بزرگنمایی:
مقایسه فضای هواداری در ورزشگاه‌های ایران با ورزشگاه‌های مختلف دنیا به ویژه اروپا به خوبی نشان می‌دهد که چه میزان از نظر فرهنگی در این بخش عقب هستیم!
به گزارش تبسم مهر اخیرا ورزشگاه دکویپ در دقیقه 12 دیدار تیم‌های فوتبال "فاینورد" و "ادو دن هاخ" از سری رقابت‌های لیگ هلند صحنه شگفت انگیزی را به خود دید تا کودکان بیماری که از بیمارستان سوفیا به این ورزشگاه آمده بودند برای لحظاتی مورد توجه و احترام قرار گیرند و شادی را تجربه کنند. قصه این اقدام تحسین برانگیز از سه سال قبل کلید خورد و این اقدام هواداران باشگاه "ادو دن هاخ" هلند حتی نامزد دریافت جایزه رفتار جوانمردانه شد.
پرتاب 5000 عروسک نرم با شمایل حیوانات گوناگون از طبقه دوم به طبقه اول به مدت یک دقیقه برای کودکانی که در جایگاه مناسب و در کنار زمین قرار گرفته بودند علت توقف بازی از سوی داور بازی بود و تماشاگران حاضر در ورزشگاه کاری جز تماشا و تشویق این حرکت شایسته نداشتند. آنها با صدای بلند شعار "شما هرگز تنها نخواهید بود و تنها راه نخواهید رفت" سر می‌دادند تا کودکان بیمار بیمارستان سوفیا به کانون توجه در این بازی تبدیل شوند؛ اتفاقی شگفت‌انگیز که به بهترین شکل ممکن نشان می‌دهد فوتبال و رشته‌های پر مخاطب ورزشی تا چه حد می‌توانند در بهبود پدیده‌های اجتماعی اثرگذار باشند و چهره دیگر ورزش را که صرفا رقابت و نتیجه‌گرایی نیست به تصویر بکشند.
این طرف اما کارشناسان ورزشی در ایران معتقدند همچنان فضای مناسب فرهنگی در استادیوم‌های ورزشی کشور حاکم نیست و به عنوان یک چالش اساسی در حوزه فرهنگ ورزش مطرح است؛ آنها بر این باورند که اگر بعد از گذشت 40 سال هنوز اعلام می‌کنیم که محیط‌های ورزشی از نظر فرهنگی مناسب نیستند به طور حتم مسیر را اشتباه طی کرده‌ایم و در حال حاضر سوال اصلی این است که چرا بعد از گذشت 40 سال از انقلاب، فضای فرهنگی ورزشگاه‌ها به ویژه در رشته فوتبال که بیشترین مخاطب را دارد مناسب نیست؟
در ورزشگاه‌های فوتبال ایران اما این سال‌ها کم ندیده‌ایم از پرتاب سنگ و صندلی، فحاشی، درگیری و ضرب و جرح، پرتاب مواد منفجره، کور شدن چشم و حتی برق‌گرفتگی و مرگ... مسائلی که نه تنها سلامت کودکان که حتی سلامت تماشاگران بزرگسال را به مخاطره می‌اندازد و در کنار آن تاثیر نامطلوبی بر تربیت کودکان خواهد داشت.
مجید چهارده چریک، عضو کمیته روانشناسی پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی، با اشاره به فضای ملتهب و تنش‌زا در ورزشگاه‌های ایران، بیان کرد: فضای نامطلوبی که در ورزشگاه‌های ایران به وجود می‌آید به دلیل نبود قوانین مناسب و ضمانت اجرایی لازم برای آن‌هاست، به طور حتم اگر کشورهای توسعه یافته موفق شده‌اند فضای استادیوم‌های خود را به بهترین شکل ممکن مدیریت کنند علت آن تصویب قوانین مناسب و لحاظ ضمانت اجرایی برای آن قوانین است و در کنار آن با بهره‌مندی از تکنولوژی و ایجاد زیرساخت‌های لازم به نقطه‌ای رسیده‌اند که هم اکنون شاهد آن هستیم و محیط برای حضور اقشار مختلف از بانوان و کودکان گرفته تا معلولان و بیماران فراهم است.
وی ادامه داد: در ایران فعالیت‌های هواداری، اصالت ندارند و متاسفانه رفتارهای استاندارد به هواداران آموزش داده نشده نمی‌شود و علاوه بر این برای برخورد با رفتارهای نامناسب تماشاگران در ورزشگاه‌ها سازوکاری وجود ندارد، این در حالی است که کشورهای توسعه یافته ضمن ارائه آموزش‌های لازم و لحاظ مجازات‌های رفتاری توانسته‌اند گام بلندی در بهبود وضعیت ورزشگاه‌های خود بردارند.
این عضو کمیته روانشناسی پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی با تصریح اینکه متاسفانه با "خلق عبارتی به نام تماشاگرنما در ورزش ایران اتفاق‌های ناخوشایند ماست‌مالی شده است،" اظهار کرد: سوال من این است اگر در بخش هواداری قوانین مناسب و لازم تدوین و تصویب شده‌اند پس ضمانت اجرایی آنها کجاست که چنین رفتارهایی را در ورزشگاه‌های ایران شاهد هستیم؟
چهارده چریک با اشاره به اینکه "استادیوم‌های ورزشی در ایران تقدیم افرادی شدند که هیجانات سرکوب شده خود در محیط‌های دیگر را بدون بازخورد، کنترل و تنبیه در استادیوم‌ها آزاد می‌کنند،" بیان کرد: وقتی زیرساخت‌های لازم برای ورود و خروج هواداران و کنترل و نظارت بر رفتارهای آنها در طول یک مسابقه وجود ندارد قطعا امکان پدید آمدن شرایط بحرانی وجود دارد و در این بین نه آموزشی به هوادار داده شده، نه تجهیزات لازم فراهم شده است، نه قانونی وجود دارد، نه نظارتی را شاهد هستیم و نه کنترل‌های لازم انجام می‌شود.
عضو کمیته روانشناسی پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی با بیان اینکه "باید به فرهنگستان ورزش و دادگاه عالی ورزش توجه ویژه‌ای داشته باشیم و با تشکیل این دو بخشی از مسیر را به منظور بهبود وضعیت ورزشگاه‌ها و محیط‌های ورزشی طی کنیم،" گفت: نیازمند تشکیل فرهنگستان ورزش هستیم تا رفتارها را استانداردسازی کنیم و بتوانیم با فرهنگ‌سازی تاثیر مطلوبی بر رفتار هواداران داشته باشیم، همچنین نیازمند دادگاه عالی ورزش هستیم تا علاوه بر توجه به آموزش، تعهد و تنبیه را نیز برای رفتارهای نامناسب لحاظ کنیم و اینگونه بتوانیم بر رفتار هواداران کنترل بیشتری داشته باشیم.
وی با اشاره به اینکه کانون‌های هواداری تاثیر بسیار زیادی بر رفتار هواداران دارند، ادامه داد: باید حمایت‌های مالی و معنوی لازم از کانون‌های هواداری صورت گیرد و در کنار آن آموزش لیدرها و انتخاب لیدرهایی که از اهلیت و سلامت رفتاری لازم برخوردارند مساله بسیار مهمی است که باید مورد توجه مسئولان ذی‌ربط باشد.
او با تاکید بر اینکه "اگر بتوانیم امکان حضور خانوادها را در ورزشگاه فراهم کنیم به طور حتم نگرانی برای حضور کودکان در ورزشگاه‌ها وجود نخواهد داشت،" بیان کرد: بافت هواداری در فوتبال ایران مسموم است و باید این بافت سم‌زدایی شود. فرآیند درست این است که در ابتدای امر به مقوله آموزش توجه جدی کنیم و اگر باز هم شاهد رفتارهای ناهنجار بودیم سراغ برخوردهای نظیر تعهد، لحاظ تنبیه‌های اجتماعی و در مراحل دیگر محرومیت و... برویم.
ویدیوی مربوط به اهدای عروسک به کودکان بیمار بیمارستان سوفیای روتردام از سوی هواداران تیم فوتبال "ادو دن هاخ" در دیداری که مهمان تیم فاینورد هلند بودند: