بزرگنمایی:

سال گذشته متوسط بارندگی در کرمان فقط 53 میلی‌متر بود این در حالی است که متوسط بلندمدت بارندگی در استانی که جزو کم باران‌ترین استان‌های کشور در سال 97 بود به 129 میلی‌متر می‌رسد.

کرمان پیش‌ازاین هم سال‌ها درگیر خشک‌سالی بوده که بیش از 20 سال طول کشیده است و حالا اکثر منابع آبی زیر زمینی استان ازدست‌رفته است، قنات‌ها خشکیده‌اند و چشمه‌ها و تالاب‌های استان آبی ندارند و سطح آب‌های زیرزمینی در برخی از دشت‌ها تا 10 متر افت کرده است.

نتیجه عدم بارندگی در استان، خشک شدن هکتارها باغ و مزرعه در روستاهای استان و از دست رفتن فرصت‌های اشتغال‌زایی در روستاها است حالا اقتصاد از روستا به شهر در کرمان معکوس شده است.

با نگاهی به آمار رشد مهاجرت در استان کرمان به‌سادگی مشاهده می‌شود که حاشیه‌نشینی روستاییان در حاشیه شهرهای بزرگ استان ازجمله کرمان طی سال‌های اخیر بیش از 50 درصد افزایش‌یافته است و ادامه این روند موجب شده بسیاری از روستاهای استان کرمان طی سال‌های اخیر کاملاً خالی از سکنه شوند.

رطوبت هوا در استان کرمان به شدت کاهش یافته، متوسط دمای هوا افزایش یافته و بر تعداد روزهای گرم سال افزوده شده است

رطوبت هوا در استان کرمان به‌شدت کاهش‌یافته، متوسط دمای هوا افزایش‌یافته و بر تعداد روزهای گرم سال افزوده‌شده است و همه این‌ها یعنی استان کرمان دستخوش تغییر اقلیمی تمام‌عیار شده است.

اما ورق در ماه ابتدایی سال جاری تا حدودی در استان کرمان برگشت، اوج بارندگی‌های کرمان همیشه از بهمن‌ماه شروع و تا فروردین‌ماه سال بعد ادامه می‌یابد و درست در همین ایام بود که کرمان هر چند از خشک‌سالی نجات نیافت اما حداقل لب‌های خشکیده‌اش کمی تَر شد.

ابهام در استحصال آب‌های سطحی

بیشترین میزان بارندگی طی سال‌های اخیر در کرمان در سال 98 روی داد اما ابهاماتی در خصوص استحصال این آب‌ها وجود دارد، بعد از سیلاب در خوزستان و غرب کشور مسئولان استان قضیه را جدی گرفتند و دستور خالی شدن بخشی از ذخیره آب سدها برای مقابله با سیلاب احتمالی داده شد.

اما میزان بارش‌ها و آبگیری تنها در حدی بود که همان بخش تخلیه‌شده را جبران کرد، و حالا کرمان مانده و روزهای گرم پیش رو که احتمالاً مطابق الگوی چند سال اخیر زودتر از قبل به استان خواهد آمد.

و البته پیشنهاد می‌شود دستگاه‌های متولی در این خصوص آمار دقیق میزان آب ذخیره شده سدهای استان را قبل از تخلیه، میزان بارش‌ها و میزان آبگیری سدها بعد از بارش‌ها را ارائه دهند تا میزان تأثیر بارندگی بر ذخیره آب استان مشخص شود.

خشکسالی کرمان را فرا گرفته است

مدیرعامل شرکت آب منطقه استان کرمان  تأکید می‌کند استان کرمان همچنان درگیر خشک‌سالی است و کم‌آبی در اکثر شهرستان‌ها وجود دارد.

ابراهیم علیزاده می‌گوید: مدت طولانی خشک‌سالی در استان کرمان تأثیر منفی بر روی منابع آبی استان کرمان گذاشته است و اکثر منابع آب زیرزمینی دچار افت شدید شده است.

وی تصریح کرد: وضعیت نسبت به سال گذشته بهتر است اما با توجه به تغییرات اقلیمی و گرم شدن هوا به‌زودی شاهد تبخیر آب‌های سطحی در استان خواهیم بود پس باید مراقب باشیم و آب‌های موجود را مدیریت کنیم.

علیزاده بیان کرد: بارندگی در کرمان به‌صورت یکنواخت نبوده است و برخی از مناطق استان همچنان درگیر خشک‌سالی است.

جازموریان خشک می‌شود / ‏‬ آمار آبگیری سدهای کرمان بعد از بارندگی

جازموریان در جنوب کرمان نیز هرچند آبگیری شده است اما به دلیل شدت گرمای هوا انتظار می‌رود این حوضه آبگیر تا ابتدای خرداد خشک شود.

آمار آبگیری سدهای کرمان نیز نشان می‌دهد وضعیت در استان ایده آل نیست و سدهای کرمان هنوز هم ظرفیت خالی قابل‌توجهی دارند.

آمار آبگیری سدهای کرمان نیز نشان می‌دهد وضعیت در استان ایده آل نیست و سدهای کرمان هنوز هم ظرفیت خالی قابل توجهی دارند

مثلاً سد نساء که بهترین وضعیت را در استان کرمان دارد 140 میلیون مترمکعب آب از مجموع ظرفیت 170 میلیون مترمکعب ذخیره دارد.

سد جیرفت تنها 180 میلیون مترمکعب آب از مجموع ظرفیت 330 میلیون مترمکعب ذخیره دارد، سد بافت وضعیت مطلوبی داشته و 33 میلیون مترمکعب آب از مجموع 40 میلیون ظرفیتش دارد و سد سیرجان هم در وضعیت نامناسب قرار دارد و فقط 10 میلیون مترمکعب آب از مجموع 38 میلیون پس از اتمام بارندگی‌ها در سال جاری در خود ذخیره کرده است!

58 درصد کرمان درگیر خشکسالی است

اما مریم سلاجقه کارشناس هواشناسی استان کرمان در گفتگویی با مهر می‌گوید: حدود 58 تا 60 درصد استان کرمان همچنان درگیر خشک‌سالی شدید تا متوسط است و برخی از مناطق ذخیره آب‌های زیرزمینی خود را سال‌ها قبلازدست‌داده‌اند و احیا نشده‌اند.

وی نگران وضعیت تغییرات اقلیمی استان کرمان به‌خصوص در بخش کشاورزی است و می‌گوید که این تغییرات در کنار تأثیر اقتصادی، بر جوامع استان نیز تأثیر گذاشته و حتی موجب تنش‌های جمعیتی شده است.

وی می‌افزاید: این تغییرات موجب به هم خوردن نظم فصل‌های مختلف شده مثلاً بروز سرما و گرمای شدید ناگهانی در فصل‌هایی که نباید روی دهد. از سوی دیگر گرمای هوا در استان کرمان شدت بیشتری گرفته است و پیش‌بینی‌شده اکثر آب‌های سطحی در پهنه‌های جنوبی و شرقی استان کرمان تا اواخر خردادماه تبخیر خواهد شد.

پیش بینی می‌شود اکثر آب‌های سطحی در پهنه‌های جنوبی و شرقی استان کرمان تا اواخر خرداد ماه تبخیر خواهد شد

مدیرکل هواشناسی استان کرمان نیز  از افزایش 242 درصدی بارندگی خبر داد و گفت: این بارندگی‌ها موجب احیای برخی از منابع آب سطحی شده اما تأثیری روی آب‌های زیرزمینی نگذاشته و شاهد افت آب‌های زیرسطحی هستیم که ناشی از برداشت‌های بی‌رویه در سال‌های گذشته بوده است.

تورج جدیدی افزود: بدون شک همچنان کرمان درگیر کم‌آبی است و مدیریت مصرف آب به‌خصوص برداشت از منابع آب‌های زیرسطحی باید در دستور کار باشد.

وی تصریح کرد: بارش‌های فروردین‌ماه تأثیر قابل‌توجهی در افزایش بارندگی در استان کرمان در سال جاری داشت بااین‌وجود بدون شک سایه خشک‌سالی هیدرولوژی بر استان کرمان گسترده شده است.

ریزگردها در شرق و جنوب کرمان ادامه دارد

درحالی‌که مدیرکل محیط‌زیست استان کرمان با شادی فراوان از آبگیری جازموریان پس از سال‌های متوالی خبر داده است اما رصد منابع محلی خبرگزاری مهر نشان می‌دهد با گرم‌تر شدن هوا آب‌های موجود در این حوضه آبریز در حال تبخیر و تبدیل‌شدن مجدد جازموریان به بیابان است.

اما نکته قابل‌توجه رویدادی است که چند روز قبل در ریگان و فهرج روی داد، استاندارد آلودگی هوا پس از بارندگی‌های اخیر در استان کرمان به بیش از 42 برابر حد استاندارد رسید و ریزگردها آسمان شرق کرمان را در برگرفتند و حتی دامانش کرمان را نیز گرفت.

این رویداد کرمانی‌ها را یاد رویدادی انداخت که چند سال قبل درحالی‌که ساکنان بخش گنبکی شرق کرمان در آسمان بالای سرشان ریزگردها و افت دید افقی تا چهار متر را می‌دیدند اما ناگهان سیلاب روستاهایشان را فرا گرفت.

این رویداد یعنی آبگیری جازموریان و رودخانه‌های محلی هیچ مرهمی بر زخم ریزگردها در استان کرمان نگذاشته است.