بزرگنمایی:
اراک- مسجد یکی از کانون های توسعه فعالیت های اجتماعی و فرهنگی به شمار می رود و با حمایت بیشتر از کانون های فرهنگی و هنری مساجد، می توان بستر تعالی معنوی و ارتقای سرمایه اجتماعی را فراهم کرد.
تبسم مهر: مساجد از دیرباز محلی برای عبادات و معنویات و به دلیل در دسترس بودن، محل مناسبی برای برگزاری و انجام مراسم گوناگون اجتماعی و مذهبی بوده و برمبنای موارد ذکرشده در قرآن و روایات از جایگاه ویژه ای برخوردار است، زیرا نشر معارف اسلامی و تربیت مؤمنان در این مکان مقدس انجام می شود و از سوی دیگر به نوعی کانون اتحاد و انسجام مسلمانان به حساب می آید.
با اندک جست و جو در تاریخ اسلام می توان به ساخت و تاسیس اولین مسجد به نام مسجد قبا توسط پیامبر گرامی اسلام(ص) دست پیدا کرد. مسجدی که همواره از ابتدا محل بسیاری از تصمیم های مهم در زمان خود بوده است و رفته رفته بر اهمیت آن افزوده شده است. پیامبر اکرم (ص) به طور مرتب با همراهان و یاران خود در مسجد دیدار می کردند، با آن ها درباره مسائل دینی و دیگر مسائل به گفت و گو می پرداختند.
از دیگر کارکردهای مسجد می توان به سپری کردن حیات علمی علما در مساجد اشاره کرد، به طوری که با کسب دانش و علوم مختلف به تشکیل حلقه های درس و تعلیم می پرداختند و امروزه نیز مساجد به نشر اسلام و علوم اسلامی می پردازند. بنابراین نقش مسجد در گذشته همانند دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی امروزی بوده است.
امروزه کمتر کوچه یا محله ای را می توان یافت که مسجد در آن نباشند. در مساجد طی سال های اخیر فعالیت های بسیاری انجام می شود و کانون های فرهنگی هنری مساجد محل برگزاری برنامه های مختلف مسجد و بستر مناسبی برای ظهور استعدادهای جوانان در رشته های مختلف فرهنگی و هنری است، زیرا نسل جوان علاقمند به این حوزه است و با حضور در مساجد، مشارکت گسترده تری در برنامه های آن خواهد داشت.
والدین در محیط خانواده، مربیان در مدارس و متولیان امور فرهنگی در مساجد نقش مهم و اساسی در پرورش صحیح نوجوانان و جوانان بر عهده دارند و بایستی به اهمیت این نقش واقف باشند. خبرنگارتبسم مهر برای اطلاع از چگونگی اجرای برنامه های فرهنگی و هنری در تعدادی از مساجد شهر اراک حضور یافته که شرح این گزارش در ادامه بیان می شود.
فعالیت 400 کانون فرهنگی مسجد در طرح اوقات فراغت تابستان
مدیر ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی و هنری مساجد استان مرکزی در گفت و گو با خبرنگارتبسم مهر اظهار کرد: بر اساس سند راهبردی مجمع کانون های مساجد کشور، گروه سنی مخاطب در کانون های فرهنگی و هنری مساجد، کودک و نوجوان تعریف شده است، اما به این معنا نیست که در مقابل مخاطبان دیگر نقشی ندارد، به طور مثال در اکثر کانون های مساجد استان مرکزی طرح «تلاوت نور» برگزار می شود که همه سن مخاطب در آن حضور دارند.
در استان مرکزی 580 کانون فرهنگی هنری مساجد تشکیل شده که هم اکنون نزدیک به 400 کانون مشغول برگزاری برنامه های اوقات فراغت تابستان برای نوجوانان و جوانان هستندحجت الاسلام مصطفی ذوالفقاری ادامه داد: در مجموع قالب فعالیت های انجام شده در کانون های مساجد شامل قرآن و عترت، فعالیت های هنری ( سرود، تئاتر و...) و فعالیت های مجازی می باشد.
مدیر ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی و هنری مساجد استان مرکزی بیان کرد: در استان مرکزی 580 کانون فرهنگی هنری مساجد تشکیل شده که هم اکنون نزدیک به 400 کانون مشغول برگزاری برنامه های اوقات فراغت تابستان برای نوجوانان و جوانان هستند.
ذوالفقاری خاطر نشان کرد: یکی از برنامه های مهم کانون های فرهنگی و هنری مساجد در سطح کشور و به تبع استان مرکزی، اجرای برنامه های مربوط به طرح اوقات فراغت است که از ابتدای تابستان سال جاری همچون سال های قبل، عضو گیری انجام شده است و البته سعی بر این است که برنامه های کانون در طول سال هم برای گروه سنی کودک و هم نوجوان برگزار شود.
حضور جوانان در مساجد زمینه ساز تعالی معنوی جامعه
یکی از اعضای هیات امنای مسجد سیدهای اراک نیز در گفت و گو با خبرنگار تبسم مهر اظهار داشت: این مسجد جز اولین مساجد شهر اراک است که کانون فرهنگی هنری آن از سال 57 دایر شده و از کتابخانه عمومی برخوردار است و برای گروه های سنی مختلف، برنامه های فرهنگی به ویژه در ماه مبارک رمضان برگزار می کند و سعی در جذب مخاطب نوجوان و جوان دارد.
افرادی که در کانون های مساجد فعالیت می کنند نقش مهمی در جذب مخاطب نوجوان و جوان دارند و با برخورداری از اخلاق مناسب و برنامه ریزی بایستی به نیازهای جوانان پاسخ دهندبیژن فیروزی افزود: برگزاری اردوهای زیارتی، تامین امکانات تفریحی برای نوجوانان، برگزاری جلسات قرآنی در روزهای جمعه با حضور اساتید قرآنی، فعالیت دارالقرآن و موسسه قرآنی و... نمونه هایی از فعالیت های مهم فرهنگی و قرآنی در این مسجد است.
وی ادامه داد: در این مسجد علاوه بر فعالیت های فرهنگی و قرآنی تمامی مراسم های مذهبی از اعیاد تا شهادت ها، برنامه های شب های قدر، دعای عرفه، برنامه های ماه محرم، ماه مبارک رمضان شامل جزء خوانی قرآن، احکام و... برگزار می شود.
فیروزی تاکید کرد: افرادی که در کانون های مساجد فعالیت می کنند نقش مهمی برای جذب مخاطب نوجوان و جوان دارند و با برخورداری از اخلاق مناسب و با برنامه ریزی هدفمند بایستی به نیازهای جوانان پاسخ دهند.
عضو هیات امنای مسجد سیدهای اراک اظهار کرد: من از سنین نوجوانی در مسجد بودم و نزدیک به 40 سال در این مسجد فعالیت می کنم. حضور پیدا کردن قشر نوجوان و جوان در داخل مساجد، مسیر زندگی آن ها را مشخص و هدفمند کرده و توجه و گرایش بیشتر نسل جوان و امروزی را به مسائل معنوی و دینی به دنبال دارد.
مسجد مأمنی برای فعالیت های فرهنگی، هنری و معنوی است
مدیر موسسه نسیم اختران قرآنی اراک نیز در گفت و گو با خبرنگارتبسم مهر اظهار داشت: فعالیت های قرآنی مسجد سیدها از سال 73 با برگزاری جلسات قرآنی توسط هیات امنای مسجد آغاز شد و از آن سال تاکنون برگزاری این جلسات با حضور اقشار مختلف مردم به قوت خود باقی است.
علی شیخی افزود: برگزاری این جلسات در تربیت و پرورش حافظان و قاریان قرآنی برجسته برای استان و کشور بسیار موثر بوده است.
مسجد برای فعالیت های قرآنی و همچنین فعالیت های فرهنگی و هنری یک مامن محسوب می شود و برای کودکان و نوجوانان با حال و هوایی خاص و منحصر به فرد همراه استوی ادامه داد: موسسه قرآنی نسیم اختران قرآنی از سال 93 فعالیت خود را آغاز و پیش از حضور در این مسجد، چند سال در موزه مفاخر اراک جلسات قرآنی برگزار کرده است.
این مربی قرآن گفت: مسجد برای فعالیت های قرآنی و همچنین فعالیت های فرهنگی و هنری یک مامن محسوب می شود و برای کودکان و نوجوانان با حال و هوایی خاص و منحصر به فرد همراه است. بنابراین برای گرایش بیشتر نوجوانان به مسائل معنوی، لازم است که فعالیت های مختلف فرهنگی هنری و قرآنی در مساجد برگزار شود.
شیخی گفت: امسال در طرح ملی تلاوت پسران 8 تا 14 سال و دختران 10 الی 15 سال حضور دارند تا از نزدیک قرآن را به شیوه نوین فرا گیرند. تاکنون مخاطب این دوره ها بیشتر از بچه های مسجدی بوده اند.
وی بیان کرد: در کنار این کلاس های قرآنی برای ایجاد تنوع برنامه های تفریحی و آموزشی برای کودکان و نوجوانان برگزار می کنیم و در تلاش هستم آموزش بچه ها را تا زمانی که به قاریان و حافظان برجسته تبدیل شوند ادامه دهیم، که این امر بین 5 تا 7 سال به طول می انجامد.
ترویج مفاهیم معنوی در مساجد در قالب کلاس های فرهنگی و هنری
یکی از مربیان کانون فرهنگی و هنری مسجد الزهرای اراک نیز در گفت و گو با خبرنگار تبسم مهر اظهار کرد: به مدت یک دهه است که معلم مهد قرآن و مدرس تخصصی نقاشی در کانون مسجد الزهرا هستم و در خصوص مزیت های کلاس های کانون مساجد باید گفت که تمامی دوره ها از قبیل هنری، آموزشی و... با محوریت معارف قرآن و اهل بیت (ع) برگزار می شود.
در کلاس های فرهنگی و هنری مساجد تلاش می شود تا آموزه های معنوی و قرآنی در قالب هنر و آموزش های مختلف، به بچه ها تعلیم داده شودطاهره رحیمی عنوان کرد: مسجد الزهرا به دلیل موقعیت مکانی دارای شرایطی است که کلاس های آن بیشترین آمار شرکت کنندگان نوجوان در دوره فراغت و بلکه در طول سال را دارد. من از دوران کودکی در این مسجد بزرگ شدم و پرورش یافتم و شاهد بودم که بچه ها با عشق به مسجد می آیند.
این مربی قرآنی بیان کرد: در کلاس های فرهنگی و هنری مساجد تلاش می شود تا آموزه های معنوی و قرآنی در قالب هنر و آموزش های مختلف به بچه ها تعلیم داده شود. در کنار آموزش کودکان و نوجوانان، کلاس های آموزشی مانند طب سنتی، روخوانی قرآن و... برای والدین نیز برگزار می شود.
به نظر می رسد تشکیل کانون های فرهنگی هنری در مساجد از نقشی اثرگذار در جامعه به ویژه بر قشر نوجوان و جوان برخوردار است. در این رابطه پویایی در برنامه های مساجد اهمیت زیادی دارد، بنابراین هر چه دستگاه های مختلف از این کانون ها حمایت کنند شاهد رونق بیشتر برنامه های دینی، فرهنگی و علمی آنان و ارتقای معنوی و فرهنگی نسل امروز خواهیم بود.