به گزارش تبسم مهر شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بعد از چند روز نشست مجازی قطعنامه‌ای علیه ایران تصویب کرد.
اعضای شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از ایران به دلیل عدم همکاری با تحقیقات آژانس انتقاد کردند.
این نخستین قطعنامه از سال 2012 است که در آن از ایران به سبب عدم همکاری با آژانس انتقاد می‌شود.
این قطعنامه که پیش‌نویس آن پیشتر از سوی سه کشور اروپایی ارائه شده بود، با حمایت آمریکا و با 25 رای مثبت، 2 رای منفی و 7 رای ممتنع تصویب شده است.
استرالیا، بلژیک، برزیل، کانادا، اکوادور، مصر، استونی، فرانسه، آلمان، غنا، یونان، مجارستان، ایتالیا، ژاپن، کویت، مراکش، نیجریه، نروژ، پاناما، عربستان سعودی، سوئد، انگلیس، آمریکا، اروگوئه و آرژانتین به این قطعنامه رأی مثبت دادند و چین و روسیه هم رأی منفی به این قطعنامه دادند.
کشورهای جمهوری آذربایجان، هند، مغولستان، نیجر، پاکستان، آفریقای جنوبی و تایلند نیز رأی شان به این قطعنامه ممتنع بوده است.
بیانیه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ارتباط با تصویب قطعنامه ضد ایرانی در شورای حکام بیانیه‌ای صادر کرد.
این بیانیه در وبگاه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی منتشر شده و در آن آمده است: اعضای آژانس از جمهوری اسلامی ایران خواستند که به تعهدات خود در چارچوب توافقات پادمانی ان پی تی و همچنین پروتکل الحاقی کاملاً عمل کند.
در این بیانیه آژانس با اعلام درخواست از ایران برای آنچه «همکاری کامل و بدون تأخیر» خوانده، همچنین گفته است: قطعنامه اخیر به دنبال دو گزارش «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس در ماه مارس و ژوئن و درخواست شفاف سازی برای صحت و سقم اعلامیه‌های ایران تحت توافقات پادمانی و پروتکل الحاقی از جمله عدم دسترسی به دو محل خاص و کمبود شفافیت در ارتباط با سوالات و ابهامات آژانس در زمینه فعالیت‌های اعلام نشده ایران تصویب شده است.
در حالی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همواره در گزارش‌های پیشین خود پایبندی ایران به توافق برجام را تائید کرده بود، به تازگی و از زمان روی کارآمدن «رافائل گروسی»، مدیر کل جدید، برخی ادعاها علیه ایران از سوی دبیرخانه آژانس مطرح می‌شود.
واکنش چین به قطعنامه شورای حکام
مرکز نمایندگی چین در سازمان‌های بین المللی مستقر در وین در حساب کاربری خود در توئیتر به تصویب قطعنامه ضد ایرانی در شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی واکنش نشان داد.
در این ارتباط، چین با ابراز تأسف از تصویب قطعنامه علیه ایران در شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت: چین از تصویب قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره اجرای پادمان‌های ایران با توجه به پیامدهای بزرگی که چنین اقدامی بر چشم‌انداز برجام خواهد گذاشت، به شدت متاسف است. چین و روسیه علیه این قطعنامه رأی دادند.
واکنش روسیه
پس از تصویب قطعنامه اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران، «میخائیل اولیانوف»؛ نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین به تصویب این قطعنامه واکنش نشان داد.
در این ارتباط اولیانوف گفت: شورای حکام آژانس بین‌الملل قطعنامه‌ای را تصویب کرد که در آن از ایران خواسته است تا دسترسی به دو مکان تعیین شده از سوی آژانس را فراهم کند.
نماینده روسیه در ادامه گفت: روسیه و چین علیه این قطعنامه رأی دادند. در حالی که تاکید می‌شود که نیاز است تا تهران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی این مشکل را بدون تأخیر حل کنند.
اولیانوف همچنین افزود: ما معتقدیم که این قطعنامه می‌تواند غیر سازنده باشد.
واکنش عراق
«بکر فتاح حسین» نماینده دائم عراق در آژانس بین المللی انرژی اتمی در سخنانی با اشاره به بررسی موافقتنامه پادمانها با ایران، گفت: عراق بهترین راه برای تحقق منافع تمامی طرف ها را گفتگو و مذاکره می داند.
بر اساس این گزارش، وی تأکید کرد: ما بر این باوریم که منطقه بیش از این تحمل تنش بیشتر را ندارد. تنش های موجود نشان از آن دارند که جامعه جهانی راهی جز اتخاذ سیاست های مدبرانه برای حل مشکلات ندارد.
فتاح حسین همچنین تصریح کرد: بغداد همواره از نظام پادمان ها و عدم گسترش تسلیحات هسته ای حمایت کرده است.
واکنش ایران
در پی تصویب قطعنامه پیشنهادی سه کشور اروپایی در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به بهانه عدم ارائه دو دسترسی تکمیلی به آژانس، کاظم غریب آبادی، سفیر و نماینده دائم کشورمان نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین با قرائت بیانیه‌ای، مواضع اصولی جمهوری اسلامی ایران را در این رابطه تشریح کرد.
متن سخنان غریب آبادی به شرح زیر است:
جمهوری اسلامی ایران، بالاترین سطح از همکاری و پذیرش بازرسی‌های آژانس در میان کشورهای عضو را دارد. در حالی که سالانه بیش از 33 دسترسی تکمیلی از ایران انجام می‌شود، بزرگ نمایی دو درخواست دسترسی آژانس، در حالی که ایران ابهامات و نگرانی‌های اصولی در این خصوص دارد و گفتگوها نیز در این زمینه در جریان است، و همچنین تلاش‌ها در جهت ایجاد یک بحران غیر ضروری بر سر راه این همکاری‌ها، اقدامی کاملاً غیر سازنده و سیاسی است. از این رو، تصویب این قطعنامه در شورای حکام با هدف درخواست همکاری ایران با آژانس و نادیده گرفتن همکاری‌های موجود، عمیقاً مأیوس کننده و مایه تأسف است.
این قطعنامه چیزی جز زیاده‌طلبی و فزون‌خواهی نیست و ایران زیاده طلبی را از جانب هر کشور و سازمانی که باشد، کاملاً رد می‌کند. این قطعنامه هیچ ارتباطی با واقعیت‌های فنی ندارد، بلکه صرفاً ناشی از یک دستورکار سیاسی و غیرحرفه‌ای است. از شورای حکام انتظار می‌رفت که این همکاری‌ها را مورد شناسایی قرار داده تا زمینه برای تداوم همکاری‌های نمونه ایران و آژانس، همچنان حفظ شود. ما باید در برابر کسانی که می‌خواهند این همکاری‌ها و دستاوردها را به خاطر امتیازات سیاسی کوته‌بینانه نابود کنند، متحد بایستیم. مسئولیت همکاری نمی‌تواند تنها توسط ایران برعهده گرفته شود و اگر این امر خدشه دار شود، همه بایستی تأثیرات منفی آن را تحمل کنند.
به سخره گرفتن تمامی هنجارها و قواعد بین‌المللی
مایه تأسف جدی است که این قطعنامه از سوی کشورهایی ارائه شده که یا دارنده سلاح هسته‌ای هستند و یا اینکه میزبانی چنین سلاح‌های مخرب و کشنده‌ای را برعهده دارند. آیا این به سخره گرفتن تمامی هنجارها و قواعد بین‌المللی نیست که چنین کشورهایی نگرانی پادمانی دارند؟! از سوی دیگر، همین سه کشور تاکنون گام‌های ملموس و عملی برای اجرای تعهدات خود تحت برجام بر نداشته‌اند و این بی عملی آنها، در کنار اقدامات مخرب و غیرقانونی و یکجانبه رژیم آمریکا، موجب شده است تا آینده برجام در هاله‌ای از ابهام قرار گیرد. چنانچه نمی‌توانید گامی برای نجات برجام بردارید، حداقل شرایط را پیچیده‌تر و دشوارتر نکنید؟! بی عملی شما در اینجا نیاز است که ظاهراً از همین هم ناتوان هستید.
باید به این نکته مهم اشاره کنم که ما وضعیت موجود را دامی آمریکائی- اسرائیلی نیز تلقی می‌کنیم که ظرف دو سال گذشته نه تنها از هیچ تلاشی برای ویرانی برجام فرو گذار نکردند، بلکه از انواع فشارها بر آژانس، از جمله با ارائه ادعاهای واهی و بی اساس، استفاده کردند تا مسیر صحیح همکاری‌ها را منحرف کرده و توجهات را از عدم پایبندی به تعهدات بین‌المللی مرتبط خود یا خارج ماندن از ترتیبات و اسناد مهم بین‌المللی مرتبط با خلع سلاح و کنترل تسلیحات، تغییر جهت دهند.
تکرار تناقضات مهم در رفتار و عمل آژانس
اینکه اظهار شود این قطعنامه برای حمایت از نظام پادمانی و راستی آزمایی آژانس است، خود یکی از تناقضات مهم در رفتار و عمل هم آژانس و هم بانیان این قطعنامه است. اگر می‌خواهید رژیم پادمان و راستی آزمائی حفظ شود و به مخاطره نیفتد، به شما توصیه اکید می‌کنیم که یک رهیافت حرفه‌ای و بی‌طرفانه اتخاذ کنید. اینکه از یک سو، گزارش اجرای پادمان 2019 مدیرکل و همچنین گزارش وی در مورد اجرای پادمان در شرایط کووید 19 حاکی از وجود مشکلات عدیده پادمانی در تعدادی از کشورها یا عدم ارائه مناسب همکاری است، و از سوی دیگر، دبیرخانه آژانس و نهادهای سیاستگذار آژانس، بویژه شورای حکام، در مورد وضعیت رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی که هیچ بازرسی را نمی‌پذیرند در وضعیت بی اقدامی به سر می‌برند، حاکی از یک استاندارد دوگانه و رهیافت تبعیض‌آمیز دارد.
ایران به هیچ عنوان آن را به عنوان یک تعهد حقوقی در نظر نمی‌گیرد
مایلم همچنین تأکید کنم که جمهوری اسلامی ایران پروتکل الحاقی را به صورت داوطلبانه و موقت بر اساس تعهد سیاسی خود ذیل برجام اجراء می‌کند، و از آنجایی که به تصویب آن نرسیده است، به هیچ عنوان آن را به عنوان یک تعهد حقوقی در نظر نمی‌گیرد.
این قطعنامه نه موجب ترغیب ایران به ارائه دسترسی به آژانس بر اساس ادعاهای واهی و بی اساس می‌شود و نه موجب اعمال فشار به آن. جمهوری اسلامی ایران، این قطعنامه را کاملاً رد می‌نماید و اقدام مقتضی و مناسب را در واکنش به آن اتخاذ خواهد نمود که مسئولیت و عواقب آن، بر عهده بانیان چنین قطعنامه‌ای خواهد بود.
واکنش «رافائل گروسی» مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی
«رافائل گروسی» مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی امروز (جمعه) بعد از تصویب قطعنامه ضد ایرانی در شورای حکام، گفت این سازمان به فشار بر ایران برای گرفتن پاسخ درباره مکان‌های مورد نظر ادامه می‌دهد.
گروسی بعد از نشست شورای حکام، در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا این قطعنامه باعث کاهش همکاری ایران خواهد شد، توضیح داد که فعلاً نمی‌تواند دقیق بگوید که چه اتفاقی خواهد افتاد یا چه چیزی رخ نمی‌دهد.
وی گفت: ما همواره تصمیماتی را ترجیح می‌دهیم که مورد اجماع نظر باشد. تمام چیزی که می‌گویم این است که با چیزی به شورا آمدم، اگر تصمیم گرفتم که به شورا بیایم به آن دلیل بود که احساس کردم این موضوع، ماهیتی دارد که شورا را تضمین می‌کند.
وی درباره اینکه اکنون امکان ارجاع دادن موضوع به شورای امنیت وجود دارد، افزود: «این چیزی است که اعضای شورا باید تصمیم بگیرند. اما اگر بتوانیم با یکدیگر همکاری کرده و مسائل را حل کنیم، نیازی به برداشتن گام‌های بیشتر نخواهد بود.»
مدیر کل آژانس اتمی با بیان اینکه تنها راه پیش‌رو در موضوع هسته‌ای ایران، ادامه همکاری‌هاست، اظهار داشت: «پس هیچ راهی جز نشستن و آوردن ایران به پای کار نیست».
تلاش‌های ادعایی تروئیکای اروپایی برای حفظ برجام
«دومینیک راب» وزیر خارجه انگلیس پیش از سفر به آلمان در میان خبرنگاران اعلام کرد که همکاری بین‌المللی درخصوص کنترل ویروس کرونا و مسائل ایران و هنگ‌کنگ ضروری است.
به گفته وزیر خارجه انگلیس، هدف از گفتگوها در آلمان یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای فعالیت‌های ایران در خاورمیانه است.
راب همچنین مدعی شد که در این گفتگوها هدف، مسئول دانستن ایران در ایجاد بی‌ثباتی در منطقه و باز گذاشتن درب برای ایران جهت یافتن راهی مسالمت‌آمیز و رو به جلو است.
این اظهارات را وزیرخارجه انگلیس پیش از سفر به آلمان برای شرکت در نشست سه جانبه با همتایان فرانسوی و آلمانی خود اعلام کرده است.
از سوی دیگر همزمان با اظهارات وزیر خارجه انگلیس، وزارت امور خارجه فرانسه نیز اعلام کرد که این کشور به همراه انگلیس و آلمان روز جمعه استراتژی خود را در ارتباط با ایران طی ماههای آتی و با توجه به مسائل اخیر میان تهران و سازمان ملل در ارتباط با برجام، اعلام خواهند کرد.
فرانسه در این بیانیه همچنین گفته است: وزرای خارجه سه کشور اروپایی در برلین با هم ملاقات خواهند کرد و درباره همکاری ایران با ناظران سازمان ملل بعد از درخواست اخیر از تهران برای همکاری کامل و فوری با بازرسان گفتگو خواهند کرد.
«ژان ایو لودریان» وزیر خارجه فرانسه می‌گوید که روز جمعه در دیدار با وزرای خارجه آلمان و انگلیس موضع خود برای حفظ توافق هسته‌ای با ایران را مجدداً اعلام خواهند کرد.
لودریان گفته، امیدوار است ایران قادر به همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باشد.
وی گفته است که در دیدار امروز با «دومینیک راب» وزیر خارجه انگلیس و «هایکو ماس» وزیر خارجه آلمان استراتژی اروپا درباره ایران در ماههای آینده مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت.