بزرگنمایی:

 به گزارش تبسم مهر شهرستان دره شهر با آثار متعدد تاریخی یکی از مراکز تاریخی استان به شمار می‌رود که بیشتر آثار مربوط به دوره ساسانی و اسلامی است و بیش از 735 اثر تاریخی و طبیعی استان ایلام ثبت ملی شده که بیش از 150 مورد آن در شهرستان دره شهر قرار دارد.

دره شهر واقع در 135 کیلومتری جنوب غربی ایلام در این روزهای بهاری با طبیعت بکر و بی نظیر دامنه کبیر کوه، تاریخ افسانه‌ای و بناهای فرهنگی و غنای اجتماعی به عنوان مقصدی نوروزی تجربه کم نظیری را برای میهمانان رقم می‌زند.

در موسم بهار که آفتاب بر پیشانی کوه‌هایش نور افشانی می‌کند و لاله‌های واژگونش سر عبادت به زمین می سایند تا شاید دل شقایق‌های سرخ جام می مستان خفته در خاک را بر نمایند، می‌توان بهاران دیار دره شهر را قطعه‌ای از بهشت تصور نمود.

در حال حاضر موزه باستان شناسی در شهرستان دره شهر که دارای آثار کشف شده از شهر تاریخی سیمره بوده نیز فعال بوده است و فرصت بزرگ برای فعالیت‌های باستان شناسی فراهم کرده است.

شهر تاریخی سیمره؛ بزرگترین محوطه تاریخی استان ایلام

مورخان و تاریخ‌نگاران در گذشته و حال هرکجا که نام ایلام برده می‌شود از سیمره دره شهر به‌عنوان شهر باستانی نام می‌برند، در میان آثار تاریخی شهرستان یک اثر به‌عنوان شهر تاریخی «سیمره» وجود دارد، شهر تاریخی سیمره بزرگ‌ترین محوطه تاریخی استان ایلام محسوب می‌شود، این شهر تاریخی در حاشیه جنوب شرقی شهر کنونی شهرستان دره شهر واقع‌شده است.

شهر تاریخی سیمره بزرگترین محوطه تاریخی استان ایلام محسوب می‌شود، شهر تاریخی سیمره در حاشیه جنوب شرقی شهر کنونی شهرستان دره شهر واقع شده است.

این اثر تاریخی بزرگترین محوطه تاریخی در سطح استان ایلام را تشکیل می‌دهد که بالغ بر 200 هکتار است.

این شهر تاریخی جز نخستین آثار تاریخی ثبت شده استان ایلام در آثار ملی بوده است، محوطه تاریخی این شهر طبق مطالعات و کاوش‌های انجام گرفته مربوط به قرون اولیه اسلامی استاین شهر تاریخی جز نخستین آثار تاریخی ثبت شده استان ایلام در آثار ملی بوده است، محوطه تاریخی این شهر طبق مطالعات و کاوش‌های انجام گرفته مربوط به قرون اولیه اسلامی است.

این شهر تاریخی بر اثر وقوع زلزله در سال 334 هجری قمری تخریب و خالی از سکنه شده است و تاکنون 9 فصل کاوش باستانشناسی در این محوطه تاریخی صورت گرفته است.

طبیعت زیبای منطقه در فصل زمستان و بهار و گچبریهای به دست آمده در کاوش‌های صورت گرفته در این شهر تاریخی را از جمله ویژگی‌های منحصر به فرد آن ذکر کرد.

خانه اربایی، بنای مسجد، اماکن حاشیه سیل بند و اماکن مسکونی حاشیه نشین شهر از جمله مکان‌هایی هستند که در این اثر تاریخی کاوش شده اند.

همچنین در این شهر قدیمی، مدارکی به‌دست‌آمده که نشان می‌دهد در «سیمره» مراکز صنعتی وجود داشته و سفالگری و شیشه‌سازی بسیار رایج بوده است، بقایای کوره‌های سفالگری و شیشه‌سازی مدارک بسیار مهمی است که نشان می‌دهد بخشی از اقتصاد این شهر از طریق این دو صنعت تأمین می‌شده است. بخشی از یافته‌های بسیار مهم دیگر در «سمیره»، مسجدی است که از دل خاک بیرون آمده و نشان می‌دهد که این بنا، اولین مسجد دوران صدر اسلام در ایران است.

مصالح این بنا از سنگ و گچ است و تاق‌هایی که روی بناهای ورودی معابر ساخته‌شده، همه گهواره‌ای هستند، شبستان و ایوان این مسجد با گچ‌بری‌های بسیار زیبا تزیین‌شده و دارای یک حیاط مرکزی است.

در کاوش‌های صورت گرفته در این شهرستان آمده است که؛ در شهر سیمره (صیمره) نشانه‌هایی از قوس‌ها و انحناهای طاق در این ویران‌ها به چشم می‌خورد و نیز سایه‌روشن‌هایی از عوارض خیابان‌بندی و کوچه‌ها، سیستم شبکۀ ارتباط شهری در این بافت مشهود است.

افراد بسیاری در مسیر سفر خود از این محل عبور کرده و در مورد موقعیت آن توضیحاتی داده اند.

سر اورول اشتاین در مورد دره شهر (سیمره) می‌گوید: تمام مسافرانی که به ناحیه سیمره آمده اند مانند هرتسفلد واولینسون، دمرگان و غیره این خرابه‌ها را دیده اند. «شهر عجیبی است شاید تجاوز از پنج هزار خانه داشته باشد از ابتدای تنگ تا انتهای آن یعنی دامنه کوه، آثار بنا از گچ و سنگ نمایان است».

همچنین اولینسون در سفرنامه خود و در مسیر سفر از ذهاب به خوزستان توصیفی بر سیمره (دره شهر) دارد: به سمت جنوب غربی برای دیدن خرابه‌های شهر سیمره به راه افتادم. فاصله شهر سیمره تا مصب کرخه در حدود سیزده کیلومتر است و موقعیت مکانی آن با سیروان یکی است. فزون بر این چنان شباهتی بین این دو شهر وجود دارد که آنچه درباره سیروان گفته ام در باره سیمره نیز صدق می‌کند با این حال یک فرق عمده وجود دارد و آن هم این که در اینجا ساختمان‌های بیشتری وجود دارد که بزرگی شهر را می‌رساند، و همچنین در سیمره ساختمان‌ها به هم فشرده نیستد و از این رو مسیر خیابان‌ها، بازارها، محل کاروانسراها و عمارات به خوبی آشکار است.

دره شهر دیاری است که بزرگترین پل تاریخی غرب کشور در آن جای گرفته است جایی است که علاوه بر وجود آثار تاریخی بی شمار و بهار شگفت انگیز مردمانی دارد خونگرم، یکرنگ و مهمانواز که مسافر ناشناسی که قدم بر این خاک پاک بگذارند حس غربت را احساس نخواهند کرد و بلکه می‌پندارد که به دیار خویشاوندان و نیاکان خویش آمده است