خبرنگار تبسم مهر : لبنان از 24 مهر در واکنش به اوضاع معیشتی و اقتصادی و اعمال مالیات بر برخی از خدمات دولتی، به عرصه برگزاری تظاهرات مردمی تبدیل شده است. معترضان خواهان اصلاحات جدی و برکناری مسئولان فاسد و فاقد صلاحیت هستند.

سعد حریری نخست وزیر لبنان در ادامه اعتراضات مردم در نهایت در 7 آبان از سمت خود استعفا داد. اما با وجود این معترضان مطالبات دیگری از جمله اصلاح سیستم سیاسی کشور و تشکیل دولت مستقل دارند. در همین راستا مقامات سیاسی لبنان در تلاش برای تشکیل یک دولت جدید هستند اما راه به جایی نبرده‌اند.

دکتر «یاسین آتلی آوغلو» کارشناس مسائل خاورمیانه در گفتگو با خبرنگارتببسم مهر ضمن تشریح تحولات اخیر لبنان و زمینه ظهور جنبش اعتراض‌های اخیر در این کشور، تشکیل دولت جدید بدون حمایت حزب الله را غیرممکن دانست. مشروح گفتگو در ادامه آمده است.

*ریشه اعتراضات اخیر لبنان چیست و معترضان خواهان چه چیزی هستند؟

 اعتراضات لبنان در واقع نتیجه افزایش نارضایتی‌های اقتصادی و سیاسی مردم است و ریشه در سیاست‌های ناتوان دولت در حمایت از فقرا و افراد کم‌درآمد دارد. معترضان خواستار برکناری مسئولان فاسد و پایان دادن به فساد هستند.

با این حال، تقاضای معترضان برای برکناری سیاستمداران خواسته‌ای است که با توجه به شرایط فعلی لبنان، در کوتاه مدت تحقق نمی یابد. به نظر می‌رسد استعفای دولت فعلی نیز سرآغاز روند جدید بی ثباتی است. بنابراین اگرچه اعتراضات به دلیل مطالبات موجه آغاز شد، اما آنها می توانند به طور فزاینده ای درگیر رقابت‌های سیاسی و خصومت در کشور شوند.

*آمریکا و عربستان با حمایت از جنبش‌های اعتراضی در لبنان چه اهدافی را دنبال می‌کنند؟

آمریکا و عربستان سعودی تلاش می‌کنند اعتراضات را در لبنان به عنوان یک جنبش اجتماعی علیه حزب الله و متحدانش به تصویر بکشند. این کشورها بدون در نظر گرفتن مشکلات سیاسی و اقتصادی لبنان می‌خواهند از اعتراضات و درگیری های داخلی در این کشور در راستای منافع خودشان استفاده کنند.

با افزایش اعتراضات حتی فکر درگیری مسلحانه بین ارتش لبنان و حزب الله را در سر می‌پرورانند. در صورت بروز چنین درگیری، آنها از ارائه اسلحه و پشتیبانی مالی نیز دریغ نخواهند کرد.

*آیا می‌توان گفت دخالت‌های آمریکا در امور داخلی لبنان عامل اصلی عدم تشکیل دولت جدید در این کشور است؟

مداخله آمریکا مطمئناً بر عدم تشکیل دولت در لبنان تأثیر می‌گذارد. اما این تنها دلیل نیست. لبنان در مقابل مداخلات کشورهای مختلف کشوری ضعیف است که این ضعف بسیار بزرگی به حساب می‌آید. علاوه براین، سیستم سیاسی فرقه ای نیز نیازمند سازش بین عوامل سیاسی فرقه های مختلف است. سازش و تشکیل دولت تحت تاثیر مداخلات بیرونی کاری دشوار و حتی امکان‌ناپذیر است.

*به نظر شما مواضع نخست وزیر جدید لبنان و دولت آینده این کشور به جبهه مقاومت و حزب الله چگونه خواهد بود؟

باید دید که دولت جدید چه ساختاری دارد. در شرایط سیاسی کنونی تشکیل دولتی بدون حمایت حزب الله غیرممکن است. بنابراین، دولت جدید هماهنگ با حزب‌الله حرکت خواهد کرد. اما در صورت برگزاری  انتخاباتی متفاوت‌تر از انتخابات پارلمانی گذشته، امکان تشکیل دولتی مخالف حزب الله وجود دارد. البته باید توجه داشت که حتی اگر انتخابات جدیدی هم برگزار شود هیچ تغییری در توزیع قدرت در مجلس ایجاد نخواهد شد.

*چه راهکارهایی برای عبور لبنان از این بحران وجود دارد به صورتی که هم استقلال این کشور حفظ شود و هم مردم متضرر نشوند؟

تنها راه حل مشکلات لبنان، تشکیل دولتی مردمی و دموکراتیک است. در لبنان اراده و رهبری که بتواند این تغییر اساسی را ایجاد کند وجود ندارد.

اگرچه مردم لبنان از این سیستم سیاسی موجود و سیاستمدارانی که از این سیستم تغذیه کرده اند به ستوه آمده ‌اند اما تحت تاثیر درگیری‌های داخلی کار به جایی پیش نخواهند برد.

بنابراین، بحران سیاسی فعلی همانند گذشته موقتا با سازش بازیگران داخلی حل خواهد شد. اما این راه حل نظم پایدار، صلح و ثبات را برای کشور به ارمغان نخواهد آورد.