خبرنگارتبسم مهر در پی پایان یافتن دوره فدریکا موگرینی در مقام مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، سیدعباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه در تمجید از وی، رویکرد موگرینی را تعامل با جمهوری اسلامی دانست. از همین رو بر آن شدیم با بررسی اظهارات مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، مواضع موگرینی را در قبال کشورمان بسنجیم.

موگرینی 46 ساله درسال 2014 در میانه مذاکرات هسته‌ای، جانشین کاترین اشتون انگلیسی شد تا راهبری امور سیاسی در اتحادیه اروپا در مورد مسائلی چون بحران اوکراین، ناآرامی‌ها در غرب آسیا و از همه مهم‌تر پرونده اتمی ایران را بر عهده بگیرد.

موگرینی که تحصیل کرده سیاست است، در موضوع رابطه سیاست و دیانت در اسلام پژوهش‌های متعددی انجام داد و از همین رو بود که جهان اسلام و ایران را به درستی می‌شناخت و همین شناخت در کنار سفر خانوادگی وی به کشورمان پیش از انتصاب اتحادیه اروپا زیر قلم بسیاری از تحلیلگران قرار گرفت تا اینکه در نهایت دوره پنج ساله ماموریت موگرینی به‌عنوان مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پایان یافت و وی جای خود را به یک سیاستمدار چپ‌گرای دیگری از اسپانیا به نام جوسب پورل داد.

و اما با این مقدمه در زیر به بررسی مواضع فدریکا موگرینی می پردازیم:

1. موضع مشترک موگرینی با آمریکا علیه ایران

موگرینی در پایان نشست وزرای خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا در سال 2018 گفت: اتحادیه اروپا در قبال ایران، نگرانی‌های مشترکی با آمریکا دارد که ازجمله آن می‌توان به برنامه موشکی و برخی موضوعات منطقه‌ای اشاره کرد.

وی همچنین در اظهارنظری دیگر اظهار داشت: ما در جایگاه اتحادیه اروپا قطعا می‌خواهیم به مسئله موشک‌های بالستیک ایران رسیدگی کنیم.

این اظهارات مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در کنار اتهام زنی‌های مکرر تروئیکای اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) و همچنین آمریکا در حالی است که این کشورها به هیچ وجه به فروش تسلیحات پیشرفته به کشورهای منطقه و استفاده از آنها توسط تروریست‌ها یا علیه مردم یمن اشاره‌ای نمی‌کنند.

2. گزافه گویی درباره نفوذ ایران در منطقه

قدرت و نفوذ معنوی ایران در منطقه غرب آسیا که محصول سال‌ها مقاومت هوشمندانه و دفاع استوارانه از مواضع برآمده از اسلام، انقلاب و افکار امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری است، بر کسی پوشیده نیست. این نفوذ هرچند گسترده بوده ولی بنا بر اظهارات چندین باره مسئولان کشور باید بر این نکته صحه گذاریم که نفوذ ایران به هیچ وجه محصول اعمال فشار و یا پرداخت هزینه های مالی نبوده و این قلب و ذهن مردم این منطقه است که ایران را الگو قرار می دهند و بیداری اسلامی در کشورها رخ می دهد.

موگرینی در سپتامبر 2018 و بعد از نشست وزرای خارجه اتحادیه اروپا در گزافه‌گویی بی اساس علیه کشورمان گفت: مولفه‌های منطقه‌ای برای صلح در منطقه حیاتی است و ما در این چارچوب، بحث رفتار منطقه‌ای ایران را که مایه نگرانی شدید همه اروپا است و باید حل شود، مورد بررسی قرار دادیم.

3. آزمون موگرینی در برجام

علاوه بر موارد فوق برجام را می‌توان مهم‌ترین مسئله کارنامه کاری مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دانست؛ اما با نگاهی به مواضع موگرینی به این موضوع پی می‌بریم که هدف وی و به طور کلی اروپا در حفظ این توافق تامین کننده امنیت خودشان بوده و به دنبال منافع ایران نبوده و نیستند.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در یک اظهارنظر در همین زمینه اظهار داشت: حفظ برجام برای اروپا یک مسئله امنیتی است و ما معتقدیم در نبود توافق، امنیت منطقه و اروپا در خطر خواهد بود.

پایگاه تحلیلی پولیتیکو به نقل از موگرینی نوشت: از حسن روحانی رئیس جمهور ایران تضمین گرفته شده که این کشور علی‌رغم تصمیم ترامپ برای خروج از برجام و وضع مجدد تحریم‌ها علیه ایران، در توافق می‌ماند.

وی همچنین زمانی که خبرنگاران در مورد ارائه تضمین به ایران در ازای تعهد به برجام پرسیدند، در پاسخ گفت: تضمین نمی‌دهیم!

4. حقوق بشر اروپایی

کشورهای غربی همیشه با اتخاذ رویکردی دوگانه نسبت به موضوع حقوق بشر و در حالی که ایران به‌عنوان یگانه کشوری که نظام مردم سالاری در منطقه داشته و دیگر کشورها حتی رنگ انتخابات به خود ندیده‌اند، بارها به دنبال بهانه جویی‌های متعددی در این زمینه بوده‌اند.

موگرینی روز ششم آذر و در سخنرانی خود در پارلمان اروپا در واکنش به اغتشاشات اخیر ایران و بدون اشاره به شرارت‌ها و تخریب‌های صورت گرفته توسط گروه‌های معاند گفت: مردم از عملکرد حکومت‌های خود ناراضی بوده و خواستار بهبود وضعیت معیشتی و مبارزه با فساد مالی هستند.

وی در ادامه خواستار اعزام کمیسیون تحقیقات مستقل به ایران برای بررسی به اصطلاح سرکوب‌ها شد.

علاوه بر این نیز، اشک تمساح مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای حقوق بشر را می‌توان در بیانیه‌اش در واکنش به حمله تروریستی به رژه نیروهای مسلح به مناسبت گرامی‌داشت هفته دفاع مقدس در اهواز مشاهده کرد که در آن بدون محکومیت حمله، تنها به گفتن تسلیت بسنده کرد.

روایت اشتباه سخنگوی وزارت خارجه

با بررسی مواضع موگرینی در چهار پارامتر مطرح شده نسبت به جمهوری اسلامی ایران می توان دریافت که بر خلاف توئیت سخنگوی وزارت امور خارجه، رویکرد مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا آنقدر «کامل» هم مبتنی بر تعامل و عقلانیت نبوده و سیاست فرسایشی وی و مجموعه کشورهای اروپایی در موضوع برجام، سبب وارد آمدن خسارت‌های زیادی به کشور و مردم شده است.