تبسم مهر - طرح رصد اشتغال فارغ التحصیلان برای اولین بار از سوی وزارت علوم اجرا شد که براساس نتایج این طرح حدود 50 تا 60 درصد فارغ التحصیلان 87 دانشگاه درحال حاضر مشغول به کار هستند.

خبرگزاری مهر - گروه حوزه و دانشگاه؛ زهرا ساختمانیان: پیمایش مسیر شغلی فارغ التحصیلان و پیگیری دائمی موضوعی بود که به صورت پراکنده در سطح دانشگاه‌ها انجام شده بود اما در سال جاری این طرح از سوی وزارت علوم به صورت سراسری اجرا شد تا براساس نتایج این طرح، بتوان برای ظرفیت پذیرش در رشته‌های مختلف، بازنگری متون درسی و آموزش‌های کاربردی به دانشجویان برنامه ریزی و سیاستگذاری کرد.
طرح رصد اشتغال فارغ التحصیلان برای اولین بار است که در کشور اجرایی شده و قرار است در سال‌های آینده با حضور دانشگاه‌های بیشتری انجام شود.
هدف وزارت علوم در طرح رصد اشتغال دانش آموختگان
محمد سعید سیف، مدیرکل دفتر ارتباط با صنعت وزارت علوم تاکید دارد که هدف این وزارتخانه از اجرای طرح رصد اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی مقایسه دانشگاه‌ها با یکدیگر نیست بلکه هدف از اجرای این طرح برنامه ریزی و سیاستگذاری دقیق‌تر برای توسعه آموزش عالی است.
وی افزود: در سال جاری هدف این بود که طرح آغاز شود و امیدواریم در سال‌های آینده دانشگاه‌های بیشتری در این طرح مشارکت کنند.
مدیرکل دفتر ارتباط با صنعت وزارت علوم خاطرنشان کرد: 87 دانشگاه کشور در این طرح شرکت کردند که براساس آمارهای موجود حدود 50 تا 60 درصد دانش آموختگان این دانشگاه‌ها شاغل هستند.
سیف تاکید کرد: در دانشگاه هایی که در طرح رصد اشتغال فارغ التحصیلان شرکت کردند، ارتباط خوبی میان فارغ التحصیلان و بدنه دانشگاه ایجاد شده است.
وی گفت: دانشگاه‌ها پس از شناسایی فارغ التحصیلان خود می‌توانند از آنها در امور مختلف، کمک فکری دریافت کنند و همچنین موضوع ارتباط صنعت و دانشگاه نیز افزایش می‌یابد.
مدیرکل دفتر ارتباط با صنعت وزارت علوم تاکید کرد: در سال‌های آینده باتوجه به اینکه آمارها دقیق‌تر و تعداد دانشگاه هایی که در این طرح شرکت می‌کنند نیز بیشتر می‌شود بنابراین می‌توانیم آمارهای مقایسه ای داشته باشیم.
سیف اظهار داشت: بخش زیادی از بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی مربوط به دانشگاه‌های کوچک و غیر دولتی هستند که این دانشگاه‌ها در طرح وزارت علوم مشارکت نداشتند.
وی خاطرنشان کرد: با رصد اشتغال فارغ التحصیلان، دانشگاه‌ها می‌توانند برای رشته‌های خود برنامه ریزی کنند به این نحو که اگر اشتغال فارغ التحصیلان یک رشته پایین باشد دانشگاه‌ها می‌توانند پذیرش در آن رشته را کاهش و یا به دانشجویان مهارت‌های شغلی آموزش دهند.
مدیرکل ارتباط با صنعت وزارت علوم تاکید کرد: وزارت علوم برنامه دارد هرساله این طرح را اجرا و نتایج آن را اعلام کند.

جدول دانشگاه هایی که در طرح رصد اشتغال شرکت کرده اند

ردیف	دانشگاه	ردیف	دانشگاه	دریف	دانشگاه	ردیف	دانشگاه	ردیف	دانشگاه
1	اردکان	21	پیام نورمرکزی	41	دامغان	61	شهید باهنر کرمان	81	صنعتی شریف
2	صنعتی قم	22	علوم و فنون دریایی خرمشهر	42	گلستان	62	یاسوج	82	علوم و معارف قرآن کریم
3	ارومیه	23	تحصیلات تکمیلی وفناوری پیشرفته کرمان	43	رازی کرمانشاه	63	یاسوج	83	صنعتی شیراز
4	صنعتی قوچان	24	علوم وفنون مازندران	44	گنبد کاووس	64	یزد	84	سیستان و بلوچستان
5	اصفهان	25	تربت حیدریه	45	زابل	65	شهید چمران اهواز	85	مراغه
6	صنعتی کرمانشاه	26	فردوسی مشهد	46	گیلان	66	دانشگاه غیر انتفاعی خیام مشهد	86	صنعتی سیرجان
7	امیرالمومنین	27	تربیت مدرس	47	زنجان	67	شهید مدنی آذربایجان	87	علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
8	صنعتی نوشیروانی بابل	28	فرزانگان سمنان	48	لرستان	68	دانشگاه گرمسار
9	ایلام	29	تفرش	49	الزهرا	69	شیراز
10	صنعتی همدان	30	فسا	50	محقق اردبیلی	70	دانشگاه بیرجند
11	بجنورد	31	جهرم	51	سمنان	71	صنعتی اراک
12	علامه طباطبایی	32	فناوری نوین آمل	52	میبد	72	دانشگاه صنعتی ارومیه
13	بزرگمهر قائنات	33	جیرفت	53	سیدجمال الدین اسدآبادی	73	صنعتی بیرجند
14	علم و صنعت ایران	34	فنی و حرفه ای	54	نوین سبزوار	74	حکیم سبزوار
15	علم و صنعت ایران	35	حضرت معصومه(س)	55	شمال	75	صنعتی خاتم انبیاء بهبهان
16	علم و هنر یزد	36	کاشان	56	نیشابور	76	صنعتی خواجه نصیر
17	بوعلی سینا همدان	37	خلیج فارس	57	شهداء هویزه	78	صنعتی سهند
18	علمی-کاربردی	38	کردستان	58	هرمزگان	79	اراک
19	بین المللی امام رضا(ع)	39	خوارزمی	59	شهرکرد	80	صنعتی شاهرود
20	علوم قضایی و خدمات اداری	40	کوثر	60	ولی عصر رفسنجان	80	دریانوردی و علم دریایی چابهار

در طرح رصد اشتغال فارغ التحصیلان به آمارهای مرکز آمار ایران اشاره شده است که براساس اعلام این مرکز، تعداد 3 میلیون و 794 هزار و 420 دانشجو در دانشگاه‌های کشور مشغول به تحصیل هستند که از این تعداد یک میلیون و 723 هزار و 269 نفر زن و 2 میلیون و 71 هزار و 151 دانشجو مرد هستند.
براساس آمارهای مرکز آمار ایران بیشترین جذب فارغ التحصیلان در بخش خدمات شامل سازمان ها، دستگاه ها، ادرات دولتی، خصوصی و آموزش و پرورش، دانشگاه و... است.
ظرفیت اشتغال فارغ التحصیلان در حوزه‌های خدمات محدود است و در این حوزه تنها بخشی از فارغ التحصیلان جذب می‌شوند و جمعیت زیادی از فارغ التحصیلان به دلیل عدم آموزش‌های مهارتی و عدم نیازهای خدماتی، بیکار می‌مانند.
عدم هماهنگی میان فرصت‌های شغلی موجود در بخش‌های مختلف اقتصاد و به عبارتی کمبود تقاضا، بروز پدیده بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی را فراهم ساخته است.

سامانه طرح رصد اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاه‌ها با هدف مدیریت و دسترسی آسان به داده ها، تجزیه و تحلیل آمار، آنلاین بودن آن و نتیجه گیری در رشته‌های مختلف و مقاطع متفاوت راه اندازی شد که در سال جاری 87 دانشگاه در این طرح شرکت و آمار و اطلاعات فارغ التحصیلان خود را در این سامانه بارگذاری کرده اند.
همزمان با دریافت اطلاعات مورد نیاز از وضعیت اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی، وضعیت اشتغال فارغ التحصیلان در سامانه‌های ثبت شده وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مورد بررسی و نتایج حاصل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
آمار اشتغال فارغ التحصیلان در 4 دانشگاه بزرگ کشور
براساس نتایج به دست آمده مشخص شد که 56.3 درصد دانش آموختگان دانشگاه علامه طباطبایی به عنوان بزرگترین دانشگاه تخصصی در حوزه علوم انسانی شاغل هستند و به صورت جزئی 84.7 درصد فارغ التحصیلان دوره دکتری، 49.6 درصد فارغ التحصیلان دوره کارشناسی ارشد، 34.8 درصد دانشجویان مقطع کارشناسی این دانشگاه مشغول به کار هستند.

همچنین براساس آمارهای ارائه شده توسط دانشگاه علم و صنعت به سامانه رصد اشتغال فارغ التحصیلان، در مجموع 74.7 درصد فارغ التحصیلان این دانشگاه مشغول به کار هستند که 93.1 درصد فارغ التحصیلان دوره دکتری، 52.9 درصد فارغ التحصیلان دوره کارشناسی ارشد و 78.2 درصد فارغ التحصیلان دوره کارشناسی این دانشگاه شاغل هستند.

براساس آمارهای موجود در این سامانه 71.5 درصد فارغ التحصیلان دانشگاه تربیت مدرس شاغل هستند که در مقطع کارشناسی ارشد 56 درصد و در مقطع دکتری 87 درصد دانش آموختگان این دانشگاه شغل دارند.

همچنین بررسی وضعیت دانشگاه بوعلی سینا همدان نیز نشان می‌دهد، در مجموع 67 درصد فارغ التحصیلان این دانشگاه شاغل هستند. در این دانشگاه 93 درصد فارغ التحصیلان دوره دکتری، 69.78 درصد فارغ التحصیلان دوره کارشناسی ارشد و 38 درصد فارغ التحصیلان دوره کارشناسی مشغول به کار هستند.

براساس اعلام وزارت علوم همانطور که در نمودارهای بالا مشاهده می‌شود به طور کلی با افزایش سطح تحصیلات، درصد اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی افزایش می‌یابد.
میزان اشتغال رشته‌های مهندسی، علوم پایه و علوم انسانی در 18 دانشگاه
در طرح رصد اشتغال دانش آموختگان وزارت علوم براساس آمار دریافتی از دانشگاه ها، میانگین درصد اشتغال فارغ التحصیلان سال تحصیلی 93-94 در برخی از رشته‌ها در 18 دانشگاه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت.
در این تحلیل پراکندگی دانشگاهها و رشته‌های متنوع در نظر گرفته شد. رشته‌های مکانیک، کامپیوتر، عمران، برق و زبان انگلیسی جز رشته‌های با میانگین درصد اشتغال بین 50 تا 60 درصد بودند.
همچنین رشته‌های علوم پایه مانند ریاضی، فیزیک، ادبیات فارسی نیز جز رشته‌های با میانگین رصد اشتغال بین 10 تا 40 درصد قرار داشتند.
میانگین شاغلین برخی رشته در 18 دانشگاه کشور

براساس این طرح، درصد اشتغال دانشگاه‌ها در مقاطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تعیین شده است که از سوی وزارت علوم آمارهای برخی از دانشگاه‌ها منتشر شده است.
وزارت علوم میانگین درصد اشتغال فارغ التحصیلان دوره کارشناسی در 20 دانشگاه کشور را اعلام کرده است که نام دانشگاه‌های بزرگی مانند شهید بهشتی، خواجه نصیر، علم و صنعت، بوعلی سینای همدان، رازی کرمانشاه، کاشان، خوارزمی و هرمزگان در آن به چشم می‌خورد.

براساس این نمودار دانشگاه صنعتی سهند تبریز با 87 درصد اشتغال فارغ التحصیلان دوره کارشناسی در صدر نمودار قرار دارد و دانشگاه‌های شهید بهشتی و خواجه نصر الدین طوسی در رده‌های دوم و سوم هستند.
در میان 20 دانشگاه مورد بررسی، 10 دانشگاه اول به تربیت متشکل از دانشگاه‌های صنعتی سهند، شهید بهشتی، صنعتی خواجه نصیر، گلستان، علم و صنعت، بوعلی سینا همدان، صنعتی قم، علم و هنر یزد، رازی کرمانشاه و فسا هستند.
همچنین میانگین درصد اشتغال در 30 دانشگاه برای مقطع کارشناسی ارشد نیز اعلام شده است که دانشگاه‌های صنعتی سهند تبریز، بوعلی سینا همدان، علم و صنعت، علم و هنر یزد، علم و معارف قرآن کریم، سید جمال الدین اسدآبادی، محقق اردبیلی، سمنان، یاسوج و خوارزمی به ترتیب بیشترین میزان اشتغال را داشته اند.

میانگین درصد اشتغال دانشگاه‌ها در مقطع دکتری نیز در این طرح مورد بررسی قرار گرفت که از سوی وزارت علوم وضعیت 19 دانشگاه در این شاخص با یکدیگر مقایسه شده است.
در این میان اشتغال در دوره دکتری دانشگاه‌های ولی عصر رفسنجان، صنعتی سهند تبریز، میبد و شهید بهشتی به صورت 100درصد اعلام شده است.
براساس اعلام وزارت علوم درصد اشتغال دوره‌های دکتری در دانشگاه‌های محقق اردبیلی، بوعلی سینا همدان، سمنان، علم و صنعت ایران سیستان و بلوچستان و رازی کرمانشاه از 90 تا 97 درصد اعلام شده است.