/پژوهش حلقه مفقوده رشته تربیت بدنی/
تمرکز پژوهشگاه تربیت‌بدنی بر پژوهش‌های سبک زندگی/وزارت علوم به کمک پژوهش‌های تربیت‌بدنی بیاید
علمی و دانشگاهی
بزرگنمایی:
تبسم مهر - فارغ‌التحصیل دکترای فیزیولوژی ورزشی از دانشگاه شهید بهشتی، سیاست کلی پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی را تأکید بر ورزش همگانی و حمایت مالی از پژوهش‌هایی در زمینه‌های سبک زندگی، چاقی، لاغری و تناسب اندام، سندروم متابولیک و … عنوان کرد و گفت: تفاوت هزینه پژوهش در گرایش‌های مختلف رشته تربیت بدنی موضوعی است که باید مورد توجه وزارت علوم قرار گیرد.
تبسم مهر - دکتر مصطفی موسوی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با اشاره به اولویت‌های پژوهشی رشته تربیت بدنی در گرایش‌های مختلف آن، توضیح داد: به عنوان مثال در گرایش فیزیولوژی ورزشی مواردی چون تأثیر تمرینات مقاومتی- استقامتی یا تأثیر پروتکل‌های مختلف تمرینی بر سازگاری‌های استقامتی یا سلامت قلب و عروق مورد مطالعه قرار می‌گیرند. همچنین در خصوص مکمل‌های ورزشی، مطالعات دانشجویان و اساتید بر روی تأثیر انواع مکمل‌ها بر عملکرد ورزشی، سبک زندگی، چاقی و لاغری متمرکز می‌شود.
وی ذیل حمایت‌های مالی پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی از کارهای پژوهشی دانشجویان، تشریح کرد: سیاست کلی این نهاد تأکید بر ورزش همگانی و حمایت از پژوهش‌هایی است که در زمینه‌های سبک زندگی، چاقی لاغری و تناسب اندام، سندروم متابولیک و … باشد؛ با توجه به هزینه‌بر بودن این پژوهش‌ها، نهاد فوق حمایت خوبی از آن‌ها می‌کند، ضمن آنکه استادی از پژوهشگاه را به عنوان مشاور یا راهنمای دانشجویان معرفی می‌کند.
این فارغ‌التحصیل دکترای فیزیولوژی ورزشی از دانشگاه شهید بهشتی، محدودیت‌های بودجه‌ای اُرگان‌ها از جمله پژوهشگاه تربیت بدنی را یادآور شد و توضیح داد: این نهاد نیز همچون آکادمی ملی المپیک و فدراسیون‌های دیگر، هزینه‌هایی دارد و از سیاست‌هایش این است که از طریق درآمدزایی برای مجموعه، هزینه‌ها را مجدداً به سیستم خود تزریق کند.
موسوی ادامه داد: این‌طور نیست که پژوهشگاه از طریق دانشجویان درآمدزایی کند؛ هدف دانشجو از بردن طرح خود به پژوهشگاه، ارتقای علمی خود و جلب حمایت مالی است که در این زمینه پژوهشگاه همکاری کرده و این موضوع در زمان دانشجویی من در مقطع ارشد اتفاق افتاده است.
وی افزود: با این حال زمانی ممکن است پژوهشگاه سمینار آموزشی برای همه دانشجویان برگزار کند که شرکت در آن هزینه‌بر است. مثلاً ممکن است دوره آموزش بدن‌سازی را پژوهشگاه تربیت بدنی، فدراسیون بدن‌سازی و مرکز آموزش‌های آزاد دانشگاه تهران به طور همزمان برگزار کنند؛ که البته دانشجویان مجبور به شرکت در آن‌ها نیستند و بیشتر جنبه آموزشی و آگاهی‌بخشی داشته و درآمد ناشی از آن غالباً به خود سیستم تزریق می‌شود.
استاد مدعو دانشگاه پیام‌نور تأکید کرد: گاهاً دیده شده که ارگان‌های فوق دوره‌های یکدیگر را زیر سوال می‌برند. با این حال نکته مهم آن است که اولاً فضای رقابتی سالم بین این نهادها وجود داشته باشد، ثانیاً طرح آموزشی به گونه‌ای تدوین شود که متناسب با نیازهای آموزشی دانشجویان باشد.
موسوی در پایان این بخش از صحبت‌های خود با بیان اینکه این‌طور نیست که بتوان پژوهش یا آموزش را به یک ارگان خاص محدود کرد، یادآور شد: خیلی از مؤسسات که زیر نظر پژوهشگاه، آکادمی یا فدراسیون نیستند به طور خصوصی دوره برگزار می‌کنند. همچنین پژوهشگاه خود دارای اعضای هیئت علمی بوده و در جذب آن‌ها پیرو سیاست جوان‌گرایی بوده است.
تفاوت هزینه پژوهش در گرایش‌های مختلف رشته تربیت بدنی
وی سپس به یک چالش در پژوهش رشته تربیت بدنی پرداخت و اظهار کرد: یکی از مواردی که وزارت علوم، تحقیقات و فناوری باید مورد توجه قرار دهد، تفکیک بین پرداخت هزینه پژوهشی در گرایش‌های مختلف رشته تربیت بدنی است. نکته اول آنکه زمانی که کار پژوهشی تعریف می‌شود، متأسفانه " گرنت " و هزینه پژوهش به استاد تعلق می‌گیرد.
فارغ‌التحصیل دکترای فیزیولوژی ورزشی از دانشگاه شهید بهشتی تصریح کرد: حال ممکن است استاد هزینه فوق را بین دانشجویان تقسیم بکند یا نکند. مسئله دیگر اینکه وزارت علوم باید سیاستی را به کار گیرد که بر مبنای آن، بخشی از هزینه پژوهش دانشجویانی که کار آن‌ها آزمایشگاهی و هزینه‌بر است، به خودشان تعلق گیرد.
موسوی یادآور شد: این موضوع تا حدی اجرایی می‌شود اما پرداخت‌ها متناسب با هزینه نیست. هزینه یک کار پژوهشی در رشته مدیریت ورزشی ممکن است 500 هزار تومان باشد در حالی که در گرایش فیزیولوژی ورزشی، هزینه انجام یک کار تحقیقاتی بین 6 تا 10 میلیون است. دانشگاه یا وزارت‌خانه چنین مواردی را تفکیک نکرده و در گرایش‌هایی که تحقیقات آن‌ها نیاز به کار آزمایشگاهی دارد، 4 الی 5 برابر هزینه پژوهشی دریافت شده را خود دانشجو متقبل می‌شود.
هم‌پوشانی "علوم ورزشی" و "تغذیه" در زمینه مکمل‌ها
ضرورت توجه به جنبه‌های کاربردی فیزیولوژی ورزشی
این استاد مدعو دانشگاه تربیت معلم با اشاره به اینکه در زمینه مکمل‌ها، علوم ورزشی و گروه تغذیه در دانشگاه علوم پزشکی هم‌پوشانی دارند، گفت: رشته فیزولوژی ورزشی تأثیر مکمل‌ها بر روی حرکات ورزشی را می‌سنجد. همچنین گروه تغذیه در دانشگاه علوم پزشکی مکمل‌هایی را تعریف می‌کند که برای سلامت عمومی افراد یا گروه‌های خاص مثل خانم‌های باردار، کودکان، نوجوانان و… مناسب است.
موسوی افزود: این موضوع موجب جبهه گرفتن اساتید این دو رشته شده است. لازم است که این تضاد برطرف و هم‌افزایی ایجاد شود. به عنوان مثال آکادمی ملی المپیک، فدراسیون‌ها یا پژوهشگاه در برنامه‌های خود در زمینه مکمل‌ها، از اساتید علوم تغذیه هم استفاده کنند و بالعکس این گروه نیز از تجارب اساتید فیزیولوژی ورزشی بهره‌مند شوند.
وی با اشاره به اینکه در مجموع رشته فیزیولوژی ورزشی دارای نکات مثبت است، اظهار کرد: دانشجویان و اساتید این رشته در حال پیش بردن آن به سمت محض بودن و بحث‌های سلولی و مولکولی هستند، که از جنبه‌های کاربرد و عملکرد ورزشی فاصله گرفته است. پیشنهاد می‌شود تعادلی بین این موضوعات برقرار شود تا ورزشکاران جنبه‌های کاربردی این علم را مورد استفاده قرار دهند.
این فارغ‌التحصیل دکترای فیزیولوژی ورزشی از دانشگاه شهید بهشتی در همین زمینه تشریح کرد: انتخاب موضوعات محض یا کاربردی، به عقاید شخصی اساتید مشاور، راهنما و داور بستگی دارد. بنابراین از پژوهشگاه تربیت بدنی انتظار می‌رود تا ضمن برگزاری همایش یا سمیناری برای اساتید، اساتید را جامعه هدف قرار داده و آن‌ها را نسبت به اولویت‌ها و نیازهای پژوهشی رشته تربیت بدنی آگاه کند.
انتهای پیام
