وقتی ترجمه تماشاگر را فراری میدهد
فرهنگی و هنری
بزرگنمایی:
تبسم مهر - در شرایطی که جشنواره بینالمللی تئاتر فجر در سالهای اخیر بهترین و مهمترین نمایشهای خارجی خود را در سالن اصلی تئاتر شهر یا تالار وحدت با حضور گروههای مطرح روی صحنه برده بود، دوره سیوهفتم با اجرای نخست نمایشی از کشور گرجستان در تئاتر شهر تجربه ناموفقی را پشت سر گذاشت.
تبسم مهر - به گزارش ایسنا، پس از کنار گذاشته شدن نمایش لهستان از جدول جشنواره سیوهفتم تئاتر فجر که به دلیل مسائل سیاسی اتفاق افتاد و نیز حذف اجباری نمایش سوئد به دلیل بروز مشکل جسمی برای بازیگر گروه، شنیده میشد نمایش «زندگی احمقانه» از کشور گرجستان، بهترین کار بخش بینالملل این رویداد است که در تالار اصلی تئاتر شهر اجرا میشود، اما این نمایش 120 دقیقهای نه تنها انتظارها را برآورده نکرد بلکه حتی نتوانست دستکم نیمی از تماشاگران خود را تا پایان در سالن نگه دارد.
«زندگی احمقانه» که ترجمه صحیح آن بر اساس نام خارجی و آنچه در بالانویس نمایش دیده شد، «زندگی یک احمق» است، کاری از تئاتر دولتی موسیقی و درام تفلیس است که عصر اول اسفندماه در یک نوبت در تالار اصلی تئاتر شهر با حضور تماشاگران زیادی روی صحنه رفت؛ هرچند صندلیهایی در گوشههای سالن خالی مانده بودند. این نمایش برخلاف دیگر نمایشهای خارجی این دوره که کمبازیگر و بدون دکور بودند، دکوری زیبا و به لحاظ تصویری چشمنواز داشت.
اما آنچه سبب شد بیشتر تماشاگران از این زیبایی بصری لذتی نبرند هماهنگ نبودن متن ترجمهها که در سمت راست سن نمایش داده میشد با دیالوگهای بازیگران بود که مخاطب را گیج میکرد و چند باری که ترجمه برای دقایقی طولانی اصلاً تغییر نکرد حس نامفهوم بودن داستان و آشفتگی اجرا بیشتر نمود پیدا کرد و با وجود اینکه کاملاً مشخص بود که تلاش میشد ترجمه و اجرا هماهنگ شود، اما شاید همین مسئله باعث شد پس از گذشت تقریباً یک ساعت، در میانه نمایش آنتراکت (وقت استراحت) داده شود.
اولین نتیجه این توقف 10 دقیقهای بازنگشتن بسیاری از تماشاگران به سالن بود که تا پیش از آن دست کم در طبقه همکف تعداد بیشتری نشسته بودند، ضمن اینکه مشکل ترجمه باز هم به طور کامل برطرف نشد و مثل بعضی دیگر از نمایشهای امسال، برای خیلی از تئاتریها که نارضایتیشان پس از بیرون آمدن از سالنها هم شنیده میشود، این سوال را پیش آورد که برای حضور این کارها در ایران چقدر هزینه شده است؟!
البته نامفهوم بودن این نمایش خارجی که امسال به دلیل ناهماهنگی ترجمه و اجرا در نمایشی از کشور آذربایجان هم اتفاق افتاد، در موارد مشابهی پیش از این هم رخ داده و مثلاً سال گذشته که نمایش «هملت» به کارگردانی کریستوفر روپینگ از آلمان در همین سالن اصلی تئاتر شهر اجرا شد، در بعضی بخشها با توجه به دیالوگها یا مونولوگهای طولانی برای مخاطبان نامفهوم و حتی خستهکننده بود اما خود اجرا ویژگیهایی داشت که باعث خالی شدن سالن نشد.
با این حال جای این امیدواری است که اجرای دوم نمایش «زندگی یک احمق» بدون مشکل و با رضایت تماشاگران روی صحنه برود. در خلاصه داستان این نمایش آمده است: «همه چیز درهم است… تعصبات اخلاقی نامشخص است… معیارهای ارزیابی مبهم است... ارزشها بازنگری میشوند. بنابراین هیچ عجیب نیست که اگر یک انسان باهوش را احمق صدا کنند و کسی در خدمت او باشد که آرزو دارد قدیس شود.»
این نمایش ساعت 17 روز دوم اسفندماه برای بار دوم در تئاتر شهر اجرا خواهد شد.
انتهای پیام