بزرگنمایی:

به گزارش خبرنگار تبسم مهر به نقل از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، با هدف توسعه پژوهش بر روی مرزهای دانش و فناوری و زمینه سازی برای استفاده از ظرفیت­های مهندسی داخل کشور، تلاش گسترده ای از سوی ستاد توسعه علوم و فناوری های شناختی برای ایجاد رقابت جهت ساخت ابزارهای نوین در حوزه دانش علوم شناختی بویژه در امر طراحی و ساخت یک سیستم تحریک غیر تهاجمی نواحی عمیق مغز آغاز شد.

ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی تاکنون از پروژه‌ها و پژوهش ­های علمی و فناوری در زمینه ­های مرتبط با علوم شناختی در سراسر کشور و در قالب‌ های مختلف حمایت به عمل آورده و در همین راستا قصد دارد با برگزاری چالش ­های گوناگون در زمینه ­های روز دنیا و ایجاد رقابت بین پژوهشگران، حرکتی را در جهت ساخت ابزارهای نوین در این زمینه­ ها ایجاد کند.

چالش طراحی و ساخت یک سیستم تحریک غیرتهاجمی نواحی عمیق مغز، به عنوان اولین فعالیت ستاد در حوزه برگزاری این گونه چالش­ ها است که با توجه به منابع نیروی انسانی، مراکز تخصصی، مراکز فناوری و زیرساخت ­های مناسب موجود در کشور هدف گرفته شده است.

دکتر محمد حسین مقامی کارشناس ارشد ستاد توسعه علوم شناختی گفت: تربیت نیروی انسانی متخصص و همچنین جهت دهی به فعالیت­ های تخصصی غیرهمگرا و نیز ایجاد شرایط مناسب حضور قوی در عرصه بین المللی در زمینه ­های مختلف پژوهشی، صنعتی، و کاربردی از اهداف ثانویه ستاد توسعه علوم شناختی در برگزاری این چالش است.

وی با بیان اینکه این چالش رقابتی برای ارائه روشی کارآمد به منظور تحریک غیرتهاجمی نواحی عمیق مغزی است، گفت:  اهمیت این چالش در یافتن جایگزینی برای روش Deep Brain Stimulation (DBS) مبتنی بر کاشت پروب درون مغز طی عمل جراحی است که ضمن حذف خطرات ناشی از فرایند جراحی و کاهش صدمات و عوارض جانبی، بتوان نواحی مورد نظر را تحریک کرد.

وی افزود: براساس مطالعات انجام­ شده در سال­های اخیر، تحریک سلول­های عصبی مغز با روش­های مختلف غیرتهاجمی شامل تحریک الکتریکی، الکترومغناطیسی، نوری، و فراصوتی را به عنوان راه­ حل­هایی با ارزش برای بهبود اختلالات حرکتی ناشی از سکته، اعتیاد، میگرن، افسردگی، وزوز گوش، دردهای مزمن و سایر موارد مشابه پیشنهاد کرده است و با توجه به میزان شیوع این اختلالات، فعالیت در حوزه ساخت ابزارهای تحریک غیرتهاجمی مغز می­تواند اقدامی نویدبخش برای افزایش کیفیت زندگی بیماران باشد.

وی استفاده از این روش­ها در کاربردهای تحقیقاتی از جمله مطالعه­ عملکرد مغز را بسیار ارزشمند دانست و یادآور شد: با توجه به هزینه­ مناسب، امکان دسترسی به ایمنی قابل قبول این روش­ها، و از همه مهم­تر امکان پیاده­ سازی مدارهای مرتبط با توجه به ظرفیت­ها و پتانسیل­های فنی و مهندسی داخل کشور، می­توان به ساخت دستگاه ­هایی برای تحریک غیرتهاجمی و عمقی مغز مبادرت کرد.

به گفته وی انتخاب مکانیزم تحریک غیرتهاجمی و عمقی مغز در این چالش آزاد بوده و می­تواند به صورت هر یک از مدالیته­های الکتریکی، الکترومغناطیسی، فراصوت و یا هر مدالیته قابل پیاده­سازی دیگر در کشور باشد.  

مقامی خاطر نشان کرد: شرکت‌های دانش بنیان، اساتید و پژوهشگران دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی، مخترعان و گروه های دانشجویی می ‌توانند با شرکت در این چالش، طرح های پیشنهادی خود را از طریق ثبت در سامانه ارایه دهند.

به گفته وی، با توجه به اطلاعاتی که (شامل مراحل چالش، زمانبندی، میزان جایزه، و ...) به زودی از طریق وبسایت ستاد اعلام خواهد شد، طرح‌های دریافتی در کمیته داوران ارزیابی و داوری تخصصی شده و در دو مرحله شبیه سازی رایانه ای ایده و همچنین ساخت دستگاه مدنظر با یکدیگر رقابت خواهند کرد.

وی ادامه داد: پس از داوری تخصصی، به تیم­ های برتر در هر مدالیته (الکتریکی، الکترومغناطیسی، فراصوت، نوری، و ... ) که با شایستگی بیشتر از سایر طرح­ها نتایج خود را ارائه و از آن دفاع کرده باشند، جایزه نقدی اعطاء خواهد شد.