تبسم مهر - به گزارش ایسنا، آمار ارائه شده توسط دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن، زیرمجموعه معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی که طبیعتا یکی از مسئولیت‌های آن کنترل بازار است، از اوضاع نابسامان بازار مسکن حکایت دارد.
طی سال‌های اخیر غفلت در زمینه‌هایی همچون اجرای طرح جامع مسکن، حذف سوداگری، وضع مالیات بر خانه‌های خالی، ساخت و ساز که منجر به افت بازده سرمایه شد، وضع مالیات و انواع عوارض برای سازندگان، آن هم در شرایطی که بازار مسکن پنج سال در رکود به سر برده، اوضاع فعلی بازار مسکن را متاثر از نوسانات نرخ ارز، آسیب‌پذیر کرده است.
هم‌اکنون 31 درصد خانوارهای ایرانی مستاجر هستند و بخش تقاضا به شدت ضعیف شده است. تنها طی پنج سال اخیر تعداد مستاجرها از 26.6 درصد به 30.7 درصد افزایش یافته و نقش دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن، صرفا به ارایه آمار ماهیانه تقلیل یافته است.
با توجه به پرش قیمت مسکن در یک سال اخیر بسیاری از خانواده‌های متوسط و پایین جامعه، قدرت خرید خود را از دست داده‌اند. بیشترین افزایش قیمت البته در نیمه شمالی شهر تهران رخ داده اما طی دو - سه ماه اخیر شاهد سرایت گرانی به مناطق جنوبی بودیم که خوشبختانه به دلیل نبود تقاضای موثر، رشد ماهیانه قیمت کنترل شده و هم‌اکنون در سطح شهر تهران به رشد 1.5 درصد رسیده است. نگاهی به مظنه قیمت‌های فعلی مسکن در کلانشهر تهران بیندازیم.

مظنه مسکن شهر تهران بر اساس معاملات بهمن ماه 1397
محله	متراژ	سن بنا	قیمت (تومان)
کارون شمالی	55 متر	6 سال	406 میلیون
گیشا	77متر	3 سال	یک میلیارد و 180 میلیون
تهرانپارس	72 متر	نوساز	500 میلیون
وحیدیه	57 متر	6 سال	443 میلیون
کارون	55 متر	6 سال	406 میلیون
بریانک	69 متر	3 سال	387 میلیون
بهداشت	69 متر	4 سال	390 میلیون
ابوذر	86 متر	7 سال	327 میلیون
دولاب	75 متر	نوساز	490 میلیون
دروس	118 متر	7 سال	2 میلیارد و 150 میلیون
پارک لاله	74 متر	4 سال	یک میلیارد و 140 میلیون

در روزهای اخیر جدیدترین آمار از تحولات بازار مسکن شهر تهران از وزارت راه و شهرسازی ارائه شده که نشان می‌دهد در دی‌ماه 1397 میانگین قیمت با رشد 90 درصدی نسبت به ماه مشابه سال قبل به 9 میلیون و 631 هزار تومان رسیده و این در حالی است که معاملات 58 درصد کاهش نشان می‌دهد.
بر اساس این آمار، در دی‌ماه سال جاری 6950 فقره معامله در شهر تهران انجام شده که از افت 58.8 درصدی نسبت به زمان مشابه سال قبل حکایت دارد.
طبق طرح جامع مسکن که توسط معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی تهیه شده باید سالیانه یک میلیون واحد مسکونی در کشور احداث شود. این در حالی است که طبق برآورد پروانه‌های ساختمانی، هم‌اکنون حدود 320 هزار واحد مسکونی توسط بخش مسکونی تولید می‌شود. از سوی دیگر، دولت طرح‌های مسکن دولتی را ناکارآمد می‌داند که البته کارشناسان نیز این موضوع را تایید می‌کنند. اما نقد بسیاری از فعالان حوزه مسکن این است که دولت برنامه کاربردی برای بخش مسکن که پیشران محسوب می‌شود ، 33 درصد اقتصاد را در بر می‌گیرد و با 134 بخش اقتصادی رابطه پیشین و پسین دارد ارائه نکرده است.
یکی از توجیهات مسئولان حوزه مسکن آن است که تلاطم اقتصاد کلان، تورم عمومی و نوسان بازار ارز، اثر منفی بر بخش مسکن می‌گذارد. اما مساله اصلی به نبود مسکن اعم از استیجاری و ملکی متناسب با توان خانوار مربوط می‌شود.
طبق آمار 24 میلیون و 196 هزار خانواردر ایران وجود دارد و این در حالی است که تعداد واحد مسکونی 27 میلیون و 528 هزار و 282 واحد در سه دسته «خانه در حال استفاده»، «خانه خالی از سکنه» و «خانه شبه‌خالی» اعلام می‌شود. بر این اساس نه تنها باید تمام خانوارها صاحب مسکن باشند بلکه حدود سه میلیون و 332 هزار واحد مسکونی اضافی نیز برای تعادل‌بخشی داریم. اما فقط 22 میلیون و 830 هزار خانوار در واحدها ساکن هستند؛ به بیان دیگر در هر 100 واحد مسکونی 104 خانوار زندگی می‌کند.
هم‌اکنون در شرایطی بیش از سه میلیون واحد خالی و شبه خالی در کشور داریم که قرار بود بر اساس طرح‌های مالیاتی، این واحدهای که عموما در اختیار قشر مرفه جامعه قرار دارد وارد بازار مصرف شود اما این طرح هنوز روی کاغذ باقی مانده و در کمیسیون اقتصادی مجلس در دست بررسی است.
در شرایط فعلی به دلیل تورم ایجاد شده و بر اساس گفته‌های محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی، مخارج اجاره‌نشینی 80 درصد درآمد کارگران را به خود اختصاص می‌دهد. این در حالی است که دولت در روزهای اخیر حق مسکن کارگران را از 40 هزار تومان به 100 هزار تومان افزایش داد. کارشناسان معتقدند این ارقام دردی از کارگران دوا نمی‌کند.
احمدرضا معینی، رییس کانون هماهنگی شورای اسلامی کار اصفهان با اشاره به اینکه بر مبنای تورم، حق مسکن را 40 هزار تومان اعلام کردند، در حالیکه با برآورد نرخ تورم به دو برابر، این رقم 60 هزار تومان خواهد بود، بیان می‌کند که براساس ماده 149 قانون کار حق مسکن توسط شورای عالی کار پیشنهاد و سپس به هیات وزیران ارجاع داده می‌شود و باید تصمیم نهایی اتخاذ شود، البته ما پیشنهاد 250 هزار تومان را برای حق مسکن ارائه داده‌ایم با این حال هوشنگ درویش، رییس کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار خوزستان می‌گوید این تصمیم دردی از درهای کارگران را دوا نمی‌کند اما بهتر از هیچ است .
وزیر راه و شهرسازی، از زمان روی کار آمد طرح‌هایی را در حوزه مسکن ارائه کرده که باید منتظر ماند و اثرات آن را در سال‌های آینده بررسی کرد.
محمد اسلامی احداث 400 هزار واحد مسکونی در شهرهای جدید، بافت فرسوده و مناطق هدف بنیاد مسکن تا سال 1400 را هدف‌گذاری خود قرار داده است. یکی دیگر از برنامه‌های اسلامی ارائه کارت اعتباری مصالح ساختمانی به سازندگان مسکن عنوان می‌شود.
او سپس سه تن از معاونان خود در حوزه مسکن و ساختمان، بازآفرینی شهری و معماری و شهرسازی را تغییر داد.
اسلامی هم‌چنین در روزهای اخیر جلسه‌ای را با انبوه‌سازان برگزار کرد. وزیر راه و شهرسازی اسلامی با انتقاد از تولید مسکن لوکس و فوق لوکس در کشور افزود:تولید این قبیل از مسکن باعث تله سرمایه‌گذاری در کشور شده و کمکی نیز به تولید مسکن نخواهد کرد، زیرا طبق آنالیزهای صورت گرفته در پایتخت و کلان‌شهرها از دهک هشت به پایین نمی‌توانند خانه مناسبی برای خود بدون آنکه یک فرمول یا شرایط ویژه‌ای وجود داشته باشد، تامین کنند.
اسلامی این را هم گفت که تمامی قوانین حمایتی مانند رفع موانع تولید و غیره که به حمایت از بخش خصوصی می‌پردازند در این وزارتخانه توجه ویژه خواهد شد.
در این شرایط باید منتظر بمانیم و ببینیم خانه‌تکانی وزیر راه و شهرسازی در حوزه مسکن و ساختمان چه نتایجی را در سال‌های آینده به دنبال خواهد داشت و آیا آرزوی جوانان برای دسترسی به مسکن متناسب با درآمد محقق می‌شود یا خیر.
انتهای پیام
خبرنگار: مجید انتظاری
دبیر خبر: مریم طاووسی