بزرگنمایی:
با افزایش شهرنشینی باید به سراغ راهکارهای نوآورانه و دیجیتالی‌شدن شهرها رفت.
به گزارش تبسم مهر شهر پایدار به شهر یا محیط زیست شهری گفته می‌شود که در آن مصرف انرژی، آب و منابع تجدیدناپذیر به حداقل ممکن رسیده است.
افراد ساکن در این شهرها کمترین میزان مصرف انرژی، آب و اتلاف مواد غذایی و ... را دارند و در نتیجه آلودگی آب و هوا و تولید گازهای مضر مانند متان یا دی‌اکسیدکربن بسیار پایین است.
اصطلاح شهر پایدار را ریچارد رجیستر برای نخستین‌بار در کتابش تحت عنوان « ساختن شهرها برای آینده‌ای سالم » در سال 1987 مطرح کرد. بعدها معماران از این موضوع برای طراحی اینگونه شهرها استفاده کردند.
شهر پایدار باید به گونه‌ای اداره شود که کمترین وابستگی به منابع را داشته باشد. به شکلی که انرژی مورد نیاز را از منابع و انرژی‌های تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی و انرژی بادی تامین کند و کمترین فشار و رد پای زیست‌محیطی را در پیرامون خود باقی بگذارد و در نتیجه محیط زیست قادر خواهد بود تاثیرات مربوطه را مجددا به طور طبیعی در مدت زمان کوتاه احیا کند.
در شهر پایدار از زمین، استفاده مناسب می‌شود و آلودگی‌های خاک به حداقل می‌رسد. پسماندهای حاصل از فعالیت‌ها به‌طور صحیح مدیریت می‌شود، از پسماندها کمپوست تولید شده و سایر پسماندهای غیر قابل بازیافت هم در یک فرایند تعریف شده به انرژی تبدیل می‌شوند که در نتیجه میزان تاثیرگذاری شهر در تغییرات آب وهوایی به حداقل می‌رسد.
در شهرهای پایدار همه چیز متعادل است. برخی از شهرها از جمله لندن که به عنوان یکی از آلوده‌ترین شهرهای جهان شناخته شده است، اخیرا سیاست‌هایی در رابطه با مقابله با تغییرات آب و هوایی، استفاده از منابع تجدیدپذیر و حمل ونقل سبز اتخاذ کرده است. این موضوع نشان می‌دهد که شهرهای قدیمی هم می‌توانند تحولاتی در پایداری شهری ایجاد کنند.
زمانی که مبحث معماری پایدار و زیرساخت‌های سبز ارائه می‌شود، سنگاپور و پاریس در صدر فهرست قرار می‌گیرند. سنگاپور یکی از سبزترین کشورها در جهان است که قرار است 80 درصد از معماری آن تا سال 2030 پایدار باشد.
مقامات پاریس نیز در تلاش هستند تا این شهر را به مقصد سبز گردشگران و تا سال 2050 مناطق بزرگ شهری را به جنگل‌های شهری تبدیل کنند. مصدر در ابوظبی نیز یکی از مناطق پایدار در امارات متحده عربی است.
معماری پایدار شامل تمام مراحل ساخت، برنامه‌ریزی، ساخت و ساز و بازسازی می‌شود. سقف هر خانه‌ای در این شهرها مجهز به پانل‌های خورشیدی است.
مهمترین شهرهای پایدار سال 2019 عبارتند از:
اسلو( پایتخت نروژ)
کمیسیون اتحادیه اروپا، شهر اسلو را به عنوان پایتخت سبز اروپا برای سال 2019 معرفی کرده است. شهر اسلو بزرگترین شهر و پایتخت کشور نروژ است.
سه سال گذشته، در این شهر، بودجه آب وهوا تعیین شد و این موضوع، بر همان اساسی بود که بودجه مالی تعیین می‌شود. میزان گازهای گلخانه‌ای اندازه‌گیری شد و هدف از این طرح، کاهش 50 درصدی تولید گازهای گلخانه‌ای تا سال 2020 بوده است.
همچنین تلاش بر این است که تا سال 2050، عاری از کربن شود. علاوه بر این، 30 درصد وسایل نقلیه فروخته شده برقی و بیوگاز هستند که سوخت آنها از فاضلاب شهری تامین می‌شود. همچنین دولت محلی پارکینگ‌های خیابانی و ترافیک را کاهش داده تا فضای بیشتری برای دوچرخه‌سواری و فضای سبز فراهم و این شهر به شهری بدون خودرو تبدیل شود.
کپنهاگ (پایتخت دانمارک)
شهر کپنهاگ در دانمارک در رده بعدی شهرهای سبز در اروپاست و مسئولان قصد دارند این شهر را تا سال 2025 به اولین شهر با کربن خنثی در جهان تبدیل کنند. در این شهر، تعداد دوچرخه‌ها از اتومبیل‌ها پیشی می‌گیرد. در کپنهاگ طراحی و زیرساخت‌های پایدار فراوان است و طرح بام سبز از سال 2010 اجرایی شده و در سال جاری نیز تمام اتوبوس‌ها برقی شده‌اند. آب در این شهر تحت کنترل روزانه و دقیق قرار دارد تا کاملا بهداشتی باشد.
استکهلم (پایتخت سوئد)
استکهلم، اولین شهری بود که در سال 2010 جایزه پایتخت سبز اروپا را از کمیسیون اتحادیه اروپا دریافت کرد و اعلام کرد که قصد دارد تا سال 2040 بدون سوخت فسیلی باشد، البته که پیش از آن هم استفاده اندکی داشته است.
پروژه ساختمانی شهری Hammarby Sjöstad در این شهر برای حمایت از مسکن سازگار با محیط زیست و سبک زندگی سبز آغاز به کار کرده است؛ در این طرح، استفاده از پانل‌های خورشیدی، آلودگی صوتی کم، فضای سبز بیشتر و استفاده کمتر از وسایل حمل و نقل شخصی مهم است. فرودگاه در این شهر عاری از تولید کربن است و افراد در سوئد نیز در بازیافت و سرمایه‌گذاری برای نوآوری‌های سبز از پیشتازان هستند.
ونکوور (شهری در کانادا)
در حال حاضر، ونکوور، یکی از شهرهایی است که کمترین میزان انتشار کربن در بین شهرهای آمریکای شمالی را دارد و همچنان به دنبال اهداف سبزتر است. مقامات این شهر متعهد شده‌اند که تا سال 2050، صددرصد انرژی را از منابع تجدیدپذیر تهیه کنند و همچنین تا سال 2040 زباله هم تولید نکنند. تولید مواد غذایی محلی از طریق کشاورزی شهری و با افزایش تعداد کشاورزان در سراسر این شهر انجام می‌شود.
کوریتیبا ( شهری در برزیل)
کوریتیبا یکی از شهرهای بندری در برزیل است که به پایتخت سبز برزیل معروف است، سه میلیون نفر جمعیت دارد و در این شهر، 14 جنگل شهری و 16 پارک ایجاد شده است. این شهر بودجه لازم برای کارخانه بازیافت استاندارد را نداشت، به همین منظور به دنبال جایگزین بهتر برای آن بود؛ جداسازی بازیافت توسط شهروندان و ارائه پاداش به آنها همچون بلیط اتوبوس، از جمله مواردی بود که از این طریق موفقیت‌هایی را هم به‌دست آورد.
سانفرانسیسکو( شهری در ایالات متحده)
منطقه خلیج سانفرانسیسکو (Bay Area)، اولین منطقه در ایالات متحده بود که فروش بطری‌های پلاستیکی آب را ممنوع اعلام کرد. در این شهر قصد بر این است که تا سال 2020 عاری از زباله شود و در حال حاضر پیشرفت چشمگیری برای رسیدن به هدف خود داشته است.
سنگاپور( کشوری در جنوب شرقی آسیا)
اگرچه بالاترین میزان آلودگی در جهان را دارد، اما پیشگام برتر پایداری در قاره آسیاست. نقطه قوت این شهر، ایجاد طبیعت در معماری با ساخت سقف‌ها و جاده‌های سبز است. همچنین ساختمان‌ها در مصرف انرژی و آب صرفه‌جویی دارند و از مواد پایدار و دوستدار محیط زیست ساخته شده‌اند. سنگاپور، کشوری مدرن است که سرشار از تنوع زیستی می‌باشد
کیپ تاون ( شهری در آفریقای جنوبی)
کیپ تاون، دومین شهر بزرگ آفریقای جنوبی است که در سال‌های اخیر، تحولات بسیاری در پایداری داشته است. حدود 10 درصد انرژی این شهر از منابع تجدیدپذیر فراهم می‌شود و همچنین دولت قصد دارد برای 10 درصد از خانوارها استفاده از انرژی خورشیدی را مورد هدف قرار دهد، زیرا این شهر از جمله شهرهایی است که خاموشی در آن بسیار است.