بزرگنمایی:

تبسم مهر - معاون میراث فرهنگی کشور با بیان اینکه انتظار نیست بناهای تاریخی در برابر زلزله 8ریشتری مقاوم باشند گفت: باید تلاش کرد مخازن موزه‌ها امن بوده و اشیا موزه‌ای در صورت وقوع زلزله منتقل شوند.

به گزارش خبرنگار مهر ، دومین همایش تخصصی توانمند سازی میراث معماری و شهری در برابر زلزله روز چهارم اسفند ماه در سالن اجتماعات موزه دوران اسلامی برگزار شد در این برنامه قرار بود تا شهردار تهران و رئیس سازمان میراث فرهنگی حضور پیدا کنند اما این برنامه تخصصی بدون حضور آنها برگزار شد.
در این برنامه، علیرضا انیسی دبیر علمی دومین همایش با بیان اینکه زلزله و خطرات ناشی از آن برای مردم و آثار تاریخی بعد از زلزله بمر مورد توجه قرار گرفت تصریح کرد: سازمان میراث فرهنگی با توجه به گستردگی آثار تاریخی در ایران با امکاناتی که در اختیار دارد اقداماتی را در این حوزه انجام داده است .
عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با بیان اینکه این دست همایش‌ها به دلیل تخصصی بودن مخاطبانی خاصی دارند گفت: در کمیته علمی تلاش کردیم جریانی را شکل دهیم که تنها متخصصان و علاقمندان در آن حضور یابند و در نهایت نتایج آن برای عموم بازگو شود .
او در ادامه با بیان این نکته که زلزله تنها بناها را تخریب نمی‌کند بلکه موجب از هم پاشیده شدن جوامع نیز می‌شود تصریح کرد :در اثر وقوع زلزله افراد جامعه مهاجرت کرده و میراث ناملموس نیز به مخاطره می‌افتد که این امر در آینده نزدیک صدمات زیادی را وارد می‌کند .
انیسی گفت :در بحث زلزله که موضوعی تخصصی است ما نمی‌توانیم وارد شویم ولی در موضوع توانمند سازی باید به یک ادبیات مشترک با سایر رشته‌ها برسیم زیرا که حجم مداخلات ما در این حوزه بسیار محدود است و نباید خدشه ای به اصالت اثر وارد کنیم .
وی با بیان اینکه در کشور ایران با آثار تاریخی متعدد و متنوعی از نظر مصالح ، اقلیم و ... مواجه هستیم گفت :در بحث توانمند سازی نباید سنت‌های گذشته را در مواجه با زلزله کنار گذاشته و تنها به یک مقوله مهندسی اکتفا کنیم تکنیک‌ها و دانش‌ها در این حوزه عوض شده ولی منطق مقابله با زلزله باید در تداوم گذشته باشد
بکار گیری دانش مدرن و سنتی در مقاوم سازی بناهای تاریخی
محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی کشور نیز در این برنامه بیان کرد : تا سال 91 همزمان با وقوع زلزله ورزقان ،میراث فرهنگی عضو ستاد بحران نبود بعد از آن در زلزله کرمانشاه حوزه میراث فرهنگی و مقاوم سازی آثار تاریخی مورد توجه واقع شد که نتایج خوبی را نیز به دنبال داشت .
طالبیان با تأکید بر این نکته که دانش مدرن و سنتی را نمی‌توان به تنهایی به کار بست افزود : باید با شناخت از دانش سنتی ، در راستای حفاظت از بناهای تاریخی در برابر زلزله از دانش مدرن بهره گیریم .
معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری با مهم خواندن امر آموزش در امر مقاوم سازی آثار تاریخی در مقابل زلزله تصریح کرد : آموزش در وهله نخست برای ناظرین پروژه‌های مرمت وسپس برای استاد کاران به منظور آشنایی با روش‌های نوین امری ضروری است .
طالبیان با بیان این مطلب که کسی انتظار ندارد بناهای تاریخی در برابر زلزله 8ریشتری مقاوم باشند تأکید کرد : باید تلاش کنیم در کنار اینکه ساکنین آسیب نبینند، مخازن موزه‌ها امن بوده و اشیا موزه ای نیز در صورت وقوع زلزله با کمترین آسیب منتقل شوند .
در ادامه این برنامه بهروز عمرانی سرپرست پژوهشگاه میراث فرهنگی تصریح کرد: شاید یکی از دلایل این امر نبود توجه کافی به مبحث زلزله به هنگام فعالیت‌های باستان شناختی و عملیات پیگردی در مرمت بناهای تاریخی باشد .
او با بیان اینکه به نظر می‌رسد که بخش اعظم سکونت گاه‌های ما در زلزله تاریخی در جوار گسل‌ها تشکیل شده اند افزود : به عنوان مثال یکی از گسل‌های اصلی زاگرس در منطقه بین دینور و نهاوند وجود دارد که محوطه‌های گودین و گیان در این گسل واقع شده اند ؛ در گودین 3 - 2 (در حدود 1600 ـ 1650 ق.م) تمامی استحکامات و بناهای مسکونی با کف سنگ فرش و حیاط به طور ناگهانی ویران می‌شوند.
در زلزله سال گذشته کمترین آسیب به شهر سرپل ذهاب وارد آمد .
او تصریح کرد :شمار فراوان گورها و نبود آشکار استقرارهای بعدی نشان از تغییرات سیاسی ـ اقتصادی دارد که پس از زمین لرزه مورد بحث قرار گرفت .
عمرانی ، از دیگر کانون‌های زلزله خیز منطقه زاگرس را شهر حلوان قدیم (سر پل ذهاب امروزی) عنوان کرد که در سده چهارم و ششم هجری قمری زلزله‌های ویران گر در آن اتفاق افتاده است .
وی با بیان اینکه شهر حلوان در حاشیه شهر کنونی سر پل ذهاب واقع است افزود: در زلزله سال گذشته کمترین آسیب به شهر سرپل ذهاب وارد آمد اما تقریبا تمام واحدهای ساختمانی مسکن مهر ویران شد و بیشتر تلفات انسانی در این واحدهای مسکونی رخ داد .
عمرانی تصریح کرد :شاید نکته تجربه آموزی از بناها و بافت‌های تاریخی این چنین نمایان شود که متاسفانه مسئولین از این تجربه تاریخی درس نگرفته اند و مجددا در همین محدوده تخریب شده در حال بازسازی و احداث واحدهای مسکونی جدید هستند .
او گفت : در طول تاریخ بیش از یک هزار ساله شهر تبریز ،ایشان علیرغم افزایش سطوح جمعیتی تمایلی به همجواری با گسل فعال شمال تبریز نداشته اند و زلزله‌های مکرر سالهای 3، 5 و 7 هجری به ایشان در خصوص پرهیز ساخت و ساز در جوار این گسل فعال آموخته بود .
عمرانی با بیان اینکه کوتاه و متقارن ساختن از دیگر درس‌های زلزله و راهکار‌ها یشان در برابر نیروی ویرانگر زلزله بود گفت : غفلت از اصول مهندسی بومی و نیز تمرکز بخش اعظم ساخت و ساز و صرف سرمایه ملی در جوار این گسل در حال شکل گیری بوده و این در حالی است که فعالیت مجدد گسل یاد شده نیز دور از انتظار نیست .
سرپرست پژوهشگاه با بیان اینکه بناها و بافت تاریخی نکته هایی بسیاری برای بازگویی دارند گفت : در بررسی پس از زلزله ماسوله مشخص شد که کنج ساختمان‌ها با استفاده از چوب کام و زبانه پوشانده شده بودو اتفاقا پس از زلزله گوشه‌ها و ساختمان‌ها سالم باقی مانده بودند .
او گفت :در تبریز نیز در طول تاریخ به تجربه با ترفندهای متعدد از جمله سبک سازی و کاربرد کلاف‌های چوبی به ایستایی بنا مبادرت ورزیده و کماکان علیرغم زلزله‌های سهمگین به حیات خود از یک سو و تداوم حیات اقتصاد فلات ایران به جهت واقع شدن در مسیر جاده ابریشم از سوی دیگر پرداختند .