بزرگنمایی:

تبسم مهر - تهران- ایرنا- سیما و سینمای جمهوری اسلامی در آثار متعددی که در سالهای پس از انقلاب اسلامی تولید شد تلاش کرده تا با استفاده از ژانر سیاسی پرده از ماهیت گروهک تروریستی منافقین بردارد.

به گزارش روز چهارشنبه خبرنگار فرهنگی ایرنا، ماهیت برخی از احزاب، سازمان ها، فرقه‌ها و تشکل‌های سیاسی به دلیل جنس روابط، ضوابط وضع شده و ساز و کارهای پنهان و چند لایه، قابلیت پرداخت دراماتیک در قالب‌های متعدد نمایشی را دارد و دقیقا به همین علت است که ژانر سیاسی در جهان همواره از محبوبیت و جذابیت بالایی برخوردار بوده و هست.
در سینما و تلویزیون ایران نیز این گونه نمایشی، حال نه در اشل و گستردگی کشورهای صاحبِ صنعت فیلمسازی اما در حد بضاعت‌های موجود و میزان ریسک پذیری سازندگان، مورد توجه بوده و آثار متعددی در این حوزه تولید شده است بویژه آنکه پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در طی 4 دهه گذشته بیش از چهل مجموعه تلویزیونی با موضوع انقلاب، مبارزات مردمی و فعالیت‌های سیاسی در رسانه صدا و سیما تولید شده اند.
سازمان مجاهدین خلق ایران یکی از گروهک‌هایی است که به دلیل ماهیت و ایدئولوژی تروریستی و مبارزه مسلحانه در ژانر سیاسی سیما و سینما به آن پرداخته شده است.
تغییر ایدئولوژی سازمان در سال 1354 کمی بعد از فرار «تقی شهرام» از رهبران مارکسیسم لنینیسم این فرقه از زندان ساری صورت گرفت. به این فصل از زندگی تقی شهرام در فیلم سینمایی «سیانور» به کارگردانی بهروز شعیبی به تفصیل پرداخته شده است. در آن زمان اکثریت اعضای مرکزیت سازمان مجاهدین خلق که خارج از زندان بودند، تحت تأثیر تقی شهرام و بهرام آرام به مارکسیسم گرویدند. آنان در نخستین اعلامیه خود پس از تغییر ایدئولوژی آوردند: در آغاز گمان می‌کردیم می‌توانیم مارکسیسم و اسلام را ترکیب دهیم و فلسفه جبر تاریخ را بدون ماتریالیسم و دیالکتیک بپذیریم. اینک دریافتیم که چنین پنداری ناممکن است، ما مارکسیسم را انتخاب کردیم زیرا راه درست و واقعی برای رها ساختن طبقه کارگر زیر سلطه است».
پس از این اعلامیه، مجاهدین مارکسیست با حفظ آرم سازمان و تغییر علائم و نشانه‌های گذشته، حذف آیات قرآن و تاریخ پیدایش سازمان و نیز افزودن مشت گره کرده به نشانه وابستگی به طبقه کارگر، نشان جدیدی را برای خود تهیه کردند.
این گروهک پس از سال‌های پیروزی انقلاب اسلامی بود که ماهیت منافقانه خود را به نمایش گذاشت و با کشتار وسیع مردم بی گناه کوچه و بازار و سپس فرار به عراق، تاسیس پادگان اشرف و جذب و اغفال جوانان و همکاری با حزب بعث روز به روز بر جنایات خود افزود.
** «ارمغان تاریکی» و مجاهدین خلق
فعالیت‌های گروهک منافقین معمولا به شکل جسته و گریخته در فیلم‌های سینمایی و سریال‌های تلویزیونی به تصویر کشیده شده اما اولین مجموعه ای که به شکل جدی و متمرکز در قالب داستانی عاشقانه پرده از چهره فاشیستی این سازمان برداشت سریال ارمغان تاریکی به کارگردانی جلیل سامان بود.
ارمغان تاریکی روایتگر داستان جوانی است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی، دچار انحراف شده و به عضویت سازمان مجاهدین خلق در آمده است. مجید از طرف سازمان، ماموریت می‌یابد تا برای نفوذ به خانواده ای انقلابی و مذهبیِ یکی از فرماندهان جنگ با برادرزاده او ازدواج و سپس اهداف تشکیلات را دنبال کند. به مرور زمان، مجید دلباخته آن دختر می‌شود و در دو راهی بین عشق و وابستگی به سازمان قرار می‌گیرد.
این مجموعه بهمن ماه سال 1389 بر روی آنتن شبکه سه سیما رفت و به دلیل قصه قدرتمند و ساختارشکنانه، کارگردانی منسجم و بازی‌های روان با استقبال گسترده مخاطبان مواجه شد و نوید ظهور فیلمسازی اندیشمند و صاحب تفکر را در تلویزیون داد.
** «پروانه» داستان زندگی دختری منافق
سریال ارمغان تاریکی در طی هشت سال گذشته بارها از شبکه‌های مختلف سیما پخش شده و هربار بینندگان بسیاری را با خود همراه کرد. ار مغان تاریکی اولین بخش از سه گانه ای با همین موضوع بود که توسط جلیل سامان ساخته و ارائه شد.
«پروانه» قسمت دوم این سه گانه، مسیر زندگی دختری مرفه از طبقه بورژوا تا آشنایی با جوانی به نام امیر و پیوستنش به سازمان مجاهدین خلق و جدایی از آن را به تصویر می‌کشد.
جلیل سامان در این بخش از سه گانه خود بر مبحث تغییر ایدئولوژی سازمان منافقین در اوایل دهه 50 متمرکز شد و آغاز سیر انحطاطی این تشکل را با بیانی افشاگرانه و تکان دهنده تشریح می‌کند.
** «نفس» از ناهید و ترورها می‌گوید
سریال «نفس» زندگی دختر دانشجویی به نام ناهید را روایت می‌کند که با روزبه از اعضای سازمان آشنا می‌شود اما در بحبوحه وقایع انقلاب رازی در زندگی‌اش فاش می‌شود، او برای رسیدن به حقیقت حوادث پیچیده‌ای را پشت سر می‌گذارد.
شاید بتوان نقطه قوت این بخش را در قسمت‌های پایانی و ترسیم فضای خانه تیمی دانست که با قدرتمندی تمام، فضای رعب آلود و دسیسه آلود محل‌های اسکان و سازمان دهی عملیات‌های ترور سازمان مجاهدین را که از آن‌ها معمولا با عنوان «امکان» یاد می‌شده به تصویر می‌کشد.
** «رنج پنهان» و گروهک‌های منافقین
اثر دیگری که سال گذشته در مرکز سیما فیلم تولید شد مجموعه ای با عنوان «رنج پنهان»، سریالی به کارگردانی بیژن میرباقری بود.
در سال 1353 مرگ جوانی در دانشگاه، برادر و دوستانش را بر می‌آشوبد. بحران آن سال ها، اختناق فضای موجود و شور جوانی، یوسف را وارد بازی پیچیده ای می‌کند که اسلحه و خشونت تنها راهکار عملی او است. کار به جایی می‌رسد که او باید مخفیانه در شهر تهران روزگار بگذراند. حال، سکوت خفته، راهکار دیگری را پیشنهاد می‌کند. در این سریال بر وجه مبارزه مسلحانه گروهک منافقین به عنوان مانیفست این گروه پس از تغییر به سمت مارکسیسم تاکید می‌شود .
** «فیلم ناتمامی برای دخترم سمیه» مستندی از اردوگاه اشرف
پرداختن به فعالیت‌های سبعانه این شبه سازمان تنها به آثار نمایشی منحصر نمی‌شود و تلویزیون در مستندهای مختلفی که محور عمده آن‌ها گفت‌وگو با اعضای جدا شده از این گروهک منحط است ابعاد دیگری را از چهره واقعی این تشکل به نمایش گذاشته است که شاید بتوان شاخص‌ترین آنها را مستند تکان دهنده « فیلم ناتمامی برای دخترم سمیه » به کارگردانی مرتضی پایه شناس، عنوان کرد.
این اثر، مستندی درباره زندگی خانوادگی مصطفی محمدی (یکی از اعضای سابق سازمان مجاهدین خلق) و تلاش او برای بیرون آوردن دخترش سمیه از اردوگاه اشرف است.
مصطفی محمدی زمانی از طرفداران سازمان مجاهدین خلق بوده است. سال‌ها قبل دختر او به بهانه بازدید به اردوگاه اشرف برده می‌شود اما هیچگاه بازنمی‌گردد و بعد از 25 سال تلاش برای بازگرداندن دخترش درمی‌یابد که او به ظاهر تمایلی به بازگشت ندارد. محمد محمدی پسر مصطفی نیز عضو این سازمان بوده و رفته رفته نگاهش به سازمان تغییر می‌کند.
این مستند در زمان پخش در سال 1393 با واکنش رسانه‌های متعددی از سوی جناح‌های مختلف سیاسی مواجه شد و همگی آن را تاثیرگذار عنوان کردند حتی افراد متعلق به جریان‌های اپوزیسیون نیز در گفت‌وگو با شبکه‌های خارج از کشور این فیلم را تکان دهنده توصیف کردند.
«فیلم ناتمامی برای دخترم سمیه» جایزه بهترین فیلم سیاسی هفتمین جشنواره «سینما حقیقت» را کسب کرد و از سازندگان این فیلم در مراسمی توسط مرکز سیما فیلم و مؤسسه راهبردی دیده‌بان تجلیل شد.
اقدام صدا و سیما در به تصویر کشیدن جنایت‌های گروهک منافقین و به موازات، ساخت فیلم هایی همچون سیانور، امکان مینا و ماجرای نیمروز 1 و 2 در سینما ، در طی یک دهه گذشته سبب شد تا نسل‌های سوم و چهارم انقلاب که شاید هیچ ذهنیتی از این تشکل تروریستی نداشتند به خوبی این سازمان را بشناسند تا جایی که همه ساله بر تعداد جداشدگان از این فرقه در اروپا به دنبال از هم پاشیدگی اردوگاه اشرف در عراق، افزوده می‌شود و حتی تلویزیون اختصاصی این گروهک را نیز وادار به واکنش نسبت به این آثار کرده است.
سال گذشته و به دنبال بازتاب جهانی مستند « فیلم ناتمامی برای دخترم سمیه» سمیه محمدی به کمیساریای عالی پناهندگان در آلبانی مراجعه کرد و نسبت به سازمان مطبوع خود اعلام برائت کرد اما با تهدید و ارعاب این سازمان، وادار شد که در شبکه 4 تلویزیون انگلیس پدر خود را از همکاران وزارت اطلاعات ایران معرفی کند.
این امر نشان می‌دهد که رهبران این گروهک تروریستی تا چه حد از تاثیر فیلم‌ها و مستندهای ساخته شده درباره خود بیمناک هستند همچنین مبین آن است که تاثیرگذاری رسانه در صورت تولید آثار شاخص و قدرتمند در حوزه سیاسی در آگاهی بخشی به نسل جوان تا چه اندازه می‌تواند چشمگیر باشد.
فراهنگ**9210 ** 9053
انتهای پیام /*