بزرگنمایی:

به گزارش خبرنگارتبسم مهر، حمید محمدی، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در آلمان با کریستف راوخ، رییس بخش شرقشناسی کتابخانه ملی برلین در محل این کتابخانه، دیدار و گفت‌وگو کرد.

محمدی با اشاره به اهمیت ارتباط مستمر مراکز علمی فرهنگی آلمان با مراکز مشابه در جمهوری اسلامی ایران و نقش رایزنی فرهنگی کشورمان در برقراری این ارتباطات، گفت: وجود گنجینه بزرگی از فرهنگ و ادبیات فارسی در کتابخانه برلین بهترین دلیل برای همکاری و تعامل فرهنگی در موضوعات و برنامه‌های مختلف است.

رایزن فرهنگی کشورمان در آلمان در ادامه، تبادل تجربه با کتابخانه ملی ایران و کتابخانه‌های دارای نسخ خطی مثل آرشیو کاخ گلستان، استفاده از تجارب کارشناسان ایرانی نسخه شناسی خطی، تبادل اطلاعات کتابخانه‌ای به ویژه در حوزه ایرانشناسی و نسخ خطی فارسی با کتابخانه‌ها و مراکز مرتبط در ایران، مساعدت رایزنی در تکمیل بانک اطلاعاتی نسخ خطی، برگزاری نمایشگاه موضوعی از آثار خطی موجود مثل موضوع فردوسی و شاهنامه، حافظ و نسخ دیوان حافظ، تعریف پروژه‌های پژوهشی در حوزه نسخ خطی و ایرانشناسی و برگزاری سمینار برگزاری نشست‌های فرهنگی برای معرفی برخی نسخ خطی را از مهمترین زمینه‌های همکاری با بخش شرقشناسی کتابخانه برلین برشمرد.

دیجیتالی شدن نسخ خطی بخش شرقشناسی کتابخانه ملی برلین

راوخ نیز در این دیدار با اشاره به وجود سه هزار و 405 نسخه خطی فارسی در کتابخانه برلین افزود: ما در حال توسعه بانک اطلاعاتی بخش شرقشناسی هستیم و علاوه بر حفاظت جدی از نسخه‌های خطی، به تبدیل این منابع به نسخه‌های دیجیتال می‌پردازیم.

رییس بخش شرقشناسی کتابخانه ملی برلین با نشان دادن پایگاه اینترنتی ویژه نسخ خطی بخش شرقشناسی، به تشریح اجزای مختلف این پایگاه پرداخت و گفت: اسکن کردن تمامی صفحات نسخ خطی آن هم با کیفیت بالا و بدون آنکه به نسخه‌های خطی قدیمی آسیبی برسد، کاری دشوار و زمان‌بر است.

وی با اشاره به برنامه ویژه نمایشگاه «هزار و یک شب» گفت: در این نمایشگاه آثار خطی و قدیمی فارسی، عربی و هندی مربوط به هزار و یک شب به نمایش گذاشته شده است.

رییس بخش شرقشناسی کتابخانه ملی برلین در پایان سخنانش، از همکاری و کار مشترک با کاخ موزه گلستان استقبال کرد. در پایان این دیدار، رایزن فرهنگی کشورمان به همراه کریستف راوخ از مخزن بزرگی که در آن تمامی نسخ خطی با شرایط خاصی نگهداری می‌شود، بازدید کردند. 

آشنایی با کتابخانه ملی برلین و بخش شرقشناسی کتابخانه

تاسیس کتابخانه بزرگ برلین به اواسط قرن 17 بر می‌گردد. گرچه در سال‌های بعدی نیز دچار فراز و نشیب‌های بسیار بود اما جنگ جهانی دوم فعالیت‌های آن را به حالت تعلیق درآورد و بخش‌هایی از آن را نیز نابود کرد. پس از سال 1945 بخشی از منابع کتابخانه‌ای پراکنده شده در طول جنگ، مجددا از ماربورگ و تابینگن در این کتابخانه به نام کتابخانه ملی برلین در بخش برلین غربی جمع شد. این در حالی بود که برخی از این منابع در طول جنگ و بعد از آن ویران شده و بخشی همچنان در برلین شرقی بود و مواردی از آن هم بعدها در تعدادی از کتابخانه‌های اروپای شرقی یافت شد. دو بخش شرقی و غربی کتابخانه برلین در سال 1992 مجددا ادغام شدند. ادغام دو کتابخانه در سال 1992 نشانه آغاز روند رشد کتابخانه بود.

بخش شرقشناسی کتابخانه ملی برلین کار خود را در سال 1919 به عنوان یک بخش مستقل آغاز کرد. مجموعه نسخ موجود در این بخش از مجموعه کتب مهم در اروپا به شمار می‌آید. حدود 600 هزار نسخه کتاب خطی و چاپی و مجلات قدیمی در آرشیو شرقشناسی موجود است.

همچنین بخش شرقشناسی کتابخانه برلین دارنده یکی از بزرگترین مجموعه‌های نسخه‌های خطی روی میکروفیلم در جهان است. مجموعه نسخه‌های خطی شرقی و چاپ سنگی در حال حاضر حدود 42000 جلد کتاب را شامل می‌شود. کلیه نسخه‌های خطی موجود در کتابخانه شرقشناسی در حال دیجیتال شدن است.

 خبرنگار:رضاباباعلی