به گزارش تبسم مهر طی سال‌های اخیر تأکیدات فراوان روی اختراعات و تجاری سازی از سوی مسئولان کشوری موجب شده تا محققان بیش از گذشته توان خود را به این موضوع معطوف کنند تا بتوانند با تجاری سازی دستاوردهایشان در اقتصاد کشور سهیم باشند. در همین راستا در صدد برآمدیم تا دستاوردهای گزیده سال 97 که به مرحله رونمایی و تجاری سازی رسیده‌اند را در ذیل معرفی می‌کنیم.
برخی از دستاوردهایی که در سال 97 به بار نشسته به شرح زیر است؛
تولید آب شرب و نوشیدنی از رطوبت هوا
یک شرکت دانش بنیان ایرانی توانسته با ساخت دستگاهی آب را از رطوبت هوا تولید کند. این دستگاه توسط محققان یک شرکت دانش بنیان در شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان به نتیجه رسیده و با استفاده از تکنولوژی سیستم تبرید و با روش جذبی و غیرجذبی قادر به تولید آب شرب در هر شرایط جوی و با حداقل مصرف انرژی است.
این دستگاه 900 متر مکعب هوا را دریافت کرده و در فصول مختلف رطوبت هوا را به آب تبدیل می‌کند. با توجه به اینکه هر چه رطوبت بیشتر باشد تولید آب بیشتر است از این رو در فصول گرم میزان تولیدی آب از رطوبت هوا بیشتر خواهد بود.
ساخت کنترلری برای ویلچرهای برقی هوشمند با چرخشی شبیه تانک
یکی از دستاوردهایی که در سال 97 به مرحله رونمایی رسید کنترلر هوشمند ویلچر برقی هوشمند بود. این سیستم توسط محققان دانشگاه صنعتی امیرکبیر طراحی شده است. کنترلر هوشمند قابل نصب روی ویلچرهای برقی است که این امر استفاده از ویلچر را برای افراد راحت تر می‌کند. در واقع این سیستم برای کنترل و درایو الکترونیکی انواع ویلچرهای برقی طراحی شده است.
این سیستم یک کنترلر بسیار پیشرفته، ایمن و هوشمند است که حرکت ویلچر را سهل کرده و عملکردی شبیه تانک دارد.
اتمام طرح مفهومی خودروی برقی «یاس»
طرح مفهومی خودروی برقی و دونفره «یاس» در اسفندماه سال 97 رونمایی شد. این وسیله نقلیه با توجه به شرایط تهران توسط محققان دانشگاه علم و صنعت طراحی شده است. در حال حاضر مرحله طراحی آن تکمیل و آماده ساخت نمونه و تولید است.
این خودروی برقی که برای حمل و نقل شهری طراحی شده می‌تواند با یک بار شارژ 100 کیلومتر را طی کند و بیشترین سرعت آن نیز 45 کیلومتر بر ساعت است. علاوه بر آن شیب روی خودرو با توجه به شرایط و وضعیت تهران، 15 درصد به طور متوسط تعیین شده است. ارتفاع خودرو تا زمین نیز با توجه به پستی و بلندی‌های شهر تهران محاسبه شده است.
بدنه خودرو نیز به صورت سازه فضایی است که در پوشش آن از کامپوزیت استفاده شده است. با وجود آنکه کلاس خودرو بین موتور سیکلت و خودرو معمولی است، اما شاسی‌های کامل یک خودرو را دارد و حمل ونقل با آن راحت است.
داروی گیاهی درمان آلزایمر
محققان جهاد دانشگاهی با بهره گیری از دانش کهن و بومی ایران در درمان مشکلات مغزی و نیز با بررسی مطالعات روز دنیا در این زمینه توانستند این داروی ارزشمند را تولید کرده و پس از آزمایش اثربخشی آن، طی روزهای آتی معرفی کنند. این محصول دارای قابلیت معرفی در سطوح بین المللی و فروش و عرضه به بازارهای جهانی است.
داروی گیاهی درمان آلزایمر توسط محققان پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی تولید شده است.
پنجه کربنی ویژه معلولان
از دیگر دستاوردهای محققان کشور که در دانشگاه خواجه نصیر الدین طوسی به نتیجه رسید پنجه کربنی است. این پنجه‌های مصنوعی در واقع یک پروتز است که از سه بخش تشکیل شده‌اند؛ یک سوکت که پای معلول در آن قرار می‌گیرد، میله‌ای که نیرو را انتقال می‌دهد و قسمت تحتانی که از جنس کامپوزیت کربنی است.
ویژگی اصلی این پنجه‌های مصنوعی انعطاف پذیری و قابلیت جذب انرژی بالایی دارند آنها است که به فرد معلول کمک می‌کند بتواند به شکل راحت تر گام بردارد و حتی در مسابقات ورزشی شرکت کند. این پروتز آسیب‌های ناشی از ضربات در هنگام دویدن را بیش از پیش کاهش می‌دهد و به دویدن راحت و هر چه بیشتر معلول کمک می‌کند. هدف از تولید این پروتزها ارتقا سطح کیفی زندگی افراد معلول و فراهم آوردن شرایطی برای حضور فعال‌تر این افراد در عرصه‌های اجتماعی و ورزشی است.
تولید آنتی‌بادی‌های درمانی برای پیشگیری و درمان بیماری اسهال در دام
آنتی‌بیوتیک‌ها یکی از مؤثرترین سلاح‌های انسان در برابر بیماری‌ها هستند؛ امروزه مصرف بی‌رویه و نادرست آن در درمان بیماری‌های انسان و دام منجر به یک تهدید جدی شده است و هرساله حدود 500 هزار نفر در سراسر جهان به آنتی‌بیوتیک‌ها مقاومت پیدا می‌کنند و تعداد آنها به‌سرعت در حال افزایش است. بیماری اسهال در دام‌های تازه متولدشده یکی از عوامل مؤثر در بروز تلفات و یا از دست رفتن بازده اقتصادی است.
محققان جهاددانشگاهی در پژوهشکده ابن سینا موفق شدند آنتی بادی درمانی را طراحی کنند که در درمان بیماری اسهال در دام به کار می‌رود. امکان صادرات این محصولات به کشورهای خاورمیانه (با توجه به پتانسیل‌های موجود در کشورهای همسایه در پرورش دام بزرگ و کوچک) وجود دارد.
راه‌اندازی خط تولید مته‌های حفاری
مته حفاری نوک پیکان صنعت حفاری است و مورد نیاز شرکت‌های حفاری چاه‌های نفت و گاز است. این پروژه در حال حاضر تاییدیه آزمایش میدانی و مجوز تولید انبوه را داراست و راه‌اندازی خط تولید انبوه مته‌های حفاری با دانش کاملاً بومی اتفاق افتاده است.
میزان مورد نیاز کشور برای این محصول، 1000 مته در سال و میزان اشتغال در صورت استفاده از تولید داخل ،100 نفر متخصص است و این پروژه قابلیت صادرات به خارج از کشور در تمام کشورهای نفت‌خیز مخصوصاً عراق، آذربایجان و ترکمنستان را داراست. این مته های حفاری توسط محققان جهاددانشگاهی به تولید رسیده که در سال 97 رونمایی شد.
ربات آرش و پهپاد امدادرسان
ربات آرش یک ربات اجتماعی سیار است که به منظور کمک‌رسانی به بهبود فرآیند درمان کودکان سرطانی در محیط‌های بیمارستانی طراحی شده است. این ربات می‌تواند در محیط‌های بیمارستانی حرکت کند و با قرار گرفتن در کنار کودک با وی ارتباط و تعامل برقرار کند. ربات‌های اجتماعی دسته‌ای از ربات‌ها هستند که برای تعامل با انسان‌ها و با یکدیگر طراحی می‌شوند و در تعاملات انسانی تقریباً مشابه انسان‌ها عمل می‌کنند.
همچنین پهپادهای امدادرسان برای مناطق و موقعیت‌های خاص تجهیز شده‌اند تا بتوانند به ارائه خدمات سلامتی، ارسال دارو و بعضی تجهیزات معمولی و سبک بپردازند و خدمت‌رسانی کنند.
بازوهای بارگیری نفت بومی شد
بازوهای بارگیری نفت یکی از تجهیزات استراتژیک در پایانه‌های نفتی کشور است که در فرآیند انتقال نفت خام و فرآورده‌ای نفتی از اسکله به کشتی و یا بالعکس مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده این بازوها محدود به انتقال نفت خام نیست و از آنها علاوه بر ترمینال‌های نفتی در انبارهای ذخیره سازی فرآورده‌ای نفتی نیز استفاده می‌شود که باتوجهبه کاربرد بازوها تفاوت‌هایی در طراحی و ساخت آنها وجود دارد.
محققان جهاددانشگاهی در یک شرکت دانش بنیان موفق به تولید این بازوهای بارگیری شده‌اند.
تولید اینورتر های خورشیدی برای استفاده در پنل‌های خورشیدی
محققان در پارک فناوری پردیس موفق شدند دانش فنی اینورتر های خورشیدی 5 کیلوواتی را به دست آورند و آن‌را بومی سازی کنند. این محصول مطابق استانداردهای بین المللی است و آنچه که به دست آمده توسط کارشناسان پژوهشگاه نیرو مورد تأیید قرار گرفته است.
اینورترها جز اصلی یک نیروگاه خورشیدی به‌حساب می‌آیند که توان ورودی ایجاد شده توسط پنل‌های خورشیدی را تبدیل به برق شهری می‌کنند که این محصول ضمن سهولت مانیتورینگ، امکان نمایش سوابق تزریق انرژی، نمایش توان لحظه‌ای اینورتر و پنل‌ها را نیز فراهم می‌کند.
طراحی گاز نانوی ایرانی
سطح این گاز از فناوری نانو پوشیده شده است. برای تولید اجاق گاز نانو بیش از سه سال کار تحقیقاتی صورت گرفته است. با استفاده از این گاز که اکنون در بازار موجود است هزینه‌های خانم‌های خانه دار برای تمییز کردن اجاق گازها کاهش قابل توجهی می‌یابد.در این نوع اجاق گاز دیگر به آن شوینده‌ها نیازی نیست.
تولید دو پنبه قابل کشت در شوره زار
محققان پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در اراضی شور و با آب شور، گیاهی پرورش داده‌اند که از گندم گران قیمت‌تر است؛ این دو محصول پنبه موتانت «پرتو» و «تابان» دارای خصوصیات متحمل به شوری و بیماری پژمردگی ورتیسیلیومیاست. این دو محصول با تلاش محققان مؤسسه تحقیقات پنبه کشور با همکاری پژوهشکده کشاورزی هسته‌ای به ثمر نشسته است.
ویژگی‌های شاخص رقم پنبه «پرتو» شامل افزایش عملکرد 970 کیلوگرم نسبت به میانگین راندمان کشور، متحمل به بیماری پژمردگی و ورتیسیلیومی (قابل کشت در خاک‌های آلوده)، متحمل به شوری خاک (شوری 8 تا 12 دسی زیمنسبرمتر) و دارای کیفیت الیاف استاندارد با کیل مطلوب و مناسب برای مناطق معتدل تا گرم و خشک است.
طراحی کیتی برای تشخیص زردی کودک با تلفن هوشمند در 10 دقیقه
محققان پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران توانستند با فناوری نانو حسگری را طراحی کنند که در کمتر از 10 دقیقه بیماری زردی کودکان را با یک قطره خون تشخیص می‌دهد. در تولید این محصول هیچ ماده شیمیایی به کار نرفته و کاملاً شیمی سبز است.
این کیت در کمتر از 10 دقیقه با استفاده از تلفن همراه قادر به تشخیص بیماری زردی نوزادان و نارسایی‌های کبدی است. این کیت تشخیصی مبتنی بر تلفن همراه طراحی شده و بسیار ارزان، قابل حمل و سریع بوده و در ساخت پلتفرم‌هایمیکروسیالی حسگری آن به طور کامل از ترکیبات غیر سمی و دوستدار محیط زیست استفاده شده است.
داروی گلاتیرامر برای درمان ام اس
داروی گلاتیرامر استات که در جهت کند کردن روند بیماری ام اس مورد استفاده قرار می‌گیرد توسط شرکت ایرانی تولید شد. ویژگی دارو گلتیارامر این است که صفرتا صد آن حتی مواد اولیه هم توسط کارخانجات تولیدکننده مواد اولیه در ایران تهیه شده و صددرصد داروی بومی ایرانی محسوب می‌شود.
سامانه جوشکاری پرتو الکترونی
این محصول در جوشکاری قطعات توربین‌های گازی صنایع نیروگاهی، نفت و گاز و هوایی، انواع سنسورها و قطعات مورد نیاز در صنایع پتروشیمی با فشار کاری زیاد و قطعات خودرو کاربرد دارد.
صنایع توربین‌های نیروگاهی، صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، صنایع هوا فضا و ساخت موتورهای هوایی، صنایع الکترونیک و صنعت خودرو از جمله مشتریان سامانه جوشکاری پرتو الکترونی به شمار می‌روند. این محصول توسط محققان در یک شرکت دانش بنیان در پارک فناوری پردیس به تولید رسیده است.
توسعه دانش فنی و ساخت ماشین بازیافت و زیست پالایی پسماندهای نفتی
این طرح به‌منظور بازیافت و زیست‌پالایی تولید پسماندهای نفتی که یکی از مشکلات پیش روی صنایع مختلف نفتی در مسیر توسعه صنعت نفت است، رفع ایجاد آلاینده‌های نفتی موجود در این پسماندها که تهدیدی جدی را هم برای محیط‌زیست و هم برای سلامت پرسنل صنعت نفت، توجیه اقتصادی بازیافت این مواد نفتی، استفاده از روش‌های بیولوژیکی (زیست‌پالایی) کم‌هزینه و کاملاً سازگار با محیط‌زیست و افزایش سرعت اجرای عملیات پاک‌سازی در سراسر کشور انجام گرفت.
همچنین طراحی، ساخت، مونتاژ و تست ماشین بازیافت و زیست‌پالایی پسماندهای نفتی با استفاده از توان داخلی در مجتمع تحقیقاتی جهاددانشگاهی انجام گرفته است. وضعیت کاربرد پروژه در حال حاضر، لجن‌زدایی، لای‌روبی و بازیافت پساب و پسماند نفتی در جزیره لاوان به کارفرمایی شرکت نفت فلات قاره است.
