به گزارش تبسم مهرمحمدرضا سیفی مدیرکل دفتر توسعه عدالت آموزشی و آموزش عشایر در خصوص آخرین اقدامات آموزشی برای دانش‌آموزان روستایی و عشایر بخصوص با توجه به راه‌اندازی شبکه «شاد» و عدم دسترسی بسیاری از این دانش‌آموزان به تلفن هوشمند، اینترنت و حتی تلویزیون گفت: 23 نقطه عشایری در کشور داریم که برای آنها شیوه‌نامه‌ای را ارسال کرده‌ایم که علاوه بر آن 23 نقطه عشایری، این دستورالعمل به تمام استان‌های کشور اعلام شده است؛ این شیوه‌نامه به صورت پیشنهادی است و اجباری در آن وجود ندارد. مبنای ما هم این بود که بگوییم دانش‌آموزانی که دسترسی به اینترنت ندارند و حتی برق هم ندارند، چگونه از آموزش‌های تکمیلی که این روزها به دنبال تعطیلی مدارس ارائه می‌شود، استفاده کنند؟

وی ادامه داد: من چادر عشایری سراغ دارم که بنا به طبیعت زندگی‌شان، برق هم ندارند. چگونه می‌خواهیم انتظار دسترسی به اینترنت را داشته باشم. این شیوه‌نامه با توجه به بازخورد استان‌ها، مجدداً تنظیم و ارسال شد. از سوی دیگر یکی از هدف ما ایجاد یک مثلث تربیتی «خانواده، مدرسه و رسانه» که با توجه به سند تحول بنیادین شکل گرفته که می‌گوید «باید از ظرفیت مجازی استفاده کنیم».

مدیرکل دفتر توسعه عدالت آموزشی و آموزش عشایر افزود: از نظر ظاهری، عدالت آموزشی را با 97.2 درصد پوشش دانش‌آموزی اجرا کرده‌ایم به معنای آنکه تعداد قابل توجهی از دانش‌آموزان را به مدرسه وارد کرده‌ایم اما تحقق عملی این عدالت آن است که فرصت‌های برابر و با کیفیت برای همه دانش‌آموزان محقق شود. در مناطق عشایری که معلم آنها عموماً «سرباز معلم» است و بنا به اضطرار در مدارس تدریس می‌کند و گاهاً هر 6 پایه را یک معلم تدریس می‌کند، توقع نمی‌رود که نوع تدریس و یادگیری همانی باشد که در مدرسه‌ای در شمال تهران رخ می‌دهد.

آموزش غیرحضوری در دبستان خیلی مؤثر نیست؛ امروز شرایط خاص است

سیفی بیان کرد: در شرایط شیوع کرونا، برای ما مهم این بود که آموزش تداوم پیدا کند و این آموزش باید غیرحضوری باشد. هر چند همه می‌دانیم که آموزش غیرحضوری نمی‌تواند برای دوران ابتدایی خیلی مؤثر باشد و آنچه این روزها رخ می‌دهد، مکمل آموزش است درحالی‌که آموزش واقعی آن است که این دانش‌آموزان به دلیل شرایط سنی، به شکل فیزیکی در مدرسه حاضر باشند و با گروه همسالانشان در ارتباط باشند. در حال حاضر در شرایط خاص قرار گرفته‌ایم که آموزش غیرحضوری اجباری شده است.

90 درصد آموزش‌های دانش آموزان عشایری تا اسفند تکمیل شده بود

وی با اشاره به اینکه سال تحصیلی مدارس عشایر تا اسفندماه 90 درصد آموزش را محقق کرده بود، گفت: از آنجایی که در اوایل سال معمولاً دانش‌آموزان از یک استان به استان دیگر کوچ می‌کنند و غالباً دانش‌آموزان عشایری در دو استان تحصیل می‌کنند، ما با جبران ساعات درسی و تشکیل کلاس‌ها در صبح و بعدازظهر یا روزهای پنجشنبه عموماً کاری می‌کنیم که تا اسفند 90 درصد آموزش‌ها اتفاق بیفتد. معمولاً در این دورانی که به دلیل کرونا، مدارس تعطیل شد، در شرایط عادی و اگر مدارس باز بود، دانش آموزان عشایری مرور درس‌ها و ارزیابی را داشتند.

مدیرکل دفتر توسعه عدالت آموزشی و آموزش عشایر گفت: یکی از ظرفیت‌هایی که به دلیل برخی مشکلات فعال کردیم، امکان بازپخش برنامه‌های شبکه آموزش در شبکه‌های استانی بود. به طور مثال این امر در استان فارس محقق شد. در استان خراسان شمالی بیش از 1000 دقیقه محتوای درسی از طریق رادیو برای دانش‌آموزان پخش شد اما یکی دیگر از راهکارهای ما این بود که راهبران آموزشی ما با رعایت تمام نکات بهداشتی، در برخی مناطق روستایی و عشایری حاضر شوند و بسته‌های آموزشی مکتوب را در قالب «درس‌نامه خودآموز» به دانش‌آموزان ارائه دهند که طبق آن، دانش‌آموزان به صورت خودکار می‌توانند آموزش را فرا گیرند. این راهبران آموزشی و معلمان داوطلب عشایری در این مدت وارد چادرها می‌شدند و در کنار این بسته‌ها حتی ماسک و مواد ضدعفونی‌کننده توزیع می‌کردند.

وی ادامه داد: دانش‌آموزان عشایری این بار به دلیل محرومیت‌هایی مثل صعب‌العبور بودن مسیر دسترسی به محل سکونتشان این شانس را داشتند که از کانون ویروس دور بودند. ما بسته‌های دیگری را نیز تحت عنوان «قاصدک سلامت» که هم محتوای درسی دارد و هم مطالب متفرقه برای آنکه حوصله دانش‌آموزان سر نرود، ارسال کردیم و همه این امکانات رایگان بوده است. یکی دیگر از راهکارهای ما این بود که از ظرفیت خانواده‌ها استفاده کنیم. خانواده‌هایی که دارای چند فرزند در پایه‌های مختلف هستند را شناسایی کرده و به دانش آموزان پایه بالاتر آموزش دادیم که به خواهران و برادرانشان آموزش بدهند. از سوی دیگر راهبران تعلیماتی ما دهیاران روستاها و ریش‌سفیدان عشایری، همگی کمک کردند مسیری مهیا شود که اگر چادری موتور برق ندارد یا تلویزیون و پخش‌کننده دی‌وی‌دی ندارد، تهیه کند تا محتوای درسی که در شبکه آموزش پخش می‌شود، به دانش‌آموزان برسد.

به گفته وی، بر اساس آمار اولیه، متوجه شدیم که شمار زیادی از دانش‌آموزان عشایری به اینترنت دسترسی ندارند. به طور مثال از 1413 دانش‌آموز عشایری در یزد، 426 دانش‌آموز این امکان را نداشتند.

سیفی در پاسخ به این پرسش که اگر در یک منطقه عشایری یا روستایی به هر دلیلی والدین مایل نباشند بستر اینترنت یا تلفن هوشمند را وارد زندگی خود کنند، تکلیف چیست؟ گفت: همانطور که گفتم، ما همواره سعی می‌کنیم از روش‌های متنوعی به لحاظ تداوم آموزش استفاده کنیم البته بستر تکنولوژی، فضایی است که این روزها بسیار به کمک آموزش آمده است. در مجموع می‌توان گفت که در هیچ نقطه روستایی و عشایری نیست که به طرق مختلف، آموزش به آنها نرسیده باشد.