بزرگنمایی:

به گزارش خبرنگار اقتصادی تبسم مهر ، با توجه به وضعیت ناگوار مصرف بنزین در کشور و حجم بالای قاچاق، عزم نهادهای مسوول برای بازگرداندن و احیای نقش کارت سوخت جدی شده است.
به نظر می رسد اکنون اجماع ملی برای بازگشت کارت سوخت و مدیریت مصرف شکل گرفته اما درباره جزییات و چگونگی اجرای طرح های مدیریت مصرف، هنوز تصمیم نهایی گرفته نشده است.
اگرچه در سال های اخیر پس از حذف سهمیه بندی، هیچ گاه کارت سوخت به طور رسمی حذف نشد اما رانندگان به استفاده از آن در زمان سوخت گیری تمایلی نداشته اند و در عمل کارت های سوخت جایگاه داران، جایگزین کارت های شخصی شده است.

** کنار گذاشتن تدریجی کارت های سوخت با حذف سهمیه بندی
با یکسان سازی نرخ بنزین و حذف سهمیه بندی در بهار 1394، فرایند حذف تدریجی کارت سوخت توسط مالکان خودروها آغاز شد.
رانندگان با حذف سهمیه بندی بنزین، به کارت سوخت به عنوان ابزاری مزاحم می نگریستند که هیچ کارایی ندارد، زیرا به راحتی می شد با استفاده از کارت سوخت جایگاه داران سوخت گیری کرد.
بدین ترتیب به تدریج کارت سوخت از چرخه سوخت گیری رانندگان کنار گذاشته شد، حتی افرادی که کارت خود را گم کرده بودند به سراغ آن نرفتند.
بی رغبتی به کارت سوخت تا آنجاست که در دفترهای پستی انبوهی از کارت های سوخت وجود دارد که رانندگان برای تحویل گرفتن آنها نیامده اند.
البته به تازگی پس از جدی شدن احیای کارت سوخت، مراجعه مالکان خودروهای فاقد کارت سوخت برای اخذ این کارت ها به پلیس + 10 و دفترهای پستی افزایش یافته است.

** کارت سوخت، ابزار مدیریت مصرف
استفاده از کارت سوخت مزایایی برای اقتصاد کشور دارد که سبب جدی شدن بهره گیری دوباره از آن شده است.
حامیان احیای کارت سوخت تاکید می کنند با این کارت ها می توان جلو قاچاق سوخت را گرفت و در صورت کنار گذاشتن آنها، بهترین ابزار کنترل قاچاق از دست می رود.
بر اساس آمار غیررسمی، اکنون روزانه حدود 10 میلیون لیتر بنزین به کشورهای همسایه قاچاق می شود که در صورت تشدید کنترل ها از طریق کارت سوخت، جلو آن گرفته می شود. 
در واقع، در صورت حذف سامانه هوشمند و کارت سوخت، دولت مهمترین ابزار برای جمع آوری دقیق میزان مصرف خودروها را که در جلوگیری از قاچاق سوخت نیز کاربرد دارد، از دست می دهد.
البته کارت سوخت برای خود مخالفانی نیز دارد که برخی از آنان حذف دایمی کارت سوخت را خواستارند. به نظر آنان استفاده از کارت های سوخت (بدون سهمیه بندی)، بی فایده است و باعث اتلاف وقت رانندگان در زمان سوخت گیری می شود.

** طرح های تشویقی و تنبیهی برای استفاده از کارت های سوخت
جدی ترین طرح برای احیای کارت سوخت، بازگشت سهمیه بندی است که بر اساس آن، سهمیه مشخص (مثلا 60 لیتر در ماه) برای خودروهای سواری با نرخ یارانه ای تعیین می شود که مازاد بر آن به صورت غیریارانه ای محاسبه می شود.
اجرای این طرح در شرایط فعلی با ابهام هایی همراه شده است و شنیده می شود شاید این طرح برای امسال اجرا نشود.
البته برای استفاده از کارت سوخت بدون سهمیه بندی نیز طرح های تشویقی و تنبیهی دیگری مطرح شده است.
براساس طرح تشویقی، برای آن دسته از دارندگان خودرو که در زمان مراجعه به جایگاه ها به جای کارت سوخت جایگاه داران از کارت های سوخت شخصی استفاده کنند، جایزه ای تعلق می گیرد. 
جوایزی که تاکنون پیشنهاد شده شامل سهمیه های خاص و یا تخفیف در قیمت بنزین است که البته هیچ کدام نهایی نشده است. 
اگرچه پرداخت جایزه به عنوان یکی از راه های تشویق استفاده از کارت سوخت مطرح است، با توجه به کمبود منابع مالی دولت و یارانه سنگینی که بابت بنزین پرداخت می شود، احتمال موافقت با تخفیف در قیمت بنزین در زمان سوختگیری با کارت های شخصی منتفی است. 
همچنین در میان طرح های مختلفی که برای سرنوشت کارت سوخت ارایه شده است، تبدیل این کارت به کیف پول الکترونیکی از مهمترین پیشنهادها به شمار می رود.
بر این اساس، از این کارت ها به عنوان کیف پول الکترونیکی با قابلیت پرداخت اعتباری استفاده می شود که این موضوع می تواند به صورت یک مشوق در نظر گرفته شود.
از سوی دیگر، طرح هایی نیز در دستور کار قرار دارد که مربوط به اعمال سیاست های تنبیهی برای استفاده از کارت سوخت شخصی است.
بر این اساس، رانندگانی که در زمان مراجعه به پمپ بنزین ها، از سوختگیری با کارت شخصی خودداری می کنند ناچارند برای استفاده از کارت سوخت جایگاه داران، هزینه اضافی پرداخت کنند. 

**سرنوشت کارت های سوخت در انتظار تصمیم دولت
وزارت نفت و نهادهای مسوول، پیشنهادهای خود درباره کارت های سوخت و مدیریت مصرف را به نهادهای تصمیم گیرنده در دولت ارایه کرده اند که قرار است تصمیم نهایی بزودی اتخاذ و اعلام شود.
زمان و نحوه اجرای طرح های جدید مدیریت مصرف از طریق کارت سوخت هنوز مشخص نیست اما به نظر می رسد در اجرای آن تردیدی وجود ندارد.
بنابراین دیر یا زود، کارت سوخت دوباره به یک وسیله ضروری برای رانندگان تبدیل می شود.