بزرگنمایی:
اجرای طرح سهمیه سوخت مرزنشینان در غرب کشور از جمله استان کرمانشاه با چالش‌هایی روبه‌رو است که با توجه به شرایط اعلام شده پیش‌بینی می‌شود استقبالی از آن صورت نگیرد.
به گزارش تبسم مهر زهرا آقایی: یکی از سودآورترین اشکال قاچاق، قاچاق سوخت است که در مرزهای غربی وضعیت نگران‌کننده‌ای داشته و در جوار مرزهای استان کرمانشاه این موضوع شکل حادتری دارد.
افزایش نرخ ارز از یکسو و ثابت ماندن نرخ داخلی سوخت از سوی دیگر جذابیت‌های قاچاق را برای سوداگران سوخت افزایش داده است؛ بیکاری، عدم توانمندی ایجاد اشتغال و همچنین سودهای وسوسه‌انگیز این تجارت پُرسود موجب شده تا بسیاری از افراد به این کار روی بیاورند.
سری به روستاهای مرزی استان کرمانشاه بزنید، شاهد صف‌های طولانی خودروهایی خواهید بود که شهروندان این مناطق به دلیل مشکل تکراری صف و پر و خالی کردن باک‌ها توسط سودجویان باید ساعت‌های زیادی را در این صف‌ها معطل بمانند.
در شهرهای مرزی با این وضعیت طولانی صف‌ها اگر خیلی خوش‌شانس باشید و ترجیح هم بدهید که سوخت را در غیر از جایگاه‌ها تأمین کنید با لیتری 5000 تومان شاید بتوانید این کار را کنید.
همچنین با توجه به تردد تریلی و کامیون و تانکرهای سوخت‌رسان از مرزهای استان برخی از آن‌ها به جای ماندن در صف‌های طولانی برای سوخت‌گیری ترجیح می‌دهند با پرداخت قیمت بیشتر و از طریق عرضه خارج از شبکه و غیرمجاز سوخت این کار را انجام دهند و با این کار به مشکلات موجود دامن می‌زنند.
دولت برای هدفمند شدن صادرات سوخت و کاهش پدیده قاچاق و حمایت از مرزنشینان در سال 90 طرح سهمیه صادرات سوخت مرزنشینان را تصویب کرد تا مرزنشینان از مزایای آن منتفع شوند و مصوب شد ماهانه سهمیه 1500 لیتری سوخت به هر خانوار در شعاع 20 کیلومتری مرز تعلق گیرد.
استان کرمانشاه یکی از این استان‌های هدف بود، اما بنا به دلایلی تاکنون این طرح اجرایی نشده بود و اخیراً سهمیه‌ای برای استان در نظر گرفته‌شده که نسبت به سهمیه مصوب بسیار کمتر است و همچنین با قیمت بالاتری این سوخت نسبت به دیگر استان‌ها در اختیار مرزنشینان استان قرار می‌گیرد.
هشدار استاندار کرمانشاه در مورد روند نگران‌کننده قاچاق سوخت
هوشنگ بازوند، استاندار کرمانشاه چند وقت پیش نسبت به وضعیت قاچاق سوخت هشدار داد و اظهار داشت: بحث قاچاق سوخت وضعیت نگران‌کننده‌ای در مرزهای استان دارد.
وی افزود: یک کارگروه در این خصوص در مرز داریم که طی روزهای اخیر این کارگروه را فعال کردیم و پیشنهاد ما این بود که با برنامه‌ریزی مانع از قاچاق سوخت شوند.
استاندار کرمانشاه بیان کرد: وقتی قاچاق صورت می گیرد به این معناست که طرف مقابل منافع بیشتری را تامین می کند و هنر این است که بتوانیم این مساله را مدیریت کنیم.
وی گفت: در این راستا سهمیه‌ای را در نظر گرفتیم که تعاونی‌هایی برای مرزنشین ها تشکیل دهیم و در قالب آن بحث صادرات سوخت صورت بگیرد.
هیچ سودی با قیمت 3600 تومان برای هر لیتر عاید مردم نمی‌شود
غفار محمدی، رئیس اتاق تعاون استان کرمانشاه گفت: این طرح در سال 90 به تصویب هیئت دولت رسید و برای چند استان از جمله سیستان و بلوچستان، کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی در سال 91 به حالت اجرایی درآمد و در سال 92 چهار استان از فروش سهمیه سوخت مرزنشینان بهره‌مند شدند.
وی افزود: البته به دلیل سردرگمی در دستگاه‌های استان کرمانشاه این موضوع انجام نشد و دو ماه است که با پیگیری استانداری سهمیه سوخت مجدداً به استان اعلام شد، اما با توجه به اینکه قیمت مصوب برای هیچ‌کس مقرون‌به‌صرفه نیست با این روند سودی عاید مرزنشینان نمی‌شود.
محمدی، کل سهمیه سه‌ماهه پیش رو برای استان را 7 میلیون لیتر اعلام کرد و گفت: این میزان برابر با ماهانه حدود دو میلیون لیتر بوده که کم است و قیمت هر لیتر 3600 تومان تعیین‌شده که با احتساب 31 درصد مالیات و 16 درصد ارزش‌افزوده به بیش از 4000 تومان می‌رسد.
رئیس اتاق تعاون استان کرمانشاه تصریح کرد: یک مشکل دیگر این است که در اکثر کشورهای جهان خرید سوخت بر اساس تناژ بوده و اینجا بر اساس لیتر است و با توجه به سبکی گازوییل و اینکه هر تن برابر با 1200 لیتر است این موضوع باز هم باعث افزایش قیمت می‌شود و با نوسان ارز بعید می‌دانم کسی برای صادرات ورود کند.
سهمیه مصوب هر خانوار 1500 لیتر؛ برای کرمانشاه 800 لیتر
وی بیان داشت: همچنین برای هر سرپرست خانوار ماهانه سهمیه 1500 لیتر قبلاً مصوب شده بود که در 6 شهرستان مرزی استان کرمانشاه و در شعاع 20 کیلومتری مرز ماهانه حدود 800 لیتر به هر خانوار تعلق می‌گیرد.
محمدی همچنین نسبت به تفاوت قیمت سوخت به ازای هر لیتر برای استان کرمانشاه و همچنین بالاتر بودن نرخ نسبت به سایر استان‌ها اشاره کرد و با انتقاد از این موضوع گفت: چرا باید برای استان سیستان و بلوچستان قیمت 2000 تومان و برای کرمانشاه 3600 تومان تعیین شود.
رئیس اتاق تعاون استان کرمانشاه همچنین در مورد واگذاری این طرح به تعاونی‌ها هم افزود: این سهمیه بر اساس مصوبه هیئت دولت باید به تعاونی‌های مرزنشین یا صادراتی واگذار شود اگر خارج از این عمل شود خلاف قانون است.
وی گفت: البته ما پیشنهاد دادیم این موضوع را به مزایده بگذارند و وزارت کشور هم مصوبه‌ای ارسال کرده که در قالب مزایده واگذار شود؛ سال گذشته به یک شرکت خصوصی به‌عنوان کارگزار واگذارشده بود،اما ما اعتراض کردیم و امیدواریم نتیجه بگیریم.
محمدی بیان کرد: اگر می‌خواهیم سودی شامل حال مردم مرزنشین استان شود که زلزله هم آسیب‌های فراوانی به آن‌ها رسانده و درآمدی ندارند باید این موضوع را با جدیت پیگیری کنیم.
هنوز ابلاغ سهمیه سوخت مرزنشینان نداشته‌ایم
فرماندار قصرشیرین هم گفت که در مورد این سهمیه اعلامی هنوز چیزی به آن‌ها ابلاغ نشده است، اما سازوکاری تهیه‌شده که به‌زودی اجرایی می‌شود.
تاتار این طرح را یک امتیاز برای مردم مرزنشین دانست و تصریح کرد: در این طرح، سوخت بر اساس قیمت تعادلی و با درصد کمتری نسبت به آن‌سوی مرز به فروش می‌رسد.
فرماندار قصرشیرین با اشاره به قیمت 5000 تومانی گازوییل در عراق گفت: ما هم از این طرح دولت استقبال می‌کنیم و طبیعتاً باید قیمت فروش به مرزنشینان به‌گونه‌ای باشد که سود 30 درصدی را عاید آن‌ها کند.
تاتار همچنین بیان داشت: در شهرستان قصرشیرین با توجه به طرح‌های مقابله‌ای خوبی که در زمینه مبارزه با قاچاق سوخت انجام گرفته است وضعیت نگران‌کننده‌ای نداریم.
آنچه در این طرح اهمیت دارد در درجه اول کاهش قاچاق سوخت و تأمین معیشت مرزنشینان است که این قیمت‌های نامناسب و کاهش سهمیه استان کرمانشاه نسبت به سهمیه مصوب این موضوع را زیر سؤال می‌برد.
سفره مرزنشینان استان کرمانشاه با مسکوت ماندن پنج‌ساله طرح سهمیه سوخت مرزنشینان از مزایای این طرح خالی مانده است و انتظار می‌رود با توجه به بیکاری و عدم توانمندی در ایجاد اشتغال در این مناطق و با پیگیری‌های صورت گرفته برای اجرای این طرح شاهد رونق معیشت مردم مرزنشین باشیم.