بزرگنمایی:

به گزارش تبسم مهر متن یادداشت منصور پورنوری که با عنوان «نشان کانون وکلای دادگستری و ریشه واکنش همگانی بر تقلید از آن» نگاشته شده به شرح زیر است:

پس از سی سال پوشیدن کسوت ارزشمند قضاوت که حدود 14 سال آن را به قضاوت در امر مالکیت فکری پرداختم به کسوت شریف وکالت و دفاع از مردم نائل آمدم. وکلای دادگستری به دور از تفکیک بین قاضی و وکیل، بنده را مفتخر به حضور در کسوت هیأت مدیره کانون وکلای مرکز نمودند و در دو دوره مشغول خدمت‌گزاری به این صنف مدافع حق مردم و پشتیبان دادگستری سالم هستم. وقتی آرم سینه مرکز امور مشاوران را بر لباس همکاری در کنار آرم کانون وکلا دیدم با تعجب از خود پرسیدم این همه شباهت در شأن مرکز تحت نظارت قوه قضائیه نیست که من و تو و تمام وکلا عشق به آن را در دل داریم.

گروه دیگر در بین وکلا طور دیگری بر آن تعمق نمودند که این عمل اعطای آرم و نشان تاریخی کانون وکلا که در جهان به آن می‌شناسند به مرکز موازی به معنای ضعیف ساختن بیشتر آن است. علاوه بر آرم اولیه مرکز مشاوران که با آرم سفید آنها نیز شبیه بود آرم دوم ماه پیش رونمائی شد و بالاخره آرم سینه اخیر که با سروصدا همراه بود سیر شبیه سازی کامل را واضح کرد.

با توجه به وجود تنها نهاد موازی با کانون وکلا، به این شبیه سازی باید از دو بعد نگریست اول بعد مالکیت فکری و علائم تجاری و دوم محدودیت‌های حقوقی عمومی. در بعد نخست لازم به یادآوری است که حمایت از علامت تجاری در ایران با تصویب قانون 1310 ثبت اختراعات و علائم تجاری قدمت 88 ساله دارد. پشتوانه علامت تجاری تجربه، تخصص، اطمینان، اعتماد و رقابت مشروع است که با تلاش صاحب علامت ایجاد شده و واجد ارزش اقتصادی فراوانی است. گسترش و توسعه فعالیت صاحب علامت به علامت تجاری وصف اشتهار می‌بخشد.

رقابت‌های غیر منصفانه نامشروع تجاری نخستین بخش تجاری یعنی علامت را که معرف صاحب آن است هدف قرار می‌دهد و با هدف گمراهی و به اشتباه انداختن مصرف کننده نسبت به مبدأ تولید و عرضه و کسب سود و منفعت نامشروع به تقلید و شبیه سازی علامت معتبر و مشهور می‌پردازد. شبیه سازی و تقلید علامت تجاری از اجزاء علامت، شکل ظاهری، رنگ، نوشتار، صوت و بو به نحوی که مصرف کننده عادی را به اشتباه و به گمان خدمات صاحب علامت اصلی به استفاده از خدمات تقلید کننده علامت جذب و تشویش نماید صورت می‌گیرد.

قسمت عمده حقوق علامت تجاری به پیگیری و مبارزه با تقلید و شبیه سازی اختصاص یافته است. مواد 32، 40، 59 و 61 قانون ثبت اختراعات طرح‌های صنعتی و علائم تجاری مصوب سال 1386 تقلید و شبیه سازی را خلاف قانون می‌داند.

محاکم تخصصی رسیدگی کننده به دعاوی علامت تجاری مملو از پرونده‌هایی است که به این جهات مطرح رسیدگی است.

بحث تقلید و شبیه سازی مرکز مشاوران حقوقی قوه قضائیه از آرم لباس کانون وکلای دادگستری واکنش‌هایی را در بین وکلای دادگستری ایجاد کرده‌ است و این اقدام مرکز مشاوران را ناقض حقوق علامت و آرم کانون وکلای دادگستری تلقی کرده‌اند. مطابق قانون، علامت تجاری باید ویژگی منحصره داشته و معرف صاحب علامت به نحوی باشد که کاملاً آن را از سایر نهادها یا مؤسسات با خدمات مشابه متمایز سازد.

در مقایسه اجزاء تشکیل دهنده آرم لباس کانون وکلای دادگستری مرکز با اجزاء تشکیل دهنده آرم مرکز مشاوران حقوقی قوه قضائیه اعتراض وکلای کانون وکلای دادگستری منطقی و قابل توجیه است. زیرا:

آرم لباس کانون وکلای دادگستری در واقع همان علامت جمعی ثبت شده کانون وکلا است که به جهت قدمت طولانی از اعتبار داخلی و بینالمللی برخوردار است.

اجزاء آرم لباس کانون وکلا متشکل است از:

1- خوشه گندم و خوشه زیتون به رنگ طلائی

2- ترازوی عدالت

3- آفتاب

4- کتاب

5- زمینه رنگی آبی و فیروزهای

که همه این اجزاء بصورت بیضی جانمایی شدهاند.

آرم لباس مرکز مشاوران حقوقی قوه قضائیه متشکل از اجزاء زیر است:

1- خوشه زیتون به رنگ طلائی

2- ترازوی عدالت با تغییر مدل ترازوی قوه قضائیه

3-کتاب

4- رنگ آبی و فیروزهای

5- حذف لفظ جلاله الله 

که این اجزاء با نام مرکز وکلا در بالا شکل دایره متمایل به بیضی طراحی شده است.

با مقایسه این دو نشان مرکز مشاوران حقوقی قوه قضائیه، خوشه زیتون، ترازو، کتاب، رنگ زمینه نشان (آبی) رنگ طلائی خوشه زیتون و غیرشکل کلی و هندسی آن شکل دایره متمایل به بیضی به تقلید از نشان و آرم کانون وکلا انجام داده است.

در نگاه اول، بدون پرداخت به جزئیات تقلید، رویت کننده آرم قطعاً تمایز این دو را به سختی تشخیص خواهد داد به ویژه اینکه در بالای آرم مرکز مشاوران کلمه وکلا نیز درج شده است. خصوصاً بج یا آرم سینه با فاصله روی کت دیده می‌شود و در این خدمت نیز کانون وکلا و مرکز امور مشاوران قرار دارد.

چون آرم کانون وکلا علاوه بر استفاده 90 ساله از آن از سال 1376 تا 1407 در اداره ثبت علائم تجاری به ثبت رسیده و علامت جمعی مشهور محسوب می‌شود و تقلید و شبیه سازی آن موجب گمراهی و اشتباه نسبت به مبدأ آن یعنی کانون وکلا خواهد شد. قانونگذار در مواد 32 قانون ثبت اختراعات طرح، حقوقی و علائم تجاری ممنوع کرده است و طبق مواد 40 و 59 و 61، با نقض حقوق کانون وکلای دادگستری و تک تک وکلای دادگستری، قابل پیگیری و موجب مسئولیت حقوقی خواهد بود.

اما بعد دوم محدودیتی که حقوق عمومی ایجاد می‌کند؛ اول از منظر عضو مرکز مشاوران باید دید که قصد دفاع از موکل خود را در دعوی مالکیت علامت شبیه سازی و تقلید شده را دارد و طرف مقابل دعوی متوجه شبیه سازی علامت کانون بر لباسش می‌شود. عکس‌العمل این طرف دعوی چگونه خواهد بود؟ آیا نمی‌گوید شما که شبیه سازی و تقلید علامت را منع می‌کنید چگونه خود مقلد و شبیه ساز علامت کانون وکلا هستید؟ مگر با شبیه سازی و تقلید علامت و نشان و کپی مقررات داخلی کانون وکلای دادگستری می‌توان نهاد مدنی مستقل خلق کرد؟

دوم از منظر قوه قضائیه حقوق عمومی و مدنی باید به این امر توجه ویژه شود. وقتی در این دعاوی قضاوت می‌کردم اگر تقلیدکننده به ویژه ارگان‌های وابسته به دولت بودند و یا تقلید شونده هم نهادهای خیریه، مردم پسند و مدنی و یا بین المللی بودند حساسیت دعاوی بسیار زیاد می‌شد؛ زیرا از نظر حقوق عمومی قوای سه گانه به ویژه قوه قضائیه و مراکز وابسته به آن موظف به حفظ و دفاع نهاد مدنی و دفاع از حریم آنها بوده و از سوی دیگر، نشان از عدالت محوری نظام دارد. نهادهای مدنی صاحب قدرت نیستند و باید قوا به ویژه قوه قضائیه نگاهبان آن باشند.

تقلید آرم نهاد مدنی توسط مرکز وابسته به قوه قضائیه نه در جنبه بین الملل وجاهتی دارد و نه در جنبه داخلی زیبنده است. یقیناً نهاد مدنی و مرکز، هر یک جایگاه خود را دارند و به جای این اقدامات پیشنهاد می‌شود مرکز مشاوران آرم فعلی تازه تقلید شده را از حیث شکل ظاهری با تغییر شمایل بیضی آن و تغییر رنگ طلائی خوشه اطراف و نیز تغییر رنگ زمینه از آبی و فیروزهای به هر رنگ اصلاح و تغییر دهد و این وظیفه بر دوش قوه قضائیه است که بر آن کنترل و اقدام عاجل نماید. حفظ اعتبار دادگستری موجب حفظ اعتبار و انسجام ملی است.