خبرنگارتبسم مهر- گروه استان ها: برای رسیدن با خانه اش کوچه های گلی و تنگ روستای مهنج را پشت سر می گذاریم، آدرسش را در انتهای کوچه ای داده اند که برای وارد شدن به آن باید 10 پله ای را پایین بروی، کوچه که نمی توان گفت دالانی تنگ که هنوز از باران های چند روز گذشته زمینش گلی است، دیوارهای گلی که بر اثر باد و باران کمر خم کرده و چیزی نمانده که بر سر رهگذران فرود بیاید.

دقیق در انتهای کوچه خانه ای منتظر ماست که دیوارهای دورتا دور آن فرو ریخته و دیوارهای تنها قسمت باقی مانده نیز ترک برداشته است.

قصه «ماندگار خانم»

«ماندگار خانم»روزی با لباس سپید عروسی پا به خانه پدری همسرش گذاشته و حالا بعد از 35 سال زندگی، ترس خوابیدن زیر سقف های لرزان و دیوارهای ترک خورده آن خواب را از چشمانش گرفته است.

با دست سقف چوبی و نمدار آشپزخانه اش را نشان می دهد که با پلاستیک های آبی پوشانده شده و از خانه ای می گوید که به عنوان ارثیه نیمی از آن به همسرش رسیده و به دلیل شراکتی بودن امکان تخریب وجود ندارد، از شوهری که به دلیل بیماری تنفسی توان کارکردن ندارد، از فرزندی که گاه و بیگاه حالت تشنج به او دست می دهد و برای هزینه های عملش 16 میلیون تومان نیاز دارد و پسری دیگر که به خاطر عدم توان مالی ترک تحصیل کرده است.

ماندگار افتاده می گوید: عمر این خانه دیگر به پایان رسیده و هر سال زمستان که می رسد از ترس ریختن دیوارها خواب نداریم اما پولی هم برای ساخت خانه نداشتیم.

وی با بیان اینکه همسرم به دلیل عدم توانایی مالی و زمین گیر بودن با ساخت خانه جدید مخالفت می کرد، بیان کرد: این خانه به عنوان ارثیه به همسرم رسیده و نصف آن مربوط به یکی از خواهران همسرم است به همین دلیل نمی توانیم خانه را تخریب کنیم و خانه جدید بسازیم.

افتاده ادامه داد: با پیگیری های کمیته امداد و طرح مسکن محرومین آخر همسرم رضایت به ساخت خانه را داد اما برای تأمین هزینه های ساخت مشکل داریم.

وی گفت: خودم و فرزندانم پا به پای کارگران کار می کنیم تا هم هزینه ها کاهش یابد و هم زودتر بتوانیم خانه را بسازیم چراکه زندگی کردن در این خانه در زمستان بسیار سخت و خطرناک است.

ماندگار خانم را با خانه اش تنها می گذاریم و راهی خانه ای می شویم که قرار است سقفی برای محرومیت او باشد، قبل از اینکه به محل اجرای پروژه برسیم دختر ماندگار خانم که بجای مادر کمک دست استادبنا آجر جابجا می کند، با اسپند به استقبال ما می آید.

درست دیوار به دیوار خانه جدید ماندگار خانم، زنی در حال ساخت خانه است که از 15 سال پیش خودش به تنهایی بار زندگی را به دوش کشیده و برای تنها فرزندش هم پدر بوده و هم مادر.

تلاش علیرضا برای ساختن رؤیاهای مادر

علیرضا که درست در روز تولد، پدرش را به دلیل بیماری سرطان از دست می دهد این روزها پا به پای کارگران بنایی می کند تا بتواند مادر را به آرزوی داشتن آشپزخانه ای نو برساند.

معصومه شجاع می گوید: پدر علیرضا در روزش تولدش به دلیل بیماری سرطان در بیمارستان فوت کرد و حتی تنها فرزند خود را ندید و از آن روز به تنهایی علیرضا را بزرگ کردم.

وی با بیان اینکه در حال حاضر در خانه پدری همسرم که نزدیک به 30 سال پیش ساخته شده زندگی می کنیم، بیان کرد: با کمک های کمیته امداد ساخت خانه جدید را آغاز کردیم و از همان روز علیرضا پای به پای کارگران در کار بنایی کمک می کند.

شجاع با اشاره به مشکلاتش برای تأمین هزینه های ساخت و تأمین زمین، گفت: برای تهیه این زمین 12 میلیون تومان پول پرداخت کردیم و به سختی توانستیم پول زمین را تأمین کنیم که همین امر هزینه های ساخت را بالا برده است.

زمستان سخت «فضه خانم» در خانه اجاره ای

مهنج را به مقصد روستای پهنایی ترک می کنیم، جایی که فضه یکی دیگر از بانوان سخت کوش قاین منتظر ماست، وارد کوچه که می شویم با اسپند و گوشی به دست به استقبالمان می آید، گویی منتظر خبری است؛ با خنده از او در مورد گوشی اش سوال می کنیم

 – نکند منتظر زنگ ما بودین مادر؟

-هم منتظر شما بودم و هم پسرم برای خرید در و پنجره دست دوم برای خانه جدید به شهر رفته منتظر زنگ او هستم بیینم توانست پیدا کند یا نه.

- چرا دست دوم؟ خانه جدید و پنجره دست دوم!؟ برای گرفتن تسهیلات به مشکل می خورید مادر!

- شوهرم چند سال است که زمین گیر شده و تأمین هزینه های ساخت برایمان مشکل است برای همین گفتم دست دوم بگیریم که شاید هزینه ها کمی پایین تر بیاید اگر برای وام به مشکل برمی خوریم زنگ میزنم بگویم نخرد.

لبخندش تبدیل به حلقه اشکی در چشمانش می شود و ادامه می دهد: خانه قبلی به کلی خراب شده بود برای همین با کمک های کمیته امداد و طرح مسکن محرومین تصمیم گرفتیم بجای آن خانه جدید بسازیم.

فضه زارع پور اضافه کرد: چون زمینی برای ساخت خانه جدید نداشتیم تصمیم گرفتیم خانه خود را خراب کنیم و همان جا خانه جدید بسازیم.

وی با بیان اینکه در حال حاضر در یک خانه اجاره ای زندگی می کنیم که نه گاز دارد و نه هیچ امکانات دیگری، بیان کرد: چون روستا گازکشی شده دیگر سهمیه نفت هم نداریم، از طرفی بخاری نفتی هم نداریم که بخواهیم با آن خانه را گرم کنیم.

زارع پور ادامه داد: به دلیل نداشتن پول و از طرفی سرد شدن هوا ساخت خانه هم دیر جلو می رود و نمی دانم چه جوری باید زمستان را در این خانه قدیمی بدون هیچ امکاناتی پشت سر بگذاریم.

زمینی که به محرومان نمی رسد

حرفش که تمام می شود، سریع اشک چشمانش را نیز پاک می کند و باز دوباره با همان لبخند همیشگی ما را تعارف به خانه ای می کند که تمام حیاط آن با وسایل کهنه و قدیمی پر شده و در گوشه حیاط در آشپزخانه ای تاریک و دود گرفته چایش به راه است.

بغضی که همه راه گلویمان را گرفته اجازه نمی دهد که پای در خانه او بگذاریم و با وجود اصرارهای مکرر خانه را ترک می کنیم.

 در بسیاری از موارد با وجود نیازمندی مددجو به مسکن  به دلیل نبود زمین و مشکلات مالی که دارند از طرح و تسهیلات مسکن محرومان نمی توانند استفاده کنندمدیرکل کمیته امداد خراسان جنوبی در ارتباط با مشکل زمین این افراد نیز می گوید: طبق طرح مسکن محرومین بنیاد مسکن موظف است در روستاهایی که زمین موجود است این زمین را به صورت رایگان در اختیار محرومان قرار دهد.

رضا سلم آبادی اضافه کرد: اما در روستاهایی همانند مهنج و پهنایی به دلیل کوهستانی بودن بنیاد مسکن زمینی برای واگذاری ندارد و همین امر مشکل مددجویان را سخت تر کرده است.

وی بیان کرد: با این وجود وضعیت مسکن در این روستاها نیز خراب است چراکه بیشتر خانه های قدیمی با سقف های چوبی هستند و از طرفی طبقه ای ساخته شده اند و برای تخریب باید همسایگان نیز رضایت داشته باشند چراکه تخریب یک خانه روی خانه روستاهای مجاور نیز اثر می گذارد.

مدیرکل کمیته امداد خراسان جنوبی با بیان اینکه از طرفی هزینه آوار برداری در این روستاها نیز زیاد است، عنوان داشت: اگر کمیته امداد در زمینه آواربرداری و خرید اشتراک آب، برق و گاز و تأمین بخشی از هزینه کمک نکند به طور حتم خود مددجویان توانی برای ساخت این خانه ها ندارند.

سهمیه ای که به دلیل عدم توانایی مالی از دست می رود

سلم آبادی با اشاره به اینکه در حال حاضر کمیته امداد در دورافتاده ترین نقاط نیز خانه می سازد، افزود: سهم کمیته امداد از مسکن محرومین پنج هزار واحد بوده که این سهمیه به صورت پراکنده در سطح همه شهرستان توزیع شده است.

وی با بیان اینکه در این طرح اولویت نخست برای خانواده ها زن سرپرست خانوار و یتم های تحت پوشش است، عنوان داشت: اگر این ها زمین نداشته باشند به دلیل نبود امکانات سهمیه به اولویت های بعدی اختصاص می یابد.

مدیرکل کمیته امداد خراسان جنوبی با تأکید بر اینکه این طرح مسکن محرومین بوده و به همین دلیل اولویت نخست کمیته امداد نیز محرومین هستند، افزود: اما خیلی از موارد با وجود نیازمندی مددجو به دلیل نبود زمین و محدودیت های خودشان از این تسهیلات نمی تواند استفاده کند.

سلم آبادی اضافه کرد: علاوه بر این بسیاری از این مددجویان به دلیل عدم توانایی مالی و زمین گیر بودن سرپرست خانوار خودشان در ساخت و ساز پا پیش نمی گذارند و مددکاران کمیته امداد باید بارها مراجعه کنند تا آن ها را راضی به استفاده از این تسهیلات کنند.

امثال فضه، ماندگار و معصومه در استان محرومی همانند خراسان جنوبی زیاد هستند که قصه مشکلات آن ها هنوز هم به گوش هیچ کس نرسیده و باید زمستان امسال و سال های دیگر را زیر سقف های لرزان پشت سر بگذارند.