بزرگنمایی:

تبسم مهر - تهران - ایرنا - نمایش‌های برگزیده بخش تئاتر استانی به عنوان آیینه تمام‌نمای تئاتر ایران، طی چند سال اخیر به یکی از برگ‌های برنده در افزایش سطح کیفی جشنواره بین‌المللیتئاتر فجر بدل شده‌اند.

به گزارش روز جمعه خبرنگار فرهنگی ایرنا، تئاتر فجر طی یک دهه اخیر یکی از محوری‌ترین سیاست‌های خود را در راستای حمایت از آثار هنرمندان استان‌ها و شهرستان‌های کشور بنیان گذاشته است.
نگاهی حمایت‌گرایانه با محور توسعه کمی و کیفی تئاتر در سراسر کشورمان برای تحقق شعار «تئاتر برای همه» به عنوان یکی از شعارهای کلان فعالیت دو دهه اخیر اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح بوده است.
**اعترافی تلخ با عقبه‌ای پربار
با تمام تلخی باید معترف بود که تمرکز امکانات چه از نظر سخت‌افزاری و چه از نظر نرم‌افزاری در حوزه فعالیت‌های فرهنگی و هنری از جمله تولید آثار نمایشی در پایتخت، در قیاس با دیگر استان‌ها و شهرستان‌های کشورمان قابل قیاس نیست اما در این میان تاکید دست‌اندرکاران جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در یک دهه اخیر بر مبنای حمایت همه جانبه از فعالیت هنرمندان تئاتر در سراسر ایران در راستای توزیع عادلانه ثروت و امکانات در حوزه تئاتر امری پسندیده و ستودنی است.
مخاطبانی که جشنواره تئاتر فجر را هم‌سو با نخستین گام‌های آن تا به امروز که در ایستگاه سی و هفتم قرار دارد دنبال کرده اند بر این قضیه مهم سخت واقف هستند که دهه نخست فعالیت جشنواره تئاتر فجر چه از نظر کیفی و چه از نظر کیفی، بدون هیچ شکی وامدار هنرمندان تئاتر استان‌ها و شهرستان‌های کشور است.
در حقیقت موفقیت‌ها و توسعه فعالیت در هنرهای نمایشی کشورمان به ویژه در عرصه نمایشنامه‌نویسی، کارگردانی و بازیگری و رسیدن به چهره‌های شناخته شده این سه بخش در حوزه تئاتر، سینما و تلویزیون کشورمان در بازه زمانی تاریخ فعالیت‌های هنرهای نمایشی بعد از انقلاب محقق نمی‌شد مگر فعالیت مستمر هنرمندان تئاتر استانی که مهم‌ترین جلوه بروز و ظهور خود را در دهه نخست سال‌های برگزاری جشنواره تئاتر فجر به اثبات رسانده بودند اما با توسعه امکانات در پایتخت طی سال‌های سپری شده از انقلاب شکوهمند اسلامی، جریان سیر تولیدات تئاتری هنرمندان استان‌ها و شهرستان‌های کشور آرام آرام در قیاس با تولیدات هنرمندان تهران سیر نزولی به خود گرفت.
طی دهه 80 تا به امروز، بدون هیچ شکی در کنار فعالیت استان‌های بزرگی چون آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، هرمزگان، فارس، اصفهان و خراسان رضوی، هنرمندان دیگر استان‌ها و شهرستان‌ها نیز تمام تلاش خود را به کار بستند تا این اصل مهم را به اثبات رساند که با کمبود امکانات آنچه که یاری‌گر هنرمندان عرصه‌های مختلف فعالیت‌های فرهنگی هنری کشورمان خواهد بود اتکا بر مقوله خلاقیت در پس محدودیت امکانات است!
**آثاری شاخص و فراتر از حد انتظار
گواه این مدعا درخشش هنرمندان عرصه تئاتر کشورمان طی جشنواره‌های سی و دوم تا سی و ششم بین‌المللی تئاتر فجر (1392 تا 1396) در ربودن جوایز مختلف بخش‌های رقابتی ملی و بین‌المللی این رویداد و همچنین کسب اقبال گسترده مخاطبان پایتخت نشین در مواجهه با نمایش‌هایشان، مخاطبانی که بر این مساله صحه گذارند که در پی مواجهه با آثار تولیدی نمایش‌های هنرمندان دیگر استان‌ها و شهرستان‌ها در قالب چتری واحد به نام جشنواره تئاتر فجر نه تنها آن‌ها را از نظر کیفیت در بسیاری از موارد پایین‌تر از سطح هنرمندان پایتخت نشین ندیدند که در مواردی شاهد شانه زدن آثار هنرمندان تئاتر استانی و شهرستانی در قیاس با هنرمندان ساکن تهران بوده است.
جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در گام سی و هفتم خود نیز از 14 نمایش برگزیده جشنواره‌های استانی که توسط هنرمندان خلاق و شناخته شده عرصه تئاتر استان‌ها و شهرستان‌ها تولید شده است میزبانی می‌کند.
به واسطه همین شکوه و حضور قدرتمندانه هنرمندان تئاتر استان‌های کشور در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر تلاش می‌کنیم تا برای آن دسته از مخاطبانی که نسبت به آثار حاضر از هنرمندان سراسر کشور در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر اطلاع کمتری دارند و یا در خلال تکثر و تعدد اجراها حاضر در بازه زمانی 12 روزه جشنواره سی و هفتم تئاتر فجر، فرصت دیدن تمامی آنها را به دست نخواهند آورد، طی گزارش‌هایی به معرفی کیفیت، محتوا و توفیقات این آثار نمایشی پیش از حضور در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر بپردازیم.
آن‌چه در بخش دوم و پایانی این گزارش از خاطر شما می‌گذرد مروری بر هفت نمایش از آثار هنرمندان استانی حاضر در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر است.
**افسانه «امیل و مِمیل»، اسطوره ایرانی در روایت داستانی دفاع مقدس
بدون هیچ شکی یکی از جذاب‌ترین آثار حاضر در میان نمایش‌های هنرمندان استانی در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در گام سی و هفتم که در بخش مسابقه دوی این رخداد حضور دارد به افسانه «امیل و مِمیل» به کارگردانی شهاب امرایی از کارگردانان شناخته شده استان لرستان و شهرستان خرم آباد بازمی‌گردد.
امرایی در قالب روایت این اثر نمایشی، داستان زندگی دو پسر سرما «چله بزرگ» و «چله کوچک» و مادرشان «دایا» را در مواجهه با شکل زندگی اساطیری در فرهنگ ایرانی به جامعه امروز پیوند می‌زند. امرایی در بطن روایت خود مروری دارد بر زندگی وضعیت افراد جنگ زده بعد از دفاع مقدس و تمام ماجرا در شب‌های یلدا در کنار کرسی ماندگار از خاطرات کهنه ایرانی شکل می‌گیرد.
در حقیقت افسانه «امیل و مِمیل» با روایت آیینی خود، افسانه‌های کهن ایرانی و مواجهه آن با یکی از خاطرات قهرمانان تاریخ معاصر ایران - افراد و خانواده‌های جنگ زده - یکی از متفاوت‌ترین و در عین حال جذاب‌ترین آثار حاضر در بخش هنرمندان تئاتر استانی جشنواره تئاتر فجر را به نام خود ثبت کرده است.
امرایی این نمایش را در سی‌امین جشنواره تئاتر لرستان که از 19 تا 25 مرداد ماه 1397 برگزار شد، به روی صحنه برد و توانست در رقابت با 7 گروه تئاتر از شهرستان‌های خرم آباد، بروجرد، کوهدشت، پلدختر و دورود، ضمن کسب جواز حضور در بخش نهایی، عناوین ارزنده‌ای از این جشنواره را کسب کند که از آن جمله می‌توان به کسب رتبه برتر کارگردانی توسط شهاب امرایی، عنوان برتر نمایشنامه‌نویسی توسط شهاب امرایی، عنوان نخست طراحی صحنه توسط محسن فراهانی، عنوان برتر موسیقی توسط پوریا لک، عنوان نخست بازیگر زن توسط معصومه رضایی و عنوان نخست بازیگر مرد ناصر جودکی اشاره کرد.
**نقدی بر انحطاط فرهنگی جامعه در «پرسه‌های موازی»
علی کاظمی‌وند به عنوان یکی از هنرمندان تئاتر شهرستان تبریز در جشنواره فجر سی و هفتم یکی دیگر از نمایشنامه‌های پیام لاریان را برای اجرا بر محور فعالیت هایش قرار داده است. «پرسه‌های موازی» یکی از درخشان‌ترین آثار پیام لاریان در حوزه درام اجتماعی است که در بطن خود روایتگر حرکت انحطاطی جامعه در مرز اخلاق و ابتذال است.
«پرسه‌های موازی» روایت کننده داستان سه قهرمان از افراد مناطق جنوب شهر تهران را در خلال زندگی آنها و برخلاف جریان نمایشنامه نویسی آثار ایرانی با پایانی تراژیک قهرمانان خود، مخاطب را شوکه می‌کند.
کاظمی وند با «پرسه‌های موازی» در بخش مسابقه یک جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در گام سی و هفتم حضور دارد.
پرسه‌های موازی در سی‌امین جشنواره تئاتر استانی آذربایجان شرقی روی صحنه رفت، این جشنواره با شرکت 12 نمایش در روز‌های 11 تا 14 شهریور در تبریز برگزار شد و توانست رتبه اول بهترین بازیگر زن را توسط محدثه حیرت، رتبه اول بهترین بازیگر مرد را توسط فرید ادهمی و رتبه دوم کارگردانی را توسط علی کاظمی کسب کند.
پرسه‌های موازی پس از دریافت جواز حضور در جشنواره فجر، در رقابت با سایر نمایش‌های استانی نیز توانست هیات داوران را مجاب به انتخاب کند و جزو 14 اثر استانی مورد تایید آنها قرار گیرد.
**تاکسیدرمی با لحن روایتی ضد جنگ
مقوله دفاع مقدس به عنوان یکی از مفاهیم ماندگار تاریخ معاصر انقلاب کشورمان همواره به عنوان یکی از دست‌مایه‌های تولید آثار نمایشی توسط هنرمندان تئاتر مدنظر قرار داشته است. این بار مجتبی رستمی‌فر از هنرمندان فعال استان خوزستان متن «تاکسیدرمی» از آثار رسول حق‌جو را برای شرکت در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر انتخاب کرده است.
«تاکسیدرمی» روایت‌گر کاراکترهایی است که درگیر جنگ می‌شوند، این قهرمان‌ها جنگ در شرایطی تجربه می‌کنند که پایان و سرنوشت نافرجامی را برای آن‌ها را رقم خواهد زد.
این نمایش که توسط رسول حق‌جو نوشته شده است، علاوه بر کسب پنج جایزه برتر در بیست و یکمین جشنواره ملی تئاتر فتح خرمشهر، در سی‌امین جشنواره تئاتر استان خوزستان از 24 تا 27 آبان ماه که با حضور 19نمایش در شهرستان بندرماهشهر برگزار شد به روی صحنه رفت و توانست ضمن کسب رتبه اول بازیگر مرد توسط ناصر آل‌خمیس، رتبه اول طراحی لباس توسط سارا حسین‌پور، رتبه سوم نمایشنامه‌نویسی و رتبه دوم کارگردانی توسط مجتبی رستمی‌فر برای نمایش تاکسیدرمی، جواز حضور در بخش نهایی را دریافت کند.
نمایش تاکسیدرمی، پس از این حضور موفق، یکبار از از 6 الی 20 آذرماه 97 در پلاتو استاد لاریان تالار آفتاب اهواز در معرض دید عموم قرار گرفت، علاقه‌مندان می‌توانند این نمایش را در بخش مسابقه ایران 2 جشنواره بین‌المللی فجر ببینند.
**نخستین حضور هنرمندان جزیره قشم با چکامه‌هایی که حباب می‌شوند
یکی از متفاوت‌ترین اتفاقات سی و هفتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر که در بطن رویدادهای این جشنواره رقم می‌خورد جایی است که علی ذاکری با نگارش و کارگردانی نمایش «چکامه‌هایی که حباب می‌شوند» برای نخستین بار تئاتری را از تولیدات هنرمندان جزیره قشم به رویداد تئاتری کشور معرفی می‌کند.
«چکامه‌هایی که حباب می‌شوند» روایت‌گر داستان دو نوجوان از جنوب کشورمان است که با وجود علاقه و مهر عاطفی که به یکدیگر دارند به سبب اختلافات قومی و قبیله‌ای اجازه ازدواج با یکدیگر را ندارند. تمام این اتفاقات و حوادث در بازه زمانی دوران دفاع مقدس شکل می‌گیرد که بازگوکننده نبرد این دو جوان برای رسیدن به خواسته خود از یک سو و مواجهه با نبرد بیرونی جاری در بطن جامعه یعنی مقابله و مقاومت رزمندگان اسلام در برابر یورش رژیم بعث است. ذاکری با «چکامه‌هایی که حباب می‌شوند» در بخش مسابقه ایران یک جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر حضور خواهد داشت.
این نمایش در پنجمین جشنواره تئاتر منطقه آزاد قشم که از 14 تا 16 شهریورماه و با حضور 4 نمایش برگزار شد، عنوان برتر کارگردانی، عنوان برتر موسیقی مراد درویشی و ولید باقرزاده، عنوان برتر بازیگر مرد کمیل جعفری، عنوان دوم نمایشنامه‌نویسی علی ذاکری و عنوان دوم بازیگری زن مرجان چشمه را کسب کرد.
چکامه‌هایی که حباب می‌شوند در رقابت با 63 نمایش سراسر کشور نیز توانست نظر هئیت داوران را جلب و به عنوان یکی از 14 نمایش جواز حضور در جشنواره اصلی را کسب کند.
**آیین‌های جنوب در قلب عروسی خون
یکی دیگر از کارگردانان حاضر در بخش تئاتر استانی جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر هنرمندی از خیل هنرمندان جنوب کشورمان و از اهالی بندر دیر است که با نمایش «عروسی خون» با روایتی آزاد از اثر درخشان فدریکو گارسیا لورکا این بار داستان جذاب این اثر نمایشی را که روایت کننده زندگی یک نوعروس در مواجهه با یکی از بزنگاه‌های دشوار زندگی خود است را با تلفیق آداب و رسوم مردمان جنوب و به ویژه آیین‌های جذاب این بخش از میهن عزیزمان تولید کرده است. «عروسی خون» به عنوان نمایشی از هنرمندان بندردیر در بخش مسابقه یک جشنواره فجر حضور خواهد داشت.
فضل‌الله عمرانی این نمایش را از بندر دیر، در سی‌امین جشنواره تئاتر استانی بوشهر که با حضور ١٤ نمایش از 25 تا 30 آبان برگزار شد، شرکت داد و ضمن کسب جایزه اول بخش کارگردانی، جایزه اول بخش طراحی صحنه پژمان برزگر، جایزه دوم بازیگر زن زیبا دریا سفر و جایزه سوم بازیگر زن ندا بداغی، جواز حضور در جشنواره فجر را به دست آورد.
** آیین‌های بکر مردم ایلام در رسم عاشقی آب‌ها
مازیار رفعتی از هنرمندان شهرستان انار استان ایلام با نمایش «رسم عاشقی آب ها» روایتی تلفیقی و متفاوت از دو نمایشنامه تاریخ تئاتر جهان یعنی «باغ آلبالو» آنتوان چخوف و «عروسی خون» به قلم فدریکو گارسیا لورکا را در تلفیقی از آیین ها، داستان‌های فولکلور و اساطیر شهرستان زادگاه خود یعنی «شهرستان انار» استان ایلام قرار داده و نمایش «رسم عاشقی آب ها» را به مخاطبان جشنواره سی و هفتم عرضه می‌کند. این نمایش در بخش مسابقه دو جشنواره فجر به صحنه می‌رود.
داستان وانهادگی آناهید عروس قنات را روایت می‌کند که به واسطه جنگ اهالی روستا بر سر آب، عهد خود با قنات را شکسته و تن به آب نمی‌سپارد! مردم که قهر آناهید را برنمی‌تابند خواهان برگشت او به پایاب هستند؛ آناهید برای در امان ماندن تنها دخترش نارگل از گزند مردم، ناگزیر به خواست آن‌ها تن در می‌دهد و راهی پایاب می‌شود اما...
محمداسماعیل بیگی این نمایش را برای اجرا در سی و دومین جشنواره تئاتر استان ایلام آماده و به اجرا گذارد و توانست در رقابت با 7اثر از چهار شهرستان دهلران، ایلام، آبدانان و ایوان جواز حضور در جشنواره فجر را دریافت کند.
** داستان غم‌انگیز رضا در یک خانواده محترم
تنها نماینده حاضر در میان 14 نمایش بخش هنرمندان استانی در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر که اثری از نمایش‌های فعالان عرصه تئاتر استان تهران است با نام «یک خانواده محترم» به کارگردانی عادل عزیزنژاد از منطقه شمیرانات استان تهران بازمی‌گردد.
«یک خانواده محترم» روایت کننده داستان تلخ زندگی قهرمانی رضا نام است که به بیماری اعتیاد دچار است و بعد از پشت سر گذاشتن دوران شش ماهه در یکی از کمپ‌های شهر با مراجعه به خانه‌اش متوجه می‌شود که همسرش با کمک برادرش از او جدا شده است. مسیر یافتن او با اتفاقات متعدد و مختلفی مواجه می‌شود که در نهایت یکی از پایان‌های غم‌انگیز آثار حاضر در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر را پیش روی مخاطبان عرضه می‌کند. «یک خانواده محترم» در بخش مسابقه جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر حضور دارد.
این اثر اجتماعی در بیست و سومین جشنواره تئاتر استان تهران طی روزهای 6 الی 10 شهریور ماه با 13 نمایش به رقابت پرداخت و توانست ضمن کسب عنوان برتر کارگردانی، نمایشنامه‌‌نویسی توسط مسعود هاشمی‌نژاد، طراحی صحنه برای سیدمحمدرضا مرتضوی، موسیقی توسط سیدجمال‌الدین حسینی و کسب عنوان سوم بازیگری زن توسط صفورا خوش طینت، به بخش نهایی جشنواره فجر معرفی و در آن‌جا در رقابت با نمایش‌های سایر استان‌ها، جواز حضور در جشنواره اصلی را کسب کند.
سی و هفتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر با سکان‌داری نادر برهانی مرند در 11 بخش مسابقه‌ای و جنبی که از بیست و دوم بهمن ماه آغاز شده تا چهارم اسفندماه در تهران ادامه خواهد داشت.
گزارش از امین خرمی
فراهنگ**9266** 9053
انتهای پیام /*