بزرگنمایی:

تبسم مهر - تهران- ایرنا- بازار گوشت قرمز هفته هاست که سامان ندارد؛ با وجود اینکه حجم واردات گوشت افزایش یافته، اما به همان میزان قاچاق دام رشد چشمگیری پیدا کرده تا جایی که به نظر می‌رسد اقدامات دولت برای تنظیم بازار این محصول و تعدیل قیمت‌ها کارساز نیست.

به گزارش ایرنا، قیمت هر کیلوگرم گوشت قرمز در حالی در سطح بازار به 80 تا 110 هزار تومان رسیده است که به گفته مسئولان امر در کنار تولید داخل، روزانه بیش از 150 تن انواع گوشت گرم گوسفندی و گوساله یخ زده وارداتی عرضه می‌شود.
طبق آمارهای پیشین، نیاز سالانه کشور به گوشت قرمز نزدیک 940 هزار تن بود که 90 درصد آن از محل تولیدات داخلی و 10 درصد آن از محل واردات تامین می‌شد اما اکنون با افزایش جمعیت و بالا رفتن تقاضا نیاز مصرفی به یک میلیون تن در سال رسیده که به نظر می‌رسد 85 درصد آن از محل تولیدات داخلی و 15 درصد از محل واردات تامین می‌شود.
کارشناسان، نوسان نرخ ارز به دلیل تحریم‌ها را از دلایل اصلی بروز نوسان در بازار گوشت قرمز می‌دانند؛ به عقیده آنان کاهش عرضه دام در بازار داخلی، پدید آمدن بازار دوم خارجی برای دام زنده و افزایش چند برابری قاچاق دام زنده به کشورهای عربی از نتایج بروز نوسان ارزی در بازار این محصول است.
در سایه این رخدادها، اکنون با وجود تزریق حداقل روزانه 150 تن انواع گوشت وارداتی و نیز تولید داخلی نه تنها عطش بازار سیراب نمی‌شود بلکه مردم نیز از توزیع نامناسب این محصول و اینکه نمی‌توانند گوشت تنظیم بازاری از فروشگاهها خریداری کنند، گلایه دارند.
** قیمت گوشت در کشورهای همسایه چقدر است؟
به تازگی امیررضا دهقانی نیا مدیر کل ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز اعلام کرده است: میزان قاچاق دام در هشت ماهه پارسال، 166 هزار و 394 راس بود که این میزان در هشت ماهه ابتدایی امسال به 926 هزار و 477 راس دام رسیده که نسبت به سال گذشته رشد 4.5 برابری را نشان می‌دهد.
وی می‌گوید: «در گذشته قاچاق دام به صورت ورودی از مرزهای شرقی بود که به دلیل لحاظ نشدن ضوابط بهداشتی دام مورد توجه قرار می‌گرفت، اما اکنون شرایط تغییر پیدا کرده و دام جزو کالا‌های مشمول قاچاق خروجی شده است و بیشترین قاچاق دام به کشور‌های همسایه از جمله عراق صورت می‌گیرد».
گزارش‌ها حاکی از آن است که اکنون قیمت هر کیلوگرم دام زنده در کشور بین 26 تا 28 هزار تومان است در حالی که هر کیلوگرم دام زنده قاچاق دو تا سه برابر قیمت داخلی به فروش می‌رسد بنابراین انگیزه برای قاچاق توسط دلالان و واسطه گران فزایش قابل توجهی پیدا کرده است.
تولید دام سبک زنده توسط دو گروه دامپروران صنعتی و سنتی (عشایری و چراگاه ها) تولید می‌شود که تفاوت قیمتی زیادی با یکدیگر دارند که گفته می‌شود بخش عمده قاچاق دام زنده به دلیل حضور در شهرهای مرزی توسط دامپروران سنتی صورت می‌گیرد.
** شبکه توزیع معیوب است
برخی دست اندرکاران صنعت گوشت قرمز، یکی از دلیل دیگر افزایش قیمت گوشت قرمز را ناشی از معیوب بودن شبکه توزیع بویژه در استان‌ها می‌دانند و بر این باورند که استانداری‌ها و سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت در استان‌ها در زمینه توزیع مناسب گوشت اهتمام جدی ندارند.
به عقیده آنان، با وجود عرضه گوشت تنظیم بازاری در فروشگاه‌های زنجیره ای و ارایه حواله‌های دریافت این محصول به نهادها و دستگاه‌های دولتی مختلف، در واقعیت گوشت به میزان کافی در بازار عرضه نمی‌شود تا قیمت‌ها را متعادل کند.
گزارش‌ها نشان می‌دهد گوشت وارداتی به میزان لازم به کشور وارد می‌شود اما در وزن‌های بالا در حالی در اختیار برخی فروشگاه‌ها قرار می‌گیرد که حتی ظرفیت نگهداری این میزان گوشت وارداتی را ندارند.
مشکل دیگر اینجاست که در فروشگاه‌های زنجیره ای گاهی گوشت قرمز وارداتی در اختیار مردم قرار نمی‌گیرد و آنها ناچارند برای خرید این محصولات بارها به این فروشگاه‌ها مراجعه کنند یا در صف‌های طولانی بایستند درحالی که به گفته مسولان امر تمامی فروشگاه‌های زنجیره ای دارای سهمیه بندی روزانه گوشت وارداتی هستند بنابراین به نظر می‌رسد کمبودی در این زمینه نباید وجود داشته باشد.
** نظارت‌ها کافی نیست
در چند هفته‌های اخیر با اینکه دولت به صورت مستمر تلاش کرده با عرضه بیشتر کالا، بازار گوشت قرمز را متعادل کند، توفیق چندانی در کار دیده نمی‌شود؛ مردم در فروشگاه‌های عرضه کننده گوشت تنظیم بازاری با این مشکل مواجه هستند که هیچ محدودیتی از نظر تعداد عرضه به افراد وجود ندارد و عده ای با حجم بالا گوشت خریداری می‌کنند و در مواردی هم که محدودیت هایی اعمال می‌شود، برخی به دفعات در صف می‌ایستند تا به میزانی که می‌خواهند گوشت بخرند.
اغلب این افراد را رستوران داران تشکیل می‌دهند که گوشت تنظیم بازاری می‌خرند اما محصول نهایی یعنی غذای تهیه شده را به قیمت گوشت آزاد به مشتری می‌فروشند.
از این رو مردم انتظار دارند در شرایطی که ارز دولتی بابت تهیه این گوشت‌های وارداتی هزینه می‌شود، بر توزیع آن نیز نظارت کافی وجود داشته باشد تا همه مردم از آن بهره مند شوند.
با این اوصاف این بی نظمی‌ها سبب شده تا عده ای از افراد سودجو و دلال در بازار سخن به میان آورند که سبب شده کمبود گوشت قرمز در بازار شده اند تا قیمت‌ها را بالا نگه دارند.
برخی شهروندان در تماس تلفنی با ایرنا اظهار کرده اند که گرانی‌های اخیر موجب شده تا گوشت قرمز از چرخه مصرفشان خارج شود و حتی امکان تهیه این محصول با قیمت تنظیم بازاری هم را ندارند ؛ به گفته آنان بارها برای خرید گوشت به فروشگاه‌های عرضه کننده مراجعه کرده اند اما به محض آغاز توزیع در ساعت‌های مقرر، به سرعت گوشت تمام شده و بسیاری دست خالی برگشته اند.
** حجم عرضه بیشتر می‌شود
حمید ورناصری مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام کشور چندی پیش به خبرنگار ایرنا گفته بود: اکنون در کنار عرضه گوشت گرم تولید داخل، روزانه 150 تن گوشت وارداتی نیز عرضه می‌شود که تلاش داریم با افزایش حجم واردات انواع گوشت گوسفندی گرم، گوساله منجمد، گوساله گرم و دام زنده گوسفندی از رومانی بازار این محصول را تامین و تنظیم کنیم تا مردم بتوانند محصولات پروتئینی مورد نیاز خود را با قیمت‌های مناسب‌تری خریداری کنند.
به گفته وی، قیمت هر کیلوگرم لاشه گوشت گوسفندی گرم (تازه) در میادین میوه و تره بار و تعاونی‌های مصرف 37 هزار و 500 تومان، گوشت تفکیکی بین 48 تا 49 هزار تومان و گوشت گوساله منجمد 29 هزار تومان است.
وی می‌گوید قرار است ماهانه 200 هزار راس دام زنده وارد کشور شود که می‌تواند شرایط بازار گوشت را متعادل کند.
** عرضه دام توسط پرواربندی‌ها بزودی قیمت گوشت را متعادل می‌کند
مختار عباسی رئیس مرکز اصلاح نژاد دام کشور درباره شرایط پیش آمده در بازار گوشت قرمز به خبرنگار ایرنا گفت: ما در تولید گوشت قرمز خودکفا نیستیم بنابراین امسال 855 هزارتن گوشت قرمز تولید و در حال عرضه به بازار است ضمن آنکه سالانه 120 هزارتن از محل واردات تامین می‌شود.
وی علل گرانی گوشت قرمز را افزایش نرخ نهاده‌های دامی ناشی از نوسان نرخ ارز، کاهش عرضه دام داخلی به کشتارگاه ها، رشد قاچاق دام زنده، کاهش اندک جمعیت دام سبک به دلیل خشکسالی‌ها و چرخه فصلی، فضای روانی حاکم بر بازار، نقص در شبکه توزیع گوشت وارداتی و نبود نظارت‌های کافی بر بازار عنوان کرد.
وی افزود: آمارها نشان می‌دهد به دلیل افزایش بیش از حد قاچاق دام زنده، عرضه دام به کشتارگاه‌های کشور 9.4 درصد کاهش پیدا کرده است که این امر می‌تواند در قیمت این محصول تاثیر داشته باشد.
عباسی اضافه کرد: در سال‌های گذشته ما شاهد واردات دام زنده از مرزهای شرقی کشور بودیم که اکنون به دلیل نوسان نرخ ارز این واردات نیز متوقف شده و در مقابل دام زنده نیز از کشور خارج می‌شود.
این مقام مسئول در معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی عرضه دام در فصل زمستان را کاهشی دانست و تصریح کرد: در این فصل کمترین میزان جمعیت را هر ساله داریم زیرا تولید مثل دام سبک چرخه فصلی دارد و زایش‌ها در دی و بهمن ماه انجام می‌شود و در اردیبهشت ماه جمعیت بالای دامی داریم.
وی افزود: امسال در بخش دامپروری مشکلی در بخش بروز بیماری ها، حذف غیرمنتظره دام و تلفات نداشته ایم که این امر در قیمت این محصول تاثیر داشته باشد.
وی واردات گوشت قرمز را مناسب دانست و گفت: سال گذشته 87 هزارتن واردات گوشت قرمز انجام شد که امسال این میزان به 106 هزارتن رسید و همچنان وزارت جهاد کشاورزی و شرکت پشتیبانی امور دام کشور تمهیداتی را برای افزایش واردات و متعادل شدن بازار اندیشیده اند.
عباسی افزود: برای پایان سال دام برخی پرواربندی‌ها به بازار عرضه می‌شود که به نظر می‌رسد با افزایش واردات بازار متعادل شود.
** عرضه مستقیم گوشت وارداتی تنها راهکار تنظیم بازار این محصول است
«منصور پوریان» رئیس شورای تامین دام کشور نیز به خبرنگار ایرنا گفت: اکنون سبد کامل انواع گوشت گرم گوساله، منجمد گوساله، گرم گوسفندی، منجمد گوسفندی و دام زنده به کشور وارد می‌شود و نگرانی در این خصوص نداریم.
وی اظهار داشت: ادامه افزایش واردات می‌تواند کل نیاز داخلی کشور را نیز تامین کند بنابراین افزایش قیمت گوشت قرمز در بازار عللی همچون افزایش بی رویه قاچاق دام زنده، معیوب بودن شبکه توزیع گوشت وارداتی و عدم نظارت‌ها را به همراه دارد که موجب افزایش روز افزون قیمت‌ها می‌شود.
وی تصریح کرد: با وجود تولید داخلی و واردات مناسب باید تفاوت قیمت عرضه گوشت تولید داخل با گوشت وارداتی حداکثر 10 هزار تومان باشد درحالی که این دو محصول تفاوت نرخ چشمگیری در بازار با یکدیگر دارند.
رئیس شورای تامین دام کشور بر این باور است که ممنوعیت صادرات مشروط منجر به افزایش بی رویه قاچاق دام شده به طوری که قبل از ممنوعیت در مجموع سالانه نزدیک 600 هزار راس دام از کشور صادر می‌شد اما با نوسان نرخ ارز این رقم قابل توجه است.
وی درباره معیوب بودن شبکه توزیع گوشت وارداتی گفت: شرکت پشتیبانی در امر واردات گوشت قرمز خوب عمل کرده اما در بحث شبکه توزیع و عرضه این محصولات به بازار توسط فروشگاه‌های زنجیره ای، حواله‌های دستگاه‌های مختلف چندان موفقیتی نداشتیم زیرا عرضه این حجم از واردات نتوانسته منجر به کاهش قیمت گوشت در بازار شود.
وی معتقد است تنها راهکار برای کاهش قیمت گوشت قرمز در بازار، ایجاد پایگاه‌های عرضه مستقیم گوشت قرمز وارداتی با نرخ‌های تنظیم بازاری است که این محصولات به طور مستقیم به دست مردم برسد و دست دلالان و سودجویان کوتاه شود.
پوریان علت دیگر گرانی گوشت در بازار را احتکار دانست و گفت: ممکن است برخی برای بالا رفتن قیمت گوشت در بازار، اقدام به نگهداری این محصولات در سردخانه‌ها کنند که این امر در قیمت‌ها تاثیرگذار است.
وی درباره عرضه گوشت وارداتی در فروشگاه‌های زنجیره ای افزود: اکنون مشکلی در توزیع گوشت قرمز در میادین میوه و تره بار نداریم و حتی فروشگاه‌های زنجیره ای نیز به صورت روزانه سهمیه خود را از شرکت پشتیبانی امور دام کشور دریافت می‌کنند اما این که به چه دلیل در برخی فروشگاه‌ها گوشت وارداتی با نرخ‌های تنظیم بازار کم است یا نیست باید بررسی شود.
وی درباره تاثیر سقوط اخیر هواپیمای حامل محموله گوشت وارداتی در بازار گفت: در سانحه اخیری که برای هواپیمای حامل گوشت وارداتی رخ داد میزان این محموله حدود 30 تا 40 تن بود که ممکن است برای یک روز در بازار تاثیر داشته باشد اما به طور کلی در نرخ این محصول تاثیر ندارد.
پوریان بر این باور است که دولت باید با ابزارهای لازم و تشدید نظارت‌ها از قاچاق دام زنده، با عرضه گوشت قرمز وارداتی در پایگاه‌های مستقیم عرضه کالا از حضور دلالان و سودجویان جلوگیری کند تا بازار این محصول آرام شود.
از: هما همت خواه
**9186*2025
انتهای پیام /*