بزرگنمایی:

تبسم مهر - صبح امروز عمل پیچیده و نادر تلقیح مصنوعی روی پلنگ ایرانی «کیجا» برای اولین بار در کشور و در غرب آسیا توسط متخصصان کشور انجام گرفت که این عمل در صورت موفقیت از خطر انقراض پلنگ ایرانی پیشگیری خواهد کرد.

به گزارش خبرنگار گروه محیط زیست و گردشگری خبرگزاری فارس، یک عمل پیچیده و نادر تلقیح مصنوعی بر روی پلنگ ایرانی به نام «کیجا» که در باغ وحش نگه داری می‌شود برای اولین بار در کشور و در غرب آسیا توسط متخصصان کشور ، صبح امروز انجام گرفت؛ اگر این عمل موفقیت آمیز باشد به نوعی از خطر انقراض پلنگ ایرانی پیشگیری می‌شود.
عمل لقاح از حوالی ساعت 9 صبح با حضور «ایمان معماریان» دامپزشک و با همراهی «ایمکه لودر» متخصص لقاح مصنوعی حیات‌وحش از موسسه «ژئو لایف» و تیم همراهش آغاز شد.
«گاسپار» پلنگ ایرانی نر باغ وحش ارم با شلیک دارت حاوی مقادیری داروی بیهوشی، برای یک ساعت بیهوش شد تا عملیات «اسپرم‌گیری» و شروع عمل لقاح انجام شود.

آنطور که معماریان توضیح داد: این پلنگ نر دارای محتوای ژنتیکی مدیریت شده و سالمی است که آمیزش و تولید مثل آن با «کیجا» می‌تواند در «تکثیر موفق پلنگ ایرانی در اسارت» سرنوشت ساز باشد و نقشی بزرگ در بقای همیشگی بزرگترین زیرگونه پلنگ بر روی زمین داشته باشد.
عملیات اسپرم‌گیری حدود 45 دقیقه زمان برد و معماریان پس از این عمل در جمع خبرنگاران ابراز داشت: این عمل در واقع به نوعی «امکان سنجی لقاح مصنوعی برای پلنگ ایرانی» بود.

این لقاح تحت نظر برنامه جهانی EEP که تحت نظر اتحادیه باغ وحش‌های اروپا است انجام گرفت و آنها این برنامه را با هدف تکثیر گونه‌های در خطر انقراض را در باغ وحش‌های کنترل می‌کنند.
به همین دلیل این «گاسپار » پلنگ ایرانی نر که از باغ وحش لیسبون که اجداد آن مستقیما از طبیعت ایران به اروپا منتقل شده بود برای انجام عمل لقاح به باغ وحش تهران فرستاده شد تا پلنگ ایرانی ماده باغ وحش تهران «کیجا» را که 6 سال پیش یک دستش را در تله شکارچی‌ها از دست داده بود اما از نظر ژنتیکی بسیار با ارزش بود را برای لقاح همراهی کند.

پس از آزمایش اسپرم «گاسپار» از سوی متخصصان، معماریان اعلام کرد: پلنگ نر هم از لحاظ میزان و هم کیفیت اسپرم مناسبی داشته است.
در مرحله بعد پلنگ ماده بیهوش و به وسیله سونوگرافی تخمدان‌هایش چک شد تا مشخص شود تا چه اندازه‌ای آماده پذیرش اسپرم است.
معماریان گفت: اگر «کیجا» آماده پذیرش باشد با یک روش جدید تلقیح مصنوعی انجام می‌دهیم و اسپرم پلنگ نر را وارد دستگاه تناسلی پلنگ ماده خواهیم کرد.
تنها یکبار تلقیح مصنوعی پلنگ ایرانی با موفقیت اتفاق افتاده و این روش جدید برای اولین بار امتحان می‌شود و اگر پلنگ ماده پذیرش نداشته باشد باید هومورمون تراپی شود.
اسپرم‌های گرفته شده از پلنگ نر را حتی اگر این پلنگ ماده امکان باروری نداشته باشد، می‌توان برای همیشه نگه داری کنیم.
البته بانک اسپرم پلنگ ایرانی در کشور وجود دارد و از یک فرد از پلنگ‌های ایرانی قبلا اسپرم‌گیری شده و در نیتروژن مایع نگه داری می‌شود.

معماریان در پاسخ به این سوال خبرنگار فارس که برای انجام عمل تلقیح برروی دیگر پلنگ‌های ایرانی نیز اقدام خواهند شد، نیز توضیح داد: باغ وحش‌ها منظورشان کمک به طبیعت است اگر پلنگی مثل کیجا آسیب دیده باشد یا مثل پلنگ تندوره که حدود دو ماه پیش از قاچاقی‌ها گرفته شد و قابلیت بازگشت ندارند، می‌توانند به عنوان ذخیره ژنتیکی در باغ‌وحشهای استاندار نگه داری شوند.
در تمام کشورهای زیستگاه پلنگ ایرانی برنامه‌هایی متعددی برای معرفی مجدد پلنگ ایرانی وجود دارد، برنامه جهانی EEP کمک می‌کند تا پلنگ‌ها دوباره به زیستگاه های شان بازگردند.

کیجا یکی از ارزشمندترین پلنگ‌های ایرانی عضو برنامه جهانی EEP است ، او به همراه ریکا (پلنگ نر موجود در باغ وحش ارم) تنها پلنگ‌های عضو EEP هستند که مستقیما از طبیعت آمده‌اند و غنی‌ترین ذخیره ژنتیکی را دارند به همین دلیل تولید مثل موفق و استفاده صحیح از محتوای ژنی آنها برای موفقیت این برنامه بین المللی حیاتی است.