بزرگنمایی:
در قرن بیست و یکم با وجود پیشرفت فناوری های فضایی، هنوز هم اختلالات و اشتباهاتی به شکست پرتاب ماهواره ها به فضا منجر می شوند.
به گزارش تبسم مهر ارسال ماهواره به فضا ریسک بزرگی است. در قرن بیست و یکم با پیشرفت فناوری و سرمایه گذاری در این امر ، شرکت های خصوصی در سراسر جهان نیز وارد حوزه ارسال ماهواره و موشک به فضا شده اند. با این وجود تلاش های آنان همیشه موفقیت آمیز نبوده است. احتمال موفقیت و شکست ماموریت های فضایی به مویی بند است. گاهی اوقات کوچکترین مسائل سبب می شود محموله هیچ گاه به مقصد نرسد.
در همین راستا به برخی از پرتاب های شکست خورده در قرن بیست و یکم اشاره می کنیم:
شکست نخستین شرکت خصوصی چین برای پرتاب ماهواره به فضا
در 28اکتبر 2018 میلادی یک شرکت خصوصی چینی سعی کرد موشکی را از مقر ارسال ماهواره Jiuquan به فضا بفرستد. اما تلاش این شرکت برای رقابت با اسپیس ایکس به شکست انجامید.
موشک 3 قسمتی Zhuque-1 توسط شرکت Landspace طراحی شده بود. به گفته این شرکت به دلیل اختلالی در قسمت سوم موشک، بخش های دوم و اول آن نیز نتوانستند به مدار زمین برسند.
این شرکت خصوصی در سال 2015 میلادی تاسیس شد و نخستین شرکت خصوصی چینی بود که قصد داشت ماهواره به مدار زمین برسد. موشک مذکور ماهواره «Future» را حمل می کرد که به تلویزیون رسمی دولت چین تعلق داشت.
شکست ارتش روسیه در پرتاب ماهواره
در دسامبر 2015 میلادی، ارتش روسیه تصمیم داشت ماهوارهKanopus-ST را به مدار زمین پرتاب کند. هدف این ماهواره 350 پوندی انجام تحقیقات آب و هوایی بود. به نظر می رسید فرایند پرتاب در نهایت دقت و به طور صحیح در حال اجرا است اما هنگام جدا شدن ماهواره اختلالی به وجود آمد. به نظر می رسید از چهار گیره که ماهواره را به قسمت بالایی موشک نگه داشته بودند، فقط سه مورد باز شده بود.
همین امر سبب شد ماهواره و قسمت اول موشک چند روز دور زمین مدار بزنند. آنها به تدریج وارد اتمسفر زمین شدند و سوختند. قطعه های سوخته ماهواره در اقیانوس آتلانتیک رها شد.
موفق ترین شرکت ها هم اشتباه می کنند
شرکت «آریان اسپیس» تاکنون سابقه پرتاب های موفقیت آمیزی را در کارنامه خود داشته است. اما این شرکت سعی کرد در 25 ژانویه 2018 میلادی دو ماهوارهGlobal-scale و Observations را به مدار زمین بفرستد که با مشکلی روبرو شد.
این ماهواره ها از مقری فضایی در گینه فرانسه به آسمان پرتاب شدند. اما پس از پرتاب موشک، اتاق کنترل اطلاعات تله متری آن را از دست داد. این امر نشان می داد ماهواره در مکان دقیق خود نیستند. بنابراین مسیر آنها درست نبود و ایستگاه های مسیریابی در سراسر جهان نمی توانند ماهواره ها را بیابند. اما همان شب سیگنال هایی از هر دو ماهواره رصد شد.هر دو ماهواره در مدار بودند اما مشکلی وجود داشت. تحقیقات نشان داد جهت یابی نادرستی در سیستم مسیریابی موشک وارد شده بوده است.
اشتباه تکنسین های روس ماهواره ها و موشک را به اقیانوس فرستاد
در دسامبر 2010 میلادی روسیه اعلام کرد شبکه ماهواره های خود را در مدار زمین گسترش خواهد داد و در همین راستا 3 ماهواره GLONASS درون یک موشک «پروتون ام» به فضا ارسال می شوند. همچنین موشک مذکور نسبت به نسخه قبلی ارتقا یافته بود.
فاجعه پرتاب زمانی آغاز شد که تکنسین هایی که سوختگیری موشک را انجام می دادند، نمی دانستند مخزن سوخت این نسخه از موشک بزرگتر از نمونه قبلی است. بنابراین در قسمت اول موشک 1.5 تن اکسیژن مایع بارگیری کردند. این اشتباه زمانی خطرناک شد که قسمت اول قرار بود ماهواره ها را در مدار زمین رها کند. به دلیل وزن سوخت این قسمت سنگین شده بود. در نتیجه قسمت اول موشک و بار آن در اقیانوس آرام سقوط کردند.
محموله ای که هیچ گاه به ایستگاه فضایی بین المللی نرسید
پرتاب موشک فالکون 9 توسط شرکت بزرگ و معروف اسپیس ایکس، در 28 ژوئن 2015 میلادی در 139 دقیقه نرمال بود. این موشک حامل کپسول دراگون بود که ذخایری برای فضانوردان در ایستگاه فضایی بین المللی را در برداشت. اما حدود 140 ثانیه پس از پرتاب جریان های اطلاعاتی به اتاق کنترل ماموریت هشدار دادند اشتباهی رخ داده است. قسمت دوم موشک که هنوز روشن نشده بود، با کاهش فشار اکسیژن مایع روبرو شده بود. به گفته ناظران انبوهی از بخار سفید از این قسمت موشک بیرون می آمد که نشانه بد یمن دیگری بود. طی 10 ثانیه موشک منفجر شد. کپسول دراگون نیز در اقیانوس سقوط کرد. این شکست به خطای سخت افزاری مربوط می شد.
تلاش برزیل برای ارسال موشک به فضا ناکام ماند
در سال 2003 میلادی برزیل تصمیم داشت به یک قدرت فضایی تبدیل شود. اما سه روز قبل از پرتاب موشک در ماه آگوست، شهر آلکانتارا با یک انفجار عظیم روبرو شد که 21 نفر را قربانی خود کرد.
در مقر فضایی دودی سیاه از محلی بر می خاست که زمانی موشک سوخت جامد VLS-1 در آنجا قرار داشت. تحقیقات نشان داد تجمع گازهای متلاطم و خاموش شدن حسگرها همزمان اتفاق افتاده است. ازسوی دیگر موشک نیز با یک تداخل الکترومغناطیسی روبرو شده بود.
نخستین شرکت خصوصی فضایی ژاپن با دوشکست در کارنامه
در تاریخ 30 ژوئن 2018 میلادی یک شرکت خصوصی ژاپنی سعی کرد موشکی همراه ماهواره به مدار زمین رسال کند. اما این موشک چند ثانیه پس از بلند شدن از مقر پرواز آزمایشی دوباره سقوط کرد و منفجر شد. موشک MOMO-2 فقط اندکی از سکوی پرتاب فاصله گرفت اما در نهایت سقوط کرد و در اثر برخورد با زمین آتش گرفت.
این دومین تلاش شکست خورده شرکت Interstellar Technologies بود. Interstellar Technologiesنخستین شرکت خصوصی فضایی ژاپن به حساب می آید. نخستین پرتاب ناموفق این شرکت نیز به 2017 میلادی مربوط می شود.
در 30 جولای 2017 میلادی MOMO-1 نخستین موشک این شرکت 70 ثانیه پس از بلند شدن از زمین و از قطع ارتباط با مرکز کنترل پرواز در اقیانوس سقوط کرد. دومین ماموریت این شرکت نیز با شکست روبرو شد.
ارسال موشک سایوز به ایستگاه فضایی بین المللی
یک موشک روسی سایوز حامل فضانوردان ایستگاه فضایی بین المللی از مقر پرتابی در قزاقستان به آسمان پرتاب شد. اما چند دقیقه بعد، به دلیل یک اختلال، موشک دوباره به سمت زمین بازگشت و کپسول حامل فضانوردان در منطقه ای نزدیک محل پرتاب فرود آمد.