آخرین مطالب

نگاهی به فیلم "یلدا"| آیا پروژه بازگشت کارگردان «یک خانواده محترم» به سینمای ایران کلید خورده‌است؟ فرهنگی و هنری

نگاهی به فیلم "یلدا"| آیا پروژه بازگشت کارگردان «یک خانواده محترم» به سینمای ایران کلید خورده‌است؟

  بزرگنمایی:
تبسم مهر - ایده محوری فیلم خیلی زود لو می‌رود و پیش‌بینی آنچه در انتها رخ می‌دهد، برای مخاطب محرز است. با این وجود، فیلم همچنان اصرار دارد داستان لو رفته خود را تا رسیدن به فرجام قابل پیش‌بینی‌اش کش دهد.

تبسم مهر - ایده محوری فیلم خیلی زود لو می‌رود و پیش‌بینی آنچه در انتها رخ می‌دهد، برای مخاطب محرز است. با این وجود، فیلم همچنان اصرار دارد داستان لو رفته خود را تا رسیدن به فرجام قابل پیش‌بینی‌اش کش دهد.

- اخبار فرهنگی -
فیلم سینمایی یلدا دومین فیلم بلند مسعود بخشی در کسوت کارگردان است. بخشی که سابقه ساخت فیلم وهن آمیز یک خانواده محترم را در کارنامه خود دارد، اکنون پس از 6 سال به شکلی مرموز به سینمای ایران بازگشته است.
فیلم روایتگر داستان زندگی دختری به نام مریم(با بازی صدف عسگری) است که در یک درگیری، ناصر ضیاء همسر صیغه‌ای و میانسال خود را به شکلی غیرعمد به قتل رسانده است. او اکنون سودای بخشیده شدن را دارد و به دنبال گرفتن عفو از خانواده مقتول است. مونا ضیا؛ ‌دختر ناصر ضیاء (با بازی بهناز جعفری)، تنها ولی دم مقتول است. این دو قرار است با حضور در یک برنامه تلویزیونی به نام لذت عفو، با یکدیگر روبه‌رو شوند و مریم تقاضای عفو و بخشش خود را در مقابل دیدگان میلیون‌ها بیننده تلویزیونی به مونا اعلام کند؛ به این امید که مونا او را ببخشد.
نخستین نکته درباره یلدا این است که فیلم در وهله نخست، ظرفیت تبدیل شدن به یک فیلم بلند سینمایی را ندارد. یلدا از حیث ایده محوری، کشش داستانی، جدابیت‌های روایی و تمامی عناصر مقوم خود، در قالب یک تله فیلم قابل ساخت بود؛ بدین ترتیب بضاعت کلی فیلم در حد تبدیل شدن به یک فیلم بلند سینمایی نیست.
یلدا را همچنین می‌توان نسخه سینمایی برخی برنامه‌های تلویزیونی به شمار آورد؛ حتی به مراتب ضعیف‌تر از آنها در فرم و اجرای تلویزیونی؛ یک پارودی تند و تیز در نسبت تلویزیون که رویکرد سطحی و کاریکاتوری برخی برنامه‌های تلویزیونی را در مواجهه با مسائل جدی و ای بسا بغرنج زندگی مردم به تیغ نقد می‌کشد. شاید بتوان تنها نکته موفقیت‌آمیز فیلم را نقد درست آن به برخی برنامه‌های تجاری و زرد تلویزیونی به شمار آورد؛ برنامه‌هایی که با رویکردی میانمایه و کاریکاتوری، سعی در طرح مسائل جدی و کلیدی جامعه دارند اما در بطن آنها جدیت و دغدغه مندی واقعی نسبت به مسائل مذکور دیده نمی‌شود و اهداف دیگری چون بالا رفتن آمار پیامک‌های برنامه، تفاخر برنامه سازان نسبت به این افزایش آمار و در نهایت جلب رضایت اسپانسرهای برنامه در درجه نخست اولویت قرار دارد. اینکه تقبل پرداخت دیه از سوی اسپانسرهای برنامه لذت عفو، منوط به بالا رفتن آمار پیامک‌های برنامه از یک سقف معین است، از غلبه رویکرد تجاری بر ساخت برخی برنامه‌های تلویزیونی و تلاش بی وقفه گروهی از برنامه‌سازان سیما در تامین منافع اسپانسرهایشان به عنوان مهم‌ترین اولویت ساخت یک برنامه تلویزیونی حکایت دارد.

یلدا با هِلیشاتی از برج میلاد در شب آغاز می‌شود. فیلمساز در همان آغاز تاکید می‌کند که اینجا تهران است و قرار است قصه در جغرافیای پایتخت روایت شود. در ادامه به یک استودیو تلویزیونی می‌رویم؛ جایی که قرار است مریم کمیجانی و مونا ضیاء روی آنتن زنده با یکدیگر روبه‌رو شوند. از اینجا به بعد، فیلم از حیث وضعیت سکانس، در داخلی می‌گذرد و تنها در یک سکانس، به وضعیت خارجی تبدیل می‌شود. هنگامی که فیلمساز بیش از نود درصد سکانس‌های خود را محدود به داخلی می‌کند و از روایت فیلم در وضعیت خارجی چشم‌پوشی می‌کند، طبیعتا کار او برای خلق جذابیت‌های روایی و فرمی به مراتب دشوارتر شده و محدودیت‌های او در ساخت فرم و روایت‌پردازی افزایش می‌یابد. فائق آمدن فیلمساز به چالش حاصل از دشواری‌های ناشی از وجود این وضعیت، مشروط به کشش‌مندی فیلمنامه، وجود جذابیت‌های روایی، شخصیت‌پردازی مناسب کاراکترها، کیفیت میزانسن و دکوپاژ، شیوه دراماتیزه کردن حوادث و موارد دیگری از این دست است. یلدا در فائق آمدن بر مجموعه این دشواری‌ها ناتوان است.
فیلمنامه فارغ از وجود برخی چفت و بست‌های لق و باسمه‌ای خود، کشش لازم برای کشاندن و همراه کردن مخاطب تا پایان قصه را ندارد. ایده محوری فیلم خیلی زود لو می‌رود و پیش‌بینی آنچه در انتهای داستان اتفاق خواهد افتاد، برای مخاطب محرز است. با این اوصاف، فیلم همچنان اصرار دارد داستان لو رفته خود را تا رسیدن به فرجام محتوم و قابل پیش‌بینی خود کش دهد. این اتفاق، بدون آنکه حوادث فیلم آنگونه که باید دراماتیزه ‌شود پیش می‌رود و بدین ترتیب، فیلم در برخی دقایق به درامی کند و کسل کننده تبدیل می‌شود.
همانطور که پیش‌تر اشاره شد، چفت و بست‌های فیلمنامه در برخی مواقع باسمه‌ای، لق و مخدوش است؛ برای مثال، اساسا مشخص نیست چگونه پس از قهر مونا ضیاء و خروج او از استودیوی برنامه، برنامه سازان تلویزیونی در کسری از ثانیه او را در هزارتوی خیابان‌های شلوغ تهران پیدا می‌کنند و دوباره به برنامه بازمی‌گردانند. در همان سکانس بازگرداندن مونا به استودیو، فیلم به شیوه برنامه تلویزیونی کلید اسرار، ناگهان و در کسری از ثانیه مونا را در موقعیتی مشابه با موقعیتی که مریم نسبت به او دارد، قرار می‌دهد تا شاید از این طریق، حس همذات پنداری مونا را نسبت به مریم برانگیخته و در نتیجه او را متحول کند؛ با این تفاوت که این‌بار جایگاه عفوکننده و عفو شونده تغییر کرده و اکنون مونا باید از شخص موتوری‌ای که به دلیل رانندگی نامناسب او موجب زمین خوردن وی شده است، عذرخواهی کند و موتوری او را ببخشد. این تغییر موقعیت با چنین پیش زمینه‌ای، تماما سطحی، دم دستی و تصنعی است.

اما پرسش کلیدی اینجاست؛ در پس پرده حضور سرمایه گذاران فرانسوی در فیلم چه می‌گذرد؟ آنچه باعث شده سرمایه‌گذاری در چنین فیلمی برای سرمایه گذاران فرانسوی جذاب و انگیزاننده باشد چیست؟ البته بخشی برای جلب رضایت فرانسوی‌ها تا جایی که می‌توانسته تلاش خود را کرده است؛ انتخاب موضوع قصاص در کنار طرح محورهایی چون حقوق زنان و ازدواج موقت، تا همین جا هم خوراک خوبی برای ذائقه فرانسوی‌ها فراهم ساخته است. با این حال، یک پرسش مهم و کلیدی کماکان به قوت خود پابرجاست؛ آیا ساخت فیلمی به ظاهر خنثی و در عین حال مرموز به معنای کلیدخوردن پروژه بازگشت مسالمت‌آمیز کارگردان فیلم وهن آمیز یک خانواده محترم به سینمای ایران است؟ به نظر می‌رسد رازی در میان است و در پس پرده اتفاقاتی در جریان است که ما هنوز از جزئیات آن بی خبریم. باید منتظر ماند و دید.
نگاهی به فیلم "قصر شیرین"| بازگشت میرکریمی به سینمای قصه‌گو
نگاهی به فیلم "درخونگاه"|متلک‌پرانی سیاسی در پوسته جعلی "اجتماعی بودن"
نگاهی به فیلم "معکوس"|خروج پولاد کیمیایی از سایه پدر
انتهای پیام/


نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield

lastnews

دوره های پاییزه ی موسسه تبسم مهر

آغاز تولید فیلم کوتاه چوپان با مجری طرحی موسسه فرهنگی هنری تبسم مهرنیکان

مدیرعامل صندوق اعتباری هنر خطاب به صدابردار سینمای ایران: دست های مهربانت را به گرمی می فشاریم/ تجلیل از یک عمر سخت‌کوشی همسر استاد شاهوردی

ادبیات آذری را جدا از ادبیات فارسی نمی‌دانیم/ حمایت از اصحاب فرهنگ و هنر را وظیفه خود می‌دانیم

مجارستان: ضدحملات اوکراین «حمام خون» به‌راه می‌اندازد

نه بیرانوند از پرسپولیس می‌رود نه بازیکن دیگری/ شرط ماندن یحیی

بدرقه تیم فوتبال نوجوانان با حضور امیر قلعه نویی و عنایتی

اسرائیل با نقص جدی کادر پزشکی و بیمارستانی روبروست

افزایش شمار جان‌باختگان تصادف قطار در هند به 288 نفر

دشمنان تلاش می‌کنند نسل جوان را نسبت به روحانیت بدبین کنند

انتخاب موقت اعضای هیات اجرایی کارگروه هنرمندان انجمن خادمان قرآن

قیمت سکه و طلا 10 خرداد 1402/ ریزش قیمت ادامه دارد

ایران کشوری کاملاً امن و مقصدی مطمئن و جذاب برای گردشگران است

تولید نفت ایران به 2 میلیون و 750 هزار بشکه در روز رسید

ورود منابع، کاهش نرخ ارز را همراه خواهد داشت

سریال ماورایی ده‌نمکی به‌زودی کلید می‌خورد/ در تدارک «رستگاری»

وجود 700 اسیر فلسطینی بیمار در زندان‌های رژیم صهیونیستی

ارائه وام عتبات عالیات به دانشجویان تا سقف 5 میلیون تومان

زلزله 4.8 ریشتری سرخس خراسان رضوی را لرزاند

افزایش رگبار باران در 10 استان کشور

واریز 20 درصد اضافه یارانه کالابرگ سه دهک کم‌درآمد از امروز

ترافیک نیمه‌سنگین در محور چالوس

آماده مقابله با هرگونه تعرض دشمنان به آرمان‌های امام (ره) هستیم

برگزاری دوره های آموزشی بازیگری با حضور استاد ارجمند آقای امید زندگانی

ارتش رژیم صهیونیستی به خودروی زرهی «ایتان »مجهز می‌شود

عالیترین مقام کشور ترکمنستان سه شنبه به تهران می‌آید

مخبر: ایران نگاه ویژه‌ای نسبت به مناسبات خود با عمان دارد

«بازی» ایرانی برگزیده جشنواره ایتالیایی شد

افزایش نرخ تاکسی‌های اینترنتی باید به تصویب شورای شهر برسد

دستگیری ماموران قلابی در تهران

برنامه‌ریزی دستگاه‌ها برای اوقات‌ فراغت جوانان

شناسایی 82 بیمار جدید کرونایی در کشور/ 2 نفر فوت شدند

قیمت سکه و طلا 7 خرداد 1402/سکه به 30میلیون و 600 هزار تومان رسید

تذکر فرمانده نیروی زمینی ارتش به همسایگان شرقی

کوروش زارعی در تدارک یک نمایش میدانی بزرگ/ اجرا در حوزه دفاع مقدس

شرط «یک سال رهن بودن سند خودرو» حذف شد

بانک‌ها اشتیاق به مال‌سازی دارند نه اعطای وام مسکن

سازمان لیگ: سهمیه تماشاگران استقلال و پرسپولیس برابر است

استقلال دست‌بردار داوری نیست/کنایه به پرسپولیس و فشار به فدراسیون

هادی ساعی برترین تکواندوکار المپیک 2008 پکن شد

مهاجم 16 ساله پورتو: الگوی من مهدی طارمی است

هوای تهران آلوده شد/ افزایش شاخص ذرات معلق

درخواست حجت الاسلام قرائتی از رییس جمهور

مهلت ثبت‌نام هنرمندان در سامانه نهضت ملی مسکن تمدید شد

توصیه‌های وزارت حج و عمره عربستان خطاب به میهمانان خانه خدا

انهدام ده‌ها مخفیگاه داعش در 3 استان عراق

یک مرزبان ایرانی در درگیری امروز با طالبان به شهادت رسید

کشف 250 هزار دلار غیرقانونی از یک شرکت خصوصی در سعادت آباد

با دستیاری به نام تاکو؛ تیک تاک با هوش مصنوعی پاسخ جستجوی کاربران را می دهد

رئیسی در دیدار دبیرکل اوپک: اعضای اوپک با تقویت انسجام مانع اختلاف‌اندازی غربی‌ها شوند