به گزارش تبسم مهر شیرین طهماسب هانتر (1945 در تبریز) استاد ایرانی-آمریکایی در دانشگاه جورج تاون است که در زمینه مقالات سیاسی به فعالیت مشغول است. او متخصص مسائل سیاسی ایران، خاورمیانه و اسلام سیاسی است تا پیش از انقلاب 57 ایران، هانتر عضو وزارت امور خارجه ایران بوده‌است و پس از آن به ایالات متحده نقل مکان نمود. وی به زبان‌های فارسی، انگلیسی، فرانسه و ترکی صحبت می‌کند. وی همچنین عضو شورای روابط خارجی امریکاست.

کتاب «روابط ایرانی-عربی، فرایندهای تنش و سازگاری» از جمله کتابهای متأخر هانتر است. این کتاب تلاشی برای فهم و درک بهتر تأثیرات رقابت‌های فرهنگی، مدرنیزاسیون (نوگرایی)، اختلافات قومی و مذهبی، دولت‌سازی، نقش قدرت‌های بزرگ و سیستم سیاسی بین‌المللی بر روابط ایرانیان و اعراب طی هفت دهۀ گذشته است. از جمله آثار دیگر وی می‌توان به کتابهای «خدا در کنار ماست: دین و امور بین الملل»، «سیاست خارجی ایران در دوران بعد از شوروی»، «ایران متفرق: ریشه‌های تاریخی مناظرات ایرانیان درباره هویت»، «فرهنگ و حکومت در قرن بیست و یکم»، «اسلام در روسیه؛ سیاست هویت و امنیت»، «آینده اسلام و غرب؛ برخورد تمدنها یا همزیستی مسالمت آمیز»، «صدای اسلام از جناح اصلاح طلب»، «اسلام و حقوق بشر»، «مدرنیزاسیون، دموکراسی و اسلام» و «اسلام: دین دوم اروپا» اشاره کرد.

 در گفتگو با پروفسور «شیرین هانتر» عضو شورای روابط خارجی آمریکا به بررسی مهمترین تحولات نظام بین المللی در سال 1398 شمسی پرداخته که در ادامه می‌آید.

*مهمترین دلایل اقبال به راستگرایان و ناسیونالیستها در اروپا و آمریکا چیست؟

بر اساس مشاهدات شخصی من مهمترین عامل انتشار افکار راستگرا و ناسیونالیستی را در اروپا و آمریکا مهاجرت می دانم. بسیاری از مردمان این دو قاره احساس می‌کنند که در شرف از دست دادن هویت ملی و فرهنگی خود هستند. پاره‌ای دیگر از زیاد شدن پیروان مذاهب دیگر نگران هستند و آنرا باعث تضعیف هویت خود می‌دانند.

عده‌ای دیگر از اثرات جهان گرایی(Globalization) از جمله تشدید نابرابری‌های اقتصادی آشفته اند. شیوع ویروس کرونا و ضعق همکاری‌ها حتی در اتحادیه اروپا باعث تشدید تمایلات ناسیونالیستی خواهد شد گرچه لزوماً حس ناسیونالیستی راستگرا نخواهد بود بود. اما به تشدید احساسات ضد مهاجرتی کمک خواهد کرد.

*یکی از مهمترین مسائل مرتبط با تحولات خاورمیانه اعلام آمریکا مبنی بر خروج نیروهایش از این منطقه بود. ولی در عمل این موضوع رخ نداده است. به نظر شما آمریکا در چه صورتی نیروهای خود را از منطقه خارج می‌کند؟

در آمریکا مخالفان زیادی به طرح خروج نیروهای نظامی آمریکا از خاورمیانه وجود دارد. به نظر من آمریکا ممکن است نیروهای خود را کم کند اما در آینده نزدیک آنها را کاملاً بیرون نخواهد کشید.

یک علت مسأله اسرائیل و کشورهای عربی خلیج فارس است. اما اگر مشکلات اقتصادی در آمریکا بیشتر شود مسلماً مسأله هزینه دفاعی و اثر آن بر برنامه‌های رفاه اجتماعی مطرح خواهد شد.

*یکی از مشکلات اساسی آمریکا در حال حاضر و در آینده چین است. در اسناد مختلف امنیتی غربی از جمله در بیانیه کنفرانس امنیتی مونیخ چین به همراه روسیه به عنوان تهدید مطرح شده اند. آمریکا چگونه قادر خواهد بود چین را مهار کند؟ آیا سیاست مهار جواب خواهد داد؟

به نظر من مهار چین ممکن نخواهد بود. چین بسیار بزرگ‌تر و پر جمعیت تر از اتحاد جماهیر شوروی است. ضمناً اقتصاد قوی دارد. آمریکا و چین بالاخره مجبور به نوعی سازش خواهند بود. سوال این است که آیا این سازش زود و بیش از هدر کردن منابع صورت خواهد گرفت یا دیرتر.

*شیوع ویروس کرونا این نکته را یادآور شد که تهدیداتی وجود دارند که در سایه همکاری کشورها راحت تر قابل حل هستند. آیا جامعه جهانی از آسیب‌های ناشی از شیوع این ویروس درس خواهد گرفت و آیا شاهد افزایش همکاری بین المللی برای رفع تهدیدات جهانی خواهیم بود؟

مسلماً همکاری بین المللی در شکست ویروس کرونا بیشتر از رفتارهای خودخواهانه مؤثر خواهد بود. متأسفانه کشورها نظیر افراد هنگام ترس به طور خودخواهانه رفتار می‌کنند و در نتیجه همه بیشتر آسیب می‌بینند.

*آثار اقتصادی ناشی از ویروس کرونا بر اقتصاد جهانی چه خواهد بود؟ این موضوع چه تأثیری بر انتخابات آینده آمریکا خواهد داشت؟

مسلماً در همه جا کرونا اثرات اقتصادی منفی خواهد داشت. میزان زیان بستگی به توان اقتصادی کشورها و سیاستهای اقتصادی آنها خواهد داشت. آمریکا هم از رکود اقتصادی ضربه خواهد دید. البته میزان زیان به این نیز بستگی دارد که بحران کرونا چه قدر طول بکشد.

*مهمترین تحولات بین المللی در طی یک سال گذشته در اروپا، آمریکا، آسیا و خاورمیانه را چه می‌دانید؟

مهمترین حادثه بین المللی همین ویروس کرونا است. نتایج نهایی آن بعداً روشن خواهد شد. در خاورمیانه ترور سردار سلیمانی مهم بود زیرا که خطر جنگ منطقه‌ای را برای مدتی بیشتر کرد.