بزرگنمایی:

تبسم مهر - شاهکارهای هنری مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان با عنوان «فرش‌های بیرجند» و «نگاره‌های نسخه خطی هزار و یک شب» 17 بهمن به نمایش گذاشته می‌شود.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی کاخ گلستان، مسعود نصرتی مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان گفت: در نمایشگاه برگزیده ای از فرش‌های منطقه بیرجند 11 تخته قالی و قالیچه در چادرخانه کاخ گلستان به نمایش گذاشته می‌شود. فرش‌های بافت خراسان جنوبی مشهورترین فرشهای ایران در گذشته بوده که تاریخچه بافت آن به دوران حکومت شاهرخ میرزا در هرات باز می‌گردد. در این زمان شهرهرات پایتخت این سلسله بوده و شهر نقاشان و مینیاتوریست‌ها لقب گرفته است به طوری که این شهر در تمام زمینه‌های هنری از جمله قالی بافی فعال بوده است.
وی افزود: از مراکز مهم قالی بافی خراسان می‌توان به شهرهای قاین، بیرجند، مود و درخش اشاره کرد که فرشهای ریز بافت دارند؛ یکی از طرح‌های معروفی که مورد استقبال بافنده بیرجندی قرار گرفته طرح ماهی درهم است؛ نقش‌های این طرح به طور معمول در زمینه‌های روشن بافته می‌شود. همچنین بافت فرش هایی با طرح‌های لچک و ترنج در زمینه بسیار پرگل، قرمز رنگ و بته ای سرتا سری نیز در این ناحیه متداول بوده است.
مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان تصریح کرد: در جنوب بیرجند در بخش مود فرش هایی با گره فارسی بر روی تار و پود پنبه ای در همه اندازه‌ها بافته می‌شد؛ بافنده‌های خوش سلیقه این محل با به کار بردن کمی ابریشم سفید یا فیروزه ای در پیرامون نقش‌های طرح، به فرش‌های خود حالت برجسته و خوش آیندی می‌دادند. همچنین طرح دلخواه آنها طرح ماهی درهم و یا هراتی بوده که پیوسته بر روی فرش‌های خود استفاده می‌کردند، نمونه ای از این نوع بافت در نمایشگاه فرش بیرجند به نمایش گذاشته می‌شود.
نصرتی درباره فرش‌های اصیل منطقه خراسان گفت: یکی از اصیل‌ترین و بهترین فرش‌های خراسان در منطقه درخش واقع در نواحی جنوبی این استان بافته می‌شود؛ برخی از فرش‌های قدیمی این منطقه با نقشه ای اصیل و باشکوه، آن چنان که در بافت‌های کردستان نیز مشاهده می‌شود، با نقش بته‌های سرتاسری بافته شده اند.
وی در ادامه افزود: این بته‌های دوقلو که در جرگه نقاشان به نام بته مادر و بچه شهرت دارد، در ردیف‌های موازی تمامی سطح فرش را پوشانده است، همچنین به شکل دانه‌های تسبیح و کنار هم چهار گوشه قالی را دور زده و حاشیه را می‌سازد. بیشتر رنگ‌های به کار رفته در فرش‌های درخش، قرمز، سرمه ای، سبز مغز پسته ای روشن و نارنجی است.
مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان اظهار کرد: فرش‌های خراسان با گره‌های ترکی و فارسی بافته می‌شود، طرح‌های متداول در قالی بافی خراسان بیشتر در سبک طرح‌های گل دار شامل شاه عباسی، لچک ترنج ، شاه عباسی افشان ،سلسله ای، نقش گلدانی ، بته ای سرتاسری، تصویری و از همه مهم‌تر هراتی است؛ سبک هندسی نیز در قالی بافی خراسان رواج گسترده ای دارد.
نمایش منتخبی از نگاره‌های نسخه خطی هزار و یک شب
نصرتی از نمایش 30 نگاره نسخه نفیس خطی هزار و یک شب با موضوعات مختلف اجتماعی و فرهنگی برای نخستین بار خبر داد و افزود: نگاره‌های این کتاب توسط ابوالحسن غفاری(صنیع الملک) با همکاری 34 نفر از شاگردانش انجام شده است. در سراسر دنیا تنها 21 جلد نسخه خطی اصلی از کتاب هزار و یک شب موجود است که یک نسخه آن در 6 جلد در پایگاه میراث جهانی نگهداری می‌شود و دارای سه هزار و 600 نگاره است.
وی تصریح کرد: در حاشیه برگزاری این نمایشگاه از کتاب چاپی نفیس هزار و یک شب با 270 نگاره که منتخبی از نگاره‌های شش جلد است در 145 صفحه رونمایی می‌شود. این کتاب پژوهشی توسط کاخ گلستان منتشر شده و قرار است به زبان انگلیسی هم چاپ شود.
نمایشگاه «فرش‌های بیرجند» و «نگاره‌های نسخه خطی هزار و یک شب» ساعت 11 هفدهم بهمن افتتاح و به مدت یک هفته از ساعت 9 تا 16 در مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان واقع در میدان ارگ میزبان علاقه مندان هنر ایرانی است.