بزرگنمایی:

تبسم مهر - یک اقتصاددان با بیان اینکه دخالت نابجا در اقتصاد، تورم را مزمن می‌کند، گفت: تداوم اختصاص ارز 4200 تومانی به واردات کالاهای اساسی منجر به بروز 8 نوع فساد و رانت می‌شود.

سید محمد صادق الحسینی در گفت و گو با خبرنگار مهر ، درباره تداوم تخصیص ارز 4200 تومانی به واردات کالاهای اساسی، اظهار داشت: هر گونه یارانه و سوبسیدی که روی ارز یا بصورت غیرریالی مستقیم پرداخت می‌شود، یک رانت برای یک بخش و گروه ایجاد می‌کند.
وی با تاکید بر اینکه سوبسید ارزی بدترین نوع رانت است، افزود: هر مقدار که سوبسید ارزی داده شود و به اختلاف و تبعیض ارزی دامن زده شود، به همان میزان شاهد ایجاد فساد در فرایند واردات و توزیع کالا خواهیم بود.
وی ادامه داد: درواقع در این شرایط کالای وارد شده، نه به دست مصرف کننده و نه به دست تولید کننده می‌رسد؛ بلکه واردکننده و توزیع کننده (دلال) منتفع می‌شوند.
صادق الحسینی تصریح کرد: دلیل این مساله این است که قیمت کالاها در بازار با لنگر اسمی ارز هماهنگ می‌شود، لنگر اسمی هم که بالاترین نرخ ارز در بازار سیاه است؛ در نتیجه هر میزان که رانت ارزی داده شود به این موضوع دامن زده ایم.
وی اظهار داشت: در حال حاضر تورم کالاهای اساسی نشان می‌دهد، همبستگی تورم کالاهای اساسی که ارز 4200 تومانی می‌گیرند، با نرخ ارز آزاد 53 درصد بوده است؛ اما همبستگی با نرخ ارز 4200 تومانی، صرفا 4 الی 6 درصد است؛ یعنی عملا همه کالاهای وارد شده خود را با نرخ ارز آزاد هماهنگ کرده اند. تورم این بخش موید این مساله است.
8 فساد ناشی از اختصاص ارز 4200 تومانی به واردات
این اقتصاددان در ادامه با اشاره به فسادهای ایجاد شده در پی اختصاص ارز 4200 تومان به واردات کالاهای اساسی، گفت: این مساله به شدت فساد ایجاد می‌کند و کل سیستم اقتصادی را بهم می‌ریزد، فساد این موضوع از چند بخش قابل مشاهده است.
وی افزود: برخی از افراد ارز 4200 تومانی را می‌گیرند اما در ادامه به جای واردات کالا، ارز را برای خود بر می‌دارند که در این راستا طبق آمار تاکنون 14 تا 16 میلیارد دلار ارز 4200 تومانی گرفته شده اما در ازای آن کالایی وارد کشور نشده است.
صادق الحسینی ادامه داد: همچنین برخی از افراد هستند که ارز 4200 تومانی می‌گیرند و کالا هم وارد می‌کنند اما کالای وارد شده را با قیمت واقعی، نه با قیمت مبتنی بر ارز 4200تومانی، در بازار به فروش می‌رسانند.
وی اظهار داشت: همچنین برخی دیگر که ارز 4200 تومانی گرفته و کالا هم وارد کرده اند به جای عرضه کالا به بازار داخل، اقدام به صادرات و یا قاچاق کالای وارد شده می‌کنند؛ یعنی این افراد از دولت سوبسید ارزی می‌گیرند و از آن طرف با نرخ 12 هزار تومان کالا را صادر یا قاچاق کرده و سود کلانی می‌برند.
این اقتصاددان به فرایند توزیع اشاره کرد و گفت: در مواقعی نیز واردکننده، به همان قیمت مصوب اقدام به فروش کالا می‌کند اما در فرایند توزیع آنچه که دست مصرف کننده می‌رسد حداقل قیمت است.
صادق الحسینی افزود: همچنین اختصاص ارز 4200 تومانی منجر به از بین رفتن صنایع بزرگ کشور می‌شود. دولت به صنایع بزرگ می‌گوید که باید قیمت را کاهش دهید در حالیکه آن کالا در بازار 2 یا 3 برابر قیمت مدنظر دولت به فروش می‌رسد، این موضوع منجر به ایجاد رانت شده و صنایع کالا را با یک سوم قیمت به اطرافیان خود می‌دهند و این افراد نیز کالا را با قیمت واقعی در بازار آزاد می‌فروشند در نتیجه ما به التفاوت قیمت به جیب دلالان می‌رود.
وی ادامه داد: از سویی دیگر واردات کالا با ارز 4200 تومان، باعث می‌شود که دیگر تولید این کالاها در داخل صرفه نداشته باشد و در نهایت کشور در کالاهای استراتژیک به کشورهای خارجی وابسته‌تر می‌شود.
این اقتصاددان گفت: همچنین این مساله منجر به ایجاد اضافه تفاضا برای واردات می‌شود. زمانی که دولت سوبسید ارزی برای واردات اختصاص می‌دهد درواقع واردات را ارزان کرده و زمینه را برای افزایش حجم تقاضای کالای خارجی فراهم می‌کند؛ این موضوع در شرایط تحریم، منطقی نیست چراکه ما کاری می‌کنیم که نیاز به ارز در کشور افزایش یابد.
صادق الحسنی افزود: از سویی دیگر اختلاف قیمت واقعی و سوبسیدی، منجر به افزایش قاچاق کالاها می‌شود که این موضوع کمبود کالا در بازار را به دنبال خواهد داشت.
دولت تورم را مزمن می‌کند
وی در ادامه با بیان اینکه سوریه و ترکیه هم تحریم شدند اما هیچ کدام از این کارها را نکردند، گفت: نرخ ارز در روسیه یک شبه 2.5 برابر شد اما این کشور هیچ کدام از کارهایی که ما می‌کنیم را نکرد و بعد از مدتی هم تورم بعد از یک پیک، به حالت عادی خود بازگشت.
این اقتصاددان افزود: زمانی که ما در اقتصاد دخالت نابجا کرده و فساد و رانت ایجاد می‌کنیم درواقع با از بین بردن صنایع داخلی، تورم را مزمن می‌کنیم. از آن طرف هم هیچ سودی به مصرف کننده نمی‌رسد و تنها تعدادی رانت خوار و فاسد، منتفع می‌شوند.
وی تصریح کرد: تاکنون هیچ کدام از اهدافی که سیاست گذار برای ارز 4200 تومانی دنبال می‌کرد، محقق نشده و معلوم نیست چرا همچنان روی این موضوع پافشاری می‌کنند.