بزرگنمایی:

تبسم مهر - تهران- ایرنا- ایران چهارمین کشور بعد از روسیه، گرجستان و آذربایجان است که پارک نوازش حیوانات («زوفان» ZOO FUN) راه اندازی کرده؛ اقدامی که مانند شمشیر دولبه است و موافقان آن را سرزمین حیوانات و آشتی دادن نسل امروز با طبیعت دانسته اما مخالفان آن را سیرک مدرن و نوعی حیوان آزاری می‌دانند.

زندگی آپارتمان نشینی موجب ایجاد فاصله میان نسل امروز با حیوانات و به طور کلی طبیعت شده است از این رو کم کردن این فاصله یکی از دغدغه‌های برخی افراد است که در این راستا مجموعه ای به عنوان «ZOO FUN» یا پارک نوازش حیوانات شکل گرفت که البته مانند دیگر مسائل محیط زیستی موافقان و مخالفان خود را دارد.
ایران در دنیا چهارمین کشور بعد از روسیه، گرجستان و آذربایجان است که پارک نوازش دارد؛ ترکیه نیز به تازگی در فکر ایجاد چنین مجموعه ای است که از کارشناسان ایرانی این بخش کمک گرفته است. در«زوفان» حیوانات در شرایطی نگهداری می‌شوند که امکان دست زدن یا نوازش از سوی کودکان وجود دارد.
برخی دوستداران حیات وحش معتقدند، در طول روز صدها کودک غذا به دست از آنجا بازدید و حیوانات را نوازش می‌کنند؛ این نوع رفتار با حیواناتی که صبح تا شب در حال دست آموز شدنند و زمان استراحت آنان معلوم نیست، نوعی حیوان آزاری است.
اما به اعتقاد موافقان راه اندازی این پارک ها، همه حیوانات این مجموعه نه در قفس بلکه در حریمی که برای آنها در نظر گرفته شده نگهداری می‌شوند؛ لمس و نوازش کردن آنها تحت مراقبت افرادی که در مجموعه قرار دارند انجام و تلاش می‌شود تا اصول این کار رعایت شود.
** سرزمین حیوانات یا سیرک‌های مدرن
مدیر اجرایی و عضو هیات مدیره انجمن حمایت از حیوانات و محیط زیست ایران در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا گفت: زوفان که در بین حامیان حیوانات با نام سیرک‌های مدرن معروف اند، فقط برای درآمدزایی ساخته شده اند؛ حیوانات خانگی شرایط، قوانین و مقررات خاص خود را دارند؛ یکی از اساسی‌ترین شرط‌ها این است که بیماری‌های مشترک این حیوانات با انسان‌ها قابل کنترل باشد.
صابر محمدی افزود: زیستگاه‌های حیوانات هر روزه توسط انسان‌ها غارت شده و حیوانات برای خرید و فروش راهی بازارهای سیاه می‌شوند، باید بدانیم که شکار و فروختن آنان به عنوان یک حیوان خانگی به انقراض آنها کمک می‌کند.
این فعال محیط زیست تاکید کرد: حیوانات حیات وحش به هیچ عنوان حیوانات خانگی نیستند که برای نمایش عموم و نوازش کودکان استفاده شوند حتی به عنوان دلسوزی. اگر حیوانی را در بند و زنجیر می‌بینید و آن را می‌خرید، این کار نه تنها آن حیوان را نجات نداده بلکه باعث می‌شود حیوانات دیگری از حیات وحش شکار و یا از زمان توله بودن از مادر و زادگاهش جدا شود؛ در واقع به گونه ای به ادامه دار بودن این چرخه دامن می‌زنید.
وی به قاچاق حیوانات اشاره کرد و گفت: بیش از 90 درصد حیوانات وحشی که در سرزمین حیوانات (زوفان) وجود دارند، قاچاق هستند؛ قاچاق حیوانات جزو پول سازترین تجارت‌های دنیاست. آفریقا، هند، پاکستان، افغانستان، عراق و … جزو معروف‌ترین کشورهایی هستند که حیوانات وحشی از آنها به صورت قاچاق وارد ایران می‌شوند.
محمدی، به خطرناک بودن قاچاق حیوانات اشاره کرد و افزود: حیوانات به روش‌های مختلف زنده گیری می‌شوند تا قاچاق شوند که این روش‌ها می‌تواند برای آنها خطرساز باشد و موجب از بین رفتن نسلشان شود.
وی ادامه داد: شکارچیان با گذاشتن تله و صید بی رویه، تعدادی از این حیوانات را به اسارت گرفته و بسیاری را به علت عدم نیاز می‌کشند. حیواناتی که گاها باردار و گاها دارای فرزند هستند.
محمدی افزود: بعد از آن حیوانات به روش‌های مختلفی قاچاق می‌شوند که آسیب‌های زیادی می‌بینند؛ از کشف طوطی داخل بطری‌های نوشابه گرفته تا کشف ده‌ها میمون داخل گونی‌های بسیار کوچک. بسیاری از این حیوانات در هنگام قاچاق به علت نرسیدن اکسیژن و تنگی نفس خفه شده یا به علت ضرباتی که به خاطر جابجایی به آنان وارد می‌شود کشته می‌شوند.
وی ادامه داد: حال اگر در روند قاچاق زنده بمانند سر از زوفان در می‌آورند، حیوانات وحشی بعد از اینکه مدتی در اسارت می‌مانند به علت زندانی بودن و دوری از طبیعت، به نوعی دیوانه می‌شوند، صاحبان این مراکز به علت اینکه این حیوانات بومی ایران نیستند که رهاسازی شوند و همچنین چون دیگر توانایی لازم برای رسیدگی به آنان را ندارند، به روشی آنان را می‌کشند.
*** بیماری‌های خطرناک در کمین
محمدی گفت: میمون‌ها یکی از حیواناتی هستند که انسان علاقه زیادی به نگهداری از آنها دارد اما به علت اینکه جزو حیوانات بومی کشور نیستند، نسبت به آنان دانش کمتری داریم؛ نه اینکه نتوانیم بیماری‌های آنان را تشخیص دهیم بلکه واکسن‌های مربوط به آن در کشور ما به شدت کمیاب است.
وی افزود: انسان از بیماری به نام ایدز گریزان است و ممکن است این میمون‌ها دارای همین بیماری باشند. اگر میمونی که در زوفان نگهداری می‌شود دست یک کودک را گاز بگیرد ممکن است کودک به بیماری ایدز مبتلا شود.
مدیر اجرایی و عضو هیات مدیره انجمن حمایت از حیوانات و محیط زیست ایران اظهار داشت: میمون «رزوس ماکاک» که یک گونه بومی هند و پاکستان است به صورت قاچاق وارد ایران شده و در زوفان تبریز و زوفان سرعین نگهداری می‌شود.
این حیوان دارای بیماری ناقل است یعنی می‌تواند ویروس را با لمس کردن یا گاز گرفتن و هر روش دیگری به انسان منتقل کند. بیماری هایی همچون ابولا، سل، هپاتیت، بیماری‌های انگلی و حتی ایدز می‌تواند توسط این حیوان به انسان منتقل شود در حالی که هیچ ضرر و مشکلی برای خود میمون ندارد اما برای انسان خطرناک است.
وی ادامه داد: وقتی این حیوان بزرگ شود، به علت پرخاشگری هایش توسط این پارک‌ها در طبیعت رها می‌شود و چون گونه بومی کشور نیست به حیوانات بومی به ویژه گونه‌‌های کوچک جثه آسیب خواهد رساند، به خصوص اگر جمعیت آنها گسترش یابد.
وجود میمون رزوس ماکاک به صورت آزاد در جنگل‌های شمال، مازندران و گیلان گزارش شده است که البته امیدواریم جمعیت آزاد این گونه افزایش نیافته باشد. باید بدانیم که وحشی‌‌ترین و پرخاشگر‌ترین میمون دنیا، این نوع میمون است.
** فرهنگ سازی غلط و ترویج حیوان آزاری
محمدی تاکید کرد: نگهداری حیوانات حیات وحش کار بسیار دشواری است. تغذیه نامناسب، نگهداری غلط، مشکلات اندام‌های حرکتی، عدم استراحت مناسب به علت دست آموز شدن بیش از حد و انتقال بیماری برخی از مشکلاتی است که ممکن است در زوفان رخ دهد.
وی گفت: سیرک‌های مدرن که مجوز خود را از سازمان محیط زیست گرفته اند تاثیر بسیار منفی برای کودکان دارند زیرا بسیاری از این حیوانات در قفس‌های بسیار کوچک نگهداری می‌شوند و حتی شیوه برخورد کودکان با آنان به علت نبود آگاهی، نامناسب است.
عضو هیات مدیره انجمن حمایت از حیوانات و محیط زیست ایران افزود: افرادی که به این مراکز مراجعه می‌کنند از لحاظ روانشناسی، اسارت حیوانات را در ذهنیت خود عادی شکل می‌دهند به طوری که این امر باعث می‌شود تا خریدوفروش حیوانات وحشی در کشور به میزان قابل توجهی افزایش یابد، البته چون نظارت کاملی روی این پارک‌ها وجود ندارد خریدوفروش حیوانات توسط مسئولان همین مراکز رو به افزایش است و چون تقاضا به شدت بالا رفته، حیوانات وحشی را با نام حیوانات اهلی و خانگی به فروش می‌رسانند.
محمدی گفت: وقتی به این مساله اعتراض می‌کنیم برخی از مسئولان می‌گویند چون این حیوانات چند نسل پیاپی در اسارت پرورش یافته اند دیگر امکان بازگشت را به طبیعت ندارند. اما سوال اینجاست این حیوانات وحشی را از کدام مراکز خریداری می‌کنند؟ آیا از باغ وحش‌ها خریداری شده اند؟ وقتی باغ وحش مجوز زاد و ولد و فروش حیوانات را ندارد پس چگونه ادعا می‌شود که این حیوانات به صورت نسل‌های پیاپی در اسارت بوده اند!
** ایجاد پارک نوازش راهی برای آشتی نسل جدید به حیوانات
«وهاب محسن زاده» صاحب مجموعه سرزمین حیوانات مشهور به پارک نوازش در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا اظهار داشت: سرزمین حیوانات با برند زوفان به پارک نوازش معروف است زیرا بچه‌ها می‌توانند در آن حیوانات را لمس کنند و غذا دهند.
وی افزود: در ایران اولین و در دنیا چهارمین مجموعه بعد از روسیه، گرجستان و آذربایجان با این کاربری هستیم؛ البته ترکیه نیز قصد راه اندازی چنین مجموعه ای را در استانبول دارند که در حال گرفتن راهنمایی از ما هستند.
وی درباره شیوه فعالیت پارک نوازش توضیح داد: آپارتمان نشینی، انسانها به ویژه نسل جدید را از حیوانات و محیط زیست دور کرده است بنابراین با هدف آشتی نسل جدید با حیات وحش اقدام به راه اندازی پارک نوازش کردیم تا شرایطی فراهم شود تا کودکان بتوانند از نزدیک حیوانات را ببیند، غذا دهند و حتی لمس کنند.
محسن زاده افزود: همه تلاش ما بر این است که هنگام بغل و نوازش کردن، حیوان اذیت نشود اما در این میان ممکن است حیوانی برای دقایقی کوتاه تحت فشار قرار گیرند اما بلافاصله افراد حاضر در مجموعه نسبت به شیوه در آغوش گرفتن و نوازش کردن حیوان تذکر لازم را در قالب کارهای آموزشی ارائه می‌دهند.
وی تاکید کرد: شاید در این فرایند گاهی حیوانی برای لحظه ای اذیت شود اما اگر واقع بینانه نگاه کنیم می‌بینیم که می‌تواند تاثیر بسیار مثبتی روی نگاه کودکان نسبت به نحوه برخورد با حیوانات داشته باشد.
محسن زاده درباره اینکه آیا فردی در مجموعه وجود دارد که به طور مداوم این موضوعات را به بازدید کنندگان تذکر دهد گفت: همه روزهای هفته مجموعه زیاد شلوغ نمی‌شود، شنبه تا چهارشنبه شاید روزی 20 تا 30 بازدید کننده داشته باشیم اما معمولا آخر هفته شلوغ می‌شود بنابراین تهمیداتی در نظر گرفتیم که در آخر هفته برای هر قفس یک مراقب داشته باشیم تا مراقب حرکت و رفتار بچه‌ها با حیوانات باشند.
مدیر اجرایی انجمن حمایت از حیوانات و محیط زیست ایران تاکید کرد: البته برنامه خاصی برای تک تک بازدید کنندگان در طول هفته ممکن نیست اما وقتی مدارس به صورت دسته جمعی برای بازدید می‌آیند برنامه ریزی برای آنها ممکن است اما به طور دائم این امکان وجود ندارد.
وی درباره اینکه آیا حیوانات غیراهلی نیز در این مجموعه نگهداری می‌شوند، گفت: حیوانات غالب این مجموعه پت یا همان خانگی مانند سگ، گربه، خوکچه هندی، خرگوش پرورشی، انواع طوطی و مرغ عشق است و فقط سه تا چهار گونه حیات وحش داریم که همه نیز وارداتی هستند.
محسن زاده درباره نگهداری میمون رزوس در این مجموعه نیز اظهارداشت: این میمون بومی پاکستان است و در مکانی جدا از حیوانات اهلی نگهداری می‌شود؛ بچه‌ها نمی‌توانند به حیوان دست بزنند و نهایت کاری که می‌کنند غذا می‌دهند؛ یا اینکه یک مار پیتون نیز نگهداری می‌کنیم که از وقتی 30 سانتیمتر بود از این حیوان نگهداری کردیم و کاملا دست آموز شده است.
محسن زاده با تاکید بر اینکه حیوانات اهلی از حیات وحش جدا هستند، گفت: البته برای حیوانات قفس نداریم بلکه حریم تعیین کرده ایم، مثلا طاووس در جایی که نگهداری می‌شود سقفش باز است که به راحتی از آن خارج می‌شود و در محوطه بیرون دور می‌زند و شب دوباره به جایگاه بر می‌گردد، گربه‌ها نیز همین گونه اند و در محوطه می‌چرخند.
وی درباره بهداشت حیوانات در این مجموعه گفت: دامپزشک به طور مداوم در مجموعه حضور دارد و حیوانات را از نظر بهداشتی کنترل می‌کند.
محسن زاده با بیان اینکه مجوز فعالیت این مجموعه از سوی اداره کل محیط زیست استان آذربایجان شرقی صادر شده است افزود: مجوز این مجموعه به نام نمایشگاه حیوانات خانگی، اهلی و تزیینی صادر شده و هیچگونه خرید و فروشی نیز نداریم؛ مجموعه سرزمین حیوانات 14 ماه است در مساحتی حدود 550 متر بازگشایی شده و یک شعبه دیگر نیز سرعین اردبیل فعال است که فقط با هدف آشنایی بچه‌ها با حیوانات و امکان از نزدیک دیدن حیوانات ایجاد شده اند.
وی درباره هزینه نگهداری گفت: هزینه نگهداری بسیار بالاست؛ یک دور واکسینه کردن حیوانات حدود 4 تا 5 میلیون تومان هزینه دارد، هزینه آب و برق نیز بسیار بالاست بنابراین هدف ما فقط پول در آوردن و سود کلان نیست بلکه چون به حیوانات علاقه دارم این مرکز را راه اندازی کردم.
وی اظهارداشت: شاید کم و کاستی داشته باشیم که به طور قطع به تدریج در حد توان آنها را برطرف می‌کنیم اما تجربه ثابت کرده نقاط مثبت آن بسیار بیشتر از نقاط منفی است.
** فعالیت پارک نوازش به طور مداوم رصد می‌شود
همچنین سیدمهدی حسینی معاون اداره کل حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان محیط زیست در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا اظهارداشت: بعد از تفویض اختیار ریاست سازمان محیط زیست به استانها صدور مجوز این مراکز نیز به استانها واگذار شد و اداره کل محیط زیست آذربایجان شرقی مجوز فعالیت مرکز سرزمین حیوانات را صادر کرده است.
وی افزود: در آن مرکز بیشتر گونه‌های اهلی نگهداری می‌شود البته استثنا هم وجود دارد و گویا یک سری گونه‌های غیراهلی مانند میمون رزوس یا راکون نیز نگهداری می‌کنند اما بچه‌ها فقط حیوانات اهلی را لمس می‌کنند و حیوانات غیراهلی در جایگاه جداگانه ای نگهداری می‌شوند که امکان لمس آنها وجود ندارد.
وی تاکید کرد: نکته مهم اینکه مجموعه یک دامپزشک مقیم دارد و وضعیت سلامت حیوانات به طور مداوم تحت نظارت است؛ محیط زیست نیز اعلام کرده است که باید برای تک تک گونه‌ها شناسنامه سلامت تهیه شود.
حسینی اظهار داشت: اداره کل محیط زیست استان آذربایجان شرقی وظیفه نظارت بر این مجموعه با عنوان بهشت حیوانات را دارد؛ در واقع وقتی مجوز صادر می‌شود به معنای تمام شدن کار نیست بلکه بر همه مراحل فعالیت نظارت می‌شود حتی تاکید شده که دامپزشک مقیم داشته باشد اینطور نباشد که دامپزشکی ماهانه یا هفتگی یک بار به مجموعه سر بزند بلکه باید مستقر باشد و روی همه حیواناتی که آنجا هستند نظارت بهداشتی داشته باشد.
معاون اداره کل حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان محیط زیست تاکید کرد: اگر هرگونه تخلفی دراین مجموعه اتفاق بیفتد وظیفه اداره کل محیط زیست استان است که برخورد قانونی را مطابق ضوابط و مقررات انجام دهد.
وی گفت: اکنون در کشور بحث نگهداری حیوانات غیراهلی را در منازل داریم که غیرقانونی است و برای اینکه آن فضا کم شود و بچه‌ها با حیوانات حداقل اهلی آشنا شوند، این مجموعه با این نگاه شکل گرفته و برای فعالیتش مجوز صادر شد است؛ اما تاکید ما همچنان بر لمس کردن حیوانات اهلی است زیرا لمس حیوانات غیراهلی ممکن است خطراتی برای کودکان به همراه داشته باشد.
حسینی درباره نظارت بر شیوه نوازش کردن حیوانات نیز اظهار داشت: به هر حال محبت زیادی هم باعث آزار و اذیت حیوان می‌شود بنابراین باید با نظارت انجام شود که کارشناسان مطلع در محل حضور دارند و برای بازدید کنندگان نحوه در آغوش گرفتن و لمس کردن حیوان را توضیح می‌دهند تا حیوان آسیب نبیند؛ در واقع همه این کارها باید در یک دایره تعریف شده انجام شود.
علمی 9014** 2023
انتهای پیام /*