بزرگنمایی:

تبسم مهر - تهران- ایرنا- دیدن صحنه درگیری تعدادی جوان در گوشه ای از بوستان‌ها و پارک ها، برای خیلی‌ها آشناست. دعواهایی که گاهی از یک درگیری لفظی ساده شروع می‌شود و به مرگ می‌رسد.

به گزارش خبرنگار انتظامی ایرنا، تجمع بزن بهادرهای جوان که از سر خامی، بی تجربگی، غرور و تکبر جوانی، درگیر نزاع جمعی می‌شوند و در نهایت یا جوانی خود را در چند ثانیه زیر خروارها خاک مدفون می‌کنند یا در گوشه ای از زندان در انتظار اجرای حکم قصاص به سر می‌برند یک طرف داستان است و ایجاد نا امنی و مزاحمت برای زنان و دختران طرف دیگر داستان.
جوانانی که درگیر نزاع جمعی می‌شوند بین 18تا 25 سال است که به دلایل مختلف از جمله مواد مخدر، رو کم کنی، متلک پراکنی، خودنمایی، شاخ و شانه کشیدن و هزاران دلایل پیش پا افتاده اتفاق می‌افتد و خانواده هایی را عزادار می‌کنند، قسمت تلخ این داستان به همراه داشتن سلاح سرد از سوی این بزن بهادرها است که تصور می‌کنند هیچ گاه از آن استفاده نخواهند کرد.
می گویم: داشتن سلاح سرد خطرناک است و در عصبانیت ممکن است از آن استفاده کنی، یک جمله تکراری تحویلت می‌دهند: «حواسم هست، برای ترساندن طرف مقابل، پیش خودم نگه می‌دارم» همه آنهایی که این حرف را زده اند برای ترساندن طرف مقابلشان از سلاح سرد استفاده کرده اند که یا راهی قبرستان شده اند یا زندان.
نمونه‌های نزاع‌های جمعی یا نزاع بین دو نفر در بین نوجوانان و جوانان بسیار است، پرونده‌های که هر طرف آن را می‌گیری درد است و تلخ.
* کشته شدن پسر جوان در نزاع پارک گلزار
ساعت 22شب 18 آبان امسال جوانی 27 ساله بر اثر اصابت ضربه جسم تیز به قسمت چپ سینه فوت کرد. در تحقیقات از دوستان مقتول (شاهدان صحنه جنایت) به کارآگاهان اعلام شد که مقتول همراه آنها داخل پارک حضور داشته که یکی از بچه محل‌‌ها با یک موتورسیکلت وارد پارک شده و بی هیچ مقدمه ای به سمت مقتول رفته، با چاقو ضربه‌ای به مقتول زده و پس از آن به سرعت از محل متواری شده است. با شناسایی محل سکونت متهم پرونده در محدوده خیابان پیروزی، کارآگاهان اداره دهم پلیس آگاهی تهران بزرگ به این محل مراجعه و اطلاع پیدا کردند که متهم پس از ارتکاب جنایت از این محل متواری شده است. تحقیقات در این رابطه و شناسایی قاتل همچنان ادامه دارد.
* نزاع مرگبار در بوستان ولایت پس از متلک پرانی به دختران جوان
ساعت 9:30 صبح 4 تیر امسال، مأموران کلانتری 152 خانی‌آبادنو در تماس با بازپرس کشیک قتل پایتخت اعلام کردند پسر 20 ساله‌ای پس از نزاع در بوستان ولایت دچار جراحت شده و پس از انتقال به بیمارستان سینا به علت شدت جراحت وارده جان باخته است.
بازپرس ویژه قتل پایتخت دستور انتقال جسد مقتول به پزشکی قانونی و تحقیقات برای شناسایی و بازداشت متهم یا متهمان این پرونده را صادر کرد. کارآگاهان در بررسی‌های اولیه متوجه شدند درگیری شامگاه سوم تیر در بوستان ولایت به وقوع پیوسته و چند دختر و پسر در آن شرکت داشته اند. مأموران در گام بعدی متهم اصلی پرونده و یکی از حاضران در نزاع را شناسایی و آنها را بازداشت کردند.
متهم این پرونده که به دادسرای امور جنایی تهران منتقل شده بود، در اظهاراتش به بازپرس گفت: شامگاه روز حادثه پس از اتمام کار برای هواخوری به بوستان ولایت رفتم. زمانی که آنجا رسیدم، چند نفر از دوستانم را دیدم، همان زمان یکی از دوستانم به نام شاهین به سه دختر و دو پسر جوان که همراه هم بودند، متلکی انداخت که یکی از آنها (مقتول) عصبی شد. دختران جوان و دیگر دوستانش وی را برای درگیری تهییج کردند که مقتول نیز پیراهنش را درآورد. یکی از دوستانم به نام فرهاد چاقویی به من داد. مقتول در ابتدا چند ضربه چاقو به سمت من پرتاب کرد که من در نهایت عقب عقب رفتم و ناگهان روی زمین افتادم؛ در همین حین مقتول نیز روی من افتاد و چاقویی که دست من بود به پای مقتول فرورفت، پس از این نزاع سوار بر موتورسیکلت شدم و به خانه رفتم.
* قتل جوان 22 ساله در پارک بنفشه
درگیری بین دو گروه از جوانان در پارک بنفشه در خیابان نارمک به قتل یک جوان 22 ساله منجر شد.
با حضور مأموران در پارک بنفشه و انجام تحقیقات اولیه مشخص شد درگیری بین دو گروه از جوانان حاضر در پارک آغاز شده و طی آن یکی از آنها به نام هوشنگ ( 22 ساله) از ناحیه سفیدران پا مورد اصابت جسم تیز قرار گرفته است. با وجود انتقال مصدوم صحنه درگیری به بیمارستان و انجام اقدامات درمانی، به کلانتری اطلاع داده شد این جوان بر اثر ضربه وارده فوت شده است؛ بلافاصله موضوع به قاضی کشیک ویژه قتل اعلام و به دستور بازپرس شعبه دوم دادسرای ناحیه 27 تهران، پرونده برای رسیدگی در اختیار اداره دهم ویژه قتل پلیس آگاهی تهران بزرگ قرار گرفت.
کارآگاهان اداره دهم پلیس آگاهی با حضور در محل درگیری منجر به جنایت، به تحقیق از شاهدان صحنه جنایت پرداختند؛ در تحقیقات از شاهدان صحنه درگیری مشخص شد که قاتل به همراه یکی از دوستانش در حال تردد در پارک بوده که مقتول وی را به حالت تمسخرآمیزی صدا کرده است و همین موضوع باعث آغاز درگیری لفظی آن دو با یکدیگر شده است.
بنا بر اظهارات شاهدان صحنه درگیری، مقتول که احتمالا به واسطه مصرف مشروبات الکلی در شرایط روحی و رفتاری مناسبی قرار نداشته ابتدا با سلاح سرد به سمت قاتل حمله ور و با او درگیر می شود که در حین درگیری قاتل موفق به گرفتن سلاح سرد از وی شده؛ نهایتا ضربه ای را به پای مقتول زده و بلافاصله از محل متواری شده است.
با تحقیقات انجام شده از صحنه جنایت، کارآگاهان موفق به شناسایی جوانی به نام بهزاد (22ساله) شدند که بنا بر اظهارات شاهدان، به همراه مقتول در صحنه جنایت حضور داشت. محل سکونت بهزاد در همان نزدیکی محل جنایت شناسایی، کارآگاهان روز پنجشنبه چهاردهم دی به محل سکونت وی در منطقه نارمک مراجعه و اقدام به دستگیری او می‌‌کنند.
بهزاد در همان تحقیقات اولیه صراحتا به مشارکت در نزاع و درگیری اعتراف اما می گوید که جنایت توسط یکی از دوستانش به نام بابک (23ساله) صورت گرفته است. ساعتی پس از دستگیری بهزاد، بابک نیز در زمان مراجعت به محل سکونتش دستگیر و در بازرسی از محل سکونتش، لباس‌های آغشته به خون مربوط به روز درگیری کشف می‌شود. با توجه به اعتراف صریح متهمان به مشارکت در نزاع و درگیری منجر به جنایت و همچنین اعتراف صریح متهم اصلی پرونده به ارتکاب جنایت، قرار قانونی برای هر دو متهم از سوی بازپرس پرونده صادر و متهمان برای انجام تحقیقات تکمیلی در اختیار اداره دهم ویژه قتل پلیس آگاهی تهران بزرگ قرار گرفتند.
* نزاع مرگبار چند جوان بر سر مواد در پارک
پرونده نزاع خونین چند جوان بر سر مواد مخدر که منجر به کشته شدن یکی از طرف های درگیری شده بود نیز با دستگیری قاتل فراری مختومه شد.
به دنبال تماس‌های مردمی با فوریت‌های پلیسی ١١٠ ماموران در جریان وقوع یک فقره نزاع جمعی در بوستان طاهرخانی تهران قرار گرفتند و به سرعت تیمی از کارآگاهان را به محل مورد نظر اعزام کردند. تماس‌های مردمی نشان می‌داد که نزاع جمعی میان دو گروه از جوانان، منجر به جراحت شدید دو نفر شده است که با حضور عوامل اورژانس به بیمارستان منتقل شده‌اند. همزمان با انتقال دو مجروح به بیمارستان، سه نفر از عوامل نزاع در محل درگیری نیز از سوی ماموران شناسایی و برای انجام بازجویی ها به پلیس آگاهی منتقل شدند.
دوستان اشکان در بازجویی ها علت نزاع را ماده مخدر گل عنوان کردند و در شرح حادثه به ماموران گفتند: شب حادثه در بوستان طاهرخانی بودیم. دو جوان که به دنبال مواد مخدر از نوع گل بودند از یک دستگاه خودروی پراید پیاده شدند و نشانی فروشنده این ماده مخدر را از ما پرسیدند. اشکان هم نشانی فردی به نام داریوش را به آنها داد. آنها پس از گرفتن مشخصات داریوش و اطمینان از حضور او در داخل بوستان، سوار ماشین و با چند جوان دیگر از محل دور شدند.
یکی از دوستان اشکان به ماموران گفت: نیم ساعت از رفتن سرنشینان خودرو پراید نگذشته بود که آنها مجددا به بوستان مراجعه و سراغ اشکان را از ما گرفتند. آنها فکر می‌کردند اشکان فروشنده مواد مخدر گل است. وقتی متوجه شدند اشکان همان شخصی است که آنها را به سراغ داریوش فرستاده، بسیار عصبانی و با او درگیر شدند. دوستان اشکان که به قصد کمک وارد درگیری می‌شوند، آتش خشونت بالا می‌‌گیرد و به ضربات مرگبار چاقو بر پیکر اشکان و یکی دیگر از دوستان او ختم می‌‌شود. اشکان به زمین می‌افتد و در خون خود غرق می‌‌شود و لحظاتی بعد صدای کر‌کننده آژیر آمبولانس‌ها، مهر تایید بر مرگ او می زند. با ثبت اظهارات عوامل نزاع به سرعت عملیات دستگیری داریوش آغاز شد و طولی نکشید که او در محدوده اتوبان یادگار امام دستگیر و به اداره دهم پلیس آگاهی منتقل شد.
داریوش در بازجویی‌ها به ماموران گفت: آن شب در داخل پارک بودم که اشکان با من تماس گرفت و گفت که چند نفر به دنبال خرید مواد هستند و به این بهانه نشانی پارک و مشخصات من را به آنها داده است. پس از دقایقی چند جوان به بهانه خرید ماده مخدر به من مراجعه کردند اما ناگهان به من حمله ور شده و پول ها و تلفن همراهم را به زور از من گرفتند.
درگیری من با آنها ادامه داشت که ناگهان یکی از آنها به نام شایان را شناختم و آنها پول‌‌ها و گوشی تلفن همراهم را پس دادند. داریوش قصد تلافی داشت، غافل از درگیری خونین لحظاتی بعد، نقشه ای ساده کشید که جنایتی هولناک را رقم زد. او اشکان را به عنوان فروشنده مواد مخدر معرفی کرد و سرنشینان پراید را به سراغ او فرستاد. دقایقی بعد، درگیری آغاز شد و بوستان طاهرخانی را به خون آغشت.
با آغاز عملیات چهره‌نگاری از شایان طولی نکشید که محل سکونت او در منطقه تهرانسر تهران شناسایی و در اقدامی غافلگیرانه دستگیر شد. شایان پس از انتقال به اداره دهم، با تایید اظهارات دوستان مقتول و داریوش، یکی از دوستان خود به نام اسماعیل را به عنوان ضارب اصلی معرفی کرد. به این ترتیب شناسایی اسماعیل در دستور کار ماموران قرار گرفت. در حالی که محل سکونت متهم در منطقه تهرانسر شناسایی شده بود اما تحقیقات مأموران نشان داد که او به مناطق مرزی استان گیلان گریخته است تا سرانجام با شناسایی مخفیگاه او در شمال غرب کشور، کارآگاهان به استان گیلان اعزام و با انجام اقدامات پلیسی او را دستگیر و به پلیس آگاهی تهران منتقل کردند.
* نزاع از نگاه جامعه شناسان و آسیب شناسان
جامعه شناسان و آسیب شناسان اجتماعی، نزاع و درگیری در جامعه، از آن دسته آسیب هایی است که با ایجاد اخلال در روابط اجتماعی، فضایی آکنده از بغض، کینه و دشمنی را در میان افراد به وجود می‌آورد. این امر با زمینه سازی برای ایجاد نزاع و تنش‌های بعدی، جامعه را از نظر مادی و معنوی متضرر می‌سازد. این آسیب در کشور ما که دارای بافت جمعیتی چند قومیتی است، به عنوان پدیده ای مساله ساز ظاهر می‌شود نزاعهای فردی در مناطقی از کشور که به شدت متاثر از ارزش‌های سنتی و طایفه ای خود هستند و گرایش و پایبندی کمتری نسبت به قانون دارند، بیشتر مشهود است.
از سوی دیگر، متاسفانه هنوز خشونت و نزاع از جمله موضوعاتی است که در فرهنگ بعضی از هموطنان، شاخص قدرت یا دفاع از منزلت اجتماعی و فرهنگی و حیثیت خانوادگی محسوب می‌شود.
جامعه شناسان معتقدند: در بروز نزاع و درگیری علل و عوامل مختلفی اعم از عوامل روانی فردی، فرهنگی اجتماعی و محیطی دخیل است. از جمله شاخص‌های عوامل فردی، شامل اختلالات تکانه ای داشتن تیپ شخصیتی ستیزه جو، فقر عاطفی، ناکامی، حسادت، خودنمایی، جامعه پذیری نامناسب، نداشتن مهارت ارتباط و توسل به زور جهت احقاق حق است.
از شاخص‌های عوامل فرهنگی، اجتماعی نیز می‌توان به فقدان آموزش، عدم ارائه الگوهای مناسب برای پرکردن اوقات فراغت افراد، بیکاری یا نداشتن شغل مناسب، سطح پایین تحصیلات در نقاط آلوده، بی سوادی یا کم سوادی و عدم آگاهی از عواقب سوء نزاع، عدم برنامه ریزی مناسب برای اوقات فراغت جوانان، ضعف قانون و عدم اعتماد به قانون، پائین بودن آستانه تحمل افراد، وجود وضع آنومیک در جامعه و ضعف هنجارها در نظارت به رفتارهای افراد، اشاره کرد.
از شاخص‌های عوامل محیطی نیز می‌توان به زندگی در مناطق حاشیه ای و جرم خیز، وجود گروه‌های خشونت طلب در قالب اراذل و اوباش در منطقه و آشنایی و ورود برخی جوانان به این گروه ها، زندگی در مناطق کوهستانی و بد آب و هوا اشاره کرد.
* اقدامات پیشگیرانه نزاع از نگاه جامعه شناسان
جامعه شناسان معقتند، همان گونه که در بحث سلامت جسمانی افراد پیشگیری بهتر از درمان است به لحاظ مادی و معنوی در مباحث اجتماعی نیز پیشگیری بهتر از درمان، کم هزینه‌تر و راحت‌تر است و باید آموزش‌های لازم به نوجوانان و جوانان در بدو ورود به مدرسه ارائه شود تا جامعه تاوان سنگین آسیب‌های اجتماعی را چه به لحاظ روانی و اقتصادی کمتر بپردازد بر این اساس جامعه شناسان پیشنهاداهایی در حوزه پیشگیری ارائه کرده اند از جمله اینکه، آموزش به کودکان و نوجوانان در محیط های آموزشی و مدارس، آشنا کردن آن‌ها با معضلات و پیامدهای مرتبط با نزاع جمعی و عضویت در گروه‌‌های بزهکار.
همچنین آموزش افراد جامعه نسبت به حل و فصل مساله نزاع و نحوه آرام کردن افراد برای کاهش پیامدهای آن از جمله انتقامجویی، نزاع های دنباله دار، تخریب اموال طرفین نزاع ، پخش برنامه‌‌های متناسب و اطلاع رسانی مستمر درباره تبعات و پیامدهای نزاع توسط صدا و سیمای و استفاده از نظر کارشناسان و فرماندهان انتظامی در گفتگوهای ویژه تلویزیونی
علاو بر آن برنامه ریزی برای اوقات فراغت جوانان، راه‌اندازی مراکز فرهنگی، هنری در سطح شهرستان‌‌ها و حمایت همه جانبه مسئولان از فعالیت این مراکز، تهیه فیلم مستند از صحنه های دلخراش نزاع و درگیری، تهیه فیلم مستند از نحوه برخورد با مجرمان و افراد نزاع گر، تقویت حضور پلیس در نقاط نزاع خیز به صورت مقطعی (افزایش گشت زنی در محلات و روستاهای نزاع گر) و دائمی (دایر کردن ایستگاه‌‌های انتظامی سیار و کانکس های پلیس در محلات و چهار راه‌ها، احداث کلانتری و پاسگاه انتظامی در مناطق نزدیک به محلات و روستاهای نزاع گر نیز از جمله راههای دیگر کنترل این حوادث است.
شناسایی به موقع اختلاف‌‌ها و موضوعاتی که سبب نزاع در روستاها و محلات شده و اتخاذ تدابیر امنیتی در راستای جلوگیری از وقوع نزاع و برخورد با عاملان نزاع و اخلالگر در روابط بین خانواده ها، تصویب قوانین مرتبط برای حمایت از افسران و نیروهای پلیس در برابر افراد نزاع گر و حمایت همه جانبه قانون از افسران پلیس در برخورد با عاملان نزاع، تلاش برای جمع آوری سلاح‌‌های سرد و گرم غیرمجاز، برگزاری کلاس‌های آموزشی برای افسران و نیروهای انتظامی برای مقابله و آرام کردن افراد نزاع گر در زمان نزاع جمعی نیز لازم است
*راه‌های کاهش نزاع
جامعه شناسان برای کاهش نزاع به ویژه نزاع‌های جمعی پیشنهاداتی دارند از جمله، راه اندازی گشت‌های ویژه در مناطق جرم خیز، استقرار ایستگاه‌های پلیسی ثابت در مناطق جرم خیز، برخورد جدی و قانونی با طرفین درگیر به ویژه در نزاع‌های جمعی و چاقو کشی، حضور فیزیکی عوامل گشتی و پلیس در مکان‌های تفریحی و رفاهی شلوغ، آموزش همگانی در خصوص نحوه ایجاد ارتباط سازنده و کنترل پرخاشگری و رعایت حقوق دیگران و مشاوره قضایی توسط صدا سیما و رسانه‌های عمومی، حمایت مراجع قضایی از پلیس برای حفظ اقتدار پلیس در جامعه، نصب و راه اندازی دوربین‌های مدار بسته و کنترل ارازل اوباش.
* توصیه‌های پلیس در نزاع‌های خیابانی
پلیس آگاهی نیروی انتظامی، عدم صبوری و پائین بودن سطح تحمل افراد، عصبانیت‌های انفجاری و شدید، رفتار توهین آمیز نسبت به افراد جامعه و عصبانی کردن دیگران و آگاهی و توجه نداشتن نسبت به عواقب درگیری و رفتار خشونت آمیز و حمل سلاح گرم و سرد، را از عوامل موثر در نزاع‌های خیابانی منجر به قتل عنوان می‌کند.
پلیس آگاهی همچنین در ارائه راهکارهای پیشگیرانه به شهروندان توصیه می‌کند که در برابر مشکلات و اتفاقات زندگی آستانه تحمل خود را بالا ببرند چرا که اتفاقات بد و فاجعه آمیز فقط برای دیگران اتفاق نمی‌افتد.
به گفته پلیس آگاهی همچنین کنترل خشم در برابر مسائلی که باعث عصبانیت می‌شوند، بهترین پاسخ است. ورزش کردن نیز یکی از بهترین راه‌ها برای تخلیه انرژی مازاد است که می‌تواند برای کنترل کردن عصبانیت به شما کمک کند.
پلیس آگاهی همچنین توصیه می‌کند در هیچ شرایطی با خود سلاح حمل نکرده و این را به فرزندانتان نیز بیاموزید. از تحریک دیگران با پرخاشگری و ناسزا گفتن به شدت بپرهیزید. در شرایط متشنج، بهترین کار حفظ خونسردی و پایان دادن به تنش است.
رعایت اصول اخلاقی و مذهبی می‌تواند از شما و فرزندانتان در برابر بسیاری از مسائل حفاظت کند. با ایجاد فضایی سالم و صمیمی می‌توانید به بهترین شکل ممکن بر عملکرد فرزندانتان نظارت کنید. به جای مداخله در درگیری‌های سنگین و خطرناک، با پلیس ١١٠ تماس بگیرید.
* افزایش 6.6 درصدی نزاع
بر اساس آماری که اخیرا سازمان پزشکی قانونی اعلام کرده است، در 8 ماه امسال (1397)، جمعا 416 هزار و 799 پرونده نزاع به مراکز پزشکی قانونی کشور ارجاع شد که در مقایسه با 390 هزار و 972 پرونده ارجاعی در مدت زمان مشابه سال گذشته، 6.6 درصد افزایش را نشان می‌دهد.
بر اساس این گزارش، پرونده‌های ارجاعی نزاع مردان در 8 ماهه امسال، 283 هزار و 849 و پرونده‌های ارجاعی نزاع زنان در این بازه، 132 هزار و 950 مورد بوده است. مردادماه با 60 هزار و 73 و پس از آن تیر و شهریور با 59 هزار و 719 و 55 هزار و 460، ماه‌های دارای بیشترین پرونده ارجاعی نزاع و فروردین ماه با 41 هزار و 834 و آبان با 43 هزار و 245، ماه‌های دارای کمترین میزان پرونده‌های ارجاعی نزاع به مراکز پزشکی قانونی بوده اند.
در بین استان‌ها نیز، بدون در نظر گرفتن جمعیت و تنها بر اساس فراوانی، تهران با 68 هزار و 622 اولین، خراسان رضوی با 34 هزار و 709 دوم و اصفهان با 30 هزار و 8 پرونده، استان‌های دارای بیشترین پرونده ارجاعی با موضوع نزاع بوده اند. در بین کمترین‌ها نیز ایلام با 2 هزار و 305، خراسان جنوبی با 2 هزار و 376 و بوشهر با 3 هزار و 232، استان‌های دارای کمترین پرونده‌های ارجاعی با موضوع نزاع، طی 8 ماه امسال (1397) هستند.
* مجازات نزاع چیست؟
در قانون مجازات اسلامی برای نزاع‌های گروهی، پیش بینی هایی شده است، منازعه یکی از جرایم علیه اشخاص محسوب می‌‌شود که غیرقابل گذشت است. تحقق این جرم، منوط به شرکت حداقل سه نفر و ایجاد یکی از نتایج مصرح در ماده 615 بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی است.
گاهی وقوع جنایت در شرایط خاص، علاوه بر مجازات معین، موجب کیفر تعزیری نیز می‌شود. منازعه با یکدیگر، شرایط و موقعیت خاصی است که وقوع جنایت در آن وضع، موجب تعزیر خواهد بود. منازعه به این معنا است که همه شرکت کنندگان مرتکب زد و خورد شوند؛ حال اگر گروهی صرفا مضروب واقع شده و عکس‌العملی از خود نشان ندهند، مشمول شرکت در نزاع دسته جمعی نخواهند بود.
مجازات هر یک از شرکت کنندگان در نزاع، حسب نتایج حاصله متفاوت خواهد بود و در هر حال فارغ از اینکه عامل جنایت مشخص باشد یا خیر، تمام شرکت کنندگان در نزاع قابل مجازات هستند و در صورت معلوم بودن عامل جنایت خاص، مجازات قصاص یا دیه نیز در خصوص وی اجرا خواهد شد. جبران ضرر و زیان ناشی از منازعه، به عهده همه منازعه کنندگان اعم از ضارب و مصدوم است.
بر اساس ماده 615 قانون مجازات اسلامی، هرگاه عده‌ای با یکدیگر منازعه کنند، هر یک از شرکت کنندگان در نزاع، حسب مورد به مجازات مقرر محکوم می‌شوند. بر اساس این ماده قانونی، هر یک از شرکت کنندگان در نزاع حسب مورد به مجازات زیر محکوم می‌شوند:
1- در صورتی که نزاع منتهی به قتل شود به حبس از یک تا سه سال.
2- در صورتی که منتهی به نقص عضو شود، به حبس از یک تا سه سال.
3- در صورتی که منتهی به ضرب و جرح شود، به حبس از سه ماه تا یک سال.
تبصره یک - در صورتی که اقدام شخص، دفاع مشروع تشخیص داده شود، مشمول این ماده نخواهد بود.
تبصره دو - مجازات‌های فوق مانع اجرای مقررات قصاص یا دیه حسب مورد نخواهد شد.
به عبارت دیگر اگر یکی از منازعین مرتکب قتل فرد دیگری شده باشد، حسب مورد مجازات قتل عمدی یا قتل غیرعمدی را نیز باید تحمل کند.
* پرداخت دیه
همان‌گونه که گفته شد، مجازات حبس مقرر در بندهای سه گانه ماده 615 بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی، اعم از اینکه عامل صدمه مشخص باشد یا نامشخص، لازم‌الاجرا است.
بدیهی است اگر عامل صدمه مشخص نباشد، نمی‌توان صحبت از قصاص نفس یا عضو به میان آورد چرا که با شک و شبهه نمی‌توان حکم به قصاص نفس یا عضو دیگری صادر کرد و مسلما این امر خلاف منطق و موازین شرعی است. برخی معتقدند که مطالبه ضرر و زیان در جایی که عامل مشخص نیست، وجاهت قانونی ندارد زیرا وقتی عامل صدمه مشخص نباشد به لحاظ عدم احراز رابطه علیت بین رفتار مرتکب و صدمه، موجبی برای مطالبه ضرر و زیان نیست. در نتیجه در بحث منازعه صرفا می‌توان اقامه شکایت کیفری کرد اما به نظر می‌رسد که امکان مطالبه دیه وجود دارد. چون صدمه ای اعم از قتل یا جرح یا نقص عضو وارد شده و بدون تردید منازعه نیز سبب آن بوده است.
* اعدام یا بخشش؟
برخی افراد جسور، گمان می‌کنند با هر درگیری و نزاعی، راه فراری دارند، برخی بعد از درگیری و ارتکاب قتل عمد یا غیرعمد، از چنگ قانون فرار می‌کنند اما غافل از آنکه راه گریزی نیست، برخی نیز تصور می‌کنند، می‌توانند با پرداخت دیه از اعدام جان سالم به در ببرند اما باید بدانند رضایت خانواده مقتول مهمترین شرط بخشش از اعدام است.
هر چند خانواده هایی با گذشته پیدا می‌شوند که از اعدام قاتل عزیزانشان می‌گذرند اما هستند خانواده هایی که به هیچ عنوان حاضر نیستند از خون عزیزانشان گذشت کنند.
مثل نزاعی که در لاهیجان اتفاق افتاد و نوجوانی 17 ساله به دلیل ارتکاب قتل راهی زندان شد و جوانی 18 ساله به قتل رسید، در این اتفاق تلخ، دو نوجوان پس از درگیری لفظی با هم به نزاع پرداختند که در این دعوا جوان 18 ساله بر اثر اصابت چاقو به قفسه سینه اش مجروح و بر اثر شدت جراحات در بیمارستان فوت کرد.
در نزاع دیگری دو نوجوان 18 و 15 ساله تهرانی با یکدیگر درگیر می‌شوند، پسر 18 ساله اهمیتی به گفته‌های پسر 15 ساله نمی‌دهد. این مساله پسر 15 ساله را عصبانی کرد. او به خانه بر می‌گردد و با چاقویی در دست باز می‌گردد و از پشت سر بدون اینکه پسر 18 ساله بداند که پشت سرش چه خبر است، ضربه ای کاری به گردن وی وارد می‌کند و این ضربه سبب مرگ وی می‌شود.
پسر قاتل بعد از سپری کردن زمان محکومیت و در نهایت به دلیل عدم رضایت خانواده مقتول به دار مجازات آویخته می‌شود و خانواده مقتول برای همیشه خانه و کاشانه خود را رها کرده و به شهر دیگری نقل مکان می‌کنند.
در بسیاری از این گونه قتل ها، خانواده هایی بوده اند که در عین رأفت و مهربانی از قصاص قاتل گذشته و رضایت داده اند مانند به قتل رسیدن حمیدرضا 18 ساله در تیر سال 1390 در محله جیحون - هاشمی تهران که در کمال ناباوری به قتل رسید آن هم بی گناه، در یک نزاع خیابانی و در سرمستی عده ای جوان که در نهایت خانواده مقتول از قصاص قاتل جوان، فرزندانشان در فروردین سال 1394 صرف نظر کردند.
یا گذشت والدین مازندرانی از قصاص قاتل فرزندشان، داستان از این قرار بود که آبان سال 1386، یک دعوای ساده در چهارشنبه بازار شهر کوچک رویان از توابع شهرستان نور، زندگی یک جوان 18 ساله را به پایان رساند، والدین مقتول در لحظه ای که باید صندلی را از زیرپای قاتل رها می‌کردند به ناگاه و در برابر دیدگان نگران حضار، طناب را از گردن متهم باز کرد و به زدن سیلی بر صورت او بسنده کرده و از قصاص وی درگذشتند.
البته همیشه در روی یک پاشنه نمی‌چرخد چرا که برخی از خانواده‌های مقتولان تحت هیچ شرایطی حاضر به گذشت از قصاص عزیزانشان نشده اند که البته قانون به صراحت اعلام کرده که این خواسته، خواسته ای بر حق برای خانواده‌های مقتول است.
هر ساله بر اثر نزاع‌های خیابانی عده ای به قتل می‌رسیدند و عده ای نیز مجروح می‌شوند و به پزشکی قانونی مراجعه می‌کنند. برخی از این جراحات به حدی جدی است که قابل جبران نیست و ضمن پرداخت هزینه‌های مالی، هزینه‌های روحی و روانی بسیاری برای خانواده‌ها به همراه دارد چرا که برخی از این آسیب دیدگان، سرپرست خانواده هستند.
گزارش از معصومه نیکنام
اجتمام*9105 * 3063
انتهای پیام /*