بزرگنمایی:

تبسم مهر - پایش آتش‎‌سوزی‌های زمین بر مبنای تصاویری که از ماهواره‌های سنجش از دور به دست آمده است نشان می‌دهد که آفریقا و شمال آمریکا درگیر بیشترین آتش‌سوزی در سال 2018 میلادی بوده‌اند.

به گزارش خبرنگار مهر ، نتایج پایش ماهواره‌ای آتش‌سوزی‌های زمین در سال 2018 میلادی برمبنای اطلاعات دریافت شده از تصاویر ماهواره ای در نرم افزار Worldview سازمان فضایی ناسا توسط سازمان فضایی ایران منتشر شد.
اپلیکیشن Worldview سیستم Earth Observing System Data and Information System (EOSDIS) ناسا، قادر است بصورت تعاملی بیش از 700 لایه تصویر ماهواره ای از جهان را با توان تفکیک بسیار بالا در اختیار کشورها قرار داده و قابلیت دریافت لایه‌های اطلاعاتی را ایجاد کند. بسیاری از لایه‌های تصویری قابل دسترس توسط این سامانه، در مدت سه ساعت به روز رسانی می‌شود و تصاویر کل زمین از طریق این سامانه قابل پایش و رصد است.
پایش آتش ­سوزی به کمک ماهواره­‌های زمین آهنگ که از 15 دقیقه تا چند ساعت به طول می‌انجامد، انجام می­‌گیرد. پایش روزانه (روز یا شب) نیز به کمک ماهواره ­های خورشید آهنگ با قدرت تفکیک زمینی بالا و قدرت تفکیک زمانی یک روز، صورت می‌گیرد و در مناطق حساس­تر و به منظور کنترل دقیق به صورت هفتگی یا ماهیانه از تصاویر ماهواره­ ای با اندازه توان تفکیک متوسط بهره گرفته می‌شود.
فرایند شناسایی نقاط داغ یا آتش سوزی در منابع طبیعی به کمک تصاویر ماهواره ای به منظور هشدار سریع به مسئولان ذیربط و به تبع آن تسریع در عملیات اطفاء حریق انجام می‌شود. چند ویژگی مهم در تصاویر ماهواره ای در میزان قابلیت تصاویر ماهواره ای جهت شناسایی آتش فعال تاثیر مستقیم دارند.
توان تفکیک مکانی، توان تفکیک زمانی و تفکیک طیفی از مهمترین موضوعات موثر در شناسایی آتش فعال هستند. ضمن اینکه ماهیت و تیپ پوشش گیاهی از عوامل بسیار تاثیر گذار در شناسایی آتش سوزی محسوب می‌شوند. به کمک مفاهیم فیزیکی و مطالعات انجام شده به اثبات رسیده که دو ناحیه طیفی 11 تا 12 میکرومتر و سه تا چهار میکرومتر مناسب‌ترین طول موج‌ها برای شناسایی مناطق داغ از طریق تصاویر ماهواره ای هستند.
آفریقا و آمریکا درگیر بیشترین آتش سوزی در سال 2018
بررسی تصاویر ماهواره ای اخذ شده در باند حرارتی که در نقاط قرمز رنگ تصویر زیر بر مناطقی با آتش سوزی فعال، منطبق است نشان می‌دهد که بیشترین آتش سوزی، در آفریقا رخ داده است.

مکان، گستردگی و تعداد آتش سوزی ها، نشان می‌دهد که عمدتا کشاورزان برای مدیریت زمین خود و اغلب برای بازگردانندن مواد مغذی به خاک و پاکسازی زمین، گیاهان هرز را آتش می‌زنند. با وجود اینکه این آتش سوزی به افزایش محصول کشاورزی و مراتع کمک می‌کند، ولی دود حاصل از آن کیفیت هوا را کاهش می‌دهد.
بعد از آفریقا بیشترین آتش سوزی‌ها در شمال آمریکا رخ داده است. همچنین در جنوب آمریکا به ویژه در شیلی آتش سوزی‌های مهیبی در سال جاری به وقوع پیوسته است.
مطالعات انجام شده توسط دانشگاه ایالتی مونتانا نشان می‌دهد که علاوه بر رطوبت پایین، وزش بادهای شدید و دمای خیلی زیاد، برخی از عوامل مشابه دیگری نیز به آتش سوزی‌ها در ایالات متحده آمریکا کمک می‌کند.
آتش سوزی در شیلی، برزیل و استرالیا به علت مشکلات آب و هوایی
بنا بر گفته محققان، مرکز شیلی خشکسالی شدیدی را تجربه کرده و بخش بزرگی از جنگل‌های بومی متنوع آن تبدیل به درختان و گیاهان قابل اشتعال‌تر، شده است.
با این حال، آتش سوزی‌های وسیع در برزیل هم غیر عمدی و هم بصورت عمدی و توسط انسان برای پاکسازی مزارع از موادباقی مانده از آخرین دوره رشد گیاهان و در زمان خشکی، به منظور افزایش بازدهی محصولات کشاورزی انجام می‌شود، اما به علت مشکلات آب و هوایی مهار سریع آتش سوزی، خارج از کنترل است. دمای زیاد، شرایط خشکی همراه با باد، آتش را به مناطق دور‌تر از محل اصلی می‌برد.
تصاویر دریافتی از ماهواره‌های سنجش از دور نشان می‌دهد که در استرالیا بیشه زارهای وسیعی را در مناطق دور افتاده می‌توان یافت.تابستان‌های گرمتر و خشک‌تر در استرالیا به معنای فصول طولانی‌تر آتش سوزی هاست و با گسترش مناطق شهری به سمت بیشه زارها، افراد بیشتری در زمان وقوع آتش سوزی در معرض خطر آتش سوزی قرار می‌گیرند.
براساس گزارش اداره هواشناسی استرالیا(Bom) از ماه ژانویه سال 1910 تا ژوئیه سال 2018، گرمترین ماه‌های سال در نیوسات ویلز (NSW) بوده است. با تغییر آب و هوا و گرم و خشکتر شدن هوا، آتش سوزی‌های شدیدتری در سراسر قاره استرالیا رخ داده است.
اطلاعات ماهواره ای برخی آتش سوزی‌ها در ایران
اطلاعات ماهواره ای منتشر شده از شناسایی برخی آتش سوزی‌های مهم در ایران مربوط به پایان تابستان 97 است. با توسعه الگوریتم شناسایی آتش و استفاده از تصاویر ماهواره ای سنجش از دور (Terra/MODIS ) و (Aqua/MODIS) مناطقی در کشور که در معرض آتش سوزی قرار گرفته‌اند، پایش و موقعیت محدوده‌های آتش گرفته مشخص شده است.
پردازش تصاویر ماهواره ای نشان می‌دهد که در تالاب هورالعظیم واقع در خاک کشور عراق و نزدیک به نقطه صفر مرزی ایران ، در ارتفاعات تنگ ترکان کازرون فارس، در ارتفاعات کوه برز فیروزآباد فارس، در جنگلها و مراتع شهرستان بانه استان کردستان، در جنگلهای مینودشت استان گلستان، در مزارع گندم و جو روستای رباط نمکی خرم آباد در استان لرستان، در مزارع گندم شهرستان دالاهو در استان کرمانشاه، در جنگل‌های بخش کومله لنگرود در استان گیلان، در مراتع و جنگلهای پارک ملی گلستان، در جنگل‌های سوزنی برگ بخش پیشکمر شهرستان کلاله در استان گلستان، در محدوده پارک ملی دز در شهرستان دزفول استان خوزستان و در مراتع شهرستان خداآفرین استان آذربایجان شرقی، آتش سوزی رخ داده است.
همچنین در محدوده تالاب شادگان و نیز در محدوده پارک ملی کرخه در محدوده شهرستان شوش در استان خوزستان، در محدوده روستای سرآسیاب یوسفی شهرستان بهمئی در استان کهگیلویه و بویراحمد و در محدوده تالاب انزلی در استان گیلان، تصاویر ماهواره ای از بروز آتش سوزی گزارش داده اند.

تصویر ماهواره‌ای برخی آتش‌سوزی‌ها در ایران