بزرگنمایی:

تبسم مهر - جنایت اخیر تروریستی در خاش درحالی انجام شد که پیش از این هم بارها تروریست‌ها با استفاده از اهمال دولت پاکستان در حفظ امنیت مرزها، حوادث مشابهی رقم زده اند. مساله ای که توجه کارشناسان را به نوع تعاملات پاکستان و ایران جلب کرده است.

به گزارش خبرگزاری فارس، روزنامه جام جم در خصوص حادثه تروریستی خاش با واکاوی نقش پاکستان در زمینه باز گذاشتن دست گروهک‌های تروریستی در انجام عملیات تروریست‌ها داخل خاک ایران نوشت: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی روابط دو کشور ایران و پاکستان مبتنی بر حسن همجواری و احترام متقابل بوده است. در کنار این مساله باید به اشتراکات گوناگون سیاسی، فرهنگی، مذهبی و تمدنی میان دو کشور اشاره کرد. از سوی دیگر مردم پاکستان نیز به لحاظ سنتی همواره علاقه خود را به ایران نشان دادند. این رویه تا مدت‌ها ادامه داشت و ایران نیز همواره از تمامیت ارضی پاکستان و حفظ آرامش داخلی در این کشور حمایت می‌کرد، اما در دو دهه اخیر با توجه به مشکلاتی که در حوزه اقتصاد پاکستان اتفاق افتاده این کشور برای تامین منابع مالی مراودات گسترده‌تری را با عربستان سعودی، آمریکا و اخیرا رژیم صهیونیستی آغاز کرده است، برخی تحلیلگران بر این باورند که سفر اخیر بن سلمان به پاکستان گرچه با استقبال سرد مردم این کشور روبه رو شد اما ذوق زدگی برخی از مقامات سیاسی پاکستان حاکی از روابط پیچیده‌تری است که نشان از توافقات پشت پرده می‌دهد.
در همین زمینه شاه محمود قریشی، وزیر امور خارجه پاکستان همزمان با سفر محمد بن سلمان ولیهعد عربستان به این کشور در گفتگو با نشریه الحیات گفته: عربستان نخستین کشوری بود که در رنج‌های ما کنار پاکستان ایستاد و ما هیچ گاه فراموش نمیکنیم. ما از سفر محمد بن سلمان ولیعهد عربستان به اسلام آباد خرسند هستیم و پاکستان کشور دوم وی است و این افتخاری برای ما است. این رویکرد در نوع تعاملات میان پاکستان با ایران نیز اثر گذاشته است.
نقش روشن عربستان و امارات در جنایت خاش
از سویی دیگر پاکستان یکی از مراکز تجمع آموزشی وهابیت و جریان تندروهای مذهبی است و رویه دانش آموختگان این مراکز آموزشی تقابل با جریان شیعی در منطقه است. نکته قابل تامل این که اگرچه پاکستان خود از جمله کشورهایی است که از تحرکات و اقدامات تروریستی رنج می‌برد اما در برخی موارد دست برخی از گرو ه‌های خرابکار و ستیزه جو را برای اقدامات ایذایی در شرق و غرب مرزهای خود بازگذاشته است.
روشن و آشکار است که بسیاری از گروه‌های خرابکار و تروریست‌های شبه مذهبی عمدتا از سوی کشورهایی مثل عربستان و امارات تامین مالی می‌شوند. بر اساس گزارشی هم که از سوی وزارت اطلاعات و سپاه ارائه شده مسجل است که حمله تروریستی اخیر با حمایت اطلاعاتی عربستان و امارات انجام شده و مواد منفجره استفاده شده در این حادثه از خاک پاکستان وارد شده اند. در چنین شرایطی است که برخی تشکل‌های تروریست ضد انقلاب که با توجه به اشراف اطلاعاتی وامنیتی نسبت به عملکرد آنها امکان فعالیت‌های آزادانه در ایران را ندارند، زمینه تجمع و فعالیت خود در پاکستان را مناسب تشخیص دادند و با توجه به مساعدت‌های دستگاه‌های اطلاعاتی این کشور در آن سوی مرزهای شرقی ایران امکان حضور پیدا کرده اند.
به واسطه همین مواجهه سهل گیرانه دولت‌های پاکستان با این گروه‌های تروریست، برخی از این گروه‌ها امکان انجام اقدامات خرابکارانه و تروریستی خود را در مناطق شرق ایران پیدا کرده اند. با این وصف ایران همواره سعی کرده همچنان وضعیت حسن همجواری با پاکستان را استمرار بخشد. اما به نظر می‌رسد ادامه این رویه باعث رعایت نکردن حق همسایگی از سوی پاکستان نسبت به ایران شده است. آنچه که در شرایط کنونی الزامی به نظر می‌رسد نوع واکنش قاطعانه ایران نسبت به حوادث و وقایع اخیر و یادآوری مسئولیت پاکستان برای تعقیب و مجازات عوامل تروریستی است.
در این باره البته راه ای مختلفی به نظر می‌رسد. برخی برآنند که با توجه به بی اعتنایی پاکستان به پیمان‌های امنیتی گذشته، حق ایران برای تادیب تروریستها باقی است و در موقع لزوم نظام جمهوری اسلامی می‌تواند ضرب شستی سنگین و قاطع به تروریست‌ها نشان دهد. در همین ارتباط چند روز پیش فرمانده کل سپاه و برخی از مقامات ارشد نظامی به پاکستان هشدار دادند که اگر این کشور در مبارزه با گروه‌های ضد انقلاب و تروریستی همکاری نکند ایران وارد عمل می‌شود. گروهی دیگر هم معتقدند که می‌توان با راهکارهای صریح‌تر در عرصه دیپلماسی، دولت پاکستان را وادار به واکنشی مناسب در قبال اقدام تروریستی کرد و برخی هم راهکارهای امنیتی را در مواجهه با اقدامات صورت گرفته مناسب می‌دانند.
در این رابطه کارشناسان به بررسی هر کدام از گزینه‌ها در مواجهه با پاکستان پرداختند.
پیگیری محکومیت پاکستان، عربستان و امارات در عرصه جهانی
صباح زنگنه کارشناس مسائل منطقه با اشاره به مسجل بودن نقش عربستان وامارات در حادثه تروریستی خاش گفت: اولین گامی که باید برداشت اعتراض رسمی، کتبی وارسال یادداشت رسمی به پایتخت‌های سه کشور پاکستان، عربستان وامارات است و باید در این اعتراض‌ها خواستار مجازات طراحان، آمران وعاملان این حادثه شد. وی افزود: باید به پایتخت‌های این سه کشور هشدار داده شود اگر عاملان را مجازات نکنند و پایگاه‌های نیروهای تروریستی را تعطیل نکنند متحمل همه پیامدهای این حادثه و مجازات هایی که بر آن مترتب خواهد شد، می‌شوند. به سازمان‌های بین المللی هم باید به طور رسمی اعلام کرد این حادثه تروریستی با همکاری عناصر امنیتی و اطلاعاتی این سه کشور صورت گرفته و ایران خواستار محکومیت و مجازات دولت‌های این سه کشور است و همچنین باید به سازمان‌های بین المللی اعلام کرد جمهوری اسلامی ایران حق پاسخگویی و مجازات طراحان، عاملان و آمران این عملیات را برای خود محفوظ می‌داند. این کارشناس مسائل منطقه ادامه داد: در ابعاد مختلف منطقه ای هم باید همین هشدار و تذکر داده شود و تاریخچه این نوع حوادث که توسط عوامل منطقه ای این کشورها صورت گرفته با ذکر دقیق مشخصات، تاریخ و همکاران این نوع عملیات اعلام شود و در همه سازمان‌های حقوقی بین المللی پیگیری شود و ایجاد یک سازوکار اجرایی مناسب برای جلوگیری از اقدامات این کشورها در حمایت از تروریسم منطقه ای وجهانی را پیگیری کرد.
گسترش روابط با رقبای پاکستان
جواد منصوری، تحلیلگر مسائل سیاسی با اشاره به مشکلات و معضلات اقتصادی پاکستان تصریح کرد: دولت این کشور طی چند دهه گذشته تلاش کرد با گسترش ارتباط با عربستان، آمریکا وحتی رژیم صهیونیستی بتواند با دریافت منابع مالی مشکلات خودرا حل کند، اما این نوع تعاملات سودی برای پاکستان نداشته است. وی افزود: پاکستان همچنان در پی آن است که از منافع دلارهای سعودی بهره بیشتری ببرد اما این رویه باعث خواهد شد این کشور همچنان به عنوان مطیع بی چون و چرای اهداف سعودی در منطقه باشد. این تحلیلگر مسائل سیاسی با بیان اینکه در حوادث تروریستی اخیر اهمال و سستی پاکستان در مواجهه با گروه‌های ضد انقلاب آشکار است خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی ایران می‌تواند روابط نزدیک‌تری با همسایگان پاکستان نظیر هند و برخی کشورهای منطقه داشته باشد و این مساله حتما دولتمردان پاکستان را تحت فشار قرار خواهد داد و پاسخ مناسبی به بی توجهی این کشور به قول و قرارهای سابق با ایران خواهد بود. منصوری در عین حال تاکید کرد مردم پاکستان همواره علاقه مند به استمرار دوستی با ایران بودند اما دولتمردان این کشور در مسیری قرار دارند که برای جلب منافع مادی خود دست دوستی به سمت کشورهای دشمن و معارض جمهوری اسلامی ایران دراز کردند.
بی اعتنایی پاکستان بی پاسخ نخواهد ماند
سردار اسماعیل کوثری، جانشین فرمانده قرارگاه ثارالله با اشاره به اهتمام ایران به برقراری روابط مسالمت آمیز با پاکستان تصریح کرد: دولتمردان پاکستان باید در قبال حسن نیت ایران اقدام مناسبی نشان می‌دادند اما عملا و به رغم توافقات قبلی چنین اتفاقی نیفتاد. وی با بیان این که دولت پاکستان باید در قبال تامین امنیت مرزهای شرقی ایران مسئولیت پذیر باشد و اجازه ندهد تروریست‌ها از خاک این کشور برای اقدامات خرابکارانه خود استفاده کنند، گفت: نمی‌توان در مقابل بی عملی پاکستان در ایفای وظایفش بی تفاوت بود و انتظار سفت و سخت از همسایه شرقی، از جمله توقعات ایران است که تاکنون برآورد نشده است. کوثری در عین حال خاطرنشان کرد: باید در قدم اول از پاکستان خواست مرزهای خود با ایران را امن کند و در مرحله دوم و در صورت نادیده گرفتن این خواسته قطعا ایران اقدام متقابل خود را انجام خواهد داد و ساکت نخواهد نشست.
انتهای پیام/