا متوجه حضور نام این شرکت در فهرست شرکت‌های ورشکسته شده بود، این خبر را روی وب سایت Redditor منتشر کرد. با اعلام این خبر می‌توان گفت که داستان یکی از جنجالی‌ترین برنامه‌های فضایی خصوصی سال‌های اخیر رسما به پایان رسید.
مارس وان چند سال پیش توسط «باس لنسدورپ» (Bas Lansdorp) ایجاد شد، کارآفرین هلندی که تا پیش از آن به خاطر ایجاد شرکت Ampyx Power شناخته می‌شد.
Ampyx Power شرکتی است که در آن زمان با ایده عجیب اش برای نصب توربین‌های بادی روی هواپیما به شهرت رسیده بود و لنسدورپ در سال 2011 با فروش بیشتر سهام آن، مارس وان را تاسیس کرد.
مارس وان ایده مسکونی سازی مریخ در کوتاه‌ترین زمان ممکن و با استفاده از سرمایه گذاری تبلیغاتی را دنبال می‌کرد. شرکتی با انبوهی از ایده‌های عجیب اما پوشش تبلیغاتی گسترده که بسیاری از کارشناسان فضایی از همان ابتدا با تردید فزاینده به آینده آن می‌نگریستند. دامنه این انتقادات آنقدر بود که حتی بعضی از ابتدا کل برنامه را یک کلاهبرداری بزرگ رسانه ای به حساب می‌آوردند.
*** ورشکستگی
مارس وان از ابتدا در قالب دو شرکت ایجاد شد. یکی بنیاد غیرانتفاعی و دیگری شرکت تجاری مارس وان. از میان این دو، شرکت تجاری مارس وان به دستور دادگاهی در بازل سوئیس روز 15 ژانویه گذشته رسما ورشکسته اعلام شد.
در مورد سرنوشت بنیاد غیرانتفاعی مارس وان هنوز هیچ خبر دقیقی منتشر نشده است. با این حال، لنسدورپ مدیرعامل و بنیانگذار مارس وان در مصاحبه با وب سایت انگجت مدعی شده که بنیاد غیرانتفاعی او همچنان به فعالیت خود ادامه خواهد داد اما بدون سرمایه گذاری بیشتر نمی‌تواند کاری از پیش ببرد.
در زمان ایجاد مارس وان، لنسدورپ معتقد بود که به جای تکیه بر سرمایه گذاری دولتی یا حتی خصوصی می‌شود یک برنامه پرهزینه فضایی را تنها با تکیه بر تبلیغات تلویزیونی پیش برد. به این ترتیب قرار بر این بود که چرخ‌های برنامه مارس وان با تولید بزرگترین و جاه طلبانه‌ترین شوی تلویزیونی دنیا به حرکت در بیاید. شوی تلویزیونی که به طور مثال قرار بود از تمامی مراحل سفر به مریخ و مسکونی سازی آن تا دغدغه‌های هر روزه مسافران مریخ را برای تماشاچیان پخش کند.
به این منظور مارس وان کمپین رسانه ای گسترده ای برای جلب توجه افکار عمومی به راه انداخت. قرار بر این بود که سفر به مریخ پس از چند پرتاب بدون سرنشین به صورت یک طرفه رخ دهد. یعنی داوطلبان در پرتابی یک طرفه به سوی مریخ می‌رفتند و قبول می‌کردند که تا آخر عمر در مریخ باقی بمانند. برای انتخاب داوطلبان هم مارس وان برنامه تبلیغاتی گسترده و پرحاشیه ای را به اجرا گذاشت و از همه داوطلبان خواست که درخواست‌های خود را ارسال کنند. بیش از 200 هزار نفر از سراسر دنیا (از جمله چندین نفر از ایران) در این برنامه ثبت نام کردند. سپس به صورت مرحله به مرحله داوطلبین واجد شرایط به صورت اینترنتی و از راه دور دست چین شدند و به مرحله بعدی گزینش می‌رفتند. قرار بر این بود که در مرحله نهایی منتخبین به صورت حضوری آخرین فاز گزینش را پشت سر بگذارند. در نهایت هم چهار نفر اول به نخستین مستعمره سازان مریخ بدل می‌شدند.
بر اساس طرحی که در آن زمان اعلام شد، این شرکت قصد داشت 24 نفر را در گروه‌های چهار نفره و در بازه‌های زمانی چهار سال به چهار سال روانه مریخ کند. مارس وان مدعی بود که قصد دارد مستعمره کوچک خود روی مریخ را با تکنولوژی‌های کنونی و در دسترس در کوتاه‌ترین زمان ممکن عملیاتی کرده و تا سال 2032 اولین مستعمره نشین‌ها را به سیاره سرخ ارسال کند. با این حال تقریبا هیچکدام از طرح‌های تکنیکی اعلام شده در برنامه زمان بندی این شرکت حتی پس از تغییر چندباره زمان بندی رخ ندادند.
*** اما و اگرها
مارس وان برای آخرین بار در جولای سال میلادی گذشته (2018) خبری را منتشر کرد و گفت که با شرکت فونیکس برای سرمایه گذاری به توافق رسیده است. بر این مبنا گفته شد که فونیکس قرار است در طول یک سال بعدی 12 میلیون یورو در برنامه‌های مارس وان سرمایه گذاری کند. پولی که قرار بود بخشی از هزینه‌های رو به فزونی شرکت و بنیاد غیرانتفاعی اش را تامین نماید. ضمن آنکه این سرمایه گذاری هزینه‌های فاز آخر انتخاب و گزینش داوطلبان را نیز تامین می‌کرد. اتفاقی که هیچ وقت رخ نداد.
با این همه برنامه مارس وان از همان ابتدا با اما و اگرهای جدی روبرو بود. اما و اگرهایی که هم ابعاد فنی جدی داشت و هم تردیدهای فراوانی در بعد نرم افزاری و رسانه ای آن مطرح بود. در بعد فنی بسیاری از کارشناسان طرح‌های جاه طلبانه مارس وان برای مسکونی سازی مریخ را که با انواع انیمیشن‌های سی جی آی به خورد رسانه‌ها داده شده بود غیر عملی می‌دانستند. به عنوان نمونه در سال 2014 یعنی درست زمانی که مارس وان در اوج هیاهوی رسانه ای خود بود، گروهی از پژوهشگران دانشگاه ام آی تی پس از بررسی و شبیه سازی تکنیکی برنامه اعلام شده از سوی این شرکت گفتند برنامه مارس وان در صورت اجرا تنها باعث مرگ سریع مسافران خود به مقصد مریخ خواهد شد.
علمی*م.ج*2017
انتهای پیام /*