مهر بررسی کرد؛
رهنمودهای راهبردی مرجعیت عراق/ پاسخی که ترامپ دریافت کرد
بین الملل
بزرگنمایی:
تبسم مهر - پاسخ مرجعیت عالیقدر شیعیان عراق به تهدیدات اخیر ترامپ علیه ایران و دیگر رهنمودهای اخیر وی، نقشه راه مهمی را در برابر دولتمردان عراقی ترسیم کرد.
تبسم مهر - پاسخ مرجعیت عالیقدر شیعیان عراق به تهدیدات اخیر ترامپ علیه ایران و دیگر رهنمودهای اخیر وی، نقشه راه مهمی را در برابر دولتمردان عراقی ترسیم کرد.
خبرگزاری مهر ، گروه بین الملل ـ رامین حسین آبادیان: «آیت الله سیستانی» مرجعیت عالیقدر شیعیان عراق همواره و در ادوار مختلف با رهنمودهای راهگشای خود نقش مهم، اساسی و تعیین کنندهای را در عرصه سیاسی این کشور ایفا کرده است. درست به همین دلیل است که اغلب احزاب، جریانها و گروههای سیاسی عراقی نیز همواره در راستای جامه عمل پوشاندن به منویات آیت الله سیستانی برآمده اند.
شاید بتوان از صدور فتوای «جهاد کفایی» به عنوان مهمترین اقدام مرجعیت عالیقدر شیعیان عراق در صحنه سیاسی این کشور یاد کرد؛ چراکه با این اقدام هوشمندانه و بهموقع بود که هزاران تَن از جوانان عراقی به صورت داوطلبانه در قالب سازمان بسیج مردمی روانه میادین نبرد با تروریستهای تکفیری شدند و حماسه پیروزی بر آنها را رقم زدند.
مرجعیت عالیقدر شیعیان عراق با این فتوای به موقع خود در سال 2014 در واقع این کشور را از خطر سقوط کامل به دست تروریسمِ تکفیری و همچنین خطر تجزیه، نجات داد تا بار دیگر ثابت شود که نقش مرجعیت در عراق، یک نقش راهبردی و غیرقابل انکار است؛ هرچند که برخی طرفهای منطقه ای و فرامنطقه ای برای خدشه وارد کردن به جایگاه مرجعیت در عراق، تلاشهای زیادی کرده و میکنند.
مرجعیت پاسخ ترامپ را داد
در امتداد همین نقش راهبردی و مؤثر، «آیت الله سیستانی» مرجعیت گرانقدر شیعیان عراق اخیرا توصیهها و رهنمودهای بسیار مهمی را نسبت به پیشبرد هرچه بهتر امور در این کشور، ارائه کرده است که تا مورد توجه تمامی احزاب و جریانهای سیاسی و به ویژه مقامات دولت کنونی در عراق، قرار گیرد.
آیت الله سیستانی در جریان دیدار با «جنین هنیس پلاسچارت» نماینده سازمان ملل در عراق، ضمن اشاره تلویحی به سخنان اخیر «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران، تاکید کرد: «عراق جایگاهی برای آزار رساندن به دیگر کشورها نخواهد بود». وی افزود: «عراق به داشتن روابط حسنه و متوازن و برابر با تمام کشورها و دیگر دولتهای دوستدار صلح بر اساس منافع مشترک بدون دخالت در امور داخلیاش و بدون اینکه خدشهای به استقلال و حاکمیتش وارد شود، چشم دوخته است».
مرجعیت عالی شیعیان عراق در ادامه تصریح کرد: «اگر گروههای سیاسی روش خود را در برخورد با مسائل تغییر ندهند بحرانهای کنونی حل نخواهد شد». آیت الله سیستانی تاکید کرد: «دولت جدید وظایف بزرگی دارد و باید در زمینههای مختلف به ویژه مبارزه با فساد کار کند. عراقیها تاوان سنگینی در زمینه مبارزه با داعش پرداخت کرده و شهدای زیادی در این خصوص تقدیم کرده اند.دولت باید به بازسازی مناطق تخریب شده بپردازد».
عراق عرصه تسویهحسابهای بینالمللی نیست
«دونالد ترامپ» رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا پیشتر سخنانی را علیه جمهوری اسلامی ایران و نفوذ آن در عراق مطرح کرده بود. وی در این زمینه گفته بود که یکی از عوامل اصلی بقای نظامی آمریکا در عراق، زیر نظر گرفتن تحرکات ایران است. آیت الله سیستانی، مرجعیت عالی شیعیان عراق با موضع اصولی خود در قبال اظهارات مداخله جویانه رئیس جمهوری آمریکا در واقع این پیام را به واشنگتن مخابره کرد که عراق عرصه ای برای تسویه حسابهای بین المللی نیست.
مرجعیت عالیقدر شیعیان عراق همچنین به آمریکاییها گوشزد کرد که آنها نباید و نمیتوانند که از عراق عرصه ای برای کشمکشهای منطقه ای و فرامنطقه ای بسازند و حرکت این کشور به سمت آینده در مراحل پساداعش را کُند کرده و یا متوقف سازند.
آیت الله سیستانی در رهنمودها و توصیههای خود در این زمینه چهار اصلی اساسی و مهم در عرصه سیاست خارجی عراق را که میبایست مدنظر دستگاه دیپلماسی این کشور قرار بگیرد، مطرح کرد. «برقراری روابط حسنه با دوستداران صلح»، «تأمین منافع مشترک»، «عدم مداخله در امور داخلی کشور» و «احترام به استقلال و حاکمیت ملی کشور» از جمله چهار اصلی است که طبق رهنمودهای آیت الله سیستانی، سیاست خارجی عراق باید مبتنی بر آنها باشد.
این توصیههای اخیر مرجعیت شیعیان عراق نشان از آن دارد که آیت الله سیستانی نگاه دقیق و جامعی نه تنها به تحولات داخلی عراق بلکه به مسائل مربوط به این کشور در عرصههای منطقه ای و فرامنطقه ای نیز دارد. بدون شک بهره برداری از این رهنمودهای راهگشا، میتواند کلید حل بسیاری از چالشهای سیاست خارجی عراق باشد.
گفتگوهای سیاسی؛ کلید عبور از چالشهای داخلی
مرجعیت عالیقدر شیعیان عراق در توصیههای اخیر خود به مسائل داخلی این کشور نیز اشاره کرد. وی خواستار تغییر روش احزاب و جریانهای سیاسی برای عبور برخی معضلات داخلی شده است. از این بخش از توصیههای آیت الله سیستانی اینطور برمیآید که وی گفتگوهای سیاسی در فضایی دوستانه را کلید عبور از چالشهای داخلی میداند.
این توصیه آیت الله سیستانی در عرصه داخلی نیز همچون توصیه پیشین وی در عرصه سیاست خارجی، میتواند نقشه راه بسیار مؤثر، راهگشا و تعیین کننده ای برای عبور عراق از مرحله کنونی باشد. احزاب و جریانهای سیاسی با نصب العین قرار دادن این رهنمود آیت الله سیستانی، میتوانند جملگی نه مقابل هم، که در کنار هم قرار گرفته و راهکارهای عملی را جهت حل و فصل چالش ها، معضلات و بحرانهای کنونی بیابند.
لزوم حفظ دستاورد بزرگ شکست داعش
افزون براین، آیت الله سیستانی همچنین بر دو مسأله مهم مبارزه با فساد و تسریع روند بازسازی عراق نیز تأکید کرده است. آیت الله سیستانی پیش از اشاره به این دو موضوع، به شکست تروریسمِ تکفیری داعش و ریخته شدن خونهای شمار زیادی از جوانان عراقی اشاره کرده است.
این مسأله نشان میدهد که مرجعیت عالی شیعیان عراق، در حال حاضر بر لزوم حفاظت و حراست از دستاورد بزرگ و حماسی شکست تروریستهای تکفیری داعش در عراق تأکید دارد و تحقق این مهم را در گرو مبارزه با فساد و تسریع روند بازسازی کشور میداند. برهمین اساس، واضح است که توصیههای آیت الله سیستانی درخصوص دو مسأله مذکور، در واقع با هدف حفظ دستاورد ارزشمند شکست تکفیریها در عراق، مطرح شده است.
واقعیت آن است که سلسله توصیهها و رهنمودهای آیت الله سیستانی، مرجعیت عالیقدر شیعیان عراق درخصوص مسائل مختلف داخلی و خارجی، مورد حمایت تمامی محافل سیاسی و رسانه ای عراق است و اغلب سیاستمداران و صاحب نظران رسانه ای از این مواضع حمایت به عمل میآورند.
درهمین ارتباط، «سید عمار حکیم» رهبر جریان حکمت ملی عراق میگوید: «توصیه هایی که نماینده سازمان ملل در عراق از آیت الله سیستانی شنید به مثابه نقشه راهی برای حل بحرانهای کنونی است تا همه خود را در برابر ماموریت شرعی، ملی و اخلاقی بیابند».
وی همچنین میافزاید: «ما پایبندی کامل خود را به توصیههای مرجعیت عالی دینی اعلام میکنیم و بر ضرورت حفظ امنیت شهروندان صرف نظر از وابستگی هایشان و برقراری روابط متوازن با همه کشورهای دنیا بر اساس مصالح مشترک و احترام به حاکمیت عراق و مخالفت با استفاده از اراضی عراق برای تجاوز به هر کشوری در منطقه یا اینکه عرصه تسویه حسابها و کشمکشهای بین المللی شود، تاکید میکنیم».
گروههای دیگر عراق نیز از جمله سازمان بدر، جنبش مقاومت اسلامی نجباء و همچنین گردانهای حزب الله نیز بارها حمایتهای همه جانبه خود از مواضع آیت الله سیستانی در زمینههای مختلف را اعلام کرده اند. این درحالی است که همانطور که گفته شد، محافل رسانه ای و صاحب نظران عرصه رسانه نیز همواره از توصیهها و رهنمودهای مرجعیت عراق حمایت کرده و میکنند.
به عنوان نمونه میتوان به سخنان «هیثم الخزاعی» استاد دانشگاه و تحلیلگر عراقی اشاره کرد. وی درخصوص رهنمودهای مختلف آیت الله سیستانی میگوید: «مواضع آیت الله سیستانی، پدرانه است. وی نقش حیاتی در حفظ وحدت میان گروههای مختلف سیاسی ایفا میکنند. این بیانیه بسیار در حفظ یکپارچگی و جلوگیری از تفرقه اهمیت دارد».