بزرگنمایی:

به گزارش تبسم مهر نخست گفتند خانه متعلق به کاشف‌السلطنه (پدر چای ایران) است، با ردِ این فرض و پیدا شدن سندهای جدیدی از خانه، عمارتِ منسوب شده به او را چیزی شبیه به خانه «محسن مقدم» دانستند که مالکانش به واسطه علاقه‌مندی‌شان، تزئیناتِ مختلفِ قدیمی را خریداری کرده و در بخش‌های مختلف خانه نصب کرده بودند، اما تزئیناتِ خانه را در گالری‌ها پیدا کردیم!

با وجود تعلق نداشتن خانه به «کاشف‌السلطنه» و حذف شدنِ تزئینات مربوط به بنا، میراث فرهنگی پا عقب نگذاشت و اعلام کرد این خانه هم به واسطه‌ی قدمتِ بالای 50 ساله‌اش و توجهی که مالک بنا به آن کرده و تزئیناتی که هنوز بخش‌هایی از آن باقی مانده (بود)، باید در فهرست آثار ملی ثبت شود.

مدتی بعد خبر رسید، سازمان زیباسازی تهران خانه را خریده و قول داده تا آن را به شکل روز اول درآورد، خبری که خوشحال کننده بود، اما حالا به نظر می‌رسد منظورِ مسوولان زیباسازی از روزِ اول، همان تبدیل شدن به «باغ عصمت خدیری» مالک اولیه زمینِ بنا بوده البته باغِ بدون درخت، تا خانه‌ای که منوچهر و هوشنگ صانعی آن را مشابه خانه‌ی «مقدم» ساخته بودند!

اسفند 1392 بود که خبر رسید، خانه‌ی «محمد میرزا کاشف‌السلطنه» مشهور به «پدر چای ایران» و نخستین واردکننده‌ی چای به ایران، در غفلت سازمان میراث فرهنگی در حال غارت شدن است. کاشی‌کاری‌ها و ملحقات نفیس این خانه‌ در طول زمان، غارت شده است تا در آینده‌ی نزدیک، توسط مالک بنا تخریب شود. خانه‌ای که تا قبل از انقلاب مصر، به‌صورت اجاره‌ای در اختیار دفتر حافظ منافع مصر در ایران بود اما پس از انقلاب مصر، این بنا تخلیه و متروکه شد و در همان زمان (1392) براساس اطلاعات اهالی محل با همکاری سرایدار یا مالک قبلی خانه و با همدستی عتیقه‌فروشان محدوده‌ی خیابان شریعتی و منطقه‌ی شمیران، کاشی‌ها، درها و پنجره‌های باارزش، آیینه‌کاری‌ها و هر شیء ارزشمند به‌کار رفته در این بنا به‌وسیله تیشه و پتک کنده شده‌اند و به‌نوعی بنا در حال غارت شدن بود.

با انتشار خبرها و رو شدن اسنادی از خانه، مسلم شد که این بنا متعلق به دهه 40 است و در همان زمان مالک توسط چند استادکار رشته‌های مختلف، خانه را به وضعیت تاریخی مناسب و زیبایی تبدیل کرده بود، اما پس از مدتی مالک، خانه را به یک شخص بسازوبفروش فروخت و او نیز از آن زمان با ایجاد تغییراتی در بنا قصد تخریب‌اش را داشت.

تا آن که 27 بهمن 1394 سید محمد بهشتی، مشاور سابق رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و رئیس سابق پژوهشگاه این سازمان به ایسنا اعلام کرد:‌ خانه‌ی منسوب به «پدر چای ایران» که متعلق به این شخص نیست، توسط سازمان زیباسازی خریداری شده و در حال حاضر پیمانکار در حال آواربرداری خانه است و قرار است تا طراحی این بنا برای ایجاد یک مرکز فرهنگی باشد.

بعد از گذشت سه سال و نیم از ان حرف‌ها به جای این که امروز خانه‌ی صانعی‌ها را که روزی می‌شد نام آن را قُلِ «خانه مخسن مقدم» نامید، باید خانه‌ی متروکه‌ای دانست که گویا سازمان زیباسازی هم از پسِ بازسازی و مرمت‌اش برنیامده است!

و از سوی دیگر خانه‌ی دیوار به دیوار ان هم که گویا از همه جا و همه چیز بی‌خبر است، چند طبقه بالاتر از ارتفاع مجاز در کنار یک خانه‌ی تاریخی بالا رفته است.

براساس آخرین اسناد، این بنای تاریخی در سال 1335 شمسی ساخته شد، با توجه به عکس‌هایی که پیش از این از بنا منتشر شده بود و ذهن همه به سمت قاجاری بودن آن بود، آن ساختمان در دوره پهلوی دوم ساخته شد، بنابراین شورای عالی معماری و شهرسازی ایران مصوبه‌ای را به تصویب رسانده که به موجب آن بناهای 50 سال به بالا از خطر تخریب و نابودی نجات پیدا می‌کنند.

مصوبه این شورا تاکید دارد، بازسازی بناهای ساخته شده تا سال 1340 هجری شمسی، صرفا به صورت عین به عین امکانپذیر خواهد بود. این مصوبه به این معنی است که مالکان بناهای 50 سال به بالا نمی‌توانند بنای خود را با خروج از ثبت تخریب کنند و به جایش برج بسازند و اگر هم تخریب کردند، باید با همان ارتفاع عین به عین خانه را بسازند.

هر چند طرح تفضیلی برای معماری شهر تهران فاجعه رقم زده، اما با توجه به این قانون، خریدار خانه قطعاً نباید این خانه را تخریب کند و اگر این کار را انجام دهد که متأسفانه چنین شده، باید پوسته (جداره و تژئینات بیرونی) بنا مانند خانه «شیبانی» نگهداری شود و آن باردیگر عین به عین ساخته شود که قطعاً به نفع خریداری که قصد برج‌سازی دارد، نیست.