بزرگنمایی:
یک روانپزشک گفت: افزایش آگاهی درباره سلامت جنسی می‌تواند باعث بهبود روابط زناشویی و ارتقاء کیفیت زندگی زوج‌ها شود.
به گزارش خبرنگارتبسم مهر، بهزاد قربانی، درباره تعریف سلامت جنسی، افزود: منظور از سلامت، رفاه کامل جسمی و روانی است و وقتی از سلامت جنسی حرف می‌زنیم، مقصودمان رفاه کامل دو طرف در رابطه زناشویی است. یعنی زن و شوهر رابطه زناشویی داشته باشند که مبتنی بر رضایت، خوشنودی و لذت هر دو طرف باشد، نیازهای هر دو طرف را برآورده کند و باعث بهبود تمامی روابط حاکم بر زندگی آنها خواهد گردید.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه ابن‌سینا، درباره علل مشکلات جنسی یادآور شد: باید توجه کنیم که علت اختلالات جنسی صرفا جسمی یا صرفا روانی نیست، بلکه ترکیبی از اینها است و گاه مولفه‌های معنوی و اجتماعی هم در آن دخیل هستند.
این روانپزشک با اشاره به تفاوت‌های عملکرد و نیازهای جنسی زن و مرد، گفت: زنان و مردان در رابطه جنسی از نظر فیزیولوژی و فیزیولوژی روانی با هم تفاوت دارند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه ابن‌سینا با تاکید بر نقش آموزش در حوزه سلامت جنسی، گفت: بالا بردن آگاهی زوج‌ها درباره ابعاد مختلف سلامت جسمی و کمک به آنها برای پی بردن به تفاوت‌ها و نیازهایشان، کیفیت رابطه زوج‌ها را افزایش می‌دهد. در واقع با آگاهی، تمرین و کسب مهارت، بدون نیاز به پرداختن هزینه‌ای، زن و مرد می‌توانند زندگی زناشویی بسیار موفقی داشته باشند. فقط لازم است که وقت بیشتری صرف رابطه خود کنند و تلاش کنند آگاهی‌های لازم را کسب کنند.
این روانپزشک درباره روند تشخیص و درمان اختلالات جنسی، گفت: به طور سنتی، در صورت بروز مشکل آقایان به متخصص مردان یا اورولوژی و خانم‌ها به متخصص زنان مراجعه می‌کنند. اما همانطور که گفته شد، علت اختلالات جنسی فقط عضوی یا جسمی نیست و سهم عوامل روانی در بروز این اختلالات زیاد است. بنابراین، روند تشخیص و درمان اختلالات جنسی باید به‌صورت گروهی و با مشارکت تخصص‌های مختلف، از جمله روانپزشک، انجام شود. در کلینیک سلامت جنسی ابن‌سینا تخصص‌های مختلف حضور دارند تا بتوانند مشکل را از ابعاد مختلف بررسی کنند و در صورت لزوم مشاوره‌های داخلی و غدد نیز برای آنها انجام می‌شود.
عضو تیم تخصصی کلینیک سلامت جنسی ابن‌سینا، درباره علل روانی شایع اختلالات جنسی، توضیح داد: شایع‌ترین علت روانی کاهش میل و افت عملکرد جنسی، افسردگی است. ابتلا به افسردگی باعث کاهش میل به انجام فعالیت‌های شغلی و روزمره و پایین آمدن سطح انرژی فرد شود. بنابراین، طبیعی است که میل و کیفیت عملکرد جنسی فرد افسرده کاهش پیدا کند. در چنین مواردی، با درمان افسردگی، اختلالات جنسی نیز برطرف می‌شوند. در آن سوی طیف هم، قرار گرفتن فرد مبتلا به دوقطبی در فاز یا وضعیت شیدایی می‌تواند باعث افزایش شدید میل جنسی شود که اگر اختلال دوقطبی کنترل شود، مشکلات جنسی نیز برطرف می‌شوند.
قربانی درباره علل زمینه‌ای و محیطی اختلالات جنسی افزود: برخی بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت و فشارخون بالا می‌توانند موجب بروز اختلالات عملکرد جنسی، مانند اختلال نعوظ در مردان و آنورگاسمی در زنان شوند. همچنین، مصرف برخی داروها، مانند برخی داروهای کاهش دهنده فشار خون و برخی داروهای ضدافسردگی می‌تواند علت بروز اختلالات عملکرد و میل جنسی
باشد. مصرف مواد مخدر، مواد محرک و نوشیدنی‌های الکلی نیز در درازمدت می‌تواند باعث آسیب به سلامت جنسی شود.
عضو تیم تخصصی کلینیک سلامت جنسی ابن‌سینا با اشاره به بازنگری اخیر طبقه‌بندی اختلالات جنسی، چهار گروه را برای مشکلات جسمی برشمرد و توضیح داد: دسته نخست، اختلالات میل جنسی است که می‌تواند به صورت کمبود یا زیادی میل جنسی باشد و متاسفانه اکنون در کشور، به دلایلی همچون عوض شدن سبک زندگی، افزایش مشغله‌ها و عوامل استرس‌زا و سرگرم شدن زوج‌ها در شبکه‌های اجتماعی، با معضل کاهش میل جنسی روبه‌رو هستیم. دسته دوم، اختلالات تحریک جنسی است که در قالب اختلالات نعوظ در مردان و اختلالات ترشحی در زنان بروز پیدا می‌کند. دسته سوم اختلالات ارگاسم یا اوج لذت جنسی است که به‌صورت انزال زودرس، انزال دیررس و انزال خشک در آقایان و آنورگاسمی در زنان بروز می‌یابد. دسته آخر نیز اختلالات حین رابطه جنسی است که دیسپارونی و واژینسموس در این دسته جای می‌گیرند.
قربانی، یکی از موانع روابط سالم زناشویی را باورهای غلط فرهنگی و علمی دانست و گفت: انگاره‌هایی در ذهن برخی از زوج‌ها وجود دارد که مانع شکل‌گیری یک رابطه جنسی و غیرجنسی خوب و سالم بین آنها می‌شود. یکی از این باورهای نادرست این است که زن نباید در رابطه زناشویی پیش‌قدم شود و انجام این کار منافی با عفت و حیا است. در حالی که بین زن و شوهر نباید چنین بازدارنده‌هایی وجود داشته باشد و هر یک از دو طرف باید بتوانند نیازهای خود را به‌راحتی بیان کنند. باور نادرست دیگر این است که مردانگی یک مرد فقط با عملکرد جنسی او تعریف می‌شود. در حالی که نمی‌توان هویت مردی را که نقش‌ها و جایگاه‌های متعددی در جامعه و خانواده دارد، فقط به عملکرد جنسی او تقلیل داد. اختلال عملکرد جنسی نیز یک مشکل یا بیماری مثل دیگر مشکلات است و با درمان برطرف می‌شود.
این روانپزشک در ادامه افزود: باور نادرست دیگر لزوم هم‌زمانی ارگاسم یا اوج لذت جنسی زن و مرد است. برخی از زوج‌ها فکر می‌کنند که اگر هم‌زمان به اوج لذت برسند، یعنی خیلی به هم علاقه‌مندند و رابطه خیلی خوبی دارند. در حالی که زن و مرد از نظر عاطفی و عملکردی با هم متفاوت‌اند و ما توصیه می‌کنیم که اول خانم به اوج لذت جنسی برسد و بعد آقا، زیرا همانطور که گفته شد، آقا بعد از انزال نمی‌تواند رابطه را ادامه دهد. همچنین، این تمرکز بر زمان‌بندی باعث استرس و تنش می‌شود و از کیفیت رابطه می‌کاهد. یک باور اشتباه دیگر این است زوج‌ها فکر می‌کنند که رابطه جنسی خوب، فقط مقاربت است، در حالی که صحبت‌های خوب و عاشقانه زن و مرد، نوازش و معاشقه نیز می‌تواند یک رابطۀ جنسی و زناشویی لذت‌بخش باشد.
قربانی در پایان درباره تاثیر مصرف مواد غذایی با طبع گرم و سرد بر عملکرد جنسی، گفت: هنوز شواهد علمی کافی برای رد یا اثبات این نظریه‌ها وجود ندارد، اما با اطمینان می‌توان گفت که در مواردی که اختلال جنسی موقت نیست و سال‌ها فرد را درگیر کرده است، نمی‌تواند صرفاً ناظر به تغذیه باشد و باید پیگیری و درمان شود.
برنامه پایان ناباروری با مشارکت مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری و سقط مکرر ابن سینا، شنبه هر هفته روی آنتن شبکه چهار سیما می‌رود.