تبسم مهر به نقل از ایسنا، نیما حقیقت‌جو، دانشجوی این واحد دانشگاهی در رابطه با این پژوهش، گفت: اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺘﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ، ﺑﻬﯿﻨﻪ‌ﺳﺎزی ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎی ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ و ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺧﻄﺮات ﺣﻔﺎری ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺘﻪ، ﻋﻮاﻣﻞ ﮐﻠﯿﺪی در ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺣﻔﺎری ﭼﺎه ﺑﺎ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﻤﮑﻦ است. در حال حاضر ﻟﯿﺴﺖ ﻃﻮﻻﻧﯽ از ﻣﺘﻪ‌ﻫﺎی ﻏﻠﺘﮑﯽ، ﻣﺨﺮوﻃﯽ، دﻧﺪاﻧﻪ ﻓﻮﻻدی و ﮐﺎرﺑﯿﺪ ﺗﻨﮕﺴﺘﻦ دﮐﻤﻪ‌ای ﺑﺎ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ‌ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺣﻔﺎری وﺟﻮد دارد که بعضا سبب سردرگمی یک مهندس حفار به منظور انتخاب بهترین مته می‌شود.

وی با بیان اینکه اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺘﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮد ﺧﺎص، ﻣﯽ‌ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺴﯿﺎر مهم ﺑﺎﺷﺪ، گفت: همچنین انتخاب صحیح مته، نقش بسزایی در عملکرد و کارایی عملیات حفاری است. در انتخاب مته حفاری عوامل مهمی چون هزینه به ازای هر فوت، انرژی ویژه، قابلیت حفاری سازند، نرخ نفوذ و ... دخالت دارند. از این رو  انتخاب مته حفاری را می‌توان به عنوان یکی از مسائل تصمیم‌گیری چند معیاره مطرح کرد.

به گفته این دانشجوی واحد علوم و تحقیقات، مطالعات آماری نشان می‌دهد حدود 7-5 درصد هزینه حفر هر چاه نفت به هزینه مته‌های حفاری آن چاه اختصاص دارد، در حالی که اگر مته‌های حفاری به درستی انتخاب و استفاده شوند، می‌توان زمان حفاری و هزینه تکمیل چاه را به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش داد.

حقیقت جو، تصریح کرد: امروزه با پیشرفت روز افزون دانش و تکنولوژی، صنایعی نیز که تحت تأثیر این دو رکن هستند، دست خوش تغییرات و پیشرفت‌هایی می‌شوند و همین موضوع سبب گسترده شدن انتخاب‌ها و به وجود آمدن طیف وسیعی از گزینه‌ها می‌شود. موضوع انتخاب مته حفاری از آنجایی حاِئز اهمیت می‌شود که بر اساس روش تصمیم گیری فازی بتوان به انتخاب گزینه بهینه و مدیریت مطلوب دست یافت.

وی افزود: تاکنون در رابطه با روش‌های انتخاب مته حفاری تحقیقات متنوع و گوناگونی در ایران صورت گرفته است. اما استفاده از چند معیار در کنار هم و به صورت همزمان و آن هم با استفاده از روش تصمیم‌گیری فازی مثلثی در انتخاب مته حفاری روشی نوین محسوب می‌شود که تا به حال پژوهشی بر روی این موضوع صورت نگرفته است.

حقیقت جو در رابطه با روند پژوهش خود، ادامه داد: مراحل انجام تحقیق به صورت مطالعه  موارد پیشین در زمینه انتخاب مته‌های حفاری، مطالعه و تحقیق جامع و کامل پیرامون مبحث تصمیم‌گیری با معیارهای چندگانه، فراهم ساختن ملزومات و داده‌های مورد نیاز به منظور استفاده در روش شباهت به گزینه ایده‌آل فازی، آشنایی و فرآگیری کامل روش‌هایی که در روش شباهت به گزینه ایده‌آل فازی مورد استفاده قرار می‌گیرد، حل معادلات و در نهایت دریافت و تحلیل نتایج بدست آمده است.

این محقق دانشگاهی افزود: در این تحقیق برای انتخاب بهینه مته حفاری، از روش‌ شباهت به گزینه ایده‌آل فازی مثلثی در دو سازند آغاجاری و گچساران استفاده شد که نتایج بهتری نسبت به روش‌های تصمیم‌گیری دیگر ارائه می‌دهد. همچنین در این تحقیق معیارهای هزینه حفاری به ازای واحد طول، قابلیت حفاری، نرخ نفوذ مته و انرژی ویژه به عنوان عوامل موثر در انتخاب مته در نظر گرفته شدند. دلیل انتخاب این معیارها اهمیت هر یک از آنها به صورت جداگانه در انتخاب نوع مته و همچنین انتخاب متداول آنها توسط اپراتورهای حفاری است.

وی گفت: نتایج این تحقیق برای طیف وسیعی از شرکت‌های تابعه شرکت ملی نفت ایران و همچنین شرکت‌های بین‌المللی و خارجی که در زمینه حفاری فعالیت دارند کاربرد دارد. تمام شرکت‌هایی که در زمینه حفاری چاه‌های نفتی  کار می‌کنند، می‌توانند از این نتایج به عنوان مرجعی جهت استفاده و انتخاب بهترین مته‌های حفاری با توجه به معیارها و اهداف خویش، استفاده کنند.

بنا بر اعلام روابط عمومی واحد علوم و تحقیقات، این تحقیق در قالب پایان‌نامه با عنوان «انتخاب بهینه مته حفاری در صنعت نفت با استفاده از تکنیک تصمیم‌گیری چند معیاره فازی» توسط نیما حقیقت‌جو دانشجوی واحد علوم و تحقیقات به راهنمایی دکتر آرش ابراهیم آبادی، دکتر مستانه حاجی‌پور صورت گرفته است.